|
2005
|
|
|
Baina, emakumea etxeko kontuetara mugatu behar zela, gizonen menpe zegoela (hasieran, bere aitaren menpe, eta ondoren, senarraren menpe), etxetik at lanik egin behar ez zuela eta bizimodu publikoan parte hartu behar ez zuela defendatzen zuen diskurtso horrek, tradizionalismo katolikoaren eraginaz gain, oinarri biologista argia zuen. Gizon eta emakumeen arteko ezberdintasun biologikoak zirela eta,
|
emakumeak
amatasunera mugatu behar ziren, eta testuinguru horretan, alor ekonomiko, sozial eta juridikoan diskriminaturik egotea justifikatzen zuten. Faxismoentzat, emakumea, arrazaren tenplua?
|
|
2006
|
|
|
Bestalde, emakumezkoen ugalketa adinak badu mugarik, eta muga horretaragerturatzerakoan nolabaiteko herstura sortzen da haurdunaldia atzeratzeak haurdunaldia betiko ezinezko bihurtuko duen beldurragatik. Beraz, eta paradoxikoki, nahiz eta gizakiek ez duten inoiz izan ernalketa eta haurdunaldia sortzeko etazaintzeko hainbeste baliabiderik, gaurko
|
emakumeengan
amatasun egokiaren epeagero eta estuagoa da. Ez da komeni ez gazteegi, aurreko fase eta baldintza horiekguztiak betetzearren, ezta beranduegi ere, gure gorputzak eta baita gure energiakerantzungo ez duten beldurrez.
|
|
2009
|
|
|
|
Emakumeen
amatasun askea eskubide bihurtu da; besteen erabakien mende egoteari utzi dio
|
|
2010
|
|
|
Alderantziz ere gertatzen da. Gizonak aita izateko irrika izan baina
|
emakumea
amatasuna onartzeko prest ez egotea, arrazoi ugari direla medio. Adibidez, ohekide (edo larrekide) izandako gizona bere haurraren aitatzat nahi ez izatea.
|
|
2011
|
|
|
Horrek gauza bat argi uzten du:
|
emakumeok
amatasunerako gaitasuna galdu dugu. Emankortasuna galdu dugu.
|
|
2012
|
|
|
Ez dakigu Gallardonek nor konbentzitu nahi duen honek «amatasuna laguntzen» duela esaten duenean. Manipulatzen saiatzen da eskubide batzuk besteen aurretik jarriz (emakumeenak, menpekotasun egoeran daudenenak; «jaio ez» direnenak); indarrean dagoen abortuaren legeak
|
emakumeen
amatasun eskubidearekin harreman zuzena daukala esanez; guk zer behar dugun beraiek bakarrik dakitela eta «bide txarretik aterako gaituen» lege bat egon behar dela saldu nahian. Izan ere, Gallardonek araudia aldatzeko duen arrazoiak ez dauka, berak dioenez, gure eskubideak bermatzearekin zerikusirik.
|
|
|
bikotekide egokia ez aurkitzea, egoera profesional ezegonkorra izatea edo seme alaba bat izateak dakartzan alderdi batzuei uko egiteko prest ez sentitzea. Seme alabak izateko presio soziala Beste baldintzatzaile batzuek, ordea, kontrako norabidean eragiten dute, eta
|
emakumea
amatasunari aurre egitera bultzatzen dute haiek egokitzat jotzen duten unea baino lehen, edo are ama izatera ere, benetan ama izateko beharra sentitu gabe. Eragile jakin batzuek haien gainean egin dezaketen presio soziala da garrantzitsuenetako bat.
|
|
2013
|
|
|
Epaiaren esaldi bat du gogoan Isabel Otxoak: «Txostengileetako batek aipatu zuen ez zela zilegi
|
emakumeak
amatasunera hertsatzea. Aitorpen bat iruditu zitzaigun, guk defendatu genuelako abortatzeko arrazoiek ez zutela soilik sozialak edo ekonomikoak izan behar:
|
|
2014
|
|
|
Argi agertzen zaigun
|
emakumeenganako
amatasun presio sozial horretazgain, beste elementu garrantzitsu bat azaltzen zaigu: ugalkortasuna «Gero beranduizan liteke» horrekin, emankortasuna era biologizista batean azaltzen zaigu berriro.Hots, ama izateko aukera bakarra ernaltzea eta erditzea dela.
|
|
|
Gizonakbizitzaren eta bizitzeko arrazoien asmatzaile eta sortzaile ziren, eta emakumeakimmanentziara lotzen zituzten. Beauvoirren aburuz,
|
emakumea
amatasunean eta horbakarrik eta bereziki ixtea, zapalkuntza iraunarazteko bidea da. Garaiko baldintzasozial, ekonomiko eta politikoan amatasunak gehienetan emakumea zapalkuntzarakondenatzen duela iruditzen baitzaio.
|
|
2016
|
|
|
Ezaugarri berezirik ote zeukan abolizionismoak, hainbeste emakume zuri erakartzeko, XIX. mendeko beste inongo mugimenduk ez bezala? Harriet Beecher Stowe emakume abolizionistari galdetuz gero, seguru asko adieraziko zuen
|
emakumeen
amatasun sena oinarri natural bat zela andreak esklabotzaren aurka ipintzeko. Stoweren Osaba Tomen etxola eleberriak, behintzat, horrelako zerbait iradokitzen du, eta emakume mordo batek erantzun zion liburu horren deiari.
|
|
2017
|
|
|
Etsenplu bat ematearren:
|
emakumeoi
amatasun eredu hegemoniko eta zehatza inposatzen zaigunean, emakumeen eta umeen arteko harremana ikusteko eta harreman hori bizitzeko modua ere irakasten zaigu. Emakume askok sentitu ohi duten erru sentimendua ez da ez kasualitatea ezta ideia hutsa ere, haragiztaturiko sentipena baizik.
|
|
2019
|
|
|
Jaiotza kontrolak eta legezko abortuak modua emango liokete
|
emakumeari
amatasuna libreki hartzeko bere gain. Egiaz, partez borondate berariazkoak eta partez zoriak erabakitzen dute emakumearen emankortasunaz.
|
|
|
H. Deutschek ondorio bera ateratzen du behin baino gehiagotan aipatu dudan lanean, zeinean amatasunaren fenomenoak aztertzen baititu bere psikiatra esperientziaren bitartez. Goi goiko toki bat ematen dio funtzio horri; pentsatzen du
|
emakumeak
amatasunaren bidez mamitzen duela guztiz bere burua, baina baldin eta libreki onartua eta zinez desiratua bada; zama hori eramateko modua ematen dion egoera psikologiko, moral eta materialean egon behar du emakumeak; bestela, ondorioak ezin okerragoak izango dira. Bereziki kriminala da haurra izateko gomendioa ematea emakume malenkoniatsu edo neurotikoentzako sendabide gisa; zorigaiztokoak izango dira bai ama eta bai haurra.
|
|
|
|
Emakumeak
amatasunaren bitartez mamitzen du erabat bere destino fisiologikoa; hori du bokazio, naturala?, organismo guztia espeziea iraunarazteari emana duenez gero. Baina esana dugu gizartea ez dela sekula egon naturaren esku.
|
|
|
ezkontzan eta amodioan bezala, emakumeak besteren esku uzten du bere bizitzaren justifikazioa, nahiz eta bizitza libreki asumitzea den zinezkotasunezko jokaera bakarra. Ikusia dugu ezen bizitza errepikatzera mugaturik egoteak ekartzen ziola emakumeari gutxiagotasuna jatorriz, eta gizonak, berriz, bizitzeko arrazoiak asmatzen zituela, funtsezkoagoak iruditzen zitzaizkionak existentziaren faktikotasun hutsa baino;
|
emakumea
amatasunean giltzapetzea, hain zuzen, egoera hori iraunaraztea litzateke. Gaur egun, emakumeak parte hartu nahi du gizadiaren mugimendu etengabean, bere buruaz harago joanez justifikazio bila gizadiak egiten duen mugimendu horretan; bizia ematea onartuko badu, biziak zentzua izan behar du; bizitza ekonomiko, politiko, sozialean eginkizun bat betetzen saiatu ezean, ezin liteke ama izan.
|
|
|
aitzitik, esan dezakegu gizon herritarra ez zela emakumearen jabe, ondasun propiorik eta ondorengo singularrik ez zuenez gero.
|
Emakumeek
amatasunaren zama sufritzen zuten, gizonek gerrarena bezala, baina, betebehar zibiko hori salbu, ez zegoen askatasuna mugatzen zien oztoporik.
|
|
2020
|
|
|
Ama, emagina, dibulgatzaile zientifikoa, erditze errespetatuen aldeko aktibista eta edoskitze aholkularia da Laia Casadevall Castañe (La Gleva, Herrialde Katalanak, 1986). Ehunka erditze artatu ditu dagoeneko eta bere erronka
|
emakumeek
amatasun askeak izateko funtsezkoa den informazio objektibo, egiazko eta zientifikoa ahalbidetzea da.
|
|
|
Hiru
|
EMAKUMEak
amatasunaren zoriontasunari buruzko iragarki bat interpretatzen ari dira.
|
|
2021
|
|
|
Haurrekin iristen diren
|
emakumeek
amatasuna frogatu behar dute eta dokumentazio nahikorik ezean haurrak amengandik bereizi izan dituzte, amatasuna ADN frogen bitartez baieztatu arte. Prozesu hori bi eta zortzi hilabete artekoa izan daiteke eta denbora horretan adingabeak estatuaren tutoretzapean geratzen dira, amarekin harremanik izan gabe.
|
|
2022
|
|
|
Alabatasuna, haurdunaldia, erditzea eta gurasotasunaren inguruan gailentzen den kontakizunaren ifrentzu diren erru, damu, min, ezin eta beldurrak dira erdigunea, eta bereziki, amak ama soil ez direnaren aldarria. Baita, zentzu berean,
|
emakumeak
amatasunaren, familiaren eta besteen bitartez definitzearen aurkako aldarria ere.
|
|
2023
|
|
|
Halaber, ama izan ostean bigarren jardueran egoteko eskubidea bermatuko die lege berriak emakumeei ondorengo bi urteetan. Hala,
|
emakumeak
amatasun baimenetik itzultzen direnean, suhiltzaileen ohiko lanaz bestelako zereginetan (komunikazioa, mantze lanak...) aritu ahal izango dira ondorengo bi urteetan.
|