2000
|
|
Lana martxoaren 4an eta 5ean ikusi ahal izango da Saroben. Sarobeko zuzendari Kike Santiagok idatzi eta zuzendutako lan honetan
|
emakume
eta gizonaren rolak agerian geldituko dira ironiaz beterik. Opera tradizionalarekin hautsiz, «Emakumezko zapatak»en antzerkiak, kantuak, musikak eta zinemak bat egingo dute.
|
|
Gazteei kurtsoak ematean ez dut behar hori sentitzen. Euskal Herriko
|
emakumeek
eta gizonek ez dituzte goiza, eguerdia eta arratsa departamenduaz hitz egiten pasatzen. Beren lehen kezka lana eta seme alaben eskolarizazioa da.
|
|
Une horretantxe, giza bozen murmuriak trabeska egin zuen zurezko ateaz bertzaldetik.
|
Emakume
eta gizon batenak ziren eta, itxura guztien ariora, mokokan ari ziren, eztabaida gogorrean alegia. Ximurra eta Kristina, inondik ere.
|
2001
|
|
AL./ jo baino badaukate
|
emakumek
eta gizonek kanpon itea lana eta normalen etxea jutenbazea emakumek iteitu etxeko lanak
|
|
75 AL./ jo baino badaukate
|
emakumek
eta gizonek kanpon itea lana eta
|
|
deritzon ipuinean. Edurnezuri eta zazpi ipotxak? ipuinpopularraren berrikuspena egiten du Osorok, eta ipuinean ongi adierazten diratradizionalki eta kulturalki ezarriak izan diren
|
emakumeen
eta gizonen desiodesberdinak, emakumeek gizonengan eta gizonek emakumeengan espero dutena, eta bien desioen artean dagoen amildegia. Edurnezuriren desioa sentsazioen etaamodioaren munduan gauzatzen da; ez du, inolaz ere, mundu materialean garatzen, eta etorkizunari begira ez du bestelako asmorik:
|
2002
|
|
Errealitatean ez nago inongo ildoan. Gipuzkoako alderdi sozialistan,
|
emakume
eta gizon multzo zabal batek hainbat kointzidentzia dugu. Baina, niri ez zait gustatzen ildoei buruz hitz egitea, ez ildo gipuzkoarraz ez ildo bizkaitarraz.
|
|
Gaur egun, mugarik gabeko bortizkeria gure bizitzako esparru gehienetan sartua dagoenean, publizitateak berean darrai, edertasunaren kultuan. Adibideak jarriz, zinean Tarantinoren edozein film dugula edota literaturan Baudelaireren sufrimenduari buruzko poemak; publizitateak berriz, orokorrean, familia zoriontsuak, produktu zoragarriak,
|
emakume
eta gizon ederrak, eta abar azaltzen jarraitzen du bitartean".
|
|
" Batzar Nagusiko nire lagunok, Enkartaldeko herrikideok, Euzkadiko
|
emakume
eta gizon, hona ni hemen, nire urteok zio dirala, adinekoen Mahaiko buru.
|
|
|
Emakumeen
eta gizonen arteko desberdintasunak agerikoak egiten dituen bizi baldintzen garapen kultural hori da indibidualizazio prozesuaren dinamika, aipatutako osagai guztiekin batera (denbora libre gehiago, diru gehiago, mugikortasuna, heziketa), egitura aldaketa indartzen eta bizkortzen duena, klaseeta familia loturak ahuldu eta birmoldatu beharra bultzatzearekin batera.... Gizartea modu berri batean egituratzen ari da.
|
|
Horren ildotik, kontuan hartu beharreko fenomenoak dira, esaterako: Euskalduna nor den hausnartzea, edo,
|
emakume
eta gizonen artean desberdintasunak murrizten edo joan ahala, emakumea zentzu bakar eta hertsian erabiltzearen arriskua. Izan ere, nagusitu izan den jarrera esentzialistei aurre egiteko asmoarekin abiatuz, sarri argudio esentzialistak proposatuz amaitzen baita (ikus:
|
|
eraikuntzako peoia, zerbitzaria, igeltseroa, klinikako laguntzailea, Lehen Hezkuntzako irakaslea, makineriako langileak, sukaldaria, haurtzaindegiko zaintzailea, administrazio teknikaria edo emakumezkoen ile apaintzailea.
|
Emakumeak
eta gizonak Sexuaren araberako banaketari dagokionez, lehen hiru lanbideak (administrazio enplegatua, dendako saltzailea, morroia edo garbiketako emakumea) batez ere emakumeek eskatu zituzten, maila hauetan:% 80,5 administrazio enplegatuan,% 90,6 salerosketan eta% 96,1 garbitzaileetan. Gizonezkoak %90 baino gehiago dira igeltseroak (%99), eraikuntzako peoiak (%97) eta karga morroiak (%90, 5).
|
|
Milaka
|
emakume
eta gizonek gerra deklaratu diete gerrian sortzen diren gantz michelinei, tripari eta, jakina, zelulitisari eta laranja azal beldurgarriari, emakumearen gorputz irudiaren etsai nagusiei. Uda gertu egoteak —bi hilabete eta erdi besterik ez da falta beroa betetzeko— sukarra kendu du edertasun tratamenduengatik, eta bisturiaren laguntzaz pisua galtzeko eskaera ugari egin ditu.
|
|
Hiru
|
emakume
eta gizon bat. Logika hutsez, gizonak Haritz izan behar zuen; emakumeak, Alazne, Irene eta Arantxa.
|
|
Arantxa Iturberen Ezer baino lehen (1992) liburuko narrazioak ez dira, ziurrenik, Montoiarenak bezain latzak, baina
|
emakumeen
eta gizonen arteko harremanei buruzko ikuspegi ezberdin eta fresko bat aurkezten dute postal gisako ipuin hauek. Sinpleak eta era berean eraginkorrak dira, umore finaren eta ironiaren erabilera benetan buruargiarekin.
|
2003
|
|
Askotan aurpegiratu izan nion Oskarri bizitzak dituen detaile txikietan ez zuela erreparatzen. Horixe dela, besteak beste,
|
emakumeak
eta gizonak desberdintzen gaituena. Gizonak orokortasun zaleak direla aurpegiratzen nion, biribila den guztiaren apologia egiten dutela, lurra, gurpila, baloia, ipurdia...
|
|
Mundu bat zegoen han. Gudarosteko agintariak, funtzionarioak, alderdietako buruak, aberats jendeak, kazetariak, marinelak, milizianoak, gudariak,
|
emakume
eta gizon arrunten artean galdurik bezala. Baina gehienak ez zebiltzan galdurik.
|
2004
|
|
Paddy Rekalderen azken poema liburuan agertzen den Bilbo hiria eta bere kale aldiz hotz aldiz beroetatik dabiltzanak ez dira bidaia agentzietako publizitateetan turismoa erakartzeko ohiz aldarrikatzen diren «bertuteen» jabeak izango, baina guztiz errealak direla ezin uka. Infernutik azken irribarrea atzematen saiatzen da olerkaria,
|
emakume
eta gizon zaurituen mina bereganatzen, langileriaren borrokak bergogoratuz, urrutitik bertaratutako etorkinen amets izoztuak igarriz, zainetatik zein eztarritik sua sartuz bizitzari zentzua aurkitu nahian heriotzari agurka dabiltzanen oinazea islatuz osatu baititu Paddy Rekaldek Bilbo dub kronikak. Jende xehearen urrats baldarrei erreparatzen die, betiko galtzaileen norabideari, haiek dituelako aberkide.
|
|
Mutilekin bakarrik aritzea gogorra egin zitzaidan hasieran. Orain aldaketa handia gertatu da, hezkuntzan
|
emakumea
eta gizona maila berean daudela ikasten dute haurrek eta ohitu egin gara emakumeak kirola egiten ikusten. Dena den, inoiz gertatu izan zait neska naizela ohartu eta mutilen batek aldamenetik igaro eta abiada orduan bizkortzea.
|
|
Ez du bere burua feministatzat jotzen, hala ere, emakumeen aukera berdintasun eskubidea sendo defendatzen du.
|
Emakume
eta gizonen arteko «kuota» delakoa izan dugu hizpide abiapuntuan: «Emakume eta gizonen arteko aukera eskubidea lantzen ari gara Eusko Legebiltzarrean; aukera berdinak izateko eskubide legea egikaritu gura dugu.
|
|
Emakundek Europako Gizarte Funtsaren laguntzarekin eratu zuen enpresa aholkulariak prestatzeko programak bi helburu nagusi zituen: enpresa horiek
|
emakumeen
eta gizonen arteko berdintasunari buruzko prestakuntza jasotzea, eta ohiko aholkularitza lanetan genero ikuspegia barneratzea. Sexismorik gabeko hizkuntza normalizatzeko eta hedatzeko programa horretan ikasitakoak jende gehiagoren eskuetara iristea interesgarri delakoan plazaratua da Generoen ikuspegia komunikazioan eta irudi korporatiboan, gazteleraz eta euskaraz dagoen liburua.
|
|
|
Emakumeek
eta gizonek zenbait etapari aurre egin behar diete bizitzan, besteak beste menopausiari eta andropausiari.
|
|
|
Emakumeek
eta gizonek zenbait etapari aurre egin behar diete bizitzan, besteak beste menopausiari eta andropausiari.
|
|
–Zure gurasoak, ezta? ?
|
emakumea
eta gizona seinalatuz.
|
|
Caritasek zenbait ezaugarri aipatzen ditu: gutxieneko errentekin, kotizazio gabeko pentsioekin edo langabeziagatiko prestazioekin bizi diren gizon eta emakumeak, “pobreziaren atalasetzat” hartzen den zenbatekoa baino txikiagoak direnak (errenta garbiaren %50 baino gutxiago), hiesa duten gaixoak, toxikomanoak, minusbaliatuak; “etxerik gabeko”
|
emakume
eta gizonak, deprimitutako landa eremuetako biztanleak; langabe kronikoak eta lan eta gizarte errehabilitazioko prozesuetan sartzen ez direnak, eta etorkinak.
|
|
Pareko tratamendua eman behar zaie
|
emakume
eta gizonei
|
2005
|
|
Baina aldi berean horrek, lehiakortasuna ezarri die, autoestimu falta eragin eta afektibitatearen mundua itxi.
|
Emakume
eta gizonen arteko berdintasunaren alde lan egiteaz gain, gizonak beraien bizitza kalitatea hobetu nahian, duten alde femeninoa landu nahi dute. Gizonen krisia eta gizonen aldaketa aipatzen da nonahi azkenaldian, baina gutxiengo batean eta modu partzialean ematen den zerbait da oraindik.
|
|
Hau, beste batzuk baino jendetsuagoa da eta Ibon Arrizabalaga, saioaren gidaria, pozik dago. Ibon EHUko
|
Emakume
eta gizonen arteko berdintasunerako masterra ikasten ari da, baina gizon eta emakumeen arteko berdintasunean eta gizonen inguruko lantegietan esperientzia andana du. UEUn, Gite Ipes en, sindikatuetan... eta maila pribatuan ere, lan horretan ari da.
|
|
UEUn, Gite Ipes en, sindikatuetan... eta maila pribatuan ere, lan horretan ari da. Gizon gunea gizonen rolak aztertzeko, hausnarketak egiteko,
|
emakume
eta gizonen arteko berdintasuna aldarrikatzeko, gizon eredu tradizionala gainditzeko... sortu du Urtxintxak. Bostgarren saio honen hasieran, parte hartuko duten zortzi gizonek (Ibon barne) maiatzean Urtxintxako emakumeekin egingo duten asteburuko lantegiaren data finkatzen ari dira.
|
|
|
Emakumeen
eta gizonen berdintasunerako bidean, orain artean, nagusitu den ildoa emakumeen «maskulinizazioa» izan da. Orain, gizonen bizitzaren «feminizazio» gisa formulatzeko ordua iritsi dela dirudi, hainbat adituk diotenez.
|
|
Azken urteotan zenbait aldaketa sumatu dut nire inguruko jaietan, rol eta genero erlazioei dagokien horretan batez ere. Gure inguruko
|
emakume
eta gizonek jaietan parte hartzeak interes handia sorrarazten du, Irun eta Hondarribiko alardeen kasuan eragindako polemika adibide.
|
|
festak jendearen emozioak bideratzen ditu. Eskubideen presentzia aldatuko da eta berdintasun gehiago izango da kolektiboen artean, hauek
|
emakumeek
eta gizonek osatzen dituztelarik.
|
|
TVE n telebista saio bat zuzentzen lehen emakumea izan zinen. Zer moduz moldatzen zinen lankideekin,
|
emakumeekin
eta gizonekin?
|
|
Baina nagusi egiten joan naizenean nabaritu dut benetan
|
emakume
eta gizonen arteko diferentzia. Denboraldi batean gizonez janztea erabaki nuen.
|
|
Beraz, Bigarren Frankismoan emakumeen askatasunaren eta gizonekiko berdintasunaren bidean aurrerapauso batzuk egin ziren, nahiz eta tamalez, esan bezala, ez ziren handiegiak izan. Edonola,
|
emakumea
eta gizona maila berean jartzeko ibilbideari ekin zitzaion, Franco eta bere erregimena hil ostean benetan gauzatuz joango zena.
|
|
Horrela, dantza gelak, zinemak, hondartzak, etab. leku oso arriskutsuak bihurtu ziren. Bertan,
|
emakumeak
eta gizonak elkartu egiten ziren eta horrek egoera inmoraletara eraman zezakeen. Horregatik, frankistek leku horietan nola jokatu behar zen ere arautu zuten.
|
|
Aurkezpen honekin amaitzeko eta puntu bakoitzaren azterketari ekin aurretik, ez nuke aurrera jarraitu nahi ezinbestekoak diren eskerrak eman gabe. Lehenik, legitimotasun osoz emakumezkoak gizonezkoekin batera berdintasunean Alardeanparte hartzeko eskubide osoa dutela aldarrikatuz lehen urratsa eman zuten
|
emakume
eta gizonei, beren ekimenari esker gure gizarteko beste injustizia bat agerianutzi dutelako eta gizon emakumeen arteko bizikidetza justua helburu, inoiz elkarezagutuko ez lukeen jendea elkar ezagutzea eta biltzea posible egin dutelako (emakume, tradizionalistek, ere beren esker ona adierazi lukete; izan ere, inoizez bezala, Alardearen aitzakian biltzeko eta antolatzeko aukera izan baitute, etahori bai dela aurrerapauso historikoa!).
|
|
Auzitegi Gorenaren epaia azken zentzu horretan kaleratuz gero, epaitegienaurrean bide berriak landu lirateke, hala nola, emakume batek elkarte pribatu batean sartzeko eskubidea aldarrikatzea edota
|
emakumez
eta gizonez osatutako elkarte bat eratu eta elkarte horrek beste elkarte pribatuekin batera Alardeanparte hartzeko asmoa adieraztea eta, horretarako, beste konpainiek osatutako elkartepribatuko kide izateko nahia adieraztea.
|
|
«Interesgarria litzateke lan bateanikertzea zergatik noizbait horren matriarkatu indartsua izana ohoreko duen herribatek horren beldur eta mespretxu handia erakusten duen emakumeen aurrean(...). Gogoan ere hartu litzateke zer neurritaraino izan daitezkeen gizaseme batzuksegurtasun eskas, prozesio batean emakume bat ondoan edukitzea mehatxutzathartzen badute» edo Javier Mina k 2000ko irailaren 8an izenpetutakoa: ...en pribatu bilakaturik, berrienaketa modernoenak lirateke, hau da, tradiziotik urrunen genituzkeenak», «Alardemisto integrala sustatzen ari diren gizon eta emakume batzuk tolerantziaz oraingohonetan eskatzen ari direnaz baizik ez dakiten alderdietatik heldu dira; bestelakotoleranteak daude, ordea, beste aldean, oraingo honetan tolerante izaten asmatzenez dutenak eta besteak oro har, beste aldeko
|
emakume
eta gizon batzuek alde honetakoei eskaini ohi dieten irain(?) berbera itzulirik, espainoltzat jotzen dituztenak».
|
|
Nolakoa da
|
emakumeen
eta gizonen lan promozioa. Deskriba ezazu.
|
|
Zehazki, X kromosomaren gene guztien %75 inguru “isilik” dago, beste %15ek desaktibaziotik ihes egiten du, eta gainerako %10a inaktibo dago kromosoma batzuetan, baina ez beste batzuetan, edo, bestela esanda, emakume batzuetan bai eta beste batzuetan ez. Horrek guztiak uste baino desberdintasun genetiko handiagoak iradokitzen ditu, bai
|
emakumeen
eta gizonen artean, bai emakumeen artean. Estatu Batuetako zientzialarien lanak baieztatzen du emakumeen genoma gutxienez hiru alderdi nagusitan bereizten dela maskulinotik.
|
|
Munduan pobrezia errotik kentzeko helburua duten garapenerako lankidetza politiken eraginkortasuna eta koherentzia ziurtatu eta bultzatzeko. Horretarako, funtsezkoa da
|
emakumeen
eta gizonen giza garapen globala, elkarren mendekoa, parte hartzailea, iraunkorra eta bidezkoa bultzatzea. Nazioarteko konpromisoak errespetatzea.
|
|
Aurrean dituen
|
emakumeak
eta gizonak ez dirudite guztiz konbentzituta; gizonak, dena dela, emakumeari begiratzen dio, honen iritziaren zain bezala. Argi dago agintea ez dutela kondekorazioek ematen, bularrean izugarrizko pisua izan arren.
|
|
Lau urrats horietan Derridak deskribatu digu programa altermundialista bat, Afrika eta Europa elkartuz, bizitza eta biziaren alde,
|
emakume
eta gizonen alde.
|
|
Internazional Berri horrek Francis Fukuyamaren historia ren bukaeraren tesiaren aurka jotzen du, historiarenlogozentrismoaren kontra, Mendebaldeko etno euroam erika rzentrismoaren aurka, ordena tekno ekonomiko militarraren aurka, hondamen eko logiko eta eko nomikoen aurka, tratamendu ontologiko berri batean. Ontopologiabe rrian gizakion(
|
emakumeon
eta gizonon) lekua eta denbora aztertu eta hausnartu behar dira: paperik/ agiririk gabe (ko) ak, etxerik gabe (ko) ak, lanik gabe (ko) ak, herririk gabe (ko) ak, hiritartasunik gabe (ko) ak, nortasunik gabe (ko) ak, mundu globalean ematen baitu gizabanakoa gizagab ea dela.
|
|
Samurtasuna, umorea, animaliak eta errealitatea nahasiz lortzen ditu bere lan hunkigarriak. Txikitasuna aldarrikatzen du Iholdi lanean agertzen diren mikroipuinetanadibidez, eta
|
emakumearen
eta gizonaren rolak apurtu etabe rriak proposatzen ditu Romeo, Julieta eta saguaklibu ruan besteak beste. Euskal letretan pisu handiko baina nahiko ikusezina den Elefante txori bihotza dugu Landa.
|
|
|
Emakumeen
eta gizonen arteko aukera berdintasunaren aldeko plana/ Plan para la igualdad de oportunidades entre mujeres y hombres. (e).
|
2006
|
|
Okendotarrak, Donostiako leinu bat erakusketa zabalik egongo da urtarrilaren 24 arte. Bertan irakurri daitezke okendotarrek espainiar erregearen armadan eginiko balentriak eta jasandako porrotak, ikus daitezke Okendo familia osatzen zuten
|
emakume
eta gizonen erretratuak, Velazquez-ek pintatuak baliran, itsasontzirako instrumentuak eta maketak, ezpatak, estandarteak... leinu baten historia, begiratu batean. Erakusketa zabalik egongo da urtarrilaren 24a arte.
|
|
Gune komun hori MFren erronkarik handiena da XXI. mendean, feminismo guztien zeregin nagusia:
|
emakume
eta gizonen berdintasunaren aldeko borroka politikoa. Berdintasun hori ezin uler liteke modu instrumentalean eta MFk sekula ez du hala ulertu.
|
|
M. G. ESNAL. Soluzioa ez da emakumeei aukera ematea lanaldia murrizteko; biei eman behar zaie,
|
emakume
eta gizonei. Bestela, atera orduko galduta daukazun lasterketa da.
|
|
Zeren azken batean feminismoa iraultzarik sakonena da: mundu guztian
|
emakumeak
eta gizonak berdinak izatea. Ba al dago hori esaten duen teoriarik munduan?
|
|
Barcinaren lema «edo nirekin edo nire aurka» da. Baina bestela pentsatzen dugun
|
emakume
eta gizon asko gaude Iruñean. Euskara eta euskal kultura geurea dugunok.
|
|
|
Emakumearen
eta gizonaren arteko erlazio koitalaz ari dira definizio honetan.
|
|
Halaber, PLOren 3.a. in fine artikulua ere kritikatu izan da oso zaila delako zehaztea zer den ekintza «bereziki» ez zilegia izatea; ez da ulertzen zer egin behar den publizitatean pertsona jakin batzuen duintasuna bereziki urratzeko eta beste batzuena edo denona ez kaltetzeko, hau da, ez da batere erraza pertsonak bereiztea edo duintasunaren arabera desberdintzea. Izan ere, ikuspegi horretatik, publizitatearen eremuan emakumezkoen alde proposatzen den babes berezia ere eztabai dagarria liteke,
|
emakumea
eta gizona bereiztea diskriminatzailea izan baitaiteke. Hala eta guztiz ere, berriro esan beharra dago ordenamendu juridikoak badituela arau anitz subjektu batzuen (ume, gazte eta emakumeen) babesa bermatzea helburu dutenak, publizitate ez zilegiaren konbentzigarritasunari aurre egiteko subjektu horiek ahulago diruditelako ziur asko.
|
|
EPIC 1992an hasi zen eta martxan jarraitzen du Europako 10 herrialdetan Alemania, Danimarka, Espainia, Frantzia, Grezia, Holanda, Italia, Norvegia, Erresuma Batua eta Suezia. 35 urte bitarteko 500.000
|
emakume
eta gizon boluntariori buruzko datuak ditu. Banaketa geografikoaren maila zabalak kontsumoaren eta elikadura ohituren aldakortasun handiko populazioa ematen du:
|
|
"
|
Emakumeen
eta Gizonen Arteko Berdintasun Plana" aurkeztu du Udalak
|
|
Prentsaurrean aurkeztu zuen Udalak
|
Emakumeen
eta Gizonen Arteko Berdintasun Plana. Udaleko barne antolamenduan emakumeen eta gizonen egoera zein den jakiteko diagnosi bat egin da, eta, diagnosi hori abiapuntutzat hartuta, osatu da plana.
|
|
Prentsaurrean aurkeztu zuen Udalak Emakumeen eta Gizonen Arteko Berdintasun Plana. Udaleko barne antolamenduan
|
emakumeen
eta gizonen egoera zein den jakiteko diagnosi bat egin da, eta, diagnosi hori abiapuntutzat hartuta, osatu da plana. Arantza Madariaga, Emakundeko idazkari nagusiaren babesa jaso zuen planak aurkezpenean.
|
|
•
|
Emakumeen
eta Gizonen Arteko Berdintasun Plana (PDF)
|
|
Sehaskatik jagon behar direla zuhaitzen enborrak. Etxetik irakatsi behar zaie umeei askatasuna eta bakea batera maitatzen, gauza bakarra balira legez, eta
|
emakumeak
eta gizonak elkarren aldamenean egon behar dutela sinesten, ez batzuk besteen ostean. Horretan ahalegintzen naiz ni behintzat eskolan.
|
|
Gizona ere gelditu zen, eta autoak igaro zitzaizkien aldamenetik. Arin zihoazen autoak, kolore tantak baino ez ziren
|
emakume
eta gizonaren atzean. Emakumea zubian bermatu zen, atseden hartzeko.
|
|
Poliziek irribarre egin zieten, downtownera bidean. Une batez,
|
emakumea
eta gizona isildu egin ziren. Noizbait, emakumeak ibairantz seinalatu zuen.
|
|
EAE ko
|
emakumeen
eta gizonen berdintasunerako 4/ 2005 legearen ebaluazio kualitatiboa 2015 (1 tomoa). EMAKUNDE.
|
|
EAE ko
|
emakumeen
eta gizonen berdintasunerako 4/ 2005 legearen ebaluazio kuantitatiboa 2015 (2 tomoa). EMAKUNDE.
|
|
(e).
|
EMAKUMEEN
ETA GIZONEN BERDINTASUNERAKO ORGANOA. Gipuzkoako Foru Aldundia.
|
2007
|
|
|
Emakume
eta gizonen arteko berdintasun lortu guran
|
|
|
Emakume
eta gizonen arteko berdintasuna lortzea. Helburu horrexekin jarraitzen du onartu berri duten Ekintza Positiboaren II. Udal Plangintzak.
|
|
|
Emakume
eta gizonen arteko berdintasuna lortzea. Helburu horrexekin jarraitzen du onartu berri duten Ekintza Positiboaren II. Udal Plangintzak.
|
|
Festa gonbidatuak. Horrela deitzen zaie, New Yorkeko argotean, Patricia eta bera bezalako
|
emakume
eta gizonei. Beraien homosexualitatea sekretuan daramaten, festa gonbidatuak?
|
|
Erakunde horren helburua da bi sexuen arteko berdintasuna ahalbidetzen duten baldintzak sustatu eta sustatzea eta emakumeak bizitza politiko, ekonomiko, kultural eta sozialeko eremu guztietan parte hartzea. Etorkizunean
|
emakumeen
eta gizonen arteko berdintasunari buruzko legea garatzeko eta Europar Batasuneko politikekin bat etortzeko eta egokitzeko jarduerak lehenetsi dira diru-laguntzak emateko orduan. Kontuan hartu dira, halaber, Bolognako prozesuaren testuinguruan emakumeari eta generoari buruzko ikasketak homologatzea eta Goi Mailako Hezkuntzaren Europako Esparrua eraikitzea, emakumeek jarduera ekonomikoan parte hartzea eta genero indarkeria.
|
|
Sexu jazarpena, diskriminazioa, gaizki ordaindutako eta eskakizun emozional handiko lanak, eta ordaindutako lan baten eta ordaindu gabeko beste baten karga bikoitza dira langileen artean estres gehien sortzen duten faktoreetako batzuk. Agiri horren arabera, generoen arteko bereizketa okupazionalaren ondorioz,
|
emakumeek
eta gizonek hainbat eskakizun eta tentsio dituzte. Emakumeek gaizki ordaindutako lanak eta lan prekarioak egiten dituzte, ordezkaritza sindikala ahulagoa da eta erabakitze mailetan gutxiago parte hartzen dute, txostenaren arabera.
|
|
“Dagoeneko ez da famatua izan behar argazkiak lapurtzeko. Orain, edozein herritar izan daiteke praktika txar horien biktima”, adierazi du Francisco Canalsek, Behatokiko zuzendariak, argazkiak
|
emakumeak
eta gizonak direla zehazten baitu. Baina 500 foro eta web gune horiek eta 10.000 argazki horiek gutxi gorabeherako zifrak baino ez dira, Behatokiak ez baititu kontuan hartu ordainketa edo harpidetza orriak, ezta txatak ere, non irudi lapurrak kromoak balira bezala trukatzen baitira.
|
|
Ekarpena egokia bada, bitamina hori gantz ehunetan, gibelean eta muskuluan metatzen da batez ere.
|
Emakumeen
eta gizonen sexu organoetan ere uzten da, proportzio txikiagoan bada ere. Azken baldintza hori dela eta, bitaminak emankortasunean duen zeregina ikertzen da.
|
|
Erakunde hori Osasun eta Kontsumo Ministerioaren ekimena da, Carlos iii.a Osasun Institutuaren bidez, eta 26 ikerketa talde biltzen ditu Andaluzian, Aragoin, Balearretan, Katalunian, Galizian, Madrilen, Nafarroan eta Valentzian. Bere ikerketa ildo nagusietako bat generoak obesitatean duen eragina eta
|
emakumeengan
eta gizonengan dituen zailtasun eta desberdintasunak dira. Gorputzeko gantzaren metaketa ez da berdina gizonezkoetan eta emakumezkoetan.
|
|
17:00etan
|
emakume
eta gizonen pala partiduek herriko plazan.
|
|
–moztu dio mutiko serioak hamakatik?. Toki horietara horrelakoxe jendea bakarrik joaten duk?
|
emakumeak
eta gizon bibotedun dotoreak buru imintzio batez seinalatuz.
|
|
|
emakumeek
eta gizonek
|
2008
|
|
Baina baliabide gehiago behar dira legeak dioenak aurrera eramateko," azaldu zuen Teresak. ...ean, Europako kontseiluaren arabera dauden indarkeria mota desberdinak aipatu zituen.Lehena guztiok ezagutzen dugun, indarkeria fisikoa; bigarrena sexuala, hau da, emakumeak egin nahi ez eta helburu sexuala duten ekintzak; indarkeria psikologikoa da hurrengoa, txisteak, esamesak, irainak, etab.; laugarrena ekonomikoa da, hau da, dirua kontrolatzea, lan postua bilatzea ez uztea, idei honekin lotuta
|
emakume
eta gizonen arteko soldaten desberdintasunari buruz jardun zen eta emakumeen lanpostu ezegonkorrei buruz; bosgarrena espirituala da, hau da, nahi digun sineskera izan eta nahi ditugun erritoak egitea ez uztea eta azkenik, estrukturala dago.Azken hau, ulertzen zailena dela azaldu zuen hizlariak," indarkeri ekonomikoarekin lotura du, baina emakumeak bere eskubide basikoak aurrera emateko ikuse... Adibide gida, irrati saio eta telebistetako mahai inguruetan gonbidatuak gehienak gizonak izatea ez da arraro egiten, edo ekonomia munduan ere komunikabideetan ikus eta irakurri dezakegun bezala boterea gizonek dute.
|
|
Ez luke albiste izan behar, baina bada. Eta hala da, aukera berdintasuna,
|
emakume
eta gizonen eskubide eta betebehar berdintasuna, oraindik ez delako ematen. Emakumearen kalterako, noski.
|
|
Familiaren ardurak oraindik ere ez dira berdin banatzen
|
emakumeen
eta gizonen artean oso urrun gaude horretatik, baina Espainian 3/ 2007 Lege Organikoa onartu zutenetik, Emakumeen eta Gizonen arteko Benetako Berdintasunerako legea, bi gurasoek dute eskubidea denbora batez lan egiteari utzi ahal izateko; soldata osoa jasotzen jarraituko dute (dagokion oinarri arautzailearen arabera), eta lanpostua gordeko diete, baimena bukatzean berriz itzul dadin....
|
|
Familiaren ardurak oraindik ere ez dira berdin banatzen emakumeen eta gizonen artean oso urrun gaude horretatik, baina Espainian 3/ 2007 Lege Organikoa onartu zutenetik,
|
Emakumeen
eta Gizonen arteko Benetako Berdintasunerako legea, bi gurasoek dute eskubidea denbora batez lan egiteari utzi ahal izateko; soldata osoa jasotzen jarraituko dute (dagokion oinarri arautzailearen arabera), eta lanpostua gordeko diete, baimena bukatzean berriz itzul dadin.
|
|
|
Emakumeen
eta Gizonen arteko Benetako Berdintasunerako 3/ 2007 Lege Organikoa indarrean sartu zenetik, gizonek ere eskubidea dute legez baimena eskatu eta bikotekidearekin batera etxeko txikia zaintzeko.
|
|
Emakumeek ezinezkoa dute oraindik Hondarribiko alardean soldadu bezala desfilatzea inork iseka egin edo iraindu gabe. Jaizkibel konpainiak,
|
emakumeak
eta gizonak baldintza berdinetan onartzen dituen bakarrak, Ertzaintzak babestuta egin behar izan du herriko kaleetan barrena.
|
|
Gure gizartea ez da iritsi, beraz,
|
emakumeen
eta gizonen arteko berdintasun sonatura, saiakuntza klinikoei dagokienez, behintzat. Inoiz iritsiko bagara, ezinbestekoa da ikertzaileak horren garrantziaz jabetzea.
|
|
Ez eta informazioa ematen ere taldeen arteko desberdintasunei buruz:
|
emakumeak
eta gizonak, beltzak eta zuriak, eta abar. Heredagarritasuna biztanleria bati une jakin batean aplikatzeak ondorioz ekartzen du talde batetik bestera iraunkorra ez izatea, baita denboran zehar aldaezina ez izatea ere.
|
|
Osasun mentalaren agerpena azaltzeko egin diren ikerketetan faktore sozialen eta kulturalen eragina demostratu egin da (Montero et al., 2004). Argi dago pertsonen ibilbideak paregabeak direla, eta kultur jatorriak neurri batean bideratzen dituela
|
emakumeek
eta gizonek gizarte berrian dituzten ardurak eta eskakizunak (Gregorio eta Ramírez, 2000). Hala eta guztiz ere, oro har, emakumeek estresore gehiago jasaten dituzte (Achotegui, 2002), haien osasun mentala okerragoa da (Elgorriaga, Martínez Taboada, Arnoso eta Otero, 2007; Navarro eta Morales,
|
|
Trukeen iraupenari dagokionez, 6 eta 21 egun bitartekoa da, bai atzerriko herrialde batean egiten bada (bidalketa trukea), bai herrialde berean egiten bada (harrera trukea). Denbora horretan, bereizkeriarik ezaren, Europako politika eta ekintza guztietan
|
emakumeen
eta gizonen arteko berdintasunaren printzipioa txertatzearen eta eleaniztasunaren inguruko ekintzak lantzen dira, “haien hizkuntza aniztasuna aprobetxatuko duen eta herritarrak hizkuntzak ikas ditzaten bultzatzeko”. “Programa hizkuntza programa ez bada ere, ikaskuntza ez formaleko programa bat da, gazteei hizkuntza eta kultura desberdinekin ohitzeko aukera ematen diena”, esan dute sustatzaileek.
|
|
Azken hamar urteetan, gure herrialdeko goi mailako hezkuntzak izan du bilakaera onuragarriena, bai unibertsitate prestakuntzari dagokionez, non graduatuen tasa% 24tik% 33ra igo baita, Europako batez bestekotik oso gertu(% 35), bai Goi mailako Lanbide Heziketari dagokionez, epe horretan% 2 baino ez baitu izan graduatuen tasa, eta% 15 baino gehiago Espainian. Aipagarria da, halaber, Goi Mailako Hezkuntzan
|
emakumeen
eta gizonen arteko aldea: unibertsitate batean graduatzen diren gizonen tasa %25, 5ekoa da, eta emakumeena %40, 8koa.
|
|
batzuek adierazten dute emakumeek maizago esperimentatu dezaketela lipodistrofia, eta beste batzuek, berriz, ez dute alderik sexuari dagokionez. " Eztabaida horrek irauten duen bitartean, badirudi argi dagoela
|
emakumeek
eta gizonek desberdin esperimentatu dezaketela lipodistrofia. Hala, gorputz aldaketak dituzten emakumeek joera handiagoa izan dezakete senarren tamaina handitzeko eta gizonek baino pisu handiagoa hartzeko", dio Morének.
|
|
Zein dira emakumeok ikusezin bihurtzen gaituzten erresistentzia basati eta suntsitzaile horiek?». Emakume askoren etsipena eta borroka adierazi zituen atzo Maite Erro Euskal Autonomia Erkidegoko
|
Emakumeen
eta Gizonen Berdintasunerako defendatzaileak galdera horien bidez. Izan ere, gizonak nagusi dira zuzendaritza postuetan, eta emakumeek hamarretik hiru baino ez dute eskuratzen. Oztopo handiak dituzte mailaz igotzeko eta goi karguetara heltzeko, rol tradizionalen araberako estereotipoek indarrean jarraitzen dutelako neurri handi batean.
|
|
Emakume gutxi batzuek erdiesten dituzte goi karguak eta, Martinez Tolaren zein Erroren arabera, «irudipena» besterik ez da
|
emakumeen
eta gizonen arteko berdintasuna enpresa pribatuetako zuzendaritza taldeetan. Ikerlanak hori adierazten duten datu enpirikoak ematen ditu:
|
|
|
Emakumeak
eta gizonak berdintasun osoz sartzen dira lan munduan. Emakumeek gizonek baino ia hilabete gehiago behar dute lana aurkitzeko.
|
|
Norvegian 2005ean onartutako lege baten arabera, sortzen diren enpresa guztietako lan eta zuzendaritza taldeek
|
emakume
eta gizon kopuru bera izan behar dute; gainerako enpresei aurten amaituko zaie parekotasunera egokitzeko epea. Norvegiak 1978tik du indarrean Berdintasun Legea.
|
|
Europan, Letonian dago
|
emakumeen
eta gizonen arteko berdintasun handiena goi karguetan. Bertako zuzendaritza postuen %44 betetzen dituzte emakumeek.
|
|
Ez da hala: bai mailaz igotzean
|
emakumeek
eta gizonek dituzten aukeretan, bai soldatetan, desberdintasun handiak daude oraindik.
|
|
soldadu, polizia eta boluntarioak. Azken horien artean, ehun milatik gora
|
emakume
eta gizon jubilatu hiria zaintzen jarri dituzte, itzalean eserita, berriketan, karta jokoan eguna emango dutenak, atzerritarrak irribarre batekin agurtu, eta edozer gerta ere Poliziari abisu emango diotenak.
|
|
Elkarretaratzean bildutakoen artean, Emakundeko zuzendari Izaskun Moiuak
|
emakume
eta gizonen arteko ezberdintasunen oinarrian lan egin behar dela adierazi zuen, berriz ere halako gertakaririk ez izateko. «Hemendik aurrera lan egitea baino ez zaigu geratzen.
|
|
1988ko otsailaren 5etik, jaio zenetik,
|
emakumeen
eta gizonen arteko berdintasunerako bidean, gatazka eta lorpen ugariren lekuko izan da Emakunde. Horiek gogora ekarriko dituen kanpaina baten bidez amaitutzat emango du Emakumearen Euskal Institutuak bere hogeigarren urteurrenaren ospakizuna.
|
|
Bortizkeria mespretxatzen den horren aurka erabiltzen dela garbi izan behar dugu, sozialki gutxiago dela uste dugunaren kontra, gehienetan ahulagoa den baten kontra. Belaunaldiz belaunaldi igaro diren
|
emakumeen
eta gizonen rolek eragin sakona izan dute, eta askotan, gaixotasun hori ondorengoei trasmititzen ari garenaz ohartu ere ez gara egiten. Arazoaren muinera jo behar dugu, ezin dezakegu pentsatu gaitz hori errora jo gabe konponduko dugunik.
|
|
«Genero indarkeria da
|
emakumeen
eta gizonen arteko desberdintasunaren adibide nagusia. Ez da emakumeen arazoa balitz bezala ulertu behar.
|