|
2002
|
|
|
Kalibre horren estereotipoak eta zahartzaroaren inguruko jarrera negatiboak desagerraraztea da «tratu txar instituzionalak» detektatzeko lehen urratsa. Hori atzo gertatu zen Errioxako VIII. Erizaintza Topaketetan, bi
|
egun
zaharrei hautsitako indarkeria egoerak aztertzen eman ondoren, haien jardunaldien amaieran. Gasteizko Ana Pía López Osasun Mentaleko Zentroko erizainaren arabera, profesionalek arazo nagusi bat dute:
|
|
2004
|
|
|
zenbat
|
egun
zahar
|
|
2007
|
|
|
Presoak bi
|
egun
zahar den egunkaria zabaldu eta irakurri du bere urteak izan direla, iragarki beltz batean, Zorionak Lukas, eta koadrilaren argazki bat, Aiako Harria atzean, eta Maika bere txakurrarekin, zu atera arte nik zainduko dut. Eta gogoa du Maika bertatik atera eta rekortable modura liburu batean gordetzeko, baina ez du begiratuko behar beharrezkoa ez den artean, 150 gramo; indarrek huts egiten badiote soilik, 120 gramo; lagunak dira oraindik, 20 gramo.
|
|
2009
|
|
|
Jatako basoetan ezagutu izan dituzte lekukoek karabi zuloak. Mungigorta etxearen bidean, Unpara etxearen kontra, Herriko Etxea baino apur bat gorago,
|
egun
Zaharren Etxea dagoen lekuaren ondoan... Gerra aurrera arteko lana izan ei zen Jataben bertan karea egitea.
|
|
|
Mush baino lau
|
egun
zaharragoa da Ann, baina askoz ere handiagoa. Bere ilea gogorragoa da, eta honezkero janari solidoa jateko nahia erakutsi du.
|
|
|
Ez da harritzekoa ere, batez ere erbeste abertzaleko sektoreak edo emigrazio talderik euskaltzaleenak oso eraginkorrak izatea Amerikan ikastolak sortzen. Hala nola Caracaseko ikastola,
|
egun
zaharrena duguna. Argentinako Euskal Echea albora utzita?, 1946an eta 1957an (Alvarez, 1994: 256) saiakera bana egin ostean 1962an jaio zen23, eta Estatu Batuetan Boiseko ikastola, 1990ean hiri horretako euskal etxeko hainbat kidek sortua.
|
|
|
Landetako eremu orlegiak trabeskatu zituzten, tenpestaren ondorioz hautsi arbolak zenbatuz: Posak etengabe aipatzen zuen jungle zelakoaren nostalgia sumatzen zukeen bi
|
egun
zaharreko Berria hostoka eta horoskopoa irenstean. Hiriak bihikatzen zihoazkien.
|
|
2010
|
|
|
Mendialdeko bertze eskualde batzuetan (aezkoan, ultzaman, atetzen, odietan, arakilen eta burundako zenbait herritan, bertzeak bertze) euskararen familia bidezko transmisioaren etena gizartean orokorragoa izan zen eta bortitzagoa hizkuntza ordezkapen prozesua. horietan gaur
|
egun
zaharrek eta haur gazteek baizik ez ohi dakite euskara. adinekoek bertako euskara eta haur gazteek eskolan ikasitakoa. Familia bidezko transmisioa eten zen garaiaren arabera gehiago edo gutxiago dira bi adin talde euskaldun horien artean dauden belaunaldi erdaldunak eta, ondorioz, belaunaldi euskaldunen arteko lotura errazagoa edo zailagoa izan daiteke. galerak galera, bertako euskaldun adinekoak egoteak belaunaldi gazteen hizkuntzaren hautematerako garrantzia du. eskualde horietan euskararen berreskurapena, funtsean, euskarazko eskolatzeak ahalbidetu du, euskarak duen estatus ofizialak lagundurik. haur gazte gehienak euskaldunak badira ere, erabilera soziala oso txikia da eta erabiltzeko esparruak mugatuak:
|
|
|
Eta amnistia, eta negoziazioa, eta Nafarroa Euskadi da. PNVkoek egiten dute hori, hauteskunde
|
egunean
zahar etxera joan eta aitona amonak botatzera eroan, sobrea aurretik prestatuta. Gauza bera egin behar al dugu guk?
|
|
2011
|
|
|
Hezur zuriak, gerla
|
egun
zaharren ezaugarri, alanbre arantzadunen azpian barreiaturik zeutzan. Arratoiak korrika iragaten ziren lubakietan barrena, beren ile busti higuingarriarekin.
|
|
|
Nola itzuli iturrira, ez bada laino eta euri gisa? Zelan itzuli
|
egun
zaharretara, ez bada oroiminez?
|
|
|
Santa Maria kalean. Juanmartintzenea(
|
egun
zaharren egoitza dagoen etxea) gelditzen zaio alde batean, atari eder bat tarteko, parean Zapatarittiki. Beste aieka Donfermiñenea etxeari itsatsia dago, eta atzeko izkina ia ukitzen duela, Goizargi dago.
|
|
|
Honelakoak ditugu, esaterako: Andresenea (Oxe goardaren etxea), Barbarenea (Bizkiaren etxea), Baztanenea (Larrearen etxea), Bikarionea (lehen Bibianoren etxea, eta orain Jimenezen etxea), Domingonea (Telefonistaren etxea), Domingotxonea (Tximixtaren etxea), Doñanea (Espilaren etxea), Eratsunea (lehengo Medikuaren etxea), Gasparrenea, Juanikotenea (Klaudioren etxea), Juanmartintzenea (lehen koartela zena, eta gaur
|
egun
zaharren egoitza dagoen etxea), Marijuangonea (Maisu zaharraren etxea), Lizarrenea (desagertua), Luisenea, Masalenea, Manuelenea (Ospitala), Martiperitzenea (Muturena), Ostatunea (gaur egun Nafarroako Aurrezki Kutxa dagoen etxea), Pedrozubinea, Politenea, Serorenea (gaurko Danbolintxo), Zubirinea (Makatxagaren etxea)...
|
|
2012
|
|
|
Irratia pizturik neukan. Lau
|
egun
zaharreko Berria hostokatzen nuen nagiki. Krisi ekonomikoaren larritasuna, Merkelen lasaitasunerako deia, Siriako sarraskia, presoen egoera larria aipatzen ziren; eta iritzien orrialdera punpatzean, Laurinda Etxeberriren artikulua begimendu nuen:
|
|
|
Sukaldera lehiatu nintzen. MP3 irakurgailuaren entzungailuak belarrian, lau
|
egun
zaharreko egunkaria hostokatzen ikusi nuen. Nire agur ozenak ez zuen alabaina durduzatu.
|
|
2014
|
|
|
Izan ere, egoitzaren ondoan dago zelaia. Gaur
|
egun
zahar etxea da, baina 1774an pobreentzako aterpe gisa sortu zuten Zingira kalean. Mendea bete zuenean, handitu egin behar izan zuten, eta, ondorioz, baita lekuz aldatu ere.
|
|
2015
|
|
|
19
|
egun
zaharragoa.
|
|
2017
|
|
|
|
egunez
zaharren
|
|
2018
|
|
|
Gobernuak orain dela urte batzuk ipini zituen egungo ratio horiek. Baina gaur
|
egun
zaharren egoitzetara joaten diren gehienek mendekotasun handia dute normalean. Eta mendekotasuna zenbat eta handiagoa izan, orduan eta denbora gehiago eskatzen du zaintzarako.
|
|
2019
|
|
|
" Zaharra da eta hil bedi, ez ditu balio lau zuri", dio esaera zaharrak. Baina zer zahar eta zer zahar ondo, gaur
|
egun
zahar hitza bera tabu bilakatzeraino zabartu gara eta!: heldu eta gazte hitzak laudorio dira, bai, eta inori zahar esatea, aldiz, edukazio txarrekoa; adineko hitza erabili behar beti, edo edadetu.
|
|
|
–Hogeita zortzi, zuzendu zion Iñakik?, nik bezala. Bera ni baino hogei
|
egun
zaharragoa da.
|
|
|
Egunak igarota, lasaiturik jada, zaldia gerrako uhalez janztea eskatzen zion Isaskori, peoi finko, begibakar eta txakur mindulina bezain leiala baitzuen, eta hark, egunez
|
egun
zaharrago, zargalduago, are txukundu baten faltan, pikotxean jarri ahal izatea erregutzen zion, kotoi loredunezko txalekoz jantzitako bizkarrean aitajaunak oina berma zezan. Isasko, aulki edo oinazpiko bihurtua eta aup, aitajaun Pantxok bota kateatzen zuen estribuan, eta zelaberean istapeka jartzen zen kolpean.
|
|
|
Hautsetan aienatua zen hura. Eta, hala ere, nire semeak egunez
|
egun
zaharrago itzultzen ziren, hatz baten faltan gainera kanpainako kanoitxo bateko gurdiak zurrundu baitzion. Edo herren samar laga zuen berun zatia sartu zitzaion tatuajeak artean bolbora usaina zuela, harik eta, azkenean, behin betiko itzuli zuten arte materia geldo bihurtua eta hilik, idi gurdi batean kargatutako kutxatzar batean garraiatuta.
|
|
2020
|
|
|
Santos Indurain Osasun kontseilariak gaineratu zuen antigorputzak detektatzeko test azkarrak hasieran larrialdietan erabili zirela, baina azken
|
egunetan
zahar etxeetan erabili dituztela sintomarik gabeko langileen eta egoiliarren osasun egoera jakiteko: 1.059 proba egin dira, eta %5ek positibo eman dute.
|
|
|
Gutxienez hamar egoiliar hil dira
|
egunotan
zahar etxeetan. Langileak eta senideak kexu dira
|
|
|
Ene laguntxo, ene laguntxo
|
egun
zaharrak igaro dira.
|
|
2021
|
|
|
Gertakari hauen inguruan FBIk eta New Yorkeko fiskaltzak zabaldutako ikerketaren dokumentuetan, James Burkek Loebek polizia etxean pairatutako gehiegikeriez gozatu zuela esaten da. Hurrengo egunetan, Loeb jipoitzen lagundu ziotenei bere" jauregiko guardiak" deitu zien Burkek eta gertakariak bere"
|
egun
zaharrak" gogora ekarri zizkiola esango zien lankideei. Eta horretan, tamalez, ez omen zebilen harropuzkerietan, sona hori baitzeukan Suffolkeko poliziak Burke bertara sartu zenean, laurogeiko hamarkadan.
|
|
2022
|
|
|
Etxean zaharra, larretan gaztia" (Cerquand 2017: 45d zb); Zestoan,"
|
Egunez
zahar eta gauez gazte" (Barandiaran 1960: 90); Abaurrepean:
|