|
2008
|
|
|
Hain
|
egun
seinalatuan jaiota, 8 urte bete arte ez neban sinestu amaren semea nintzanik. Bai, zuek amaren tripan egon
|
|
2009
|
|
|
Berba egin dugun lekukoen arabera, landareak sartzea eta herri basoetan behar egitea jatabear askoren lanbidea izaten zen gerra aurretik.
|
Egun
seinalatu bakarrean ez ezik, urte osoan jarduten zuen baso-lanetan hainbat gaztek, aldea etxeko beharraren osagarri modura, eta beste beharmoduetan sartzeko zituzten eragozpenen eraginez. Dena dela, urtean behingo landare sartzean parte hartu beharra biztanle guztiek ez zuten gogo onez onartzen.
|
|
|
Herriko jaietan,
|
egun
seinalatuetan, edo norgehiagoka hutsak ezarritako egunetan, herritarrak batzen zituzten kirol ekitaldiak egoten ziren. Herritarrek euren arteko lehiarako sarrien antolatzen zituzten joko eta kirolak eguneroko beharrarekin lotuta zeuden.
|
|
|
Aste txarra edukitzeari, zorigaitzak normalean baino ugariagoak izan dituen asteari bariku biko astea esaten zaio. Kristo hil zen eguna da barikua, aste santuan janari murrizpenen
|
egun
seinalatua da, sorginak ere barikuz batzen ei ziren eta herri pentsaeran asko dira barikuz egin ezin daitezkeen edo hasi behar ez diren ekintzak.
|
|
|
Bariku Guren
|
eguna
seinalatua izaten zen Bermeotik heltzen ziren. Ugari agertzen ei ziren, egun horretan okelarik ezin jan zitekeela eta.
|
|
|
Hasteko, gurtotzak zarata egin behar zuen, gurdik kantau in ber dau, esaten zuten lehenagokoek. Eta
|
egun
seinalatuetan, arreoa eroatekoan kasurako, gurtotzak zarata handiagoa egiteko moduak topatzen zituzten. Idiei txilinak ipintzen zitzaizkien idun buelta guztian, eta fronteretan borla gorriak.
|
|
|
Edurne Elorriaga, Jeronimo Elorriaga, Bizenta Arruza, Txomin Elorriaga, Antonia Elorriaga eta Teodoro Elorriaga. Behean Manolo Askarza eta Patxi Agirre. dira familia batzeko
|
egun
seinalatuetan: San Lorentzo edo Andra Mari egunean (etxearen kokalekuaren arabera), Gabonetan, Domu Santu egunean, ezkontzetan...
|
|
|
Bildotsa jateko beste
|
egun
seinalatua Pazko Domeka izaten zen. Garizumaren ostean, okelarik jan ezin zen bijilia sasoiaren ostean, Jesukristoren berpizkundearekin sinbolikoki lotuta dago bildotsa jatea.
|
|
|
Hirugarren
|
egun
seinalatua San Lorentzo zen, Jatabeko patroiaren jaiegun nagusia, abuztuaren hamarra. Dena dela, bazegoen beste okelarik jateko ohiturarik ere.
|
|
|
Garai batean, bijilia barau antzeko bat zen, eta zazpi urtetik gorako guztiek bete behar zuten. Barau egunak bat etortzen ziren
|
egun
seinalatuekin: Hautsen eguna, Garizumako bariku zapatuak, tenporak eta jaiegun jakin batzuen bezperak.
|
|
|
Azkenik, eta atseden hartzeko
|
egun
seinalatuekin amaitzeko, ogibide zehatzei zegozkien patroien egunak aipatu behar ditugu. Ogibide bakoitzak bere santu babesa dauka.
|
|
|
Fleko edo dindirridun mantila, eskularruak eta poltsatxoa janzten zuten
|
egunik
seinalatuenetan. Horrekin batera, arrakadak ipintzeko ohitura ageri da.
|
|
2012
|
|
|
Antzina antzinatik izan dira urteko egutegian bi
|
egun
seinalatu: urteko gaurik luzeena (eta egunik laburrena) neguko solstizioa zen, eta gaurik laburrena (eta egunik luzeena) udakoa.
|
|
2013
|
|
|
Sasoi honetan jatekoak batzeko eske erronda asko egiten dituzte, ume, gazte eta helduek hainbat
|
egun
seinalatutan: San Nikolas, Gabon, Urteberri, Erregen, Santa Ageda, inauteriak...
|
|
|
Orkestra txiki bat eratuta hainbat kantu mota egiten ibiltzeari Aurora esaten diote. Aurorak ere egiten dira, eta urteko beste
|
egun
seinalatu batzuetan ere bai. Gipuzkoan ere afal ostean gazteak elkartu eta kantuan ibiltzea ohikoa izan da.
|
|
|
Udazkenean ez dago jai ospakizun berezirik, udan edo neguan bezain markaturik behintzat, baina Domu Santu eguna (azaroak 1) eta San Martin (azaroak 11), kasurako, nahiko
|
egun
seinalatuak ditugu. Lehenengoak etxeko eta familiako giroa dakarkigu gogora; izan ere, etxeko hilak gogoratu eta eurei eskainitako eguna ospatzen da, familia giroan normalean.
|
|
|
Ikerlanean bi urtaroetako esaerak, ohiturak, eta zenbait mito, errito eta jai jasotzen dira. Berau irakurriz jakingo dugu, esaterako, udazkenean ez dagoela jai ospakizun berezirik, baina etxeko hildakoak gogoratzeko Domu Santu eguna eta txerria hiltzeko garaia hasten den San Martin, kasurako, nahiko
|
egun
seinalatuak direla.
|