|
2000
|
|
|
Hala ere, bisitaldiak kontrolatzeko erabiltzen den teknologia hobegarria da eta fidagarriagoa izan daiteke. Gaur
|
egun
sare askotanproxy deiturikoak erabiltzen dira. Proxy a Internet eta sare pribatu baten arteko trafikoa zentralizatzen duen zerbitzari berezia da; zubiarena egiten duena, alegia.
|
|
2004
|
|
|
–Tratamendu Zentro Baimenduen Sarea: sektoreko bozeramaileen arabera, gaur
|
egun
sare nahikoa dago Espainian. Ehun zentro inguru ari dira baimenak bideratzen, eta, beraz, 2004an ere zabaltzen jarraituko dute.
|
|
2007
|
|
|
Doako harpidetza bidez zabaltzen den Hari@ buletinak euskal kulturaren egunerokotasuna jasotzen du. Hasieran papereko komunikabideetako informazioa baino ez zen biltzen, baina gaur
|
egun
sarean argitaratzen diren komunikabideak ere jasotzen ditu buletinak.
|
|
|
Hainbat
|
egunetan
saretik kanpo egon da Korrika.org webgunea. Euskararen aldeko lasterketak Internet bidez ere arrakasta duenik ezin da ukatu:
|
|
2008
|
|
|
Argitalpenetan nahiz hizkuntza gaietan, agerikoak ditu Euskaltzaindiak bere asmoa eta gogoa,
|
egun
sareak eskaintzen dituen tresnak gero eta egokiago baliatzeko euskararen mesederako eta euskararen arlora hurreratzen diren guztien mesederako.
|
|
|
Web zerbitzaria da gaur
|
egun
sare askotan zerbitzu garrantzitsuena eta konfiguratzen zein mantentzen konplexuena. Hori dela-eta, administratzaile arruntaz gain, webgunearen administratzaile berezitu bat egon ohi da, webmaster izenekoa.
|
|
2009
|
|
|
Jakin beharra dago, beraz, zein muga dituzten gaur
|
egun
sareko erakunde horiek, eta horren arabera erabaki behar da ea komeni zaigun edo ez horiekin jardutea.
|
|
|
Edozelan ere, iturri batzuek eta besteek erabiltzen dituzten gutxi gorabeherako kopuruek argi eta garbi erakusten dute euskararen eta Interneten presenteen dauden hizkuntzen artean dagoen tarte ikaragarria. Ez dugu ahantzi behar ingelesa gaur
|
egun
sarean erabat nagusia den arren, nagusitasuna aldatuz doala beste hizkuntza batzuk gero eta gehiago hedatzen ari direlako interneten; beraz, ikusi da zer erabilera doazen finkatuz hedabide berri horretan, bertan zein hizkuntza erabiliko diren eta, bereziki, hizkuntza komunitate bakoitzeko kideek zer hizkuntza erabiliko duten gutxieneko proiekzioa egin ahal izateko.
|
|
|
Hasierako API hau (Application Programming Interface) programazio lengoaiarako liburutegi bat zen, Berkeley sockets izenarekin ere ezagututa. Hortik aurrera, TCP/IPren arrakasta eta hedapenarekin batera, socket interfazea zabaldu da, eta gaur
|
egun
sare aplikazioak sortzeko erabiltzen den ia bakarra da. TCP/IP arkitekturarekin gertatu den bezala, socketak ere Unix ez diren beste sistema eragile guztietan inplementatu dira.
|
|
|
Helburuko helbide hori erabiltzeak esan nahi du erabilitako sareak difusiorako ahalmena duela. Gaur
|
egun
sare txartelean Ethernet teknologia erabiltzea ia unibertsala denez (erabiltzaileen konputagailuetan, behintzat), protokoloak ezartzen duen baldintza honek ez du inor baztertzen. Datagrama difusiorako helbide fisikoa izango duen trama batean (FF FF FF FF FF FF helbidea, Etherneten kasuan) sartu eta bidaliko da.
|
|
|
Gaur amaituko dira topaketak, hiru
|
egun
sareari lotuta igaro eta gero. Hainbat jokotako finalak jokatuko dituzte, besteak beste, Counter Strik 1.6, Mario Kart Wii eta Trakmaniako finalak.
|
|
|
2008ko datuen arabera, gaur
|
egun
sare publikoan ari diren irakasle guztien ia %80k egiaztatua du euskaraz irakasteko gaitasuna [61], eta beste %6k komunikazio arrunta euskaraz izateko gaitasuna. Sare pribatuan, nahiz eta berealdikoa izan egindako aurrerakada, apalagoa da errealitatea, %63 baita C maila egiaztatua duena, eta %4, berriz, B maila egiaztatu duena.
|
|
2010
|
|
|
Horrela, metroa martxan jartzearen ondorioz, gaur
|
egun
sarearen zerbitzua jasotzen duten zazpi milioi pertsonatatik, 25 milioipertsona ingurura pasatuko da. Donostialdeko metroak zerbitzu zuzena eskainiko dio Gipuzkoako biztanleen %65 inguruari eta Renferen Aldirietako Sarearekin bat egingo duen Loiolako Erriberetako interkonektoreari esker, Gipuzkoako biztanleen %80k eskura izango du.
|
|
2011
|
|
|
Gainera Ibai Garcia, lehen Google eta orain Mozillan lan egiten duen euskalduna, Twittereko produktu buru Thomas Arend ekin elkartuko da Gabonen ondoren, eta gaia mahai gainean izango dutela esan du Ibai Garciak Twitterren. Ia zer ateratzen den hortik.Nola ikusten duzu gaur
|
egun
sare sozialetan marketina egiteko dauden formak. Masa gizarteak marketina pentsatzeko eta egiteko modu batera ohitu gaitu, non markak saiatzen diren jendeari eragiten hedabide eta publizitate masibo, disruptibo eta errepikakorraren bidez, audientzia handien bila eta gure memoriaren bila. Baina eskema horrek ez du funtzionatzen Interneten, hor audientzia masiborik ez dagoelako, nitxoak besterik ez, nortasun eta balio kultural zehatzak partekatzen dituzten taldeak, nazio digitalak, tribuak.
|
|
|
99. Grabaketa gehienok hedapen txikiko zigiluetan grabatuak izan dira beti, eta
|
egun
sareak ia dena eskuratzeko aukera ematen badigu ere, ez dute zirkulu espezializatuetatik aparteko oihartzunik izan. Hego Euskal Herrian aurkitzekotan Eresbilek Errenterian duen gordailuan baino ez ditugu aurkituko (www.eresbil. com).
|
|
2012
|
|
|
Mota honetako materiala oso azkar zabaltzen da gaur
|
egun
sarearen bidez. Baina internetek ere badu bere alde positiboa: mugimendu bakoitza erregistratuta gelditzen dela eta errazagoa dela gaizkileak harrapatzea.
|
|
|
Garai batean donazioak egiten ziren, baina gaur
|
egun
sare sozialak direla, online komunitateak direla eta ordainketa txikiak egiteko teknologiei esker, interesa duten pertsona talde baten donazioak jasotzea asko erraztu da eta modu seguruagoan egin daiteke, gainera. Oso alor aktiboa da, finantzaketa modu alternatiboak bilatu behar izateak azken urteotan bultzada berezia eman dio eta.
|
|
|
Bizkaierazko aldizkari elektronikoa 2002an abiatu zen. Hasierako Bizkaie! k astekariaren maiztasunari eutsi bazion ere, gaur
|
egun
sareko agerkarien azken ordukoak ere plazaratzen ditu (Isusi, 2005: 267).
|
|
|
... (eta ez sarean, gaur
|
egun
sarea noraino iritsi daitekeen ezin irudikatuzkoa baita; oi, sarea, dibinitate berria) badugu zerbait komunean: debagoiendarra zara, ni bezala; Debagoiena, zilbortzat San Prudentzioko biribilgunea duen zera hori.
|
|
2013
|
|
|
Eta" askok zoriondu gaituzte", dio Zinkunegik.
|
Egun
sarean ikus daiteke, Youtube eta Vimeo atarietan. Horien bidez ere" hedapen handia" izan duela nabarmendu du egileak, eta zentzu horretan gustura daude.
|
|
|
Bi urte geroago diputatuak hautatzeko hauteskundeak iragan ziren Frantzian eta, ondorioz, Ipar Euskal Herrian ere. Hautagaiek beren ideien berri eman nahi izaten zuten, eta hamarkadetan zehar komunikatzeko bideak aldatu diren bezala, gaur
|
egun
sare sozialak erabiltzen dituzten bezala, 1889ko bozei begira, astekariak sortzeko joera izan zen. Baina hori ere ez zen bat batean gertatu.
|
|
|
Irudia: Google Play Txartel interaktiboak Antzina, Gabonak zoriontzeko txartel interaktiboak posta elektronikoz bakarrik bidal zitezkeen, gaur
|
egun
sare sozialak dituzte lagun, haiek partekatzeko Efemerideak zoriontzeko txartel interaktiboak Sareko programa dekanoen artean daude, etxeko fenomenoa denetik. Asko erabili ziren 2000ko hamarkadako lehen urteetan, eta oraindik ere ospe handia dute.
|
|
|
Sare sozial baten oinarrizko izaeraren kontra joan daitekeela eman arren – bai, behintzat, gaur
|
egun
sare sozialak ulertu eta erabiltzen ditugun moduan – baina Spraffl ek anonimotasunaren eta gertutasun geografikoaren abantailei atera nahi die probetxu. Probatarako fasean dago oraindik aplikazioa baina, hala izanik ere, sare sozial honek interes handia piztu du izan ditzakeen erabilpenengatik.
|
|
2014
|
|
|
Eskatzen duen orori Lege proposamenak dioenez, «mailaz maila, era progresiboan eta nahikoan» gertatuko da euskararen txertatzea irakaskuntzan. Onartuz gero,
|
egun
sare publikoan dauden ikastetxeetan eskainiko litzateke eredua. Eta hala eskatzen duenak izango luke eremu ez euskaldunetako eskoletan euskaraz ikasteko aukera.
|
|
2015
|
|
|
Gaur egun, munduko 3 mila milioi pertsonak baino gehiagok erabiltzen dute Internet, hainbat gailuren bitartez; batez beste, 4 ordu eta 25 minutuan kontsumitzen dute egunean. Bestalde, GlobalWebIndex en ikerketak (2015) ondorioztatu du sare sozialen erabiltzaileek batez beste 2 ordu eta 25 minutu ematen dituztela
|
egunean
sare sozialetan eta mikroblogetan, eta 2014ko irailean munduko herritarren% 50ek baino gehiagok erabiltzen zituela gailu mugikorrak, historian lehen aldiz. Horretaz gainera, urte batetik besterako hazkundearen tasa% 5ekoa izanik, espero izatekoa da telefonia mugikorrak 200 milioi erabiltzaile berri lortzea datozen 12 hilabeteetan.
|
|
2017
|
|
|
Hala, bada, beste behin ere, nature bat lortzen da, eta, horren ondorioz, ez da bideragarria. #With Nature #WorlDenvironment Day UN Environment (@unep en) argitalpen partekatua 2017ko maiatzaren 20an, 9:17an, PDT Ingurumenaren Nazioarteko
|
Eguna
sare sozialetan Nazio Batuek ingelesez #WorlDenvironment Day eta #WED2017 etiketak erabiliko dituzte ekitaldi honen inguruko sare sozialetan argitaratzen diren mezuetarako; gaztelaniaz, berriz, hauek dira hautatuak: #Con Lanaturaleza eta #DiAmundiala.
|
|
2018
|
|
|
Nik sinisten dizut leloa, adibidez, hagitz elementu garrantzitsua iruditzen zait, funtsezkoa. Interesgarriak iruditzen zaizkit, halaber,
|
egun
sare sozialen bidez bat egiteko eta protestetara deitzeko dauden aukerak. Ematen dute bidea amorrua borrokarako tresna bilakatzeko.
|
|
|
Irantzu Varela da seguru asko
|
egun
sareetan indarkeria bortitzena bizi duen euskal feminista. Bere bideoak Youtubera igotzen ditugunean eta iruzkinak desaktibatzea ahazten zaigunean, beren kontrako gorrotoaren lekuko izaten gara.
|
|
|
Mugikorra deiak egiteko tresna gisa sortu zen, baina gaur
|
egun
sare anitzeko gailu bat, egunean 170 minutu, batez beste. , Googlek egindako ‘How People Use Their Devices’ txostenaren arabera.
|
|
|
Bolo bolo dabil azken
|
egunotan
sare sozialetan. Herritarren deialdi sorpresa iragarri du Bizitza Da Handiena mugimenduak.
|
|
2020
|
|
|
(i) Eraldaketa digitalak: Gizarte komunikazioak
|
egun
sare sozialen bidez gertatzeaz gain, gure iharduera asko aldi berean datu bihurtzen ari dira (van Dijck 2014). Datuen ekosistemak kudeatzen hasi ginateke hizkuntza irizpide batetik abiatuta (Calzada; Almirall 2020).
|
|
|
Haran sailaren funtsa zen, irakurketa moduak aldatu direla ikusita, gauzak
|
egun
sarean edo aldizkarietan ageri baitira, liburuak paperean ere gero eta txikiagoak izaten dira; beraz, horrekin bat doan irakurketarako liburuak eskaini nahi genituen. Pentsatu genuen, Txillardegi liburua bezala, eskaintza hori egin behar zela.
|
|
|
Gizarte arauak betetzeko moduaren kudeaketa aldatu egiten da zure egoera pertsonalaren arabera, eta egoera hori ere noiznahi alda daiteke. Zer eragin emozional dute gaur
|
egun
sare sozialek. Urtebetetzaile batean, segurtasun distantzia errespetatzen ez duen jendearen argazkiak edo bideoak ikusteak, edo berak erantzukizun sozialagatik oporretara joan ez zen bitartean, frustrazioa, haserrea, antsietatea eta ezintasuna eragin ditzake.
|
|
|
Kontaezinak dira
|
egunotan
sare sozialetan eta komunikabideetan entzun edota irakur ditzakegun hausnarketa, analisi, iritzi eta kritikak, eta bai, oso beharrezkoak ditugu. Baina, bestetik, sentsazioa daukat gaininformazio horrek desinformazioa sortzen digula gutariko askori.
|
|
|
Ezagutzen ez duzun pertsona bat topatzea, Sandro Pelearen ardatzaren inguruan ezagututakoa, zure sorkuntza garatu ohi duzun etxetik mila kilometrora, eta zu bezalako norbait dela deskubritzea, arima bikia, ez al da zerbait magikoa? Gaur
|
egun
sare sozial mordoa duzu, besteekin enpatizatzeko zeharbideak direnak, baina horiek gabe ehunka kilometrora desplazatu eta han norbaitekin konektatzea beste zerbait da. Horrek markatzen zaitu, nolabait.
|
|
2021
|
|
|
Adibideak
|
egun
sarean eskura ditugun hiztegi eta corpusetatik hartuak dira: EHUko Euskara Institutuak argitaratu dituen corpusetatik (CH, ETC, EPD, EPG, EKC, ETC, EUDIMA eta abar); ZTC corpusetik; Euskaltzaindiaren OEHtik, Lexikoaren Behatokiaren Corpusetik eta abar.
|
|
|
Bere aldetik, AIR1 ek dio anonimotasun eza izan daitekeela arazoa bertako literatur lehiaketa baten kasuan. Azaltzen duenez, gaur
|
egun
sarean jendaurrean agertzeko joera handia dagoen honetan, duen balioespenaren araberako zaletasunekiko eta zenbait ekimenetan parte hartzearekiko lotura publikoak harrotasuna nahiz lotsa eragin dezake hazten ari den nerabe batengan. Eta, literaturaren kasuan, nor bere herrian bertan agertzeak, lotsa:
|
|
|
Ados dira denak ezegonkortasun sentipenarekin: arriskuan egon litezke gaur
|
egun
sarean eskaintzen dituzten eduki horiek guztiak, baldin eta atariak mantentzeko eta lantzeko grina eta borondatea moteltzen bada, diru laguntza publikoak ez badira bihurtzen egonkorrak eta jarraitutasun mailaren batekoak. Bizi duten ahultasun egiturazkoaren kausaz, ez daukate bermatzerik kultur eduki horien guztien erabilgarritasuna eta iraupena.
|
|
|
Agustin Arrieta filosofo eta irakaslearentzat, umoreaz ari garelarik ezinbestekoa bilakatzen da testuinguruaren azterketa. Bere aburuz, “testuingurugabetzea da umorearekin egin daitekeen akatsik larriena” eta akats horrekin lotzen du
|
egun
sare sozialekin gertatzen dena; “txiste bat egin dezakezu baina ezin duzu testuingurua ondo finkatu” (Argia,).
|
|
2022
|
|
|
Euskal Herriko euskarazko kazeta zaharrenetarik bada, hedabideen alorrean bere lekua badu eta urtez urte hori segurtatu behar du. Gaur
|
egun
sare sozialen bidez anitz berri kurri badira, garrantzitsua iruditzen zait paperezko prentsak ere bere tokia atxiki dezan. Berri edo (ta) gertakari bat emaiterakoan, denbora hartzen da albistearen azaltzeko eta irakurleak lasaiki bereganatzeko.
|
|
|
Baina, egoera objektiboki aztertuta, argi dugu Netflixek iragarritakoa anekdotikoa dela oraingoz, ez dela inondik ere nahikoa plataformetan euskararen presentziarik ezari buelta emateko». Netflix Euskaraz taldeak Euskalgintzaren Kontseiluak azkeneko hilabeteetan egin duen lana goraipatu du
|
egunotan
sare sozialetan. Paul Bilbao Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusiak modu honetan erantzun du:
|
|
|
Gaur egungo Txina modernoan ez zuten pentsatuko gosea noizbait pasatu zutenik, eta gobernuaren neurri zorrotzak eta kontrol hori onartzen badute, bizitza kalitatea asko hobetu delako da. Baina
|
egunotan
sareetan aitona batek idatzi du orain Shanghain iraultza kulturalean baino okerragoa dela bere bizitza. Bere kexa, beste asko bezala, birala egin da.
|
|
|
Edertasun ereduez eta
|
egun
sare sozialek daukaten pisu handiaz ere aritu dira Ispiluak abestian. Azkeneko abestiak, Azkenak, disko osoa borobildu eta ixten du:
|
|
2023
|
|
|
Biziki ongi da», dio beste batek. Izan ere, hori da gaur
|
egun
sare publikoan eta pribatu katolikoan dituzten erronketarik bat: Lehen Mailan elebidunean hasten den ikasle andanak elebakarrean segitzen du Bigarren Hezkuntzan.
|
|
|
Horixe aipatzen zuten Uluka podcastean Maddalen Kortajarenak eta Ane Astiazaranek, irakurle eta komentarista finek, Mandamentu hipermodernoen inguruko iruzkinean: " Non dago, ordea,
|
egun
sare sozialek eta Internetek duten garrantzia. Baliteke idazleak gehiegi ez erabiltzea eta horregatik ez ohartzea...".
|
|
|
Gaur
|
egun
sare sozialek ateak zabaltzen dituzte, ateak eta leihoak eta zirrikituak. Bada, Izarok beste bost abesti egin zituen eta bere lehen kontzertua eman zuen Mallabian, gurasoen etxe ondoko tabernan.
|