Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 79

2001
‎Ikuskatzaileek bestaldera begiratzen dute horrelakoetan. Gaur egun jaiotze tasa hemen ere behera doa. Dena den, ikastolan sartzen dena geratzen da, lehen batzuetan eskolara joaten ziren, ja ez.
‎Ttiki ttikia da. Orain dela sei egun jaio zen.
2004
‎Semea edo alaba ezkontzaren osteko ehun eta laurogei egunetan jaiotzen bada, senarraren aitatasuna inskribatuko da, salbu eta Kode Zibilaren 117 artikuluak aipatu bezala haren aurka egindako adierazpen kautoa agertzen denean.
‎Azken egunetan, ordea, luzeegia egiten zitzaion gaueko isiltasuna. Ulu bakoitzean ultimatum mehatxagarria entzuten zuen, eta eguna jaio bezain laster jaikitzen zen, kezkaz melatua. Non zegoen garai bateko bere izaera baikorra?
2005
‎Azpeitiarra, baina San Fermin egunean jaioa. Zure bizitzak ba al du entzierroen antzik?
2006
‎Sindikatu abertzale bat da, ez dena ez sindikatua, eta ez abertzalea. Eta LAB kasu aparte bat da, orain dela lau egun jaio zen sindikatu bat, beharturik jaioa gainera. Hori da behintzat nire interpretazioa.
‎–santuaren egunaz jaio baitzen?
2007
‎Badira, gainera, beste bi kume ere, beren maskorrak hautsi ez dituztenak. Kevin Buley zooko ornogabeen arduradunak esan zuenez, azken egunetan jaiotako dragoi txikiek 40 zentimetroko luzera dute, eta 100 gramoko pisua. Kumeak egoera onean daude eta hiru metro luze eta 140 kilo bitarte haziko dira.
‎Amilia txikia 21 aste eta sei egunetan jaio zen
‎Ederra eguna jaiotzen asmatzeko, ez esan niri ezetzik, mon ami, horretan ere nabarmena ni. Jaiotzeko egun bakarra hautatu behar eta huraxe, zoritxarrekoetan zorigaiztokoena.
2008
‎Aitabitxi horrek egina eustan, ganera, bizitza guztirako mesedea: Baltasar izatetik librau ninduan, erregeen egunean jaioa nintzana.
‎Besteok sano hazi eta bizi izan gara. Ni neu Errege egunean jaio nintzan eta aitaren botan aurkitu ninduen Errege egun goizean arrebek, opariak ikustera jagi ziranean.
‎–Zein egunetan jaio zinen?
‎Arrautzak ootekan askoz denbora gutxiagoan badaude, parasitoek erasotzeko arriskua ere askoz txikiagoa da. Gu aztertzen ari garen kasu honetan kumeak hogeigarren egunean jaio dira. Zulo txiki bakoitzetik xomorro itxurako ninfa irteten da argitara.
‎Hala Bedi irratia Andra Mari Zuriaren egunean jaio zen, 1983ko abuztuaren 5ean. Herri mugimenduko hainbat talde elkartu, eta euren ahotsa hedatzeko asmoz, irrati bat beharrezkoa zela pentsatu zuten.
‎Gerra osteko lehen kontzertuetako bat Oviedon eman zuen; atsedenean aurreko egunean jaiotako semearen heriotza ezagutu zuen. Malkoak baztertu eta kontzertu indartsua borobildu zuen.
‎[Zorionak I.] Gaurko egunez jaio omen nintzen (martxoak 8 egun zituen ostegun batean, ofizialki). Salda hau hoinbesteraino loditu baino lehenagoko aldi hartara doakit gogoa.
‎" Oso buruzkoa zara, eta mentala, baina itxia zaude, eta konpondu gabeko gatazka emozionalen bat daukazu barruan, eta oso sakabanatua (sic) zaude, eta ez zara zoriontsua (resic), eta umetatik hau-eta hori, eta esaidazu: ze egunetan jaio zinen, eta ze ordutan?, eta...".
2009
‎Palestinari Elkartasuna Adierazteko Bizkaitar Plataforma sarraskiaren lehen egunetan jaio zen, baina orain, erasoaldia amaitu den honetan, lanean jarraitu nahi du.
‎Rayan ekaineko azken egunetan jaio zen, eta joan den astelehenean hil Madrilgo Gregorio Marañon Ospitalean, erizain batek esnea eman baitzion zainetatik, zunda nasogastriko batetik egin beharrean.
‎Hau Mush da. Duela 12 egun jaio zen parkean, behar baino lehenago.
‎1986an Hemen eta Eguna jaio zirela ikusita ere, Argiakoek tinko jarraitu zuten euren asmoarekin eta 1987an hordagoa bota zuen Joxemi Zumalabek (Agirre, 2003: 67):
‎Sail horri esker, euskarak estreinakoz egin zuen leku bat eguneroko prentsan. Laster ezagutuko dugun Eguna jaiotzearekin batera desagertu zen «Euskal Orria» Euzkaditik, baina, ordura arte, itzal handiko jendeak hartu zuen sail horren ardura (Kirikiñok lehenengo, Orixek ondoren eta Lauaxetak azkenik).
‎Edozelan ere, Euzkerea eta Euzko baino askoz garrantzitsuago izan zen 1937ko Urteberri egunean jaiotako beste kazeta bat: Eguna, euskarazko lehenengo egunkaria.
‎Franz Joseph Haydnen() sinfoniak, operak eta oratorioak Austriako eta, oro har, Europa erdialdeko musika egitarauetan nagusi izango dira aurten, sortzailearen heriotzaren bigarren mendeurrenean. Ekitaldiak, berez, gaur hasiko dira, gaurko egunez jaio baitzen, Austrian, Franz Rohrau an der Leitha herrian. Eta amaitu, maiatzaren 31n amaituko dira; musikagilearen heriotzaren egunean, hain zuzen ere.
‎Ernatzea. Ernari jarriz gero, kumeak 58 eta 62 egunetan jaiotzen dira.
2010
‎Fetuetan sortzen dituen ondorioengatik, hain zuzen, talidomida baztertuta egon da urte luzez. 1956ko Eguberri egunean jaio zen talidomidaren ondorioz malformazioak zituen lehen haurra. Chemie Grünenthal izeneko konpainia alemaniarrak ekoizten zuen talidomida, eta konpainia horretako langile baten alaba zen:
‎–santuaren egunaz jaio baitzen?
‎Maiteminduen harremanak! Agian, eskertzekoa da kasualitate hutsez San Valentin egunean jaio izana. Bordarik bazekien jendea maitatzen eta liluratzen, bihotz eta sormen handiko gizakia baitzen.
‎Jabier Salbarredi berrastegiarrak esana dakit, berriz, gure Pelaio Retegi Aristizabal sonatua, Joxe eta Maria Estebanen seme, 1678ko urteberri egunean jaioa zela Oiartzunen, eta Pasai Donibanen ezkondua, 1710eko buruilaren 29an, San Migel egunez. Horra beraz harimutur franko, haren familiako arrastoak segitu nahi izatera.
‎Gerra hasi eta 11 egunera jaio zinen Seguran. Gerraostekoa da, beraz, zure haurtzaroko Segura.
‎Beste ondorio bitxietako bat ume goiztiarren kopurua da. Ameriketako Estatu Batuetan gaur egun jaiotzen den ume goiztiarren kopurua duela 30 urte jaiotzen zirenak baino %30 handiagoa da. Azterketa batek dioenez, emakume haurdunen txizan neurtutako ftalatoen kopurua handiagoa omen da ume goiztiarrak izaten dituztenen artean.
2011
‎Neguan, ostera, mendian bertan erasten ziran ardiak, bertako ardi txabolan. San Blas egunerako jaioten ei ziran lehenengo artxoak. Horren ostean, marti apiril
‎Beti izan doguz abade ugariz inguratutako gotzain bat edo beste Meza Nausitan eta Berrio Otxoaren omenez bertso sakonak eta entzungarriak abestu ditue Jon Azpillagak eta Jose Agirrek urtero eta Anjel Mari Peñagarikanok urteren baten. Bizi zala, neuk ekarten neban inoiz kotxean Balentin Enbeita handia, gure San Balentin beato egin eben egunean jaiotakoa. Pozik etorten zan.
2013
‎1912ko apirilaren 14an, Espainiako Errepublika egunean jaioa, gurasoak Parisen erbesteraturik, Chiapuso gaztea Zubietako haranean hazi zen, Urnietako baserri batean, euskaraz. 13 urterekin seminariora joateko aukera baztertu eta lanean hasi zen.
‎Amaren sabeletik jaiotzen dira haurrak, eta burutik asmoak, baina aita alferraren umeek jateko gutxi eta grina asko izaten dute. Grinak umeak sortzen dituela esan ohi da eta abenduaren 3an Osakidetzaren II. Euskara Plana aurkeztu zen, Euskararen Egunean jaioa, askorentzat lehenengoa jaioberria. Planak jaio aurretik grinak piztu ditu eta kritikak arrapaladan etorri zaizkio jaiolekutik etxerako bidean.
2014
‎1883 urteko San Prudentzio egunean jaio zen Schaffhausen (Suitzan). 1920an Ajuria Enea eraiki zuen, eta 1926 Abadiñoko Bengoa jauregian jarri zuen bere bizitokia.
‎Gaurko egunez jaio zen musikari katalana, 1860an. (Camprodon, Girona, 1860 Kanbo, Euskal Herria, 1909).
‎Kontu eramaile gisa jardun zuen lanean urte horietan eta ezkondu zirenetik justu justu bederatzi hilabete betetzen ziren egunean jaio zitzaien lehen alaba. Denborarik galdu gabe, alaba izango zen bigarren haurra bidean zegoenean, hartu zuten berriz ere preso.
‎Duela hiru egun jaio zen, 17: 20etan,
2015
‎Laugarrenaren haurdunaldian, sabela zapaldu egin zion bikotekideak Edurneri. Handik hiru egunera jaio zen haurra, behar baino lehen. " Ia hil egin zen".
‎EAE [Euzko Abertzale Ekintza] 1930eko San Andres egunean jaio zen. Txoko ostatuaren gainean zeukan egoitza.
2016
‎117 abere. 56ren bat behi; gainerakoak txekorrak ditut, gizentzekoak, edo egunotan jaiotzen ari diren txahalak dira. Urtean zehar halako gailur bi izaten ditut:
‎Ekin, Euzkerea, Yakintza? 1937ko lehen egunean jaio eta ekainaren erdialdean Bilbo frankisten menpean jausi zen arte iraun zuen euskara hutsezko Eguna egunkarian ere aritu zen, A. Zubikarai, J. M. Arizmendiarrieta eta A. Mendizabalekin batera. Honela dio Erkiagak Egunako lantaldeari buruz:
2017
‎Esate baterako, bere ama ospitalean egon zen egunetan jaiotako haurren zerrenda lortu du. " Hasieran, word en berridatzitako artxibo bat bidali ziguten.
‎«Oso harrigarria iruditu zitzaidan hain sinplea zen gauza batek, kakorratzez egindako panpina batek alegia, nini bati hainbeste onura ekartzea». Garai horretan haurdun zen Crespo, bost egunera jaioko zen bere haurra, eta onartu du oso sentibera zegoenez horrek ere eragina izanen zuela erabakian. «Proiektua interesgarria zen; zerbait egin nahi nuen; beraz, lanerako prest zegoen jendea antolatzea erabaki nuen».Olagarrotxoak haur goiztiarren lagungarri izan daitezkeela azaldu du Crespok.
‎Hain aspaldikoak, ezen 32 urtez azpiko gazteek ez baitute ezagutu ni jaio nintzeneko klima. Era berean, hemendik hiru hamarkadara, gaur egun jaio direnek ere nabarituko dute garai horretako klima oso ezberdina dela jaio zirenekoarekin alderatuta. Klimari buruz berrikien eginiko azterlanetan, zehaztu dute ezen azken hamabost urteetan mundua askoz ere azkarrago berotu dela XX. mendearen bigarren erdian baino, eta, horrez gain, ikusi dute 1983tik 2012ra arteko garaia 30 urteko denboraldirik beroena izan dela ipar hemisferioan, noiztik eta?
‎Irudia: monke eta business Duela gutxi egindako ikerketa batek, Erresuma Batuko eta Alemaniako zientzialariek egina, jakin du gaur egun jaiotako haurrek ama gazteenek baino trebetasun kognitibo gehiago erakutsi zituztela beren amek 35 urte baino gehiago zituztenean. Emaitza horiek aurreko hamarkadetan lortutakoen aurkakoak dira, trebetasun handiago horiek 25 eta 29 urte artean zituztenean jaiotako txikiei zegozkien.
2018
‎Ilusioaren irudietan, maldan beheretan, berdin berdin ere makurdura handienetan, ikusi zituen erruz zetozen mahats mordaz mahats ondoak bete beteta, eta egun anai odolez bustiak ziren baso zelaiak, olibondoz apaindu apainduta; eta bero zakarretako udaretan, egunean egunean jaiotzen zen eguzkiak urrez margotutako lantzar isil isiletan nahiz ereintza arlo izugarrietan asmatu zituen pentsamenduan txori txiolariak txioketan.
‎Urte horretako azaroaren 20an hil zuten, Madrilgo Alcala hotelean, Espainiako Kongresuko diputatu akta jaso eta gero. Hamazazpi egunera jaio zen Ane alaba. Ultraeskuindarren erasotzat jo zuten, baina GALekin ere lotu izan dute:
‎Historia emateko modua dago gero. Halako egunetan jaio zinen, esaten dizute, esaten dute agiriek, baina ibaian behera zoazela arraunean itsasoari bizkarra emanda, ez da ikusten egun hori, ezkutuan geratzen da iturria, nork daki zein lurpeko errekatatik datorren gainera iturri horretako ura. Eta zure historia hain bada ezina ikusten, zer esan besteaz, herri batenaz, jende batenaz?
‎Zumea kalean 1928an jaio zen. Andoaindar andoaindarra zen Juan Bautista, eta San Juan egunean jaio zela harrotasunez eta umore puntu batez aldarrikatu ohi zuen.Euskaltasunaren sentimendu sendoa zeukan familia baten altzoan jaio zen Juan Bautista; 1936ko gerran gogotik sufritzea tokatu zitzaion familiari horregatik. 1936ko uztailean militarrak altxatu zirenean izua nagusitu zen Andoainen, eta Barandiaran Iturrioz familiak ehunka pertsonek osatutako exodoan parte hartu zuen.
‎—Agian bai. Kontua da bonbardaketaren 30 urteurrenaren egunean jaio zela bere alaba.
‎Bere aita dator. Edozein egunetan jaio daiteke umea.
‎Aita, Joxe, Eibarren Bigarren Errepublika aldarrikatu zen egunean jaio zen, 1914ko apirilaren 14an. Bost urtetara aita Errepublikaren alde borrokan zebilela hil zuten eta beste askoren lez oraindik ez da azaldu bere gorpua.
2019
‎" Jazokunok oldozketa (pentsamentu) gogorik emoten dauskue: Euzkeltzalien odola ixuri ta Eguna jayo... Eguna jayo ta Unamuno il" (Eguna). 78
‎Euzkeltzalien odola ixuri ta Eguna jayo... Eguna jayo ta Unamuno il" (Eguna). 78
‎Baina Naomi ere haurdun zegoen eta bajan egongo zen sei hilabete haietan. Bere alaba eta nirea segidako egunetan jaio ziren: nirea aurreratu egin zen, eta Naomirena atzeratu.
‎Kristauen erabaki berri hauekin, urrutitik ere nabarmenki antzematen zirenak, etsiak hartu zuen mairuen gogoa, eta kasurik gehienetan norberaren ahulezia hasiberriaren aurkako borroka beharrezkoan bilatzen bazituzten ere indar berriak, batzuk beldur erreal eta irudizkoei amore eman eta gorputza salbatzen saiatu ziren, beren arima islamikoaren kondenazioa bat bateko bataio kristauaren bidez bilatuz. Gauaren isilean, bat batean eginiko sokak erabiliz, harresiak jaitsi zituzten, eta, aldiriko etxeen hondakinetan zein sasietan ezkutaturik, eguna jaio arte itxaron zuten argira ateratzeko. Besoak altxaturik, harresitik jaisteko erabilitako soka lepo inguruan jarririk, menpekotasun eta obedientziaren seinale, kanpamenturantz ibili ziren, oihu ozenak eginez, Bataioa, bataioa, ordura arte, beren fedean tinko egon ziren arte, arbuiatu zuten hitz baten bertute salbatzailea sinetsirik.
‎Bai! Gaurko egunez jaio zen!
‎Moldakaitzei, ‘zu be ebaikotzean jaixotakue izango zea’ esaten dosteu. Aizu, zein egunetan jaiotakoa zara. Ni, asteaz  kenekoa, kontuak aterata dauzkat badaezpadan...
2020
‎Espainian, 30.000 pertsona baino gehiago jaio ziren egun horretan; munduan, berriz, bost milioi pertsona inguru. Praktikan, ez dago inolako alderik, izapide administratiboei dagokienez, otsailaren 29an jaiotako haur baten eta urteko beste edozein egunetan jaio den beste baten artean: erregistroko inskripzioa prozedura berari jarraituz egiten da.
‎Beste arreba nagusi batek, Caminok, eta beste anaia gazteago batek, Enekok, osatzen zuten familia. Errepublika egunean jaioa izateak pozaz zoratzen jarri omen zuen Luis Alvarez Furriel(), Jose Miguelen aitona amaren aldetik, errepublikarra baitzen.
‎Oraindik ez dakit zehatz mehatz zergatik izan zen. Kontua da, Aingeru Guardakoaren egunean jaio nintzela eta horrek, ziur asko, gauzak erraztu egingo zizkien, eurak sinesmen handikoak zirelako. Nire haurtzaroan asko ginen etxean.
‎Osaba Jose. Sasoi hartan ume guztiak ailegatzen ziren Paristik, zikoinarekin, baina gure aitak ni Bizkargitik etorri nintzela esaten zuen; Bizkargi egunekoa bainaiz ni, 1941eko Santa Kurtz egunean jaioa. Kontuak kontu, joan zen osaba Jose Bizkargira eta erromeria jotzen ari zela:
2021
‎Jainkoak ilunpea sortzen du eta gauaren ilunpetik eguna jaiotzen da eta argiaren egunean itzala jaiotzen da ez baita argi gabezia negatiboa ezen guretzat itzal izatearen ahalmena da itzal aktiboa argiaren presentzia bizia gure betiereko itzuleraren teoria itzaletik argira itzultzen gara gauetik egunera lurraren itzalean igotzen gara zeruaren gauetan
‎Nire etsaiak belarra segaren aurrean bezalaxe erori diren egunean jaio delako, hauxe izango dut alaba guztien artean maiteena esan zuen erregeak. Hazi eta emakume izatera iristen denean, inoiz ikusi ez diren bezalako jaiak ospatuko ditugu.
‎Testigantza 1889ko abenduko azken egunean jaio zen Joxe Migel Barandiaranena da. Sabino Arana Goiri bilbotar euskaldun gehienen ustez berriak 1902ko urte horrexetan ezagutu zuen ataundarrak bere larrupean bizi izan zuen eraztunaren estrategia.
‎Dantzarientzako zirkulu handiaren inguru osoan irudi ederrak, herensuge arraroak eta grotesko nahasi zoragarriak, argiak eskuetan. Tokia argi artifizialez beterik zegoen, egun jaio berriari itzal egiteraino. Eta jendetzaren artetik igaro ginenean, jiratu eta begiratu egiten ziguten, nire izena eta aurpegia mundu guztian ezagunak izaki, bat batean, harrokeria eta borroka bertan behera utzirik, leku hartara joan bainintzen.
‎Leihora begiratu zuen. Eguna jaioa zen. Minutuek minutu gehiago eskatzen zituzten, batzuek besteak harrapatu eta batzuk besteen gainean jartzen zirelarik, amaierarik gabe.
‎Gaurko egunez jaio zen Roberto Bolaño.
2022
‎Miren-ek, erantzun hitzetan gogoratu zuen" Euskal Herrian 22 hilabetez preso politiko moduan egondako emakume baten alaba" dela eta ama Boisera iritsi eta hamaika egunera jaio zela, aita ere, Nabarnizkoa gogoratu zuen: " Aitak esaten zidan nik beti gogoratzen nizkiola hango loreak".
‎Batek, tripa bete esneagatik salatu zuen zelan gal zitezkeen laminak). Esan eutsien (zien) San Juan egunean jaioko zekor modeloakaz erreka tragaztuteko (areatzeko, goldatzeko).
‎Edozelan ere, hauek hipotesiak dira, zientzia fikziozko gidoilarientzat bazka. Gaurko egunez jaio zen Jules Vernek ederto ondo ulertu zuen hura. Niretzat denbora gure aitak folio batean orduak eta minutuak azaldu zizkidanean hasi zen.
‎Arraburu baserri bakartuan jaio zen Fermin Etxebarria artzaina (Aramaio, Araba, 1928). San Fermin egunean jaio zen, gainera, eta horregatik jarri zioten izen hori. Aita bertakoa eta ama haraneko Arriola auzoko Erederonena baserrikoa zen.
egun jaio berria
‎Inoiz ez fidatu Bandera Egunean jaiotako sasikume batez uste baitute immigranteek lana kentzen dietela.
2023
‎Erantzuten diet eta pozik geratzen dira. Halako lekutan eta halako egunetan jaio eta beste halakotan bizi den urliaren edo berendiaren semea eta halakoaren edo beste halakoaren aita naizela uste dutelako geratuko dira pozik, beharbada. Eta ez da egia, jakina:
‎Bost egunera. Erori eta bost egunera jaio zen Frantziskaren bigarren umea.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia