2000
|
|
Kasetak salduz ez gara aberastu, baina behin etxe batean sartuta, betirako izaten da. Agian horregatik guraso askoren" txapa" bihurtu gara, umeek behin eta berriro, gau eta
|
egun
ipuina jarri ohi dutelako. Gorrotatzen gaituzten fanak ditugu bai.
|
|
" Hansel eta Gretel" adibidez, mundu guztian da ezaguna. Gainera,
|
egun
ipuin hauen bigarren aro bat ari da sortzen, ahozkotasunaren ondorioz. Entzuten ditugun ipuinen bertsioak ez dira jadanik jatorrizko Grimm anaienak.
|
2007
|
|
Euskal Herrian txirrindularitza oso errotua dagoen arren, euskal literaturan ez duela presentzia handirik komentatu dugu gaurko solasean: Julen Gabiriaren Han goitik itsasoa ikusten da nobela, Javi Cilleroren Eddy Merckxen gurpila eta Iñaxi Lazkanoren Karrera
|
eguna
ipuinak, eta ezer gutxi gehiago. Nik beste narrazio bat ere aipatu diot:
|
2009
|
|
Orain dela gutxi nire ezagun bat hil da Zegaman; Xebas zuen izena eta oso gizon alaia zen eta kantaria, baita gaixotasun larri batek harrapatu zuen garaian ere. Hura hil eta ondorengo
|
egunetan
ipuin hauxe bururatu zitzaidan. Eta berari eskaintzen diot.
|
2011
|
|
Eta Europan orain bi hamarkadatik gora zabaltzen ari den ipuin kontalaritza mugimenduaren bidetik ari gara euskal kontalariok. Hasieran arrunt gutxi ziren, bizpahiru baino ez, baina gaur
|
egun
ipuin kontalariak Euskal Herriko hainbat liburutegi, kultur etxe eta antzokitan ikus daitezke. Gure mugetatik kanpo ere euskal kontalaritzak badu presentzia, Europan barrena ibili ez ezik beste kontinenteetara jauzi eginez, euskal tradizioko ipuinak zein berriak eramanaz.Horren guztiaren errealitatea euskal jendartera eraman nahian, orain sei urte Euskal Kontalarion Festa antolatzen hasi zen Kontalariak Elkartea.
|
2012
|
|
Denbora pasatzeko, bidaiari bakoitzak ipuin bat kontatzen du egunero, hamar egunetan zehar, guztira ehun ipuin osatu arte. Hori zen behintzat Margarita Nafarroakoaren asmoa, baina heriotzak lana bukatu aurretik eraman zuenez, 72 ipuin baizik ezin izan zituen idatzi, eta horregatik deitu izan zaio gerora lan horri Heptameron, zazpi
|
egunetako
ipuinak biltzen dituelako. Boccaccioren Dekameronekoek bezala, Margaritaren Heptameroneko ipuinek ere maitasuna, haragikeria, adulterioa eta beste hainbat gai sexual eta lizun jorratzen dituzte.
|
2016
|
|
Baina goazen harira. Aipatu bezala, Kosztolányi zutabegile ezaguna izan zen 1920 eta 30eko Hungarian, eta zutabe horietako batzuk nahiko hurbil daude
|
egun
ipuin hiperlaburtzat hartzen ditugun artefaktuetatik. Errealismoaz eta egiantzekotasunaz ari den hau ilustrazio ona iruditzen zait, ukitu dugun gairako alegia:
|
2018
|
|
Gaur
|
egun
ipuinetan baino ez dira bizi.
|
2021
|
|
Batetik, emakumeak eduki du zaintzarako joera oso indartsua eta kulturaren transmisioa ere zaindu egin du. Bertze alde batetik, gaur
|
egun
ipuin kontaketa itzaleko ofizio bat da, izan ere, jendeari askotan gogorarazi egin behar diot ni honetaz bizi naizela, nire ofizioa dela. Publiko gutxirekin aritzen zara beti eta akaso gizonek joera handiagoa dute prestigio gehiago daukaten ofizioetarako.
|
2022
|
|
(Telefonoaren soinua egingo du eta ondoren, elkarrizketa antzeztuz): ...dut jakingo ba ostiralean zuhaitzaren eguna dela (publikoari begira buruarekin ezetz eginez) … Zenbat ipuin nahi dituzu? ” (Berriro publikoari zuzenduko zaio) Ea, ez daukat zuhaitzen inguruko ipuinik baina aurretik ondo ezagutzen duzun ipuin batean sartzen duzu haritza, gaztainondoa, pagoa, pinua beno, pinua eta eukaliptoa ez, horiek hobe ez sartu … eta listo, badaukazu Zuhaitzaren
|
Egunerako
ipuina.
|
2023
|
|
Nolanahi ere, gaur
|
egun
ipuina gaztelaniaz osorik irakur daiteke, zentsuratzaileek ezabatutako esaldiak barne. Euskaraz ere badago, Xalbador Garmendia zenaren itzulpenari esker, eta Xerezaderen Artxiboa podcastean dago entzungai.
|