|
2002
|
|
|
Gaur egungo legea 1978ko Lege Antiterroristan oinarritzen da. Lege hark pertsona bat hamar
|
egun
inkomunikatua izatea ahalbidetzen zuen garai hartan. Egun, atxiloketaren epea bost egunetara murriztu da.
|
|
2006
|
|
|
Gurasoak, Leonen. Hamabost
|
egunez
inkomunikatuta egon ginen. Gurasoak etorri zirenean, lehenengo albistea:
|
|
2008
|
|
|
Gasteizen zegoen gurasoen etxean. Bost
|
egun
inkomunikatuta egon zen, eta inkomunikazioa bukatzean tortura jasan zuela salatu zuen: kolpeak, poltsa, elektrodoak eta ama hil egin zela erran zioten.
|
|
2009
|
|
|
Iraitz Santa Cruz Auzitegi Nazionalera eraman dute gaur eta epailearen esku utzi dute bost
|
egunez
inkomunikatuta izan ostean.
|
|
|
Ia kasu guztietan, torturatuaren testigantzabesterik ez du izaten kazetariak. Alegia, bost
|
egunez
inkomunikatuta eduki dute, eta epaileak kartzelara bidaltzen duenean edo aske uzten duenean, atxilotuta egondenak bost egun horietan zer egin dioten kontatzen du. Kartzelan badago, abokatuaren bidez. Eta horrek Askatasuna erakundearen bidez edo TAT TorturarenAurkako Taldeen bidez zabaltzen du.
|
|
|
Beste askok eta askok, borrekin, pilotekin edo ostikoekin eragindako kolpeak jaso zituzten. Gainera, Ertzaintzak zortzi lagun atxilotu zituen, eta bi
|
egunez
inkomunikatuta izan zituen Gasteizko polizia etxean. Zauritu eta atxilotutako hainbat lagunek Urbinan bizi izandakoaren lekukotza ezagutzera eman zuten atzo.
|
|
|
Ertzaintzaren polizia etxean bi
|
egun
inkomunikatuta egon diren zortzi lagunek tratu txarrak pairatu dituztela salatu zuten. Atzoko agerraldian jakinarazi zutenez, polizia etxera eraman aurretik ere tratu txarrak izan zituzten:
|
|
|
hainbat zauritu izan ziren, eta zortzi lagun atxilotu zituzten. Bi
|
egunez
inkomunikatuta eduki ostean, aske utzi zituzten, epaiketaren zain. Gertatutakoa oso larria izan dela esan du AHT Gelditu!
|
|
|
Espainiako Poliziaren eskuetan bederatzi
|
egunez
inkomunikatuta egon ostean hil zen Arregi, 1981ean, Carabancheleko espetxean. Hil aurretik Arregik berak beste preso politiko batzuei honakoa esan zien:
|
|
|
izanaren akusaziotik. 2006ko apirilean, guardia zibilek atxilotu eta lau
|
egunez
inkomunikatuta izan zutenean, torturatu egin zutela salatu zuen Me, ika presoak. Prentsaurrekoan eman zuten salaketaren berri Larrartek eta Larrinagak, Torturaren Aurkako Taldearen eta Askatasunaren izenean.
|
|
|
Hobeto esanda, sekula ez zaigu ahaztuko: zazpi lagun atxilotu gintuzten, Egunkaria itxi zuten; bost
|
egunez
inkomunikatu eta torturatu gintuzten; kartzelan sartu gintuzten, Xabier Oleagak zortzi hilabete egin zituen, I, aki Uriak urte eta erdi eta Xabier Alegriak urte eta bederatzi hilabete; gure ondasunak bahituta dituzte, gure askatasunak murriztu dituzte. Sei urte eta erdi hauek gogorrak izan dira guretzat eta gure familientzat.
|
|
|
Akusazio horrexegatik dituzte preso auzipetuetako sei, duela urte eta erdi atxilotu zituztenetik. Beste biak Eneko Etxaburu eta Ainhoa Pagoaga gainontzekoak bezala atxilotu eta lau
|
egunez
inkomunikatuta izan ondoren, seina mila euroko bermea ordainduta askatu zituzten.
|
|
|
Espainiako Poliziaren esku bost
|
egun
inkomunikatuta pasatu eta gero, torturak salatu zituzten. Epailearen aurrean batzuek deklaratzeari uko egin zioten, eta bertze batzuek polizia txostenean zegoen adierazpena ukatu zuten, kolpe, mehatxu eta presio handien pean egin zituztelako.
|
|
|
Tortura berritu ote duten han, hala ari omen dira begiraleak eta kazetariak. Harrituta, hainbat gazte preso hartu eta hamar
|
egunez
inkomunikatuta izan dituztelako. ONU nahiz EB edo beste nazioarteko hainbat erakunderi parte ematea pentsatzen omen dabiltza, AIk (Amnesty Internationalek) bultzatuta.
|
|
|
Txalo, beste hainbatetan kazkarrekoa ematen badiogu ere, ETB 2 kateari, hain argi eskaintzeagatik. Lastima, horrekin batera, ez handik urruti," 10
|
egunez
inkomunikatuen" berria ezkutatzea. Pobrearen etxean, beti da bariku, dio esaerak.
|
|
2010
|
|
|
1989 urtetik Venezuelan bizi da Cubillas gipuzkoarra, deportatu gisa, eta Venezuelako Gobernuko funtzionarioa da egun. Ismael Moreno Espainiako Auzitegi Nazionaleko epaileak iragan astean kaleratutako autoan, Cubillasi leporatu zion Besance eta Atristain ustezko etakideei armak erabiltzeari buruzko ikastaroak ematea 2008an. Atristain eta Besance Guardia Zibilaren eskuetan bost
|
egunez
inkomunikatuta egon ostean idatzi zuen autoa epaileak, haiek Guardia Zibilaren eskuetan egindako adierazpenetan oinarrituta. Denbora horretan tortura latzak jasan zituztela jakinarazi zieten biek euren abokatuei.
|
|
|
Eta horrela adierazi nion, gutxi gora bera:. Nire abokatua aurrean ez dudala ez dut deklaraziorik egin nahi, zurekin ez baitut inolako konfiantzarik: atxilotzeko agindua eman eta 5
|
egunez
inkomunikatua izan nauzu tratu inhumano eta bexatorioa emanez, oinarriko giza eskubideak urratuz. Hau guztiau legearen izenean; ez, ordea, justiziaren izenean?.
|
|
|
Amnistiaren Aldeko Mugimenduak epaiketa garaian jakinarazi zuenez," epaiketa honen oinarrizko frogak, ETA ko kide bati (Susper) atzeman zizkioten dokumentuak (50 izenez osatutako zerrenda bat, enkriptatuta dagoena eta gainera dena inizialez eta ezizenez osatuta) eta inkomunikazio epean Polizia Nazionalak torturapean lortutako testigantzak dira". Kronologia2003 Ramon Lopez Cid Polizia Nazionalak atxilotu zuen. Bost
|
egunez
inkomunikatuta egon zen eta torturak jasan zituela salatu zuen. 2006 23 Aske gelditu zen, 30.000 euroko fidantza ordaindu ondoren.
|
|
|
Xabier de la Maza gazte gorliztarra 2009ko abenduaren 18an atxilotu zuen Espainiako Poliziak, azaroan burututako 34 gazteen aurkako sarekadarekin lotura zuelakoan. Hiru
|
egunez
inkomunikaturik egon ondoren, Fernando Grande Marlaska Auzitegi Nazionaleko epaileak espetxera bidali zuen. Inkomunikazioa altxatu ostean, poliziaren esku egondako egunetan etengabeko mehatxuak eta irainak jasan zituela salatu zuen mutilak.
|
|
|
Hain zuzen, atzo Zornotzan izandako Bizkaiko Bertsolari Txapelketako bigarren finalaurrekoan bertsoa (mp3) eskaini zion bere lehengusinari Eneko Abasolo" Abarkas" iurretarrak. Aipatu sarekadan Erramun Landa Arte Ederretako Fakultateko Pintura irakaslea ere atxilotu zuten, bost
|
egun
inkomunikaturik egon ostean libre uzteko.
|
|
|
Apirilaren 14an atxilotu eta bost
|
egunez
inkomunikatuta egon ondoren, Madrileko Soto del Real espetxean sartu zuten Arantza. Bigarren egunean –ohikoa ez dena, bestalde, lehenengo kartzela honetan denbora luzeagoan egoten baitira presoak– Cacereseko kartzelako emakumeen modulura eraman zuten.
|
|
|
Bederatzi
|
egunez
inkomunikatu zuten, torturatu eta lehertu. Carabancheleko ospitalean hil zen, pneumoniak jota, txosten ofizialaren arabera.
|
|
|
Saez Valcarcelen ustez, ordea, hori ez da nahikoa. Hamar
|
egun
inkomunikatuta eta abokatuaren laguntzarik gabe egon ondoren, atxilotuak ezin ziren egoera onean egon. Deklaratzeko askatasuna eta ez deklaratzeko eskubidea ez ziren betetzen ari.
|
|
2011
|
|
|
infernua, berriro.Barne txostenak zehazten zuen nola jokatu sarekada hartako atxiloketa eta galdeketetan, eta azpimarratzen zuen hamar atxilotuetatik lauri, hiru abokaturi eta artista ezagun bati, tratu ezberdina eman behar zitzaiela. Lau haiei «une oro» tratu ona eman behar zitzaien, eta Madrila poliziaren furgoietan eraman behar zituzten, eta ez auto kamuflatuetan beste seiak bezala.Agindu horiek guztiak hitzez hitz bete zituztela jakiteko, nahikoa da ikustea zer deklaratu zuten hamar atxilotuek, bost
|
egunez
inkomunikatuta izan ondoren, Marlaska epailearen aurrean. Tratu «berezia» jaso behar zuten laurak salaketarik egin ez zuten bitartean, beste seiak tratu txar eta torturak salatu zituzten, tartean «poltsa» eta emakumeen kasuan baita sexu erasoak ere.Epaileak halakoetan ohikoa duena egin zuen:
|
|
|
Garaipen militarra saldu nahi dute, uneotan bizi duten ezintasun politikoa ezkutatzeko. Guardia Zibilaren eskuetan lau
|
egun
inkomunikaturik egon eta tortura psikologiko gogorrak salatu ondoren, Itxaso etxean da. Hala ere, inputatua jarraitzen du eta hamabostero epaitegira joan behar du sinatzera ezer aurkitu ez dioten arren.
|
|
|
Garaipen militarra saldu nahi dute, uneotan bizi duten ezintasun politikoa ezkutatzeko. Guardia Zibilaren eskuetan lau
|
egun
inkomunikaturik egon eta tortura psikologiko gogorrak salatu ondoren, Itxaso etxean da. Hala ere, inputatua jarraitzen du eta hamabostero epaitegira joan behar du sinatzera ezer aurkitu ez dioten arren.
|
|
|
Atxilotuak hiru egun pasa ditzake atxiloketa arruntean, eta kasu honetan bost egunetan. Bost egun komisaldegian, eta kartzelan ere beste bost
|
egun
inkomunikatua egon daitekeela aurreikusten da. Berezitasunak horiek dira, eta praktikan ere badaude.
|
|
2012
|
|
|
Baina hortik gutxira, Juan del Olmo epailearen aginduz Euskaldunon Egunkaria ixteko Guardia Zibilak 2003ko otsailaren 20an antolatu operazioan atxilotu zuten, Irunen muga pasa eta Hondarribiako aireportura zihoala. Bost
|
egunez
inkomunikaturik egon ostean 18.000 euroko fidantza ordainduta utzi zuten kalean. Ez zen epaitua izan, askoz lehenago auzitegiak aferatik kanpo utzi zuelako.
|
|
|
Alderdien Legearen eskutik eratorritako ilegalizazioak utzi zuen hutsune politiko eta instituzionala bete asmoz eta gizartearen zati baten eskaerari erantzun asmoz sortu zen D3M. Hauteskundeetan parte hartu ahal izateko, 47.000 sinadura baino gehiago lortu zituen. 2009ko urtarrilaren 23an, ordea, Espainiako Poliziak, Baltasar Garzon epailearen aginduz, zortzi euskal herritar atxilotu ituen, tartean Agurtzane. Hiru
|
egun
inkomunikatuta izan ostean, espetxean sartu zituzten. Atxilotuak Espainiako espetxe ezberdinetan bi hilabetez espetxeratuta egon ondotik, 6.000 euroko bermea ordainduta atera ziren kalera, baldintzapeko askatasunean.Orain epaiketarako deitu dituzte, eta Usurbilen epaiketa hori salatzeko ekimena jarri nahi dugu abian, auziperatuei elkartasuna adierazteaz gainera.
|
|
|
Kartzelan dauden guztiak torturak izan dituzte. Bost
|
egun
inkomunikatuta egotea hori berez tortura bat da. Eta gero gainera han egiten dutena.
|
|
2013
|
|
|
Zerbitzuetan ere ez zegoen inor, bakarrik Pequeño zegoen, gizon nagusi bat. Eta elurra egiten zuen bakoitzean, adibidez, hiru
|
egunez
inkomunikatuta geratzen ginen, eta Pequeño traktorearekin eta neu berarekin, ibiltzen ginen hiru egunez 08:00etatik 20:00ak arte bideak garbitzen. Jaiak herritarrekin antolatu behar genituen… gogoan dut zela behin Felix Iñurrategi ibili zen taula muntatzen.
|
|
2014
|
|
|
Hortik aurrera bizitza erabat aldatzen zaizu, eta espetxea ezagutzen duzu. Ibai bost
|
egun
inkomunikatuta egon ostean, torturatua izan ostean, espetxeratu egin zuten. Ia hemeretzi hilabete pasatu zituen espetxean.
|
|
|
Giza eskubideen eguna kari, Amnistia Internacional elkarteak deklaratu du torturak segitzen duela Espainian; bereziki" terrorismoarekin" zer ikusia duten kasuetan, polizaldegietan 13
|
egunez
inkomunikaturik egoiten direlarik arrastatuak. Oroitarazi du Nazio Batuen Erakundeak ala Europar Batasunak Espainia kondenatu izan dutela arrazoin horrentzat.
|
|
2016
|
|
|
Eta sinesten lanak izango zituenez, nola ez!?, adibide praktiko batzuk emango genizkion: nola Cabacas izeneko bat erail eta lau urtera apenas eman den pausorik; nola pertsonak bost
|
egunez
inkomunikatuta mantentzen dituzten ziegetan, komunikazioaren aro honetan, ezinezkoa zaien kamera bat jartzea; nola Mozal Legearekin, poliziaren lanaren lekukotasuna iruditan hartzea ekidin nahi den testu berean poliziaren esanari «balio frogagarria» aitortzen zaion. –Ño!?, esango luke, akaso.Mozal Legearen kopia bat pasatuko genioke orduan, bere begiz irakur zezan.
|
|
|
Guk argi dugu deklaratzera zitatu beharrean zergatik atxilotu zuten, argi dugu atxilotu zutela ondoren bost
|
egunez
inkomunikatu eta torturatu ahal izateko. Lehen esan dugu injustizia hitza labur gelditzen zaigula sentitzen duguna adierazteko, eta errez asko ulertuko duzue zergatik esaten dugun hau, errez asko ulertu nola sentitzen garen Erikari honako hitzak entzutean:
|
|
|
Irati Mujika 2009ko irailaren 24an arrastatu zuen Guardia Zibilak, Segiren kontrako poliziaoperazio batean. Zazpi
|
egunez
inkomunikaturik atxiki ondoan, preso ezarri zuten. Tortura gogorrak jasan zituela salatu zuen, baina epaitegiak haren salaketa artxibatu zuen.
|
|
2018
|
|
|
Eneko Compainsek jasan torturak ikertuak Eneko Compains iruindarra 2010ean arrastatu zuen Guardia Zibilak, Ekineko kide izateaz akusaturik. Lau
|
egunez
inkomunikaturik egon ondoan, torturak salatu zituen. Maiatzaren 2an Iruñeko Auzitegian deklaratzera deituak izan dira tortura haien ustezko egileak diren lau guardia zibilak.
|
|
|
Nik uko egin nion ura edateari, baina nirekin atxilotu zituztenek ez, eta haluzinazioak izan zituzten».«Ni etxetik ateratzean atxilotu ninduten», azaldu du Gañanek. «Arkautin bost
|
egunez
inkomunikaturik eduki ninduten. Atxiloketa eta Arkautin egin zidaten harrera bortitz samarrak izan ziren.
|
|
|
«Niri esaten zidaten DNA frogak zeudela nire kontra. Eta, orduan, zertarako behar zuten ni bost
|
egunez
inkomunikaturik edukitzea. Nik ateratzen dudan ondorioa da helburua zela ni suntsitzea, militante gisa ez ezik, pertsona gisa ere bai.
|
|
|
Gaur gauean zure etxean ikusiko dugu elkar. Eta zin egiten dizut bost
|
egunez
inkomunikatuta egon ondoren gogotik damutuko zaizula hain oilar agertu izana.
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, auzipetuek salatu zutenez, sumarioa" eraso sexista eta torturapean egindako adierazpenetan oinarrituta" dago. Saioa Agirre zornotzarraren adibidea jarri du Larreak:" Bortizki atxilotu zuten, umeekin lanean zegoen bitartean, eta bost
|
egunez
inkomunikatuta izan zuten. Egun horietan eraso sexistak eta torturak egin zizkioten.
|
|
2022
|
|
|
Imajina dezakezue zein kanpaina mota piztuko litzatekeen antzeko atxiloketa eta eskubide urraketa Poloniak egin beharrean Errusiak egin izan balu? Bitartean, horrelakoetan, Polonian izan, Errusian izan edo beste edonon, pertsona bat hamarnaka
|
egun
inkomunikaturik dutenean badaude arrazoi nahikoak bere osasun egoeragatik beldur izateko.
|
|
|
Bost
|
egunez
inkomunikatuta egon zen. Torturatu egin zutela, esan zidan.
|