|
2011
|
|
|
eguneroko ogia bilakatu ziren handik aurrera. Alkateak
|
egun
hartan argitaratutako Ediktua benetan argigarria da Tolosan finkatu zen ordena martzialaren inguruan: Lau pertsona baino gehiagoko taldeak eratzea debekatu egin zen eta hala egiten zuenak ordenaren perturbatzaile bezala hartuko zirela eta horri zegokion zigorra jasoko zutela eta indar militarra erabiliz taldea disolbatua izango zela zioen batetik, eta gaueko zortzietatik aurrera kalean ibiltzea debekatzen zen, premia handia izanez gero etxetik atera eta lehen eginkizuna agente batengana joatea zelarik bere babes eta bermerako.
|
|
|
Atxilotu zituztenei estopak, olio poteak eta gasolina bidoiak aurkitu zitzaizkien eta gainerakoek mendira egin zuten ihes122 Tolosari dagokionean dirudienez, zinerik edota musikarik ez zegoenez, bertako biztanleek mendira buelta bat egiteko aprobetxatu zuten lasaitasunaren bila. El Día, ren arabera, eta besteren batzuk ziurrenik grebaren berpizkundea sustatzeko biltzera.
|
Egun
hartan Gerra Egoeraren aldarrikapena egiten zen bando bat argitaratu zenaren datua dugu, 1934ko abenduaren 13an aldarrikapen honen zabalpen bat bidali zenean adierazten zen bezala123, baina ezin izan dugu bando hori topatu. Ez zuen desberdintasun handiegirik erakutsiko Alkatearen Ediktuarekin, Gerra Egoera de facto eta de iure jada finkaturik baitzegoen.
|
|
|
Hamabost hogei pertsona atxilotu zituzten bilera horretan.
|
Egun
hartan atxilotuen kopurua orokorrean hogeita hamarretik gorakoa zela kalkulatzen du kazetariak eta hauen artean emakume batzuk, errepresio eta kontrol militarra benetan zorrotza izan zelarik.
|
|
|
Urriaren 12an Muga gobernadoreak kazetariak bildu zituenean probintzia osoan, Errenterian eta Pasaian izan ezik, lasaitasun giroa zabaldu zela aipatu zien eta lanak berriro ere hasi zirela.
|
Egun
hartan lan egin ez zuten bakarretakoak Bankuak eta bulego ofizialak izan ziren kapitalean, festa nazionala ospatzeko. Probintzia baketurik zegoen.
|
|
2012
|
|
|
Txantxoneko inor ezagutzen al dut nik esan zuen bere baitarako Arnaudek,
|
egun
hartan dena edo ia dena berria zen Oihenartendako. Aste bete igaroa zen Donapaleu utzi zuenetik.
|
|
2017
|
|
|
Vargas Alonsok dio batailoiak 20 bat baja izan zituela (Vargas Alonso, 1999: 210). Guk ez dugu aurkitu
|
egun
hartan hil zen Kirikiño batailoiko inor. Esan bezala, dakigun gauza bakarra da Pablo Beldarrain komandantearen anaia, Jose Beldarrain Olalde, Kirikiño batailoiko kapitaina, Munitibarren zauritu zutela, eta hurrengo egunetan hil zela (Beldarrain, 1980: 200).
|
|
|
Eskerrik asko Munitibarko Udalari Munitibarko Erregistro liburuan agertzen diren 1937ko apirilaren 26an hildakoei buruzko informazioa emateagatik. Eskerrik asko Rosario Bustindui, Jose Azpiazu, Mari Karmen Azkune, Luzia Muñoz, Jose Angel Uberuaga, Jose Mari Eizagirre eta Miren Urkiolari
|
egun
hartan Munitibarren bizi izan zutenari buruzko testigantza emateagatik. Eskerrik asko Ahaztuen Oroimenari, Jose Egigurenen eta Pilar Amestiren elkarrizketak gure esku uzteagatik, eta baita ahotsak egitasmoari Juanita Bilbao Olabarriagaren elkarrizketa erabiltzeko aukera emateagatik.
|
|
|
Artikulu honetan, apirilaren 26an, Oiz inguruko Bizkaiko ekialdeko herriek jasan zituzten bonbardaketa eta metrailatzeak aztertu ditugu, fokua Munitibarren2ezarriz. Izan ere,
|
egun
hartan, herri hori hainbat aldiz eraso zuten airetik, eta, gure datuen arabera, bonbardaketen ondorioz, herrian bertan, 11 pertsona hil ziren (7 zibil eta 4 soldadu) eta bederatzi bat zaurituta gelditu ziren.
|
|
|
Zalantza gabe, ikerketa gehiago egin dira jazoera bere osotasunean ezagutzeko. Hala eta guztiz ere, iruditzen zaigu artikulu honek balio dezakeela
|
egun
hartan Munitibarren eta inguruko herrietan gertatu zirenak apur bat hobeto ezagutzeko, eta baita aurrerantzean informazio gehiago biltzeko ere.
|
|
|
Elorrio ere eraso zuten
|
egun
hartan. Ertzainaren txostenaren arabera, apirilaren 22an, 24an eta 25ean Elorrioren aurkako bonbardaketek 24 hildako eta 28 zauritu eragin zituzten.
|
|
|
1937ko apirilaren 26an Kondor Legioak Gernika bonbardatu zuen, baina,
|
egun
hartan, alemaniarrek Oiz inguruko Bizkaiko ekialdeko herriak ere eraso zituzten (Markina, Ziortza Bolibar, Munitibar Arbatzegi Gerrikaitz, Arratzu, Muxika eta Errigoiti). Artikulu honetan, herri horiek jasan zituzten bonbardaketa eta metrailatzeak aztertu ditugu, fokua Munitibarren ezarriz.
|
|
|
1937ko apirilaren 26a ezaguna da Alemaniako Kondor Legioak1Gernika bonbardatu zuelako, baina,
|
egun
hartan, alemaniarrek Markina, Ziortza Bolibar, Munitibar Arbatzegi Gerrikaitz, Arratzu, Muxika eta Errigoiti ere eraso zituzten; baita Oiz mendi punta eta inguruak ere. Horrez gain, egun osoan zehar, Markinatik Gernikarako bidean topatu zituzten soldadu zein herritarrak metrailatzen aritu ziren.
|