|
2000
|
|
|
Baina, erabakia hartzen duenerako, beranduegi izango da. Beraz, ezbairik gabe, hiru
|
egun
horiek erabakiorrak izango dira zalantzak agertzeko. Bestalde, Leticia Grandesek adierazi bezala," seminarista kezkatzen duenaz jabetzen goazen neurrian, besteak kezkatzen dituzten arazoez ere ohartzen goaz." (Egan 49)
|
|
2005
|
|
|
Izenburuek asteko egun jakin batzuei erreferentzia egiten diete. Hala ere, gertaerak ez dira
|
egun
horietan nahitaez gertatzen. Izan ere izenok adinaren araberako jarrerak erakusten dituzte.
|
|
2009
|
|
|
Sokorrulari esaten ei zitzaien, halako gaitzespen apur batekin, baina arterago, lekukoen esanean, erostari deitzen ei zitzaien. Gaur
|
egun
horien gomuta baino ez da gordetzen.
|
|
|
Etxekoek, senideek eta hurhurreko auzokideek ohikune erlijioso gehiagotan parte hartzen zuten luto aldian zehar. Hileta
|
egun
horien artean zeuden ohore mezak, hiletaren osteko bederatziurrena, eta" arimen hileroko eguna". Dolu aldiak bizpahiru urte irauten zuen, intentsitate maila ezberdinarekin, eta gomuta mezarekin batera amaitu ohi zen.
|
|
|
Batez ere sube egune denean, egun sargoritsuaren ondorioz justuriak sortu eta behea bustita dagoenean, kontu handiz ibili beharra ei dago. Orduan ateratzen ei dira sugeak, eta
|
egun
horietan izaten dute haginka egiteko joerarik handiena.
|
|
|
Berrogei
|
egun
horietan emakumea orbandurik zegoela uste zen, erditzeak andrea izpirituz lohitu egiten zuela, hain zuzen.
|
|
|
Garbiketa orokorra egiten zen herriko patroiaren aurreko egunetan, ostera, deskribatzeko moduko zenbait behar egiten ziren. Esaterako,
|
egun
horietako beharra izaten zen etxeko hormak kareaz, letxadeagaz, zuritzea. Gastatutako erratzekin egiten zen behar hori.
|
|
|
Txikiak itsasora jaurtitzen zituzten bueltan. Eta azpimarratzekoa da, Aste Santu inguruko
|
egun
horietan lapak eta hamarratzak batzeko egoten zen jende mugimenduaren baitan, Laperu ezizeneko eskalea. Laperu haitzetan ibiltzen zen, Armintza inguruan, eta gero saldu egiten zituen etxerik etxe.
|
|
|
Orokorrean, baraualdian gutxitu egiten zen jatordu kopurua, merienda edo askaria kendu egiten zen eta afaria askoz arinagoa izaten zen.
|
Egun
horietan, lapikokoari ez zitzaion koiperik botatzen, ezpada olioa.
|
|
|
Etxeko gazteak mahaiburutik asagotu egiten ziren, eta euren adineko gonbidatuen ondoan jesartzen ziren.
|
Egun
horietan, mahaian sexuaren eta adinaren arabera batzeko joera argiagoa zen.
|
|
2011
|
|
|
Gernikako bonbardaketa jazo zan ezkero, etenbakoa izan zan igesean joiazan herritarren exodoa. Frankotarrek euren indar osoa erabili eben 1937ko apirilaren akaberako
|
egun
horreetan. Lurretik moruek, italiarrek eta falangistek aurrera egiten eben, eta gudari eta milizianoak atzeraka etozan, Sollube alderantz.
|
|
|
Eguen Guren eta Bariku Guren egunetan behar egitea galerazota egoan. Horrez ganera,
|
egun
horreetan egiten zan beharrak ez ei eban fruturik emoten; siniste hori egon da herritarren artean.
|
|
|
Geroago entzun nebanez, damututa ei egozan arrisku hori jarri ebenak. Ez ziran konturatzen, eta neu be ez orduan, gure herrian eta munduko beste herri askotan oinarri sendoa eukan ohiturea zala
|
egun
horreetan gehiegikeria batzuk egitea.
|
|
|
Ondo ondoan geunkazan nire bizitza zati bat igaro izan neban Seminarioa eta Unibersidadea. Nahiz eta urte guztian hutsik egon, geratzen zan bera zaintzen jesuitaren bat oraindino, eta
|
egun
horreetan, Euskal Herriko jesuita batzuk egozan gogo jardunak egiten. Mezea izan genduan bertan.
|
|
|
Oraingo historia argitzeko be egokiak izan ziran hamabost
|
egun
horreek. Hantxe ikusten zan 1947ko eta hurrengo gerren osteko Israel zein zan, palestinoen lurraldeak izan arren israeldarren menpean zeintzuk egozan, palestinarren euren lurraldean be euren jaio herrietatik aterata egozan errefuxiatuen kanpalekuak zelakoak ziran...
|
|
|
Jesuitek beti eroan izan dabe gerriko edo fajín baltza. Guk ez geunkan gerrikorik, domeketan eta jai egunetan izan ezik, eta
|
egun
horreetan, urdina izaten zan gurea. Hori zala eta," Tintearen zubia" izena jarri jakon etxe biak lotzen ebazanari.
|
|
|
Agirian jarri ziran eleiza barruko horma ederrak.
|
Egun
horreetan, arnasea hartzea be gatxa egiten zan eleizondoko herriko enparantzan, eleizatik urteten eban hango hautsaren hautsaz!
|
|
2012
|
|
|
|
Egun
horiek izan dira sarri urtean behin etxeari garbiikuzi sakona egiteko okasioa. Hormak karez zuritu, sakonago garbitu...
|
|
|
Gero bide bazterretan ipinten eben jentea ikaratuteko.
|
Egun
horreetan zaharrek beti kontetan eutsiezan arimen kontuak. eta kosetxa ona batzeko izaten ei zan. Portaleko atean bere ipinten eben leizarra, etxe inguruko larrosakaz edo kinpula eta berakatzakaz batera.
|
|
|
Garizuman, Erromako Eleizearen aginduz, barikuetan eta beste egun izentau batzuetan bijilia egiten zan, eta hori dalata ezin zan okela gauzarik jan.
|
Egun
horreetan txarriki bako indaba zuria, porrusaldea, patatak saltsa berdetan, sardina zaharrak, makailaoa, arrautza egosiak eta holangoak jaten ziran. Sardinerei erositako arrain freskoa bere txitxarroa eta antxobea orduantxe jaten zan gehien.
|
|
2013
|
|
|
Hausterre aurreko hiru egunak izan ohi dira.
|
Egun
horietan jatorri eta helburu ezberdineko jarduerak eta ohiturak pilatzen dira, baina denetan sartzen dira txantxak, askatasun neurri gabekoa bai janarietan, bai jokabideetan, antzezpenak, dantzak, eske ibilaldiak eta panpinak erre edo apurtzea.
|
|
|
Baina etxeko jatorduetan ere baziren berezitasunak.
|
Egun
horietako menuan jaten ziren etxean hildako txerriaren hankak, belarriak eta mutrrrra. Txerri hankak edo txerri patak, txerri belarriak esaten zaie halakoei, atzetik datorren Garizumako bijiliari arrrre egiteko edo.
|
|
|
Gabon egunean hasi eta Erregenetara arte Gabon zikloaren muina da.
|
Egun
horiek familiak elkartu, afari bazkariak batera egin eta ospakizun giroan igarotzekoak dira. Besteak beste, Olentzeroren tradizioaren berri zehatza ematen digute egileek.
|
|
|
Inauterietako ohiturak kristautasunaren bitartez heldu zaizkigun arren, antzinagoko biziera paganoaren beste askorekin nahastuta daude.
|
Egun
horietan jatorri eta helburu ezberdineko jarduerak eta festak pilatzen dira, baina denetan sartzen dira txantxak, askatasun neurri gabekoa, antzezpenak, dantzak, eske ibilaldiak eta panpinak erre edo apurtzea. Egileek, lana bukatzeko, Euskal Herrian zenbait landa herritako inauterien inguruko informazio interesgarria eskaintzen digute.
|
|
|
Kultura guztietan badira bako egunak2 Bilbon be bazan egun bat, Di' a de Baco eritxoena, XX. mendeko karteletan be iragarririk agiri dana. Zezenik ez zan izaten
|
egun
horreetan; zezenbako egunak izaten ziran. Bako egun hori beste zeozeri be egozten jakon.
|
|
|
Erromatarren Satumalia jaiak, abenduaren 17 bitartean ospatzen ziranak, gure Kamabalen ezaugam antz antzekoak ditue gauza askotan, kristautasunaren aurretik be4: ospatze
|
egun
horreetan egon eitekezan ugazaba esklabuak mahai berean jaten, edo ugazabak euren esklabuei jatekoa zerbitzen, eta gizarte hierarkia goikoz behera erakustearen hainbat ezaugam. Baina gatozan hurragora.
|
|
2015
|
|
|
Natibitate eta Urtebarri egunetan, mezaostean, txokolatea eginda eta ogia erreta armozetan ziran.
|
Egun
horreetan, saldea eta artxoa bazkaltzen ebezan.
|
|
|
Azken urteetan beste jai batzuk be guztiz sustraituta dagoz, kasurako, euskera taldeak antolatzen dauan Lagatzu eguna edo gazteek egiten daben koadrila eguna. Makina bat jentek parte hartzen dau
|
egun
horreetan antolatzen diran ekintzetan.
|
|
2018
|
|
|
Liburuaren amaiera aldera, abenduaren 31ko Arabako ohitura bat deskribatzen du: "
|
Egun
horietan, adarra jo ohi zaie mutil gazteei, urteko egunak adina egun dituen gizon bat kaleetan dabilela esanez".
|
|
|
Elba, ez ditugu
|
egunak
horiekin janzkerokin ibiltzeko modukoak esan zion gizonak, zeraman soineko zuriagatik, etxera sartuaz batera.
|
|
2019
|
|
|
Saizarbitoriak eraikitzen duen gizon narratzaile protagonistaren hitzezko adierazpena ikusi dugun bezala, ez da fidagarria izaten, beraz, ezin jakin Barbararekin izandako harremana zein puntutaraino izan zen garrantzitsua. " Inoiz ahantziko ez ditudan egunak" (252) izan zirela aitortzen badigu ere, Barbarak bere familiak duen etxe batean
|
egun
horiek pasatzera gonbidatzen duenean bere gonbidapena onartzearen arrazoia Margarekin izandako eztabaidari egozten dio: " Margarekin izandako eztabaida, hitz egiteko erabili zuen modu zekena, aitzakia izan zen, onartu beharra dut[...]" (252).
|
|
2021
|
|
|
Aste bitan jarraitu behar izaten jakon, ikusi arte ez zala askorik jasten.
|
Egun
horreetan pisua ipinten geuntsan ganean egunero, ipini eta kendu. Normalean, harriak izaten ziran.
|
|
2023
|
|
|
Kaldereroen antzeko garapena izan zuten Inude eta Artzainen konpartsak, Oilarren, Lanpernen eta Jardinzayen konpartsa tradizionalek, baita horren ezaguna den Danborradak ere. Aipagarria da ekitaldiok hastapenetan egun pare bateko festarako pentsatu baziren ere, gaur egun inauterien baitan izaera berezia dutela, eta, Danborradaren kasuan,
|
egun
horietatik kanpo dinamika propioa ere garatu dutela.
|
|
|
domekea, astelehena eta martitzena. Lehenago,
|
egun
horreetan herria bete egiten zan, alboerrietako kuadrillak etorten ziran eta: Ajangiztik, Mendatatik, Nabarniztik eta abarretatik hurreratzen zan jentetza Arratzuko eleizatera.
|