|
2015
|
|
|
Horiekin guztiekin bizi behar dela, eta horiekin guztiekin bizitzen jakin behar dela: “Egun batean oso haserre edo triste bazaude,
|
egun
hori pasatuko da, eta hurrengo egunean egongo zara pozik. Denak dira zure bizitzaren parte, eta bertsoa ere zure bizitzaren parte da”.
|
|
2016
|
|
|
Tartean, ispilu deformatuak. Beñat Krolemi beste erakusketa baterako mamia emango zion
|
egun
horretako azalak.
|
|
2017
|
|
|
Egun batean, San Sebastian arratsaldea zela uste dut, ni Landetako kuadrillarekin eta hura Izarraizpekoarekin, hementxe egin genuen topo, Etxe Zuriko taberna honetan. Seguru asko nik Orandarekin lehebiziko hitzak bertsotan egingo nituen
|
egun
horretan. Ahariak apustuan bezala bota gintuzten aurrera.
|
|
|
Geroko ibilietan makina bat txorakeria eta baita alukeria ere esan izan diogu elkarri, bertso jardunak hori eskatzen zuelako. Baina
|
egun
horretan elkarri desafiorik bota gabe jardun genuen, sekulako errespetuarekin aritu ginela daukat gogoan, zer kantatu genuen arrastorik ez badut ere. Zortzi hamar bat bertso kantatuko genituen, eta, nahikoa samar kantatu genuela iritzi genionean, gure kuadrillak albo batera utzi eta, elkarri bizkarretik helduta, zerbait hartzera gerturatu ginen mostradorera.
|
|
|
gu
|
egun
ori iritxitzeko/ jarriak gaude pozean
|
|
|
garrantzi aundiz zure gorantzan/ jarri degu
|
egun
ori
|
|
|
Baina saioa bukatu nuenean esan zidan oso ondo jardun nuela, baina senarra oraindik bizirik zuela. Sekulako ilusioarekin prestatzen genuen
|
egun
hori, baina oso egun gogorra izaten zen. Lehen, entzuten zegoenarentzat izugarri ederra izango zen koplariak bere izen eta guzti berari propio kopla bat kantatzea, eta halaxe da orain ere.
|
|
2018
|
|
|
Bertso Saioa egiteko, Xalto eta Bautista Madariaga omen ziren deituak, eta Xalto, ezbehar bat tarteko, ez omen zen azaldu.
|
Egun
horretan, Ameriketatik etorritako hiru artzain euskaldun zeuden bertan bertso gosez, eta eskatu omen zioten Bautistari bertze bertsolariren bat bilatzeko, beraiek joanen zirela eske. Gizonak bertze aukera handirik ez eta anaia Xalbadorrengan pentsatu zuen.
|
|
|
Eskuz idatziriko lau orri ziren, 225/ 1915 sumarioaren laburpena. Zehazki aditzera ematen zen zer urrats egin ziren 1915eko urriaren 30etik, kereila gisara hasi zenetik, 1918ko maiatzaren 21a bitarte,
|
egun
horrekin emandako autoan deklaratu baitzen bi akusatuak “insolventes” zirela (kaudimengabeak) eta ezin ziotela erantzun diru ondasunen bidez epaiak eskatzen zienari, eta horren partez deserriratze pena handiagoa ezartzen zitzaien. Datu interesgarri bat ikasi genuen hirugarren kutxako agirietatik:
|
|
|
Juan Mari Lekuonak dio 1955eko saio hartan bezalako tentsiorik ez zuela inoiz ikusi. Garai batean, orain baino gehiago, saioa antolatzen zuenak bertsolari batengana jotzen zuen saioa antolatu nahi zuela eta, eta bertsolariak hautatzen zuen gutxi gehiago
|
egun
horretan kantakide zein izango zuen. Basarrik kudeatzen zituen bertso saio asko eta Mitxelenari ez zion deitzen, antza, berak nahi hainbestetan.
|
|
2019
|
|
|
2017an Pepito Iantzi, soinujole ospetsua, jaio zela 100 urte bete ziren, eta Lesakako Bandak Harriondoan, Gaiarren eta Victoria Eugenian eskainitako ikuskizuna Pepitoren aita Paulok idatzitako bertso batzuk abestuz hasi genuen. Hiru
|
egun
horietan zehar musikari eta entzule anitzekin aritu nintzen Pauloren bertso idatzien altxorraz. Paulori buruz dudan lehen aditzea, Lesakan lau urtez, 1979tik 1982ra, ospatu zen Paulo Iantzi saria izan zen.
|
|
|
Hor dago lehen koska.
|
Egun
horretan kantatutakoaren arabera aipatuko du bertsolari hau edo beste, eta gaiak gustatu zaizkion edo ez. Hiru orduko emanaldia ardatz hartuta osatuko du bere iritzia.
|
|
2020
|
|
|
Tabernakoari esan nion etortzen bazen esateko Behobiara joan nintzela, eta han zegoen Andoni Maialenekin. Uste dut
|
egun
horretan Urepelera joan ginela hirurok.
|
|
|
Ni isilik egon nintzen tarte batez. Baina, ondoren,
|
egun
horretan piper egin zuela esan nion, galdetu nuela Udaletxean eta ez zela lanera joan esan zidatela.
|
|
|
Ez dakit seguru, baina ekainaren bukaera aldeko egun baterako saioa eskaini zioten. Bera ez zen gogoratzen
|
egun
hori libre zuen edo ez eta guregana etorri zen.
|
|
|
—Ni ez nauk gogoratzen eta zuek jakingo duzue, ba, nik
|
egun
hori libre daukadan edo ez —galdetu zigun. Eta baietz esan genion, emateko baietza, libre zuela-eta.
|
|
|
Lau urte geroago irabazi nuen sari hori. Egon naiz pentsatzen Zaldibian debutatu nuen
|
egun
horretan, gero Egañaren bueltan ibili ginen bederatzi bertsolariak han geundela. Euzkitze, Sarasua eta Loidisaletxe han ziren nirekin batean.
|
|
|
Honako hau da
|
egun
horretan gauean, basamortu erdian, frontalaren argipean, bidaia koadernoan idatzi nuena:
|
|
2021
|
|
|
Bertzalde Paris’eko Unibersidade berak ohoratzen zituan pertsulariak
|
egun
ortan, Bidarrai’ko seme den profesore Posenpes en bitartez (…) On da jakitea ere Musée National des Arts et Traditions Populaires etorri zela beren tresnakin Eskual Etxera eta pertsulariak konbidatu zituala hurrengo egunian Trokaderoko Musée d’L’Homme n aperitifa artzera [2] (…) Ez, sekulan etzuten izan pertsulariek orrelako goralmenik (…)
|
|
|
Giro horretan, jendea animoso ibiltzen da, eta zurruta ere ugari. Baraurik, ezein ezezaguni hitz egiten ausartuko ez liratekeenak,
|
egun
horretan, dena kontatzeko prest egoten dira. Harreman hori ez da beti atsegina, batez ere saioaren aurretik, burua beste ardura batean dabilenean.
|
|
2022
|
|
|
Barrez ari ziren batzuk minaren minez negarrez hasita zeudela ohartzean, jo zuen irakasleak lankideengana laguntza eske, baina ezin izan zituzten algara eraso luze horiek geldiarazi. 1962ko urtarrilaren 30a zen eta Tanganikako barre epidemiaren hasiera baizik ez zen izan
|
egun
horretakoa. Ikastetxea itxi eta ikasleak etxera bidaltzea erabaki zuten, baina horrekin ez zuten gaitza zabaltzea baizik lortu, herrialdeko auzo eta herrixketan hasi baitziren adin guztietakoak, baina bereziki gazteak, algaraka barreari eutsi ezinik, askotan konortea galdu eta lurrera erortzeraino.
|
|
|
Ondo baino hobeto nekien
|
egun
horretan zela finala, gai jartzaileen taldean aritu bainintzen. Eta banekien, era berean, egina zuen progresio paregabea tarteko, Gorka bera ere finalisten artean zela, halakorik lortzen zuen bertsolaririk gazteenetarikoa bihurtuz.
|
|
|
Eta orduan, sekulako biharamunarekin, hartu nuen koaderno bat, eta idatzi nituen aipatu nahi nituenak: autoritatea, entrenamendua, aldez aurretik egindako lana, lehia, sorkuntza… Kontzeptu batzuk argi izan nahi nituen, normalean ez baitugu mikrofonorik, eta
|
egun
horretan izango nituen. Gai batzuen inguruan, kazetariekin hitz eginda aldatu zen haien pentsatzeko modua ere, asko galdetzen baitzidaten ea nola sentitzen nintzen txapela jantzi zuen bigarren emakumea izanda… Gaia ikuspuntu feministatik edo generotik landu nahi baduzu, atera itzazu datuak, eman zenbakiak, kontatu zein faktore estruktural dauden eta, gero, galdera egin.
|
|
|
SAG: Txapelak autorizatu egiten zaitu, autoritatea ematen dizula, eta askotan aipatzen dizute bertso munduan
|
egun
horretan egindako lanak badaukala oihartzun bat, eta igual zutaz espero da lehenago espero ez zen zerbait, onerako eta txarrerako. Batetik, zure lanak baduelako legitimazio bat, eta bestetik, presioa ere badelako.
|
|
2023
|
|
|
Bai. 2009ko santalutzitan eman genioan ibilbide honi hasiera, lehenago ere elkar ezagutzen genian, baina
|
egun
hori diagu hasierakoa. Ezagutu, Ezkioko alkate ohia Iñaki Idiakez zenaren omenez plaka bat jarri zitean Ezkioko Santa Mañan, eta gu biok joan gintuan bertso pare bana edo kantatzera eta, ondorengo tragoan, Ezkioko Ostatuan ezagutu genian elkar.
|
|
|
“DBHko bigarren mailan, ez dakit nola, baina bertso eskolako ikasturte amaierako meriendan amaitu nuen, publikoan, bertsoak entzunez.
|
Egun
horretan edo handik aste gutxira erabaki nuen nik ere bertsotan hasi nahi nuela, eta ikasturte hasieran eman nuen izena”:
|
|
|
Lehen aipamena 1903koa da, Getxoko Areetan egin zen txapelketa batena.
|
Egun
horretan Balendin Enbeita Urretxindorra, Frantsesa, Pello Errota eta Txirritarekin kantatu zuen.
|
|
|
Julio: Begira, ba,
|
egun
hori Oihanarekin pasatu nuen bertsotan. Bertso bazkaria zen, eta saioaren bigarren zatian oso urduri sentitzen hasi nintzen; benetan urduri.
|
|
|
Esperientziagatik banekien zein gorputzaldirekin ez nuen joan nahi, baina ez nekien nola probokatu nire buruari beste gorputzaldi bat. Beraz, lan dezente egin nuen nire burua arnasa luzeko lasterketa batean kokatzeko, jakinik, lehenengo txanpa gainditzeko ezin nuela aurrera begira egon, baizik eta
|
egun
horretan egin behar zela eta ondo egin behar zela, gainera. Estu iritsi nintzen; fisikoki, gaizki.
|
|
|
“Lan dezente egin nuen nire burua arnasa luzeko lasterketa batean kokatzeko, jakinik, lehenengo txanpa gainditzeko ezin nuela aurrera begira egon, baizik eta
|
egun
horretan egin behar zela eta ondo egin behar zela, gainera”
|
|
|
Hori da. Gotainen hasi nintzen ni, eta egin nuenarekin pozik geratu ez nintzen arren, nire bizitzako txapelketa egun ederrena bezala gogoratzen dut
|
egun
hori. Uste dut oholtza gainean geundenok gozatu genuela han zegoen giroarekin.
|
|
|
Niretzat, salbuespenak salbuespen, Txapelketarako argazki saioa egin eta saioen zozketa egiten den eguna izaten da benetan Txapelketa hasten den eguna. Badira, noski, prestakuntzan askoz lehenagotik hasitakoak, edo hasi behar luketela erabakitakoak behintzat, baina Txapelketa mode ON hori
|
egun
horretan aktibatzen dela uste dut. Egun horretatik norbere lehen saiorakoa (edo, kasu batzuetan, Txapelketako lehen saiorakoa, hor beste zeozer ere aktibatzen baita) da lehen distantzia aipagarria.
|
|
|
Badira, noski, prestakuntzan askoz lehenagotik hasitakoak, edo hasi behar luketela erabakitakoak behintzat, baina Txapelketa mode ON hori egun horretan aktibatzen dela uste dut.
|
Egun
horretatik norbere lehen saiorakoa (edo, kasu batzuetan, Txapelketako lehen saiorakoa, hor beste zeozer ere aktibatzen baita) da lehen distantzia aipagarria.
|