|
2000
|
|
|
Uste dut gaur niri komeni zaidala eguna bakarrik ematea. Baina geratzen zaigun azken
|
egun
hau ez nuke alferrikaldu nahi marmarikatu du, eskutik heltzen zidala.
|
|
2007
|
|
|
Agorrileko
|
egun
hau loriagarria da, itsasoa dirdiraka ari baina uhinak handi.
|
|
|
Andre dena Mariaren
|
egun
honen hondarretan, gautua zuen aspaldian eta oraino bidean ziren. Esnezko erlaino lodiak Côte Nord deitzen duten Quebec iparraldeko itsas hegi hartako oihan beltzak estaltzen zituen.
|
|
2008
|
|
|
Tragediak ez du etorkizunik, tragediak hedonismoa maite du, tragedia hil eta jaio egiten da egunero, edo, beste modu batera esateko, tragedia orain da, tragediak ez daki iraganaz. Gaur luke, gaur, zure aitaren errautsak haizatu dituzun
|
egun
honetan behar du.
|
|
2009
|
|
|
" Martxoko landareak, garizuma eta haize gorria". Aurten ez dugu horrenbestekorik izan, baino, garizuma burutzean, San Jose
|
egun
honetarako azaldu da ipar ttenttea. Hargatik deituko zioten haize gorri hotz txorrotx horri, garizuma haizea, eta Aste Santu haizea, beste hainbat herritan.
|
|
|
Bere
|
egun
hau nola portatu den. Zeru ia garbiak izan ditugu:
|
|
|
Baina, martxoan iritsiko da normalean, bai. Jaierarik izan zuen Aingeru Guardakoaren
|
egun
honek nonbait: " Aingeru Guardako egunean behiak uztartu ez!".
|
|
|
Artoarekin bezala, haziekin ere badu zerikusirik. Santa Garazi edo Santa Engrazi egunez bezala, bazen ohiturarik bizkaitarren artean batik bat,
|
egun
honetan goizean goiz mezatara artoa eta babea abadeak bedeinka zitzan eramatekoa. Gero zortez eta seguru ereingo baziren, ur bedeinkatuak aurrez zirta zitzan beti zegokion ondo.
|
|
|
Nik
|
egun
honetarako, halako irakurgai eta liturgia berezi bat dut maite. Bitoriano Gandiagak" Amalurraren Artasoko 7 Salmoen" akaberan, Hiru Gizon Bakarka, 183 ekintza apal xume bezain barnekoia damaigu, sentibera den edonorentzat gonbita.
|
|
2010
|
|
|
Idazkera urduri horrek harako bidean jarri dizkit oinak.
|
Egun
honetan beste lekurik ez balego bezala, Arantzazuko ama 21.
|
|
|
Eroso jarri orduko, galdera pila egiten hasi zitzaion artista: non ibili zara denbora honetan, zergatik ez diezu nire deiei erantzun, nirekin gogoratu al zara, zergatik itxaron duzu
|
egun
hau iritsi arte... erretolika dezente zegoela pentsatu zuen, ziurrenik gehiena ondo zekien Ameliaren ahotik, beraz, papera betetzen ari zen...
|
|
2012
|
|
|
Gaurtik aurrera egin beharreko gauzarik gehienak, edo ia ia guztiak? azkenengo aldiz egingo dituen kontzientzia piztu zaio; bazekien
|
egun
honek heldu behar zuela baina heltzerakoan lozorroan zeukan mamu txikia esnatu izanak aztoratu egin du nolabait. Azken saioan pentsatzen ere hasi luke, etena samingarriegia izan ez dadin.
|
|
2019
|
|
|
Urtarrilaren lehenean, munduaren azkeneko urteko lehen
|
egun
honetan, zerbait berezia gertatu da gure artean, hautatuon artean. Udaberrian gertatzen den bezala izan da, pozik jartzen zarela zergatik jakin gabe.
|
|
|
San Andresena da hori. Hain justu ere,
|
egun
honetan Arrigorriagan edo inguru horietan borroka itzel bat gureek irabazi zutelako, omen...
|
|
|
Esaera zaharretan ere, badu tarterik San Andres
|
egun
honek. San Andres, txerria askan trabes, edo txerria ankan trabes, beste toki batzuetan diotenez.
|
|
|
Izan ere, mugarri benetako horietako bat zen lehenagoko egutegian San Simon eta San Judaren
|
egun
hau. Urriaren kaxkotik, udazkenari udaren ukittua malgutzen eta ahultzen zihoakioneko egun baketsuak zegozkion, batetik; eta negu gogorxeagoaren beldurra zetorkion izulari, bestetik.
|
|
|
Esaera zaharrak emango zuen bere zertzelada,
|
egun
honen kaxkoan paratuta: San Simon eta San Juda, joan zen uda eta negua heldu da; halaxe kantaren hitzetan.
|
|
|
Unanua aldean ziotenez, Santu Guztien egunez sartu mendian behera, eta San Andresetarako hankazpiraino, ateraino iritsi, alegia. Bazuen, bai,
|
egun
honek ere, beste santu askoren mugarritasunik. Santu Guzien bezperan dabilen haizea, urte guztian.
|
|
|
Beste herri batzuetan,
|
egun
honetan, etxeko aziendei, isatseko buztan  puntak mozten zizkieten, eta ile zurda horiek bedeinkatu eta erre, Aitagure bat esaten zen bitartean: aziendak bedeinkatzeko moldea omen zen hau.
|
|
|
aziendak bedeinkatzeko moldea omen zen hau. Zuberoan, diotenez, ganbela poxi bat gehiago beteko zitzaien
|
egun
honetan. Eta nagusiak meza entzungo zuen, ebanjelioak atera eta mezasariak eman.
|
|
|
Esaera apartekorik ez du
|
egun
honek, atzo genioenaz aparte: Santioz hasi mendiko uda, Santa Anaz bukatu da.
|
|
|
Por San Felices, frio en las narices, diote Girona aldean ere. Inguru haietan baitu debozione, Afrika aldetik IV. mende aldera etorri bide zen San Felix abuztuaren lehen
|
eguneko
honek. Euskaldunak topatu dio itzulpena, San Felix bakean utzita:
|
|
|
Ekinozio eguna da: Berezia, alde horretatik,
|
egun
honetan normalean, ez beti, udaberrian sartzen garelako. San Benito, primadera, ganaduak larrera.
|
|
|
Lazaro igandea eta Erramu! Gure zaharrek bazioten estimurik
|
egun
honi, eta baita erantsi ere esaera pare bat edo. Begira honako hau, taxu oneko eguraldirik egiten ez zuen seinale:
|
|
|
Ez da meteorologoena, nahiz eta inork ospatzekotan eurek merezi duten. Meteorologia bera zientzia gaztea izanik,
|
egun
hau noiztikoa ote. Gertukoa:
|
|
|
Gertukoa: orain 50 urte inguru hasi ziren
|
egun
honetan ospatzen. Zer gertatu zen orduan?
|
|
|
Zer gertatu zen orduan? Ba, OMM (Munduko Meteorologia Erakundea) martxan jarri zuen hitzarmena 1950eko martxoko
|
egun
honetan plazaratu zela. Ordutik, urtero, egun honetan ospatzen da meteorologoek elkartzeko eta meteorologiako adar bat edo beste, txostenen bat medio, lantzeko profitatzen duten abagunea.
|
|
|
Ba, OMM (Munduko Meteorologia Erakundea) martxan jarri zuen hitzarmena 1950eko martxoko egun honetan plazaratu zela. Ordutik, urtero,
|
egun
honetan ospatzen da meteorologoek elkartzeko eta meteorologiako adar bat edo beste, txostenen bat medio, lantzeko profitatzen duten abagunea.
|
|
|
Por la Encarnación, los últimos hielos son. Batetik eta bestetik bildutakoen artean, ba al dakizue 30etik gora topatu ditudala
|
egun
honi erantsitakoak. Bata bestearekin zerikusia dutenak batzuk.
|
|
|
Gaztelakoan, bai. Badu hango esaerak ñabardura guztiz berezia, geure paraje hauetakoetan ere ageri dena, baina agian, ez beste inon
|
egun
honetako santu laborari nekegutxikoarekin lotua. Nekazari apenas baitzen Isidro hau:
|
|
|
Batere apokrifoa ez dena, San Pedrotako sermoietan jasotako ondoriotako beste pare hau dator
|
egun
honi josia: San Pedrok zeruko giltzek.
|
|
|
Santa Teresa Avilakoaren kontenplazio isuria, eta Simon Stock santuaren apostoladu zaletasuna eta Ama Mariarenganako debozio sutsua. Hain zuzen ere,
|
egun
honetan gogoratzen da Mariaren agerpen bati esker, Simon santuari lotua datorren eskuplaio ezaguna, batez ere marinelen artean hainbesteko jaiera eta tradizioa izan duena.
|
|
|
Baina, hor iritsiko da, bai. Jaierarik izan zuen
|
egun
honek nonbait: Aingeru Guardako egunean behiak uztartu ez!
|
|
|
Martxoaren hasiera, xaharren piztuera gogoratu dizuet lehen. Bada beste bat, egun hasierako honi pare parera datorkiona,
|
egun
honetan ospa  tzen baitzen antzina Aingeru Guardakoaren eguna. Ba, hala zioen:
|
|
|
Orain Jesusen Taborko An  tzaldatzea ospatzen baitu Elizak. Ba santu horien jaia ospatzen zenean, aingerutxoak izaki biak hala biak, Jondone Justi, hegalak busti, holaxe gogoratzen zuten
|
egun
hau. Esan gabe doa, hori ez zizutela Kanarietan edo Andaluzian asmatu.
|
|
|
Baina abuztuaren 6ak badu egun tristea gogoan iltzatuta gordetzekoa: 1945ean,
|
egun
honetan bota zuten lehen bonba atomikoa: kutsadura erradiaktibo itxuragabeko hark pentsa zenbat bizidun kutsu txarrenarekin utzi zituen, eta oraindik ere ondorioak sufritzen dituztenak badira...
|
|
|
Baina, urriaren 14ko gertakizunak errepasatzean, ikusten da
|
egun
honi, inondik ere, maldizio deabruzkoren bat egokitu izan zaiola, edo... auskalo zer! Zeren, uholde benetan makurrak tokatu zaizkio urriaren 14ari.
|
|
|
Baina
|
egun
honi buruz, nik uste, suerterik duenak, irakurri behar lituzke Joannes Etcheberryk, 1627an, atera zituen Inozenteen Masakrearen gañean Noelak. Torizu muestra ttiki bat Inozenteen Amen Dolorearen gañean ateratako Noelarena...
|
|
|
Urriaren 2an, aizue, eguzkia baino negu gogor antzekoa nahiago zutela, arranopola! Baziren baserritar franko
|
egun
hau jai egitekoa zena ondo ikasia zutenak ere: zaindariaren itzala ziurtatzeak asko balio zukeen eta.
|
|
|
Santa Garazi edo Santa Engrazi egunez bezala, bazen ohiturarik biz  kaitarren artean batik bat,
|
egun
honetan goizean goiz mezetara artoa eta babea abadeak bedeinka zitzan eramatekoa. Gero zortez eta seguru ereingo baziren, ur bedeinkatuak aurrez zirta zitzan beti zegokion ondo.
|
|
|
Esaerazahar eta atsotitzetara lotzen bagara, horrenbeste errepara  tzen ziotenez gero, pentsatu beharra dago, ez dela
|
egun
honen 24 orduena bakarrik kandelario hitz horretan biltzen dena: egun honen ingurua da, egun eta erdi edo pare bat aurretik, eta beste horrenbeste atzetik hartuta.
|
|
|
Esaerazahar eta atsotitzetara lotzen bagara, horrenbeste errepara  tzen ziotenez gero, pentsatu beharra dago, ez dela egun honen 24 orduena bakarrik kandelario hitz horretan biltzen dena:
|
egun
honen ingurua da, egun eta erdi edo pare bat aurretik, eta beste horrenbeste atzetik hartuta. Ilargi koska bat edo horrela.
|
|
|
Badakizue, gure 24 orduko
|
egun
honek, eguzkiaren eta lurraren arteko jira Â
|
|
|
Santa Krutz maiatzeko, gure soruek laiatzeko, dio esaera orduko batek. Antzerakorik bada iraileko festa
|
egun
honetarako, baina sasoiko lanarekin, noski: Santa Krutzetan, arbi jorretan.
|
|
|
Si dia 14 de setenbre és ventós, tot lany és plujós.
|
Egun
honetako haizeak, Katalunia aldean, hilabete osoko euriak agintzen omen ditu. Guk tenpora gertukoei begiratu.
|
|
2020
|
|
|
–Andreok, aprobetxa dezagun
|
egun
hau, lehenbizikoa hamar urtetan. Beste bospasei auzune bazkari nahi nitizken bizitu.
|
|
2022
|
|
|
egun bat eta beste bat eta beste bat itsasoa eta zerua ikusten: berririk ez dakar
|
egun
honek: ikusi eta ikasi:
|