Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 28

2003
‎politikan, ekonomian, kulturan, t.a. euren buruen jabe izatea. Zoritxarrez, herri aberatsen eta atzeratuen arteko une edo bitarte hori haundiagotuz doa, egunean baino egunean haundiagoa da.
2011
‎Ondo lodi eta mardo egoanean, hor Gabon inguruan hilten zan. Txarria hilten zan eguna egun handia izaten zan eta beharrean hasi aurretik, Kalabazak ganaduari jaten emoteko ereiten dira. Antonene baserria, Meaka.
‎abadeagaz eta euskeraz ikasten eben dotrinea, eta komuninoa hartu baino lehen konfesau egin behar izaten zan. Jaunartzekoa egun handia izaten zan, eta bakotxa ahal izaten eban erroparik apainenakaz joaten zan eleizara: batzuek jantziak erosi egiten ebezan, baina ohikoena izaten zan, erropa bera familiako ume diferenteek erabiltea.
‎Etxerik etxe kantu eskean ibilteko urteko egun handiena Santa Ageda bezperea izaten zan. Egun horretan, edade eta leku diferenteetako jenteak urteten eban, txilindun makilak eskuan hartuta, koplak kantetan.
2012
‎Eguzkiaren omenez ospakizunak edo ohikuneak egiteko egunik aproposena ekainaren 24a da, hasiera baten solstizioaren eguna eta geroago, elizaren eraginez, san Joan edo Doniane eguna izango dena. Egun handia da, gainera; gure inguruan, herri askotan jai patronalak baino estimatuago eta garrantzitsuagoa izaten zen. Gau osoko jaialdia izaten zen," Guazen san Juanera gaur arratsian, etorriko gerala bihar goizian".
‎Urteko egunik handienetakoa, eta aberatsenetakoa da jai, dantza, zezenketa, inauteri itxurako panpin dantza eta era guztietako ospakizunetan. Behin eguna igarota, jendea sendatuta eta sendotuta, uzta batzeari ekiteko moduan zegoen.
‎Arterago esana dogu Iturribaltzaga auzokoek Eneperi eta Eneperitxu ospatzen izan dabezala. Lekukoek dinoe, jaiegunaren osteko eguna ospatzeko ohiturea beti egon dala, eta gehienetan bigarren hori izaten ei zan egun handiena.
‎Etxerik etxe kantu eskean ibilteko egunik handiena Santa Ageda bezperea izan da, zezeilaren 4an. Egun horretan herriko eta auzoko mutil gazteek (hamazortzi urtetik gorakoak eta solteruek) txilindun makil apainduak eskuan hartuta eta dotore jantzita abarkak, galtzerdi lodiak, maoizko frakak, brusea, painelua eta txapela, koplak kantetan ibilten ziran.
‎orbelak, lurra eta txarrikeriak kendu, alboetan egiten ziran sasiak ebagi... Egun handia izaten zan hori, eta auzokoak, bezeruak eta familiakoak etorten ziran laguntzen. Behar egin, armozau eta bide batez peskan egiten eben:
2013
‎Abenduan sartzeaz batera, Gabon aurreko giroa hasten da, San Nikolas (abenduak 6) egunetik hasita. Ama Birjina Sortzez Garbiaren eguna egun handia izan da gure artean, amaren eguna ere bai orain urte batzuk arte. Elizan ere Gabon aurreko lau asteek Abendualdia osatzen dute, hau da, Jesusen jaiotzaren aurrerapena.
‎Udazkenean beste santu batzuek ere badute euren jaieguna, gehienak neguaren hasierarekin lotzen direnak. Santa Zezilia, musikarien zaindaria (azaroak 22); San Andres (azaroak 30); San Frantzisko Xabierkoa (abenduak 3); San Nikolas (abenduak 6); Ama Birjinaren Sortze Garbia, amaren eguna, (abenduak 8); Santa Luzia (abenduak 13), jostunen zaindaria, besteak beste, egun handiak dira lekuan lekuan. Gremioetako taldeak elkartu eta ospatzeko egunak izateaz gainera, feriak egiteko (Zumarragan Santa Luzia) eta Abendu aldian sartzeko ere badira.
‎Gure artean San Anton egunez baserritarrek Urkiolara joateko ohiturea euki dabe; feria egun handia izaten zan. Egun horretan bedeinkatzen ziran etxeko abereak eta ganaduak be.
‎Urkiola, 2009 zatan ogia bedeinkatzen da, janaria eta ortuak egiten dirala adierazoteko. Feria egun handia da Mungian be hurrengo egunean, San Antontxu ospatzeko.
‎Lea Artibai inguruetan askoz ezagunagoak dira Bizkaiko beste eskualdeetan baino. Martitzena izaten zan egun handia, orduan egiten ziran hartzaren desfilea, zaragi dantzea eta antzar jokoa. Gaur egun, beste leku askotan lez, astegoienera eroanda dagoz ekitaldiok.
‎Eguen Zuriz egiten dabe oilar jokoa Ermuan. Egun handia izan da bertako umeentzat hori, aratusteakaz loturarik egin barik, ganera. Aratusterik egiten ez zanean be, eskolako maisuagaz batera eratuten eben oilar jokoa.
‎Lemoatxen, San Antolin be egun handia da, han eguna pasau eta gero Lemoara joiazan erromerira. Bizkargira Santa Kruz egunean be urtero joaten ziran.
‎Hasi aurretik beti errezau egiten zan, askotan aititak egiten eban, ganera; edo aitak. Eta Natibite egunean mezara joaten ziran falta barik, egun handia zan horretarako.
‎Asentzio egun handia izan da gure herrian inguruan moduan. Herriko umeek egun horretan egiten izan dabe Lehenengo Jaunartzea, baita gaur egun be.
2015
‎Kanpoan beharrean egozanak be etxera bueltetan ziran Gabonak pasetan. Gabongaua izaten zan egunik handiena. Etxe batzuetan, afaldu aurretik, errosarioa errezetan zan, eta ogiari kurutzea egin, mosua emon, puntea ebagi eta mantelaren azpian gordeten zan afal du bitartean.
2017
‎1975ko maiatzaren 29a be egun handia izan zan guretzat. Lehenengoz jokatu genduan San Mamesen.
‎76 denboraldian, Compostelara joan etorria txarter hegaldi baten egin genduan, herriko ehun bat zalegaz batera. Egun handia izan zan.
2018
‎Ortusantuko kaperan, haurra azkenekoz ikusteko atautea zabaldueran entzun zen karraskadak, umearen gorpuaren gainean, eskuetan zeraman dalia zuri erramiletea, eta euren bien, ama semeen argazkia zuri beltzean lagatzen zituen bitartean, arteragoko udazkenetan, elkarrekin jauziak egiteko biek batera egiten zituzten orbel piloak eta euren gainera saltatueran sikuaren sikuaz entzuten zen kris krasaren soinua gogorarazi zizkion. Handik aurrera, ordea, lurperatua izango zenez gero Egun handira arte, lur hezean eta hotzean, nahiz eta losazko gordelekuan, ez zutela gehiago orbel metarik egingo ongi zekien. Baina zingiretan, ordea, egingo zituela bai Katinkak olgeta galantak, eta ezkutu ezkutuka zihi artean ibil zedinean, kormaranak goitik hegazean, eta buelta bueltan paitaz inguraturik, ongi oroituko zela amarekin eta bien artean egindako olgiekin, hauteman zuen amak.
‎Intsentsuaren usain gozoa eta lurrina nabaritzeaz batera, Egun handira arte eliz kanta entzun zuen, eta erreparatuz apaiza hilkutxaren gainean intsentsu ontziari dinbili danbala aurrera eta atzera ari zela, orduan amak, indar guztiarekin, Tchaikovskyren doinuaz bete zuen bere goitik beherakoa, bihotza babestuaz.
2019
‎Lehen, San Pedro Txiki egun handia izaten zan. Ekitaldi asko egoten ziran:
2021
‎Urriaren 8an izaten da San Adrianen jai-eguna. Orduan, egunean berean ospatzen zan, eta egun handia izaten zan bertakoentzat. San Adrianen eremua inguruko auzune eta baserriek osatzen eben.
2023
‎Plazea astero egoten ei zan, baina urriko astelehenak ziran printzipalak, eta urriko azken astelehena, barriz, danak baino egun handiagoa. Eta, udan, jenero gehiago egoanean, astelehenetan, zapatuetan be asko eta asko joaten ziran.
‎Domu Santu egun handia izan da Arratzuko familientzat. Domusantuetan kanposantura lorak eroatea sagradua izaten zan.
‎Gainerako herrietan lez, Gabonak familian pasetako joerea euki dabe arratzuarrek. Gabon gaua izaten zan egunik handiena. Afaltzeko, senideak batu egiten ziran; eta kanpora ezkonduak be etxera etorten ziran.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia