|
2000
|
|
|
Eta mugitu nuen nik peoi bat, mugitu zuen hark bertze peoi bat... eta hala ibili ginen, mugimenduz mugimendu,
|
egunari
gaua zerraiola, eta gaua egunari... zeren eta nik hari peoi bat jan bainion eta hark niri bertze peoi bat... eta aitzinago nik zaldun bat jan nion eta hark niri alfila... Eta mugimendu bati bertze bat zerraion, eta taula gaineko piezak urrituz joan ziren, urrituz eta urrituz, harik eta guti batzuekin geratu ginen arte.
|
|
|
" akats tipografiko" bat zela medio, ez zen argitaratu segidaz ohartarazteko zeinurik. Gainera, hik uste duk halako hilketa bat
|
egunetik
gauera inprobisatzen ahal dela. Redio, Eduardo, ez zakiat zer den, lan sobera, hire emaztearekikoak —hotzikara batek inarrosi ninduen.
|
|
2003
|
|
|
–Beste zerbait ere esanen diat, lotsa pixka bat ematen badit ere. Izan ere, zuhaitzera igota geundenean, gereziak ez zitzaizkidaan baloi txiki gorriak iruditu, izarrak baizik... gereziondoaren itzalean,
|
eguna
gau bihurtu baitzitzaidan, bat batean.
|
|
2006
|
|
|
Haiekin negar eta josta.
|
Egunetik
gauera, seme bakarra gabe, bortz haurridetan borzgarrena bilakatu nintzen. Pedro zaharrenaz oroitzapenik ez dut.
|
|
|
Lüküzeko kondearen baxenafartar eta zuberotarrak mendebaldetik, Sainte Colome, Gerderest eta Peyreko baroien errebel biarnesak hegoaldetik, eta, denen buru, Terrideren frantses armada iparraldetik eta ekialdetik, hatsa nondik hartu ezinik zeuden erresumaren indar txipituak. Bazter guztietatik inguratuta eta aldekoak kontrako bilakatzen
|
egunetik
gauera. Ez denak, hala ere.
|
|
2008
|
|
|
Zorionez, eremu hura askoz baketsuagoa izaten zen
|
egunez
gauez baino, eta fado kantaria poztu egin zen lehenengo tabernen inguruan inor gutxi zegoela ikustean. Hala, kaleko lanek uzten zituzten pasabide estuetatik igaroz, batere ustekabe barik iritsi zen Largo do Intendente ko zabalgunera.
|
|
2009
|
|
|
Nola aldatu ziren denbora laburrean gauzak, gauetik egunera bezala?
|
egunetik
gauera bezala, hobeki! Iraganean, izan ere, lanetik itzuli eta, seme alabak besarkatuta gero, huraxe izaten zen Nazarioren ilusioa, emaztearekin oheratzea, haren besoetan galtzeko:
|
|
|
Domingoren hitzak entzun ahala, Teofilo Mariaren begitarteak barretik haserrera eta
|
egunetik
gauera egin zuen, bat bateko suminak harturik; izan ere, Domingok ikasi zuen noizbait eskubideak goikoari zegozkiola, eta behekoari obligazioak: berari. Teofilo Mariari?
|
|
|
Nola aldatu ziren denbora laburrean gauzak, gauetik egunera bezala...
|
egunetik
gauera bezala, hobeki! Iraganean, izan ere, lanetik itzuli eta, seme alabak besarkatuta gero, huraxe izaten zen Nazarioren ilusioa, emaztearekin oheratzea, haren besoetan galtzeko:
|
|
|
Domingoren hitzak entzun ahala, Teofilo Mariaren begitarteak barretik haserrera eta
|
egunetik
gauera egin zuen, bat bateko suminak harturik; izan ere, Domingok ikasi zuen noizbait eskubideak goikoari zegozkiola, eta behekoari obligazioak: berari –Teofilo Mariari– barre egiteko eskubidea, eta Domingori isilik jasateko obligazioa; bazirudien, gainera, Domingo erreintzidente petoa zela, errespetu faltaren harrian estropezu egiten zuena, behin eta berriz... horregatik jakinarazi behar zitzaion noiznahi nor zen nor, eta horregatik jarri zion Teofilo Mariak oina bularrean, Domingo zutitzeko ahaleginean ikusi zuenean.
|
|
2010
|
|
|
ez zen, beraz, ez hain biribila ez hain osoa, ezta hain zuria ere; esan nahi dizudana da Helenari ez niola jokabidea guztiz onartzen, ez une hartan bederen; ordainean, baina, amaganako gorrotoa, bost bat minutu igarota gero, aurrez aurre jarri zitzaidan hura berriro ere? inoiz baino beltzago eta biribilago etorri zitzaidan, nola, baina, amaganako sentimendu aldaketa erabateko hura,
|
egunetik
gauera bezalakoa, urtebete baten buruan?, zeren tuberkulosiak jota egon nintzenean beharrezkotzat jotzen nuena ez bainuen beharrezkotzat jotzen jada?!?; hala, bada, nire nolabaiteko porrotak mintzen ninduen eta minezko malkoak eragiten, maitasunaren zabala, egun batetik bestera hain estu eta hain gabe?!?, nahiz eta ez nuen kanpora alerik ere bota, gorrotoaren indarrak eragotzita;. Ez duzu ezer es... galdetu zidan amak; bero behar nuen, baina izotzak hartua bezala nengoen, eta begiak iltzatu nizkion; gauza asko nituen esateko, edo gauza bakarra ote nuen, burura behin eta berriro etortzen zitzaidana, harpia bat zela esan nahi bainion, behin, bi aldiz, eta hamaika aldiz??, baina ez nion ezer esan; amak, ordea, ongi ikasia zekarren lezioa, azpilanak ere bere baldintzak zituen, ama bezalako aditu batek ongi ezagutu behar zituenak?, eta teatro kolpe batean esan zidan:
|
|
|
esan nion, minduta; eta nola are barre handiagoak egin baitzizkidan, mihia zorroztu eta zorroztasunez mintzatu nintzaion: . Zuri berdin zaizu, beraz, edonork azpiko galtzak ikustea??; bat batean aldatu zen haren aurpegia,
|
egunetik
gauera bezala. –Ez berriro esan halakorik!
|
|
|
Irudiak zintzilik geratuko dira..."; baina nik egun berean hariak moztu, eta lehengo tokian jarri nituen irudiak, ez bainuen inork Helenari azpiko galtzak ikusterik nahi; Helenari kontatu nionean, baina, barrez eta barrez hasi zitzaidan hura ere, barre hotsak isiltzen ahalegindu zen arren;" Ez nuen uste hain barregarria zenik..." esan nion, minduta; eta nola are barre handiagoak egin baitzizkidan, mihia zorroztu eta zorroztasunez mintzatu nintzaion: " Zuri berdin zaizu, beraz, edonork azpiko galtzak ikustea..."; bat batean aldatu zen haren aurpegia,
|
egunetik
gauera bezala. " Ez berriro esan halakorik!
|
|
|
Une hartan, izan ere, Helenari niòn maitasunaren isuria ez zen karta irakurri aurrekoa: ez zen, beraz, ez hain biribila ez hain osoa, ezta hain zuria ere; esan nahi dizudana da Helenari ez niola jokabidea guztiz onartzen, ez une hartan bederen; ordainean, baina, amaganako gorrotoa —bost bat minutu igarota gero, aurrez aurre jarri zitzaidan hura berriro ere— inoiz baino beltzago eta biribilago etorri zitzaidan —nola, baina, amaganako sentimendu aldaketa erabateko hura,
|
egunetik
gauera bezalakoa, urtebete baten buruan?, zeren tuberkulosiak jota egon nintzenean beharrezkotzat jotzen nuena ez bainuen beharrezkotzat jotzen jada...! —; hala, bada, nire nolabaiteko porrotak mintzen ninduen eta minezko malkoak eragiten —maitasunaren zabala, egun batetik bestera hain estu eta hain gabe...! —, nahiz eta ez nuen kanpora alerik ere bota, gorrotoaren indarrak eragotz... " Badakit argibideak nahi dituzula, baina horretarako etorri da Helena, berarekin hitz egin nahi baduzu..."; larritu nintzen eta burua nahastu zitzaidan orduan...; amari begiratu eta ezpainetan irri garailea igarri nionean, ordea —ez nion amari dohaineko garaipenik eman nahi, ez horixe! —, erreakzionatu egin nuen:
|
|
2011
|
|
|
–Nik uste dut esan zuela beltzak baduelako bere baitan zuritasun bat, eta zuriak belztasun bat. Alegia,
|
egunak
gau zatitxo bat, eta alderantziz. Eta, beraz, bizitzak heriotza zatitxo bat, eta heriotzak bizitza puskatxo bat?
|
|
2012
|
|
|
eta hortik segituko duk,
|
egunetik
gaua bezala,
|
|
2013
|
|
|
Eta gauez,
|
egunak
gauari independente izaten uzten zionetan behintzat, irakurri. Aitaren koaderno beltza irakurri.
|
|
2014
|
|
|
Azken hamarkadako urtarrilik epelena da alboko herrian eta baita lehendabizikoa ere, Berlinera joan nintzenetik, urte hasierako azoka da, derrigorrezkoa sasoi honetako bazter hauetan, ortuko barazkiak eta jantzi folkloriko behartuak, txapel okertuak, abarka deserosoak garaian garaiko modako oinetakoek ordezkatuak; are derrigorrezkoagoak dira halere azoka
|
egunaren osteko
gau luze jelatuak, egun argian taloen txosna zena edaritegi bilakatu dute horregatik.
|
|
|
Goizez iritsi izanagatik,
|
eguna
gau bilakatu zitzaien. Gauak dena isilarazten baitu, eta dena mantsoago egiten.
|
|
|
Baina egunez ere gertatzen zait niri hori, nire ortuko lur hezeetan induska zabilzkidanean batez ere, txerritxo maitagarri bat bazina bezala? Orduan dar dar jarri, erdi zorabiatu,
|
eguna
gau bihurtu, eta neuk ere ez baitut jakiten zikoinen edo oilagorren artean ote nabilen?
|
|
2015
|
|
|
Lagako hondartza. Telesforo Monzon egon omen zen erresistentziako maki taldeekin batera D
|
egunaren aurreko
gau luze hartan han, Laga inguruetan ezkutatuta. Goiza arte.
|
|
|
–Gaur
|
egun
Gau Eskolak badira nonnahi eta 1.200 heldu ari dira euskara ikasten Iparralde honetan, gero eta gehiago Euskaldun Berri sortzen dutela. (...) Gaur egun 1.500 bat haur dabiltza [ikastoletan ikasten] ama eskolatik eta baxora, eta(...) klase elebidunak sortu dira, bai sare publiko, bai sare pribatuan 2.500 bat haurrekin.?
|
|
|
Amaierarik gabeko katea zirudien; kate maila bakoitzak beste bat zekarren atzetik,
|
egunak
gaua bezala. Alferrik zuen Bilbao doktoreak bere hiztegian hitz gozoak bilatzen ahalegintzea, zakarrak gertatuko ziren emakumearen belarrietara.
|
|
2016
|
|
|
1938an Ciryl Connollyk idatziriko Enemies of Promise lana helburu zehatz batekin idatzi zuen kritikariak, hau da, liburuarekiko interesak hamar urtez bederen iraun zezala. Connollyk argi zuen liburu garaikideek jada ez zutela garai batekoek bezainbeste irauten, eta horretarako ematen zuen arrazoietako bat zen, bere hitzetan, liburuon arrakasta bermatzen zuen kalitate intrintsekoa izatea lehendabizi desagertzen zen ezaugarria, kalitatearen nozioak eta kontzeptuak
|
egunetik
gauera aldatzen omen zirelako. Hori dela eta aldarrikatzen du Connollyk, denborarekin hobetzen joango den kalitatearen aldeko hautua?.
|
|
2017
|
|
|
horrelakoxe esperientzia sinple baten indarrak eta sakonak durduzatzen bide zuen Efeson, pentsamendu sakoneko pentsatzailea?, Heraklito Iluna: gerrak egiten du bakea,
|
egunak
gaua... –Hasiera eta bukaera puntu bera dira zirkuluan?
|
|
|
Muturreko baldintzetara, ekosistema bakoitzean
|
egunetik
gauera, eta
|
|
2018
|
|
|
Eta horrela, You Sipok soroa irauli, landatu, ongarritu, jorratu eta uztatu zuen. Uztaro bat bestearen atzetik igaro zen berehala,
|
egunak
gauari jarraitzen dion bezala, eta lau ume lerdoak egunetik egunera hazi ziren. You Sipori ilea zuritu zitzaion, eta pixkanaka zahartzen joan zen.
|
|
2019
|
|
|
Normalean, ikasturteko lehen
|
egunaren aurreko
gauean, Coraline kezkatuta eta urduri egoten zen. Baina une hartan konturatu zen ez zela gehiago beldurtuko eskolarekin erlazionatutako ezerekin.
|
|
|
hala ikusten da, besteak beste, Granetek txinatarren pentsamenduaz eginiko lanetan eta Dumézilek Indiaz eta Erromaz eginikoetan. Hasieran, Varuna Mitra, Urano Zeus, Eguzkia Ilargia,
|
Eguna
Gaua bikoetan ez da ageri inolako elementu femeninorik, ezta Ongiaren eta Gaizkiaren, azturu onen eta txarren, eskuinaren eta ezkerraren, Jainkoaren eta Deabruaren oposizioan ere; bestetasuna kategoria funtsezkoa da giza pentsamenduan. Inolako taldek ez du bere burua Norbera gisa definitzen berehala Bestea aurrean jarri gabe.
|
|
2021
|
|
|
Esan zuen Nuñez bereziki sortua izango zela haiek eskuratua zuten jakinduria ikasteko eta zerbitzatzeko, eta, bere buruko inkoherentzia eta estropezu egin behar hura guztia gorabehera, kementsu izan behar zuela eta bere onenak eman ikasteko; hori entzutean, atariko jende guztiak marmarrez eman zion adore. Eta zaharrak esan zuen gaua –itsuek beren
|
egunari
gau deitzen baitiote– aspaldi bukatua zela, eta lotara itzultzea zegokiela denei. Nuñezi galdetu zion ea bazekien lo egiten; baietz erantzun zion, baina lo egin aurretik jan egin nahi zuela.
|
|
2023
|
|
|
" Ecce Homo" bat da Joxe Arregi ere une horretan. Bere flajelazio eta umiliazioa ez da izan gainera ordubeteko jipoi pasada bat, bederatzi
|
egunez
gau eta egun iraun duen suplizioa baizik, eta oraindik ez du gelditzeko itxurarik.
|
|
|
Hor jarraitzen dute, baina aitortu behar dizut azken egunotan beste aldarte batekin nabilela. Lotaratzaileak esan zidan
|
eguna
gauean ezkutatzen dela, gaua egunean ezkutatzen den bezala, eta erreparatzeko ilargiari, ilargiaren egunsentiari. Orduan ilgoran geundela esan zidan, eta handik gutxira ilbetea izango genuela, eta erreparatzeko ilargiari, ilunabarraren ostean, beti, zerura begiratzeko, Printze Txikiak esaten zuen bezala.
|
|
|
Zeruko argia jaitsi zen brauki, izaki ikaragarri batek eguzkia ezkutatu balu bezala. Konturatzeko astirik eman gabe,
|
eguna
gau bihurtzen ari zen bere gainean.
|