|
2003
|
|
|
Emakumeen% 40k eta 50 urtetik gorako gizonen ia% 10ek hezurrak hausten dituzte, osteoporosia dela eta. Espainian, bi milioi eta erdi emakumek eta milioi bat gizonek pairatzen dute gaur
|
egun
gaixotasun hori, eta gaixoen %10ek bakarrik jasotzen du tratamendua. Osteoporosia duten 34.000 pertsona inguruk apurtzen dute aldaka urtero Espainian.
|
|
|
Fikrat Abdullaev azafraiaren minbiziaren aurkako propietateei buruzko munduko ikertzaile handienetako bat da, eta aditu horrek begi gaixotasunak, bihotza, nerbioak edo paralisia tratatzeko dituen aplikazioak ere aurkitu ditu. Lore hori arabiarrek sartua dago Ekialdetik bere izena arabiar “assfar” (horia) arabieratik dator, eta gaur
|
egun
gaixotasunetarako erremedioak bilatzen dituzten zientzialari askoren arreta biltzen du. “Laborategi askotan aztertzen ari dira azafraiaren erabilera lipidoen metabolismoa kontrolatzeko, hau da, gaixotasun kardiobaskularretatik babesteko duen gaitasuna eta zelulen endekapenezko prozesuen aurka ere jarduten duen agente antitumorala”, azaldu du José Antonio Fernándezek, Espainian sortutako azafraiaren ikerketa taldeetako bat zuzentzen duenak.
|
|
2007
|
|
|
XV. mendean jendeatuberkulosiak jota hiltzen zen, baina horrek ez du esan nahi bortizkeria zegoenik, garai hartako baliabideekin eta medikuntza ezagutzekin saihestezinak baitzirenheriotza horiek. Gaur
|
egun
gaixotasun horrek jendea hiltzea, berriz, bortizkeria da, heriotza horiek saihesteko adina baliabide eta ezagutza daude eta.
|
|
2008
|
|
|
Gaixotasunak ere leku batetik bestera aldatuko dira, pertsonek ez ezik animaliek ere migratuko baitute. Hori dela-eta, gaixotasun tropikaletan adituak diren hainbat ikerlari hasi da jada hipotesi desberdinak aztertzen, eta ondorioak oso dira kontuan hartzekoak,
|
egun
gaixotasun tropikalak ezagutzen ez dituzten leku askok horren arrisku bizia baitute.
|
|
|
Beraz, nire ikerketaren helburua da, besteak beste, zelulen portaera aurreikusteko prozesu zelularren eredu konputazionalak garatzea eta prozesu horiek kontrolatzen ikastea. Esaterako, gaur
|
egun
gaixotasun asko eta asko ezin dira botika bakarrarekin sendatu. Gaixotasun konplexuak dira, eta botiken konbinazio egokia eta tratamendu pertsonalizatua behar dute.
|
|
|
Horrez gain, Nature eta Cell aldizkari ospetsuetan argitaratutako lanen arabera, erresberatrolak, sirtruinak aktibatuz, gastu energetikoa areagotu egiten du, eta gantzetan aberatsa den dietarekin elikatutako saguak babestu egiten ditu diabetesa, loditasuna eta degenerazio hepatikoa pairatzeko arriskutik. Azkenik, sirtruinen aktibatzaileak gaixotasun neurodegeneratiboak hala nola alzheimerra prebenitzeko erabilgarriak izan daitezkeela ere ikusi da (ez dezagun ahaztu gaur
|
egun
gaixotasun neurodegeneratiboen intzidentzia oso handia dela).
|
|
2010
|
|
|
Azken hilabeteotan, AEBko epaitegiek komunitate zientifikoaren arreta erakarri dute; izan ere, epaile federal batek blokeatu egin du enbrioien zelula amen ikerketarako funts publikoen erabilera. Gizakion zelula amak ehunak edo organoak konpontzeko edo ordezteko erabiltzeak gero eta jarraitzaile gehiago ditu, eta itxaropen iturri da
|
egun
gaixotasun sendaezinen bat duten gaixo askorentzat. Baina badira horren aurka kartsu borrokatzen direnak ere, argudio etiko eta erlijiosoak baliatuz.
|
|
2011
|
|
|
Rubalcaba lanean da berriro 11
|
egun
gaixotasunak jota pasa ondoren
|
|
2012
|
|
|
Astelehenean Agifes elkarteak, Gipuzkoako familia eta eri psikikoen elkarteak, egiten duen lana azaldu zuten Iker Arrizabalaga psikologoak eta Veronica Pazos gizarte langileak.Gizartean gaixotasun mentalek duten tabu izaera gainditu eta gizartean normalkuntza landu behar dela azpimarratu zuten. Oso arrunta da
|
egun
gaixotasun mentalak izatea Iker Arrizabalagak azaldu moduan" Lasarte Oriako biztanleak 17.000 inguru izanda, estatistiken arabera, 1.700 izango lirateke gaixo mentalak". Bataz beste, populazioaren %9 du buruko gaixotasunen bat eta hauen artean %50 ez du behar duen tratamendua jasotzen Arrizabalagaren hitzetan.Tabua Hitzaldian bereziki azpimarratu nahi izan zuten gizartean gaixotasun mota honen aurrean dagoen lotsa eta ezkutatu nahia," tabu jarrera hauekin amaitzea beharrezkoa da gaixo hauen normaltasunerako".
|
|
|
Ana Errazkin da bertako arduraduna.Kinpira eko dendako Ana Errazkin“Bizi ohitura osasuntsu eta onen bila gabiltza: naturarekin lotura sendotuz, elikagai sanoak kontsumituz edota ariketaren bidez gorputza zainduz”.Produktu ekologikoak kontsumitzeko pausoa, batetik, egunetik
|
egunera
gaixotasun gehiago dagoelako, eta horren aurrean, jendeak irtenbideak bilatu nahi dituelako eman dela uste du Kinpira eko dendako Ana Errazkinek, “bestalde, jendea kontsumitzen duenarekin kontzientziatuago dago: produktu ona hartuta hobeto sentitzen dela konturatu da eta ahalik eta produktu sanoenen alde egiten du, ahal dela, kimikarik ez dutenen alde”.
|
|
2015
|
|
|
Gaur egun, gizarte industrializatu gehienek jarduera fisikoaren maila eskasa dute, eta horrek arrisku handiagoa du tentsio arterial handia, kardiopatia koronarioa, garuneko hodietako istripua, diabetesa, bularreko eta koloneko minbizia, depresioa eta abar izateko. Jarduera fisikoa ere funtsezkoa da gastu energetikoa kontrolatzeko; beraz, funtsezkoa da gaur
|
egun
gaixotasun oso prebalenteak prebenitzeko eta tratatzeko, hala nola gehiegizko pisua eta gizentasuna. Energia gastua eskatzen duen gorputz mugimendu oro jarduera fisikotzat hartzen da; ariketa fisikoa, aldiz, gaitasun fisikoaren osagai bat edo gehiago hobetzeko egiten den jarduera fisiko planifikatua, egituratua eta errepikakorra da.
|
|
2016
|
|
|
Izaskun Aizpurua eta Kepa Iribarrenengan atsekabea eta etsipena nagusitu ziren orduan. Izan ere, semeari gertatzen zitzaionaz jabetu baziren ere, gaur
|
egun
gaixotasun horrentzat berariazko tratamendurik ez dagoela ere jakin zuten. Itxaropena piztu zitzaien, ostera, AEBetan urteetan aurrera eraman duten ikerketa emaitza onak uzten ari zela ikustean.
|
|
|
Osasunerako Mundu Erakundearen (OME) arabera, gaur
|
egun
gaixotasun kardiobaskularrak dira munduan hilkortasun eragile nagusia. Gaixotasun kardiobaskularrak bihotzari eta odol hodiei eragiten dieten gaixotasunen multzoa dira.
|
|
|
Eta gaur
|
egun
gaixotasuna sendatzeko modurik ez dagoen arren, gure tratamenduez bizi kalitatea hobetzen diegu, eta mina gutxitzen.
|
|
2017
|
|
|
" Zein politika egingo ditugu politika horien onuradunak ezagutzen ez baditugu? Gaur
|
egun
gaixotasun hauek gainditu daitezkeela ez daukagu barneratuta, eta ondorioz azaleko politikak ditugu". Adibide gisa, salatu dute ia 2.000 direla Errenteriako osasun mentaleko zentrora doazenak, eta haiek artatzeko hiru psikiatra besterik ez daudela.
|
|
|
Begiak itxita zeuzkala ezagutu zuen ospitaleko ohean alaba, eta horixe da bere haurraz duen oroitzapen ia bakarra. Nolakoa zatekeen gaur
|
egun
gaixotasun arraro hark eraman izan ez balu. Neskatxa ederra, pentsatzen du Begoñak, gerora izan zituen beste bi mutikoen antza handi handikoa:
|
|
|
Azkeneko urteotan biomarkatzaile berriak aurkitu diren arren, melanomarenheterogeneotasuna dela medio, ezin izan dira markatzaile guztiz fidagarriak aurkitu (Gogas etal., 2009). Biomarkatzaileen ikerketa batez ere minbiziaren genetika, epigenetika etaproteomikan oinarrituta burutu da, baina gutxi dakigu gaur
|
egun
gaixotasun honen lipidomikariburuz. Hala ere, azkenaldian lipidoek eta haien metabolismoak minbizian duten garrantzianabarmendu da.
|
|
|
Irudia: furtaev Diabetesarekin maletan bidaiatzeko, nahikoa da gogoratzea Jai
|
egunetan
gaixotasuna kontrolatzen jarraitzea ezinbestekoa da eta zenbait xehetasun kontuan hartzea, ezustekoak eta konplikazioak saihesteko. Diabetea baduzu, eta patologia duen pertsona batekin bidaia egiten baduzu, Diabetesaren Espainiako Federazioak (FEDE) gomendatzen du denbora behar izatea oporraldian osasunaz gozatzeko, eta honako alderdi hauek kontuan hartzea:
|
|
2018
|
|
|
Teoria monoaminergikoa urte askotan zehar depresioaren teoria nagusia izan den arren, gaitzaren etiopatogenia soilik neurotransmisioan ematen diren alterazioen ondorioz gertatzen dela pentsatzea sinpleegia dela onartu dute adituek. Denboran zehar egin diren aurkikuntza berriei esker (adibidez, depresioak jotako gaixo askoren garun zatietako aldaketa morfofuntzionalak),
|
egun
gaixotasuna era zabalago batean aztertzen da, hipotesi gehiago proposatzeari bidea emanez.
|
|
2019
|
|
|
Ez da aurkitu diagnostikorako metodo zehatzik, baina, gaur
|
egun
Gaixotasun Mentalen Diagnostikorakoeta Estatistikarako Eskuliburuaren irizpideei esker depresioaren sailkapena egitea posiblea da.Etorkizunean gaixotasuna diagnostikatzeko adierazle biologikoak aurkitzea interesgarria izangolitzateke bere diagnostiko egokia izateko. Askotan sintomen espezifikotasun faltak sailkapen egokiaegitea oztopatzen du (Horrillo, 2006).
|
|
|
Eragile genetikoek zein ingurune faktoreek gaixotasunaren garapenean parte hartzen dute.Genetikari dagokionez, gene kodetzaile ugari asoziatu egin dira gaixotasun honekin, hala nolagiza antigeno leukozitarioaren (HLA) eskualdea edota intsulinaren (INS) genea. Halere, jakinada gaur
|
egun
gaixotasun autoimmuneekin loturik dauden nukleotido bakarreko polimorfismoen (SNP) %10 inguru RNA luze ez kodetzaileetan (IncRNA) kokatzen direla. IncRNAk proteinakodetzen ez dituzten 200 nukleotido baino gehiagoz osaturiko RNA molekulak dira.
|
|
2020
|
|
|
Nafarroako Gobernuak datozen hamabost egunetako kultur, gizarte, aisialdi eta kirol arloko ekitaldietarako irizpideak ezarri ditu, foru agindu bidez. Lehenik, berretsi du
|
egun
gaixotasuna zabaldua dagoen lurralde edo guneetako —Madril, Gasteiz, Labastida, Errioxa eta Miranda de Ebro— pertsonen joan etorria izan dezaketen ekitaldiak atzeratzea: adibidez, Iruña Rock.
|
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiak jakinarazi du Aiako ustiapen batean mingain urdina gaitza duten bi abelburu atzeman dituela. Konfirmazio ofiziala gaur iritsi bada ere, Foru Aldundiak elkarlanean ari zen azken
|
egunetan
gaixotasunaren aurkako neurriak hartzeko Bizkaia eta Arabako aldundiekin, eta Eusko Jaurlaritzarekin. Hala, aldundiak agindua argitaratuko du, “animalien osasuna bermatzeko protokoloak aurreikusten dituen neurri guztiak ezartzeko”.
|