|
2008
|
|
|
Badakigu puntu horiek" oso sinpleak" diruditela, informatikako edozein aplikazio garatzeko erabili behar direnak direla, baina gure eskarmentuak dio hainbat hizkuntzatarako proiektutan ez dela horrela jokatu.
|
Egun
euskarak hizkuntza teknologiako lehenengo 100 hizkuntzen artean baldin badago, neurri handi batean estrategia horri jarraitu izan zaiolako dela uste dugu. Estrategiaren erabileraren adibide gisa esan dezakegu itzulpen automatikoan denbora laburrean garatu ahal izan bada lehenengo prototipoa hainbat tresna berrerabili direlako izan dela, bai taldean aurretik sortutakoak (baliabide lexikalak eta morfologia), baita software libreko beste batzuk ere (erdaretarako analizatzaileak), modulu berri bakar batzuk soilik sortu behar izan ditugu eta horiek beste talde batzuekin garatu ditugu elkarlanean.
|
|
|
Aurrekoa irakurrita pentsa liteke diru xahuketa dela gaur
|
egun
euskaratik edo euskara automatikoki itzultzen duen sistemaren bat eraikitzea. Horri erantzun baino lehen, bada kontuan hartzeko beste faktore bat:
|
|
2009
|
|
|
Gaur
|
egun
euskararen alde egiten den diskurtsoak iruditzen zaigu ez duela prestigio handiegirik euskaldun askorengan. Emozioen ikuspegitik, euskaldun asko ez dira eroso sentitzen.
|
|
|
Gaur
|
egun
euskararen alde egiten den diskurtsoak iruditzen zaigu ez duela prestigio handiegirik euskaldun askorengan. Emozioen ikuspegitik, euskaldun asko ez dira eroso sentitzen.
|
|
|
Hortik aurrera ez zen bestelako mugarik jarri: ez adin aldetik, ez eta bikotekideen lehen hizkuntza aldetik edota gaur
|
egun
euskaraz duten gaitasunaren aldetik ere: soilik hizkuntza aldaketa egin izana.
|
|
|
Gaur
|
egun
euskarazko gaitasuna eta gaztelaniazko harremana duten bikote askorentzat interesgarria izan daiteke aztertutako bikote hauen esperientzia hurbilagotik ezagutzea.
|
|
2010
|
|
|
Artikuluan euskal ikasketen sailaren antolaketa, euskararen presentzia beste sail batzuetan eta irakasleen formazioa azaltzen dira. Amaitzeko, gaur
|
egun
euskararen presentzia bermatzeko helburu batzuk ere planteatzen ditu.
|
|
2011
|
|
|
Arrazoia zeukan gaur
|
egunean
euskararen alde gehien egin zezakeena Madonna dela zioen hark. Gauzak dauden moduan, ez kanpaina instituzionalik, ez euskaltegirik, ez bestelakorik, ez da iritsiko Madonnaren mailara.
|
|
|
Izan ere gaur
|
egun
euskaraz musika estilo ugari egiten da. Adibidez, Arrasateko zenbat gaztek ezagutzen dute" Bertsound system" egitasmoa?
|
|
|
Baina zer diote gazteek komunikabide horien inguruan? Ez dute iritzi oso positiborik eman
|
egun
euskaraz zabalduen dauden hedabideei buruz. Eta" Euskadi Gaztea" irratiari buruz esandakoak dira horren lekuko.
|
|
|
Bestea sakonean dugu, eta planeatzen diren eraikuntza eta azpiegituren hizkuntza eragina kontutan ez hartzeari dagokio. Horrela, dimentsio hori presente ez izate horretatik Abandoibarra euskararentzako no go area bihurtzen ari ote den galdetzea zilegi zaigu, bertan kokatu diren azpiegiturak gaur
|
egun
euskarazko harremanak erraztasun minimo batekin sortu eta bideratzeko bereziki zailak diren eremuak direnez geroztik. Beste aukera askoren artean, Leioako Kanpuseko hainbat fakultate bertan kokatu balituzte euskararentzako eragina (bai praktikoa bai sinbolikoa) itzela litzateke.
|
|
|
Izan ere, berreskuratze demolinguistiko nabaria gertatu den hainbat herri eskualdetan euskarak konpartimentazio soziofuntzional garbiagoa du orain duela berrogei urte baino. Hau da, orain lau hamarkada baino bereagoak ditu
|
egun
euskarak zenbait erabilera esparru (etxea, eskola, aisialdia...), nahiz eta bere bereak ez. Har ditzagun Jose Mª Sánchez Carrionek (1972) edo Pedro Irizarrek (1973a eta 1973b) zenbait herritan bildu zituzten lekukotasunak eta para ditzagun herri horietako egungo zenbait herritan bildu zituzten egoeren aldean.
|
|
|
Nagusia, ez bakarra. Etxe auzo lagunarte multzoan eta hurbileko bizimodua konfiguratzen duten jardun gune, harreman sare eta era askotako prozeduretan dauka euskarazko bizi nahi eta ezinak bere lehiakide indartsuena. donostiako kursaalen urtean hamar hamabost
|
egunez
euskarak presentzia duin eta ahalik zabalena eskuratzeak ez dio batere kalterik egingo hiztun elkartearen jarraipen asmoari, baina egunean eguneko jarduna konfiguratzen duten solaskidetza sare, rol harreman eta interakzio berbal etengabeen ondoan txikia da zinez. b) Bodegatik (jardun gune, rol harreman, adierazbide eta situazioestilo informal intimo masibo eta errepikakorren alorretik) ur gehiago... Aitzitik, badut motiborik uste izateko horretan eta beste hainbat puntutan, hitzak hitz eta iritziak iritzi, bat gatozela guztiok. ohargile zenbaitek (paula kasaresek oso bereziki) espreski azpimarratu du halere aurrez aurreko jarduera informalarruntaren gertakari hori ez dela komeni estuegi lotzea.
|
|
2012
|
|
|
Antonio (6 FG) eta Gabriel (9 FG), biak erdaldun bakarrak emazteen familia euskaldunbeteetan. Lehen kasuan, Antonio, Iruñerriko ingurune eta familia erdaldunetatik Baztango familia euskaldun batera ezkondua, harrera familiara egokitu da kide erdaldun bakarra izateagatik bizipen deserosoa izan eta ondoan. euskara ikasi du eta
|
egun
euskaraz aritzen da seme alabekin. Bigarren kasuan, Gabriel, Iruritan sortua baina euskaraz ez dakiena guraso euskaldunak baditu ere, erdaldun bakarra da emaztearen familia euskaldunbetean.
|
|
|
Gure eskoletan erabilera indize batzuk lortuta daudenean aurrera egitea askoz zailago bihurtzen da eta horretan jarduteko ahalegin, estrategia eta bitarteko bereziak behar izaten ditugu. lakideekin
|
egunean zehar
euskara erdararen erabilera neurtzen dugu, Mintzagrama deritzon galdetegiaren bidez (Isasi et al., 2009). hona hemen emaitzen bi adibide:
|
|
|
2010eko azaroaren 24 eta 25ean, kontseiluak" euskararen unibertsoak pauso bat haratago" jardunaldiak antolatu zituen Iruñeako planetariumean. Lehen
|
egunean
euskararen egungo egoeraren diagnostikoa aurkeztu zelarik, zenbait ondorio sano argigarri mahai gaineratu zituen:
|
|
|
Inkesta soziolinguistikoa bost urterik behin burutzen den azterlana da, eta honakoa bosgarrena da. Beraz, gaur
|
egun
euskararen egoera nolakoa den adierazteaz gain, azken hogei urteotako bilakaera nolakoa izan den azaltzeko aukera ematen digu. Artikulu honetan, inkesta honen emaitza nagusiak aurkeztuko dira.• Hitz gakoak:
|
|
|
Inkesta soziolinguistikoa bost urterik behin burutzen den azterlana da; orain arte bost burutu ditugu. Beraz, gaur
|
egun
euskararen egoera nolakoa den adierazteaz gain, azken hogei urteotako bilakaera nolakoa izan den azaltzeko aukera ematen digu.
|
|
|
Inkesta soziolinguistikoa bost urterik behin burutzen den azterlana da; orain arte bost burutu ditugu. Beraz, gaur
|
egun
euskararen egoera nolakoa den adierazteaz gain, azken hogei urteotako bilakaera nolakoa izan den azaltzeko aukera ematen digu. v. Inkesta Soziolinguistikoa. 2011 – Jon Aizpurua eta Agurtzane Ortiz de Landaluze
|
|
|
Euskal Herri osoa kontuan hartuz, euskararen erabilera sustatzearen aldeko jarrerak 7 puntuko igoera izan du hogei urtean. Izan ere, 1991n euskal herritarren %47, 5 zegoen euskara sustatzearen alde eta %55, 2 dago gaur
|
egun
euskara sustatzearen alde.
|
|
|
Euskal Herri osoa kontuan hartuz, euskararen erabilera sustatzearen aldeko jarrerak 7 puntuko igoera izan du hogei urtean. Izan ere, 1991n euskal herritarren %47, 5 zegoen euskara sustatzearen alde eta %55, 2 dago gaur
|
egun
euskara sustatzearen alde.
|
|
|
Aurreko artikuluan (ikusi aldizkari honetan" Metodozko hainbat proposamen euskararen erabilera zertan den aztertzeko") euskararen erabilera zertan den aztertzeko ditugun bi iturri nagusietako informazioa alderatu ahal izateko metodozko proposamena aurkeztu dugu. Honako artikulu honetan, irizpide horiekin sortutako datu zaharberrituen lehen irakurketa bat egin dugu, gaur
|
egun
euskararen erabilera eremuz eremu zertan den eta azken 20 urteotako bilakaeraren nondik norakoen sintesi ikuspegia eskaintzen ahaleginduz. Bertan ikus daitekeenez, egungo egoera zein azken bi hamarkadotako joera asko aldatzen da erabilera eremuak, lurraldeak eta adin tarteak aintzat hartuta.
|
|
|
Gaur
|
egun
euskara eta euskaldunon komunitatea dauden lekuan badaude, euskalgintza eta euskaldun antolatuei esker da.
|
|
|
Urte asko pasa dira gaur
|
egun
euskararentzat eta euskaldunontzat garrantzitsuak diren hainbat erakunde, lege eta instituzioren sorreratik. Ez dira alperrik pasa, gainera, urteok.
|
|
|
Hizkuntza komunitate antolatua, euskalgintza, izan da urtetan hizkuntzaren berreskurapenean aitzindaria, eta aitzindaritza horretarako funtsezkoak izan dira ametsak, helburu argiak eta bizi nahia. Gaur
|
egun
euskara eta euskaldunon komunitatea dauden lekuan badaude, euskalgintza eta euskaldun antolatuei esker da.
|
|
2013
|
|
|
•
|
Egun
euskara teknikari lanetan ari diren edo egunen batean zeregin horietan aritzeko asmoa duten pertsonak.
|
|
|
bai Aukerak (aldekoak) eta baita Mehatxuak (kontrakoak) ere. Bietatik ematen dira
|
egunean
Euskararekiko, batez ere bereiztu ditugun hiru organizazio motatan. Hauetan kokatzen dira ere pertsonak:
|
|
|
Euskal kultur taldeak, AEDko Ttak! taldea, Txatxilipurdi elkarteak kudeatutako aisialdi zerbitzuak eta Gazte asanblada dira gazteek gaur
|
egun
euskararekin lotzen dituzten espazio bakarrak. Euskara etxean jaso edota erabiltzen duten gazteak ondo sentiarazten dituzten espazioak dira, eroso dauden hizkuntzan aritzeko aukera daukaten heinean.
|
|
2015
|
|
|
Gaur
|
egun
euskara" belarritik erraz" ikasten dela esan zuen berak, baina euskara ikastea edo ez" beraien aukera" dela. Bere lehen senarrak Olabiden irakatsi zuen, baina bere bigarren senarraren semeak kontrako jarrerak zituen.
|
|
|
%23, 3koa 2011n. herritar eta familia gehienentzat hurbilagoko errealitatea da gaur
|
egun
euskara duela 30 urte baino, zalantzarik gabe. Ez dezagun ahaztu, bestalde, habitat horren garrantzia kuantitatiboa:
|
|
2016
|
|
|
Jomuga hori buruan, euskara bigarren hizkuntza gisa hazten doan neurri berean, pixkanaka, euskara bere egiten dutenen leialtasun praktikoa sendotzen eta euskara lehen hizkuntza gisa higadurarik gabe indartzen asmatzen badugu, eta
|
egun
euskararengandik oso urrun, urrun edo alboan daudenen bihotz buruetara iristeko lanean aurreratzen badugu, datozen urteetan jauzi ikusgarria emateko moduan izango gara. •
|
|
|
Kasu honetan, galdera berdinak mantentzen badira urtez urtez jarrera aitortu horren garapena aztertzeko parada izango genuke. Horren adibide dira urtetan burututako azterlan soziolinguistikoen uzta,
|
egun
euskararen eremuan hiztunek adierazitako jarrerek izandako ibilbidearen inguruko gogoeta ahalbidetzen dutenak1.
|
|
2017
|
|
|
Duela hamar urte hori egia zen, apika, gaur egun ez. (...) Gaur
|
egun
euskarak ez du aurrera egiten eta, laster, ziur aski, atzeraka hasiko da."
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politika Sailordetzak emandako datuen arabera, 1991tik hona, euskaldunen kopurua% 24,1etik% 33,9ra igo da Euskal Autonomia Erkidegoan. Erabilerari dagokionez, gaur
|
egun
euskara asko edo gutxi erabiltzen dutenak% 31 dira, eta 1991n,% 23 Zaila da datu horiek beste inongo hizkuntza gutxitutan aurkitzea. Hebraieraren adibidea aipatu izan da, baina ez da konparaziorako baliagarri.
|
|
|
Aurrera eginez, eta gaiz aldatuz, jarraian euskara batua eta euskalkien gainean hitz egingo da. Jakina den moduan
|
egun
euskara batua eta euskalkiek legitimitate maila desberdinak dituzte gizartean eta honetaz hitz egiteko Ortega, Amorrortu, Goirigolzarri, Urla eta Urangak (2014) egin duten ikerketa hartuko da kontutan.
|
|
|
— hondarribiko 16 urte edo gehiagoko euskaldunek
|
egunean zehar
euskaraz (ahozkoan zein idatzizkoan, ekoizlean zein hartzailean) zenbat denboraz jarduten duten zehaztea.
|
|
|
3 grafikoa. Hondarribiko euskaldunen banaketa euskararen erabilera mailaren arabera. hondarribiko 16 urte edo gehiago euskaldunen artean %43, 3 da
|
egunean zehar
euskaraz denboraren erdia edo gehiago egiten duena; eta gainerako %56, 7a, berriz, erdia baino gutxiago. ehunekoa batez besteko erabilera orokorraren ia parekoa da (erabilera orokorra, %45, 6). horrek esan nahi du banaketa orekatua dagoela erabiltzaileen artean, ez dagoela muturreko erabilera (oso altua edo oso baxua) duen talde esanguratsurik. taula eta grafiko hauetan xeheago ikus daiteke banak...
|
|
2018
|
|
|
Jakina denez, azken hamarkadetan, hainbat eta hainbat hiztun (ume eta gazte bereziki) eskolaren bidez euskaldundu dira. Onartuta dagoenez, horiek dira
|
egun
euskararen sostengu nagusienetariko bat. Eskola, ezinbesteko eragilea dugu euskararen biziberritze prozesuan.
|
|
|
Jaurlaritzak 2017ko Udaltop jardunaldietan: 2018an, erabilera areagotzeko proiektu bat, Baietz 11
|
egun
euskaraz elkarrekin!
|
|
|
3ra, erabilera areagotzeko proiektu bat, Baietz 11
|
egun
euskaraz elkarrekin! lelopean; bestetik, 2019an, erakundeei begirako Erakunde bakoitzean praktika sozial berriak erraztuko dituen neurri bat.
|
|
|
Bestalde, erronka definitu zen aldi berean pertsonala(" Baietz astebete euskaraz") eta kolektiboa(" Baietz 40
|
egun
euskaraz"), nahi zuten guztien artean egitekoa. Bien kasuan erabileran aurrerapauso bat egitea helburu izanik, alegia, epe horietan eguneroko harremanetan beti euskaraz egitea, solaskidea euskaraz ulertzeko gai zenean eta lehen hitza euskaraz egitea ezezagun orori.
|
|
|
" Irten armairutik! Baietz 40
|
egun
euskaraz. Herri erronka:
|
|
|
Irten armairutik! 40
|
egun
euskaraz!" DVDa. Lasarte Oriako Udala.
|
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiaren eta Lasarte Oriako Udalaren artean argitaratu berri dute EHUko irakaslea den Pello Jauregi Etxanizek idatzitako" Irten armairutik! Baietz 40
|
egun
euskaraz! Herri erronka:
|
|
|
Ez da erraza 2016an Lasarte Orian" Irten armairutik! Baietz 40
|
egun
euskaraz!" izenburupean egin genuen herri erronkaren partea ematea, bertan parte izan ez denari. Lehenago ere pasa izan zaigu, handik edo hemendik deitu eta ustez barruan zer kontatua izan arren, kanpoan dagoenari, egoera bizitu gabe, ongi komunikatzeko moduarekin asmatzea zaila dela sumatu izana.
|
|
|
Baietz 40
|
egun
euskaraz!" izenburupean egin genuen herri erronkaren partea ematea, bertan parte izan ez denari.
|
|
|
" Irten armairutik! Baietz 40
|
egun
euskaraz" herri erronka izan dena eta batez ere eman duena ezagutu nahi duenak, jatorrira, izen bereko liburura (Jauregi 2017), jotzea du egokiena.
|
|
|
Iñaki Arrutik" Ahobizi, Belarriprest eta hizkuntzaren armairutik elkarrekin ateratzeko esperientzia bat" artikulua idatzi du, aurkezteko, Lasarte Orian 2016an egin zen" Irten armairutik! Baietz 40
|
egun
euskaraz!" ekimen sozialaren inguruko ikerketalana. Ekimen horren helburu nagusia hizkuntza ohituretan eragitea eta aldaketak sortzea izan zenez, esperientzia ezin estrategikoagoa bihurtu zen.
|
|
|
" Euskaraldia, ohiturak aldatzeko aktibazio ariketa" ondorengo artikulua Arrate Illarok eta Iker Martinez de Lagosek, Euskaraldia: 11
|
egun
euskaraz ekimena aurkeztuz. Jakina den bezala, egitasmoak Euskal Herri osoko lurraldea hartu nahi du, 2018ko azaroaren 23tik abenduaren 3ra doan 11 eguneko tartean, gizartea euskararen aldera aktibatzeko.
|
|
2019
|
|
|
...parruan; hala ere, ezin da ahaztu, aurrerantzean hizkuntza bizia izango bada, euskara teknologia berrietan integratzen jarraitzeko ahalegin bateratuak egiten segitzea ezinbestekoa dela." [Eusko Jaurlaritza, 2016b] euskararen bizitasun digital ona adierazteko erabilitako datu horietako batzuk hobeak dira gaur egun. adibidez, wikipediaren kasuan, 350.000 artikuluen langa gainditua dago eta gaur
|
egun
euskarazko wikipedia 29 tokian kokatzen da (wikipedia 2019) munduko zerrendan. esan daiteke wikipedia proiektuaren kasuan bezala, euskararen bizitasun digital onaren arrazoi nagusia bere komunitate aktiboa dela. euskarak komunitate digital aktiboa du bere inguruan, etengabe edukiak sortu eta teknologiak euskarara egokitzen dituzten pertsona, entitate eta erakundeak ditugu. komunitate honi esker b... Ildo hori sustatzeko politika aktiboak eta diru-laguntzak ere bideratu dira administraziotik, eta horrek guztiak euskarak duen bizitasun digital ona (waliño, 2016b) izan du emaitza, beste hizkuntza batzuekin gertatzen ez den moduan. egoera hau azaltzeko, andras kornaik" goraldi digital" kontzeptuaz hitz egiten du Berriako elkarrizketan, heriotza digitalaren kontrako prozesu moduan:
|
|
|
...dibidez, erizaintza euskaraz ikas daiteke eaen, baina ez Nafarroan edo Ipar euskal herrian. hizkuntzaren arloan, hots, hizkuntzak osasun arretan duen garrantziaren inguruan, ez dago une honetan berariazko prestakuntzarik. hori horrela, esan daiteke unibertsitateak ez duela sortzen gizarte elebidun baten beharretara egokituriko behar beste profesional. hori guztia kontuan izanda, ulertzekoa da gaur
|
egun
euskarazko arreta soziosanitarioaren eskaintza hain urria izatea. harago, adostasunez eta aniztasunetik sorturiko diskurtso eraginkor baten beharra antzematen da. Vézinak eta Savardek (2017), osasun erakundeak hainbat aktore edo eragilez osaturiko sistema konplexu gisa ulertzen dituzte, Crozier eta Friedbergen (1977) sistemen teoriari jarraituz. argi adierazi dutenez," aktoreen askatasun tartea ezin da osorik murriztu beti. aktoreek, euren eguneroko harremanetan, erakundearen dimentsio formala (egitura eta arauak) ustiatzen, interpretatzen eta eraldatzen dute gai gatazkatsuak plazaratzeko orduan. kontzeptu honen giltzarria, gogoratu beharrekoa, hauxe litzateke:
|
|
|
Bide beretik jarraituz eta Iparraldeko hizkuntza politika instituzionalerako antolamendua eratzeko asmoz, botere publikoek interes publikoko elkargo bat osatu zen 2004an, gaur
|
egun
Euskararen Erakunde Publikoa Office Public de la Langue Basque izenarekin ezagutzen dena.
|
|
|
Miguel Galicia Lambarri – Ebaluazioa: euskararen aldeko ekimenen labirintoan orientatzeko gakoa diagnostikorako beste sistema bat da adieraztea zein den
|
egun
euskararen presentzia eta erabilera, eta zein izan lukeen esparru bakoitzean (eSepen" gaur egungo egoera eta etorkizunerako erronkak" moldearen antzekoa). Baina batean zein bestean jokabide berbera izaten dugu:
|
|
|
Ideologiak ideologia, astakeria latza da hori, gazte jendeari nagusiekin hika aritzeko baimena emanez gero hitanoak ez bailuke balio izango solaskideen arteko kidetasuna markatzeko. Eta gaur
|
egun
euskarak horretantxe du, erregistro informal ludikoetan, gabeziarik larriena. (Garzia, 2016).
|
|
|
Zergatik kantatu euskaraz? – Lander Muñagorri Garmendia jotzen hasi ziren. dioenez, gainerako taldekideek euskararekiko ikuspegia eta jarrera aldatu zuten momentu horretan, eta
|
egun
euskara hutsez sortzen dituzte kantuak: " Orain taldeak ez du pentsatu ere egiten erdarazko kantuak ateratzea".
|
|
2021
|
|
|
Ideia da euskararen lurralde estatus bat osatzea, gaur
|
egun
euskararen alde aplikatzen diren hizkuntza politikek aurkitutako oztopoak gainditzeko, eta mekanismo esperimentalaren baitan, arau berri batzuk aplikatzeko. horren estatus politikoa ez da lege bidez finkatzen eta, beraz, ezinezkoa izan da okasio horretan euskararen estatus propio bat osatzea. Aukera bakarra, hipotesia horretan, euskal elkargoaren eboluzio instituzional bat plantatzea litzateke, azken egitura hori Lurralde Kolektibitate bihurtuz.
|
|
|
Aukera horiek ikusiz, lurraldetik hausnarketa bat osatzen ari da, hizkuntza alorreko esperimentazio proiektu bat osatzeko. Ideia da euskararen lurralde estatus bat osatzea, gaur
|
egun
euskararen alde aplikatzen diren hizkuntza politikek aurkitutako oztopoak gainditzeko, eta mekanismo esperimentalaren baitan, arau berri batzuk aplikatzeko36.
|
|
2022
|
|
|
" Jaso dugunaren arabera, egungo gazteen artean euskara pisu gutxiko aldagaia da. Indar oso gutxi du
|
egun
euskarak gazteen unibertsoan sartzeko eta irmoki txertatzeko. Ikuspuntu horretatik, eta aurreko hamarkadekin konparatzen badugu, badirudi euskarak egungo gazte kulturak osatzeko eta sendotzeko gaitasuna galdu duela" (60 orr.)
|
|
|
Honen helburua testuinguruko beste elementuekin harremanetan jartzea izango litzateke eta erabilerarako baldintzak sortzea. Hein honetan, esandako guztia lotuz,
|
egun
euskara erabiltzeko baldintza egokiak dituzten testuinguruak sortu behar direla da gure iritzia, erreakzio kimikoetan erabiltzen diren katalizatzaileen funtzioa beteko luketelakoan.
|
|
|
Beharrak eta erronkak aldatuz joan dira denboran, eta egin dugun bidea aintzat hartu beharrekoa da, baina ez dugu lortu euskararen kudeaketa arlo sozioekonomikoan txertatu eta orokortzerik. Egun baino egonkortasun sozioekonomiko handiagoko momentuak bizi izan ditugu azken 30 urte hauetan, baina ez da euskara planak sustatzeko olaturik sortu, EAEko enpresen %1 edo %2 soilik baitaude inplikatuta
|
egun
euskara planetan. Olatu bakanetakoa Mondragon korporazioko kooperatibena izan da, bertako kooperatiben %60 baino gehiago inplikatuta baitaude euskara planen dinamiketan.
|
|
|
Interes talde gisa plazaratu dezakete euskara enpresako jardueran kontuan hartzea, euskara batzordea sortzeko beharra, euskara plana inplementatzeko premia,... Gisa horretako praktikak egon dira gaur
|
egun
euskara planak dituzten hainbat enpresatan. Era berean, sindikatuetako ordezkariek bat egin dezakete eskaera horrekin, eta enpresaren hitzarmenean euskara plana adostearen garrantzia azpimarra dezakete.
|
|
2023
|
|
|
Gizarteak hamarkadatan izandako hizkuntzarekiko atxikimenduak ekarri gaitu gaur dugun egoerara. Azpimarratu behar da hizkuntza komunitatearen jarrera eta motibazioaren ondorio direla gaur
|
egun
euskara hizkuntza bizia izatea eta dagoen ezagutza mailarako espero zitekeena baino erabilera maila handiagoa izatea. Azken hamarkada luzeetan sendo dugun aldagaia da atxikimenduarena (sendo beste garai batzuekin eta beste hizkuntza komunitate batzuekin alderatuz), baina hizkuntzaren biziberritzean ari garen eragile sozial eta instituzionalen kezka nagusietako bat da hau ere.
|
|
|
Baina herriz herri euskara elkarteen errealitatea ezagutzeko aukera izan dugunok badakigu beti egon dela (eta oraindik ere badagoela) boluntario eta militanteekin soilik funtzionatzen duen euskara elkarte kopuru handi bat. Gaur
|
egun
euskara elkarteen ia erdiak ez dauka langile profesionalik. Beraz, ez da erraza mugimenduaren gaineko irakurketa bat eta bakarra egitea arlo honetan (ezta beste batzuetan ere), aniztasun handia baitago euskara elkarteen izaera eta funtzionamenduan.
|
|
|
Ikerketa honetan parte hartu duten etorkinek eta ondorengoek egoki ikusten dute gaur
|
egun
euskararen aldeko hizkuntza politika egin izana eta, oro har, ulertzen dute euskara babestu eta sustatzeko neurriak ezartzea. Eskolaren bitartez euskararen ezagutza zabaltzea eta lanpostuetarako euskara eskakizunak definitzea ere, orokorrean, onartzen dute.
|