|
2009
|
|
|
Bukatzeko esan testuetan agertzen diren neurri batzuk gaur
|
egun
ere erabiltzen direla; esate baterako: [13 ZYA] area, errial, pezeta; [14 ZIA] egun, eial?, kintal; [20 EZB] kana, lauleko, oge?, leko; [31 ARG] laurleko, metro; [32 ZJA] atzbete, oge, leko eta [32 ZJH] lauleko?; [33 ZJ2] eial?, lauleko?, ogeleko?; [33 ZLI] dezimetro, estereo, zentigramo; [72 NEU] gradu, metro, segundu.
|
|
|
Hori da, agian, atera dezakegun lehenengo ondorioa. Ikusita gaur
|
egun
ere zer gutxi idazten den Matematikari buruz euskaraz (testuliburuetatik haraindi), meritu handia izan zuten autore haiek.
|
|
|
Amerikan, beraz, eta hauxe da lehen puntu azpimarragarria, ez baitira aski ezagunak izan gure artean?, euskal ikastetxeak egon dira, eta
|
egun
ere horietako batzuek oraindik bizirik eta aktibitate irekian diraute.
|
|
|
desamortizaziari buruzko txostenen arabera, lur guztien bostetik bat elizarena omen zen. Hori da trataera berezia emateko argudiorik sendoena, gaur
|
egun
ere kontuan hartu beharrekoa berdintasun printzipioa urratzen den edo ez erabakitzeko garaian. Desamortizaziotik kanpo dauden ondasunak inskriba ditzake Elizak; horretarako, gainera, desamortizaziotik kanpo dagoela adierazten duen ziurtagiria behar du.
|
|
|
Asko dira historian gertatu izan diren, eta
|
egun
ere gertatzen diren, desadostasun eta interes talkak. Horregatik, hain zuzen, hainbaten proposamena izan da gobernuaren edota estatuaren eskuetan dauden ondare ondasun guztiak, erakundeenak izan edo pribatuak izan?
|
|
2010
|
|
|
Beste hiru urte pasatu dira ordutik, baina Josebaren asmo kartsu horrek oraindik ez du argirik ikusi. Eta gaur
|
egun
ere, horretan gaude: Joseba ia ia bakarrik utzi dugu Manexi dedikatu nahi izan zion omenezko liburuan3.
|
|
2011
|
|
|
Bestalde, parte hartzeari dagokionez, lehengo garaiko taldea oso murriztua zen eta gaur egun baino askoz hermetikoagoa, batez ere, bildutako dirua euren artean banatzen zelako. Gaur egun, aldiz, parte hartzaileen adina nabarmenki zabaldu da, batez ere, larunbat eta igandearen arteko gauetan, baita azken
|
egunean
ere, neska eta mutil asko joaten direlako. Aldiro Marijes izandakoak ere gonbidatzen dituzte eurekin abesteko; beraz, gau batzuetan hiru belaunaldi ezberdinetako pertsonak topa ditzakegu errituan parte hartzen.
|
|
|
25 Dekoratu horietatik bat plato kanpoan eraikitako kanpoko dekoratua zen (Goenkale kalea, hain zuzen ere) eta horrela izaten jarraitzen du gaur
|
egun
ere.
|
|
|
Gaur
|
egun
ere, Euskal Telebista eta Pausokaren arteko kontratuan, 35 minutuko atalak dira sinatzen direnak. Ikusleari, aldiz, batez besteko 70 minutuko atalak eskaintzen zaizkio.
|
|
|
Goenkale euskarazko telefikzioaren mugen barruan ekoitzi izanaren gaira itzulita, ezinbestekoa da kontuan hartzea telesail horren izaera berezia: eguneroko fikzio seriatu izaerarekin sortu zen, eta gaur
|
egun
ere produkzio sistema berari eutsi dionez, aurrekontu eta grabazio egunen baldintza erraz betetzen du. Kontuan izan behar da aipatutako mugak asteroko izaera duten fikzio seriatuentzat ezarritakoak direla.
|
|
2012
|
|
|
Gerra hasi zenean, Euskal Artisten Erakundeko promesa gaztea zen, baina gerraren ostean beste lanbide batzuetan jardun behar izan zuen biziraupena ziurtatzeko, eta lan horiei denbora kenduz edo zituen aisialdi momentuak baliatuz garatu behar izan zuen bere lan piktorikoa. Hori horrela izanik ere, bereak kalitate handiko lanak direla esan beharra dago, nahiz eta gure artean gaur
|
egun
ere ez den oso ezaguna. Maidaganek pentsaera nazionalista eta ezkertiarra garatu zuen, eta margolari gogoetatsu eta zorrotz bezala defini daiteke.
|
|
|
Azalean berdinak baina sakonean ezberdinak diren kolokazio ez lexiko bi hauek nahiko ondo egokitzen dira Benson-ek eta bestek (1986) proposatzen duten kolokazio ez lexikoen sailkapenean12 Ez da sailkapen berria, baina huraxe erabili ohi dute oinarri gisa gaur
|
egun
ere kolokazioen arloko lanek, kolokazio ez lexikoen azterkuntza sakonagoen faltan13 Kolokazio ez lexikoen arloa, izan ere, askoz gutxiago landu da kolokazio lexikoena baino. Bensonek eta bestek ingelesa oinarri dutela osatu zuten beren sailkapena, eta interesgarria izan liteke aztertzen jarraitzea egiten dituen gainerako bereizkuntzek euskaraz ispilu ote duten, eta euskaraz beste era bateko kolokazio ez lexikoak ote ditugun, sailkapen horretan agertzen ez direnak.
|
|
|
Laburbilduz,
|
egun
ere, Modernitatean bezala, gizakiek elkar behar dute, inoiz baino argiago dago garai globalizatu honetan ez dagoela elkar menderakuntzatik at geratzeko modurik, ez dagoela saretik kanpo egoterik; inoiz baino argiago dago elkar behar dugula denok?; eta, elkar behar dutenez gero, Hipermodernitatean ere agertuko da egoerari etekina atera nahi izango dionik, besteak mendean hartu nahi izango dituenik... Ondorioz, Hipermodenitateak ere, Modernitateak bezala, menderakuntza harremanak ezagutuko ditu, baina oso bestelakoak.
|
|
|
Ematen du, Modernitatean bezala,
|
egun
ere jendetza izugarri batek jarraitzen duela ezarritako egiei men egiten nora eza eta larrimina ekidin nahian, bestelako jendetza edo gizabanako asko ezarri zaien egiarekin apurtzen saiatzen diren bitartean; hau da, oraindik ere jarraitzen dute batzuek bezatuak izaten, beste batzuk bezaketa sahiesten saiatzen diren bitartean
|
|
|
2002ko maiatzaren 6ko Errektore Kontseiluko aktan jasotzen da zortzi herritako udalbatzek oniritzia eman ziotela Goiena egitasmoari 2001 eta 2002ko martxoen arteko epean.
|
Egun
ere, Bergarako Udala da bailarako udal bakarra erabaki duena bazkidetza eskaera ez egitea komunikazio kooperatiban; udal horrek hitzarmenen bidez lotzen du taldearekin duen harremana.
|
|
2013
|
|
|
–Errepublika garaiko EAE/ ANV ideia laborategia izan zen euskal ikuspegitik egoerari egokitu eta gure herriarentzat etekin handienak lortzeko. Zentzu horretan, izandako eztabaida eta zalantza askok gaur
|
egunerako
ere balio dezakete, neurri batean. Atzeak erakusten aurrea nola dantzatu.
|
|
|
–Eredugarri eta inbidiagarria da EAE/ ANVren jarrera ireki eta liberala. Garai hartan ez ezik, gaur
|
egun
ere beharrezkoak baino beharrezkoagoak zaizkigu horrelakoak. Pentsa dezagun Pio Baroja idazlea ere erreferentzien artean zutela:
|
|
|
–Eusko Ekintzak bere historian azaltzen duen bitasun hori, hasierako eta bukaerako irizpide ezberdintasuna?, konstante bat da euskal alderdi politiko eta joeren norabidean, egun zein lehen. Horren frogatzat aipa dezakegu, Franco hil ondorengo lehenengoetako hauteskundeen harira, alderdi ekintzailearen zati bat Euskadiko Ezkerrarekin lerrokatu zela; eta beste bat, handiena, segur aski, Herri Batasunarekin48 Ez da harritzekoa egiten bidegurutze horretako hautu desadostasuna, EAE/ ANVren historia zertxobait ezagututa49 Eta dialektika horren. EAJ/ PNVren bilakaeran zein
|
egun
ere antzeman daitekeena, jakitun izateak asko lagun diezaguke euskal politikagintzaren bektoreak aurreikusten eta ulertzen.
|
|
|
Eta EAE/ ANVren aitzindaritza zeregina da, hain zuzen ere, lan honen bidez nabarmendu nahi dena. Gaur
|
egunerako
ere jardunbide egokiak eta zentzuzkoak eskaini diezazkiguke. Zergatik ez?
|
|
|
Uste izatekoa denez, eta, hein batean zuzenean ezagutu dugunez ere, hiltzeko beldur horrek, esan behar baita defuntu gehienak kondenatuak zirela (sermoi askotan iradokitzen zen% 80tik gora zirela kondenatuak), eragiten zuen heriotzaldia beldurrez bizitzea. Hori, hein batean, horrela izan da 1960ko hamarkada arte, eta,
|
egun
ere, hein txikiagoan, halaxe izaten jarraitzen du, beldur anker horiek tarteko.
|
|
2015
|
|
|
Lanketa horretatik abiatuta iritsi zen besteak beste 2014ko Bertso
|
Eguna
ere. Generoa izan zen gai nagusia, Azalera lemapean.
|
|
2017
|
|
|
Gorago aipaturiko prestigioaren giltzarriak, gaur
|
egun
ere, errealitate gordinaren aurrean kokatzen gaitu. Oraindik ere, badira, Zuzenbideko ikasketetan, euskaldun petoak izanik Zuzenbidea gaztelaniaz ikastea hautatzen dutenak.
|
|
|
Aurreko urteetan, hainbat ikertzaile euskaldun tesia gaztelaniaz egitera behartuta sentitu ziren euskaraz egiten zuen zuzendaririk ez egoteagatik.
|
Egun
ere, norbaiten gaiaren aditua euskalduna ez bada, unibertsitateak ez du inolako itzulpen zerbitzurik eskaintzen prozesu horretan laguntzeko, eta doktoregaiak berak jatorrizko testua aurrera doan heinean itzultzearen lana hartu behar du, zuzendariarekin komentatu ahal izateko. Urteen poderioz, errazagoa da edozein gairako zuzendari euskaldun bat topatzea, baina aurreko urteetan zuzendari euskaldunen gabeziak ikertzaile bat baino gehiago atzera bota du.
|
|
|
2 Hala ere, kontuan izan behar da egoera dialektala, gaur
|
egun
ere, ez dela hain garbia; batetik, bizirik dirauten euskalkietan euskara batuaren eragina handia da leku batzuetan; bestetik, gizartearen nahiz norbanakoen erabilera nahasiek konplikatu egiten dute sailkapen argi eta zehatz bat egitea; eta gainera, jende askoren euskalduntzea gertatu da. Gertakizun horien ondorioz, zaila da euskararen egungo egoera dialektala argi eta garbi zehaztea, bai espazio geolektalei baita maila idiolektalei dagokienez ere.
|
|
|
MacNeil eta Anderson-en arabera (1999), aisialdi inklusiboaren aukerak gizaki guztientzako oinarrizko eskubide zibilatzat hartu lirateke; kontuan hartu gabe bakoitzaren gaitasunak, denek aukera dutelako aisialdi esperientzia bat bizitzeko. Aisialdi inklusibokorako aukerak eta zerbitzuak izatea ezinbestekoa da, baina askotan ez dira bermatu eta
|
egun
ere sarri ez dira bermatzen.
|
|
2019
|
|
|
Agian horri jarraiki zabaldu da gizonezkoek egun horretan otordua ematen lagundu behar zutelako ideia. Atsolorra ezagutu duten ereñotzuarrek, ordea, oso bestelako bizipenak izan zituzten, eta diotenez, atsolorra zen
|
egunean
ere, beste edozein egunetan bezalaxe, salbuespenak salbuespen, gizasemeek ez zuten ezer egiten etxean. Beraz, informante hauen arabera, ez da egia gizonezkoek parte hartze aktiboa zutenik atsolorrean.
|
|
|
Elkarrizketatuek, ordea, oso bestelako kontuak aipatzen dituzte: erditu aurretik ez zuten inolako laguntzarik jaso (haurdun zegoela burdina hartzen zuen galdetzen ziotenean berak aizkora hartzen zuela erantzuten omen zien Ramoni Galdeano elkarrizketatuak bere alabei); asko ez ziren behin bakarrik ere medikuarenera joaten aurretik; askok etxean izan zuten umea, beste aukerarik ez zegoelako; eta erditzeko
|
egunean
ere, sekulako lanak egin eta gero jartzen omen ziren erditzeko prest. Beraz, laguntza gutxi, edo bat ere ez.
|
|
|
Hori, nagusiki, emakumeen lorpena izan dela uste dut. Geroago gizonezkoek ere ikusi dute aldatzeko beharra baina emakumeak egon dira (eta daude
|
egun
ere) tiraka. (150306_ Er1_ E)
|
|
|
Hartaz, baztertutako taldeek apatia, esaneko izateko sentimendua eta errudun sentimenduak barneratzen dituzte (Lukes in Murguialday, 2006). Emakumeen lehen hitza literaturan garai batean barkamena eskatzea izaten zen, eta gaur
|
egun
ere, desenkusaka aritzea oso ohiko da emakumeongan. Emakumeok aipatu berri diren lehen bi botere paradigmen subjektu subordinatuak gara, genero asimetria betikotzen duten kudeaketa politiko eta ekonomikorako sarbideak ukatu edo mugatzen zaizkigulako.
|
|
|
Azkenik, bostgarren klase honekin amaitzeko, txiolariek bereziki gogoan izan zuten Nagore Laffageren hilketa. Iruindar gaztea 2008ko uztailaren 7an, San Fermin
|
egunez
ere, hil zuen José Diego Yllanes ek, berarekin sexu harremanak izateari uko egin ostean kolpatu, ito eta erail zuen (Duva eta Azurmendi, 2008). Honela zioten klase honetako txio estatistikoki esanguratsuenek:
|
|
|
Hala, okupazioen baitan berrantolaketa espazialen bat eman balitz, esate baterako, krisi egoera baten aurrean emandako erantzun gisa?, oso zaila litzateke zundaketa txikien bidez hori identifikatzea. Azkenik, ez dugu ahantzi behar
|
egun
ere okupatuta dauden espazioez ari garela, eta etengabeko okupazio horrek ere erregistro asko higatu ahal izan dituela.
|
|
2021
|
|
|
Eriksonek (1968)" moratoria sozial" moduan izendatzen zuen nerabezaroa, gizarteak gazteei ematen dien itxaronaldi bat, helduen rolak betetzeko prestatzen diren bitartean (Erikson, 1968). Gaur
|
egun
ere halaxe ulertzen dugu nerabezaroa Mendebaldeko kulturan (Palacios eta Oliva, 2004).
|
|
|
Horregatik, Christophek muturreko neurri bat hartzea erabakitzen du: Seahaveneko eguzkia artifiziala denez eta, beraz, gaua eta
|
eguna
ere artifizialki kontrolatzen dituenez, gauaren erdian platoko argiak pitzarazten dituzte," eguzkia pizten" da, alegia, eta gau itxia desagertzen da, ageriko modu batean erakutsiz bizitza kupula barruan artifiziala eta guztiz gidatua eta kontrolatua dela.
|
|
2022
|
|
|
143 Diana ‘duena’ Belak dina eta diana baliatzen ditu testu honetan.
|
Egun
ere bi aldaerak ageri dira Zuberoan. Padillak (2017:
|
|
|
Eredu idatzi nafar lapurtarrari dagokionez, berriz, Lafittek (1944) ahoskabeak baino ez dakartza. Gaur
|
egun
ere, neke da Euskal Irratietan, Kanalduden edota Herria astekarian ahostunak entzutea. Hori dela eta, zaan, dau, zitzaan eta zitzaun bezalakoak atzerabidean daudela uste dugu.
|
|
|
Herri hori mendiek bakarturik dago, eta identitate handia du. Besta komite handia du biziki3, eta egungo
|
egunean
ere, gazte anitz laborantzatik bizi da. Gazte biziki gutxik ikasten du ikastolan, nahiz eta badiren gazte euskaldunak herrian; euskara etxean ikasi dute, hain zuzen ere.
|
|
|
...rekin parte hartzeari esker8 Beste faktore batzuek ere lagundu zuten hezkuntzaren ikerkuntza historiografikoaren garapen horretan, hala nola Espainiako Pedagogia Elkarteko Hezkuntzaren Historia Sailak 1982an antolatutako Hezkuntzaren Historiari buruzko lehen topaketek (Primer Coloquio de Historia de la Educacion) eta Espainiako Hezkuntzaren Historia Elkarteak (SEDHE) orduantxe hasi zituen eta gaur
|
egun
ere antolatzen dituen topaketa zientifikoek (Guereña, Ruiz Berrio eta Tiana, 1994).
|
|
2023
|
|
|
dute, nerabezaroan hasitako ibilbide politiko goiztiarrari eta gune parte hartzaileetan izandako eskarmentu luzeari esker. Gaur
|
egun
ere, askotariko erakunde eta mugimenduetan jarduten dute, ez halabeharrez hasierako ikasketa politikoaren guneetan. Nolanahi ere, azterketa honen fokua ez da jarri gaur egungo aktibismoan, nerabezaroko eta lehen gaztaroko ikasketa eta esperientzia politikoetan baizik.
|
|
|
Gatazka politikoaren eta gizarte mobilizatuaren testuinguruan, hainbat gazte erakunde eta mugimendu" kale borroka" ren protagonista moduan ezaugarritu dira iraganean (Van der Broek, 2004; Ferret, 2014). Modu desberdinean bada ere, ezker abertzalearen inguruko zenbait gaztek politika liskartsuaren beste formula batzuk erabiltzen ditu gaur
|
egun
ere, berbarako, desobedientzia zibila, erresistentzia pasiboa, espazio publikoen eta gune autogestionatuen okupazioak, elkarretaratzeak
|