|
2007
|
|
|
Ez da kontu berria hori; hidrogenoak higiarazitako lehenengo ibilgailuen prototipoa (GM Electrovan) 1966 urtean garatu zuen General Motors etxe estatubatuarrak. Eta, gaur
|
egun
ere, automobilgintzako etxe asko ari dira hidrogenoz elikatutako erregai zelulei esker mugitzen diren ibilgailuak garatzen.
|
|
|
Nik uste dut positiboa dela. Orain arte jende asko ez zen arazoaz jabetu, eta, gaur
|
egun
ere, garabidean diren herrialde askotan ez dago kontzientziarik; arazoaz jabetzeko lan handiagoa egin behar dugu leku horietan.
|
|
|
|
Egun
ere, kadmioz estaltzen dira altzairua, aluminioa eta beste hainbat metal, korrosioarekiko erresistentzia eta labainkortasuna edo marruskadura txikia lortu nahi direnean. Hainbat aplikazio elektriko eta elektroniko ere baditu, korrosioarekiko erresistentzia handia eta elektrizitatearekiko erresistentzia txikia behar diren kasuetan.
|
|
|
1803an erauzi zuten lehenengo aldiz morfina opiotik, eta ordutik mundu osoko ospitaleetako sendagaien zerrendan izan da. Gaur
|
egun
ere erabiltzen da, min larrienak arintzeko.
|
|
|
Gaur
|
egun
ere, botika berriak bilatzeko bide polita da herrien ondare kulturalean arakatzea. Hori bai, lan handia eskatzen du.
|
|
2008
|
|
|
Hirugarren aukera bat eskaintzen du zenosferak aurkitu dituen taldeak. Haien ustez, asteroideak jo zuen eremuan (Chicxulub en, Yucatán penintsulan) erregai fosilen erreserba handi bat zegoen (gaur
|
egun
ere badago). Talkaren ondorioz, lehenik erregaiak lurrundu egin ziren, eta, ondoren, atmosferan su hartu zuten.
|
|
|
eboluzio biologikoa, hau da, izaki bizidunen garapena. Zalantzarik gabe, biziak bere ingurune propioa eraiki du ordutik, eta eraikitzen dihardu gaur
|
egun
ere. Lurra sortu zen unetik, planetak etengabe aldatzen jarraitzen du, eta ez dago aurreikusterik hemendik milioika urtera nolakoa izango den.
|
|
|
Horregatik, phosphori izena eman zitzaien, hau da, argidun edo argi eramale. Eta gaur
|
egun
ere fosforeszentzia izenez ezagutzen dugu Casciarolo zapatariak harri boloniarrean behatutako fenomeno magiko hura.
|
|
|
Erromatarrek, esaterako, pinuetako zuretik erauzitako brea eta erleen argizaria erabiltzen zituzten, besteak beste, itsasontziak eraikitzeko erleen argizaria itsasgarri gisa erabiltzen da oraindik ere. Aztekek, berriz, zenbait animaliaren odola buztinarekin nahastu eta eraikuntzetako harriak lotzeko erabiltzen zuten bi horien konbinazioz lortutako itsasgarria, eta eraikin haietako askok zutik jarraitzen dute gaur
|
egun
ere.
|
|
2009
|
|
|
Sinatzaileek onartzen dute Nobel sariek izugarrizko garrantzia eta eragina dutela gaur
|
egun
ere. Alabaina, haien iritziz, gaur egun indar berezia duten zientzia arloak ez dira aintzat hartzen Nobel sarietan.
|
|
|
Beraz, elikagaiak medikamentu gisa erabiltzea aspaldiko kontua dela esan genezake. Gaur
|
egun
ere, mundu osoan milioika pertsonak hartzen dituzte, osasuna hobetu nahian, elikagai funtzionalak, gehigarri dietetikoak, elikagai aberastuak edo sendabelarrak. Adibidez, gizarte garatuetako biztanleen artean oso ohikoa da bihotza zaintzeko folatodun ogi txigortuekin hastea eguna, edo hezurrak sendotzeko kaltzioarekin aberasturiko zukuarekin.
|
|
|
Su ematen hasi ziren basoari, soroak egiteko, animaliak etxekotu zituzten... Beste era batera esanda, natura gizakiaren zerbitzura jarri zuten, eta egoera horretan gaude gaur
|
egun
ere.
|
|
|
Izan ere, basoa gero eta indar handiagoa hartzen joango da pixkanaka. Gaur
|
egun
ere Gipuzkoa eta Bizkaia dira, Finlandiaren atzetik, proportzioan baso gehien dituzten lurraldeak. Errekondo eta Galdos bat datoz etorkizun hurbilean basoak energia iturri gisa erabili ditugula esatean.
|
|
|
Gero, mutazionistak etorri ziren, eta horiek, Goldsmith eta, berez ziren saltazionistak. Gaur
|
egun
ere, eztabaida nagusietako bat hor dago: saltazionismoaren eragina, oreka taiduna... inguru horretan.
|
|
2010
|
|
|
Alga berde urdin horren% 60 proteinak dira, eta, horretaz gain, aberatsa da bitaminan, beta karotenoan eta hainbat mineraletan. Gaur
|
egun
ere maila industrialean ekoizten da, eta, gure inguruan, begetarianoek kontsumitzen dituzte bereziki, elikadura osagarri bezala.
|
|
|
Baina inolako kontrolik gabe eta osasun sistematik kanpo banatzen da. Horrenbestez, gaur
|
egun
ere malformazioak dituzten haurrak jaiotzen dira botika horren eraginez. Pintadoren esanean, talidomidaren arriskua ez da desagertuko nazioarteko osasun arduradunek eta erakundeek arazoari heldu eta mundu mailako kontrolerako, zaintzarako eta banaketarako arauak egin arte.
|
|
|
Zalantzarik ez dago bilatzaileek asko eboluzionatu dutela euren sorreratik, eta gaur
|
egun
ere hobetzen jarraitzen dutela. Horiei esker, eta oraindik nahiko egoera esperimentalean dauden eta ahalmen nahiz aukera berriak eskaintzen dituzten bilatzaile berriei esker, etorkizunean webean egingo ditugun bilaketak asko erraztuko dira, ziur.
|
|
|
Eta Virchow bihurtu zen aurkikuntza haren jabe. Gaur
|
egun
ere, testu gehienetan Virchow eta haren esaldia agertzen dira, Remak juduaren lana baino gehiago.
|
|
|
Hala ere, antzekotasun hori oso baliagarria izan da medikuntzan, horretaz baliatu baitziren baztangaren aurkako txertoa sortzeko. Eta gaur
|
egun
ere birusa ikertzen jarraitzen dute, beste gaitz batzuen aurkako txertoak garatzeko helburuarekin.
|
|
|
Edozein modutara, gaia zabalean hartuta (laborategiko animaliak, konpainiakoak, giza kontsumorako abereak...), animalien ongizateari buruzko debateak bide luzea egin du Britainia Handian, eta gaur
|
egun
ere, araudi hobeak ditugun arren, gai hori lantzen jarraitzen dugu.
|
|
|
Izan ere, orain dela laurehun urte, urtarrilaren 7an, Galileok lehenengo aldiz ikusi zituen Io, Europa, Ganimedes eta Kalisto. Alabaina, hori baino gehiago dira lau satelite horiek, eta gaur
|
egun
ere aztergai dira punta puntako hainbat ikerketatan.
|
|
2011
|
|
|
Gaur
|
egun
ere badira txertoen aurkako taldeak, eta, haien jarrera azaltzeko ematen dituzten argudioen artean, derrigortasuna aipatzen dute batzuek. Ez da, dena den, argudio nagusia, oro har.
|
|
|
Zehazki, landare jatorriko arrastoak ikertu dituzte, eta beren dietaren parte zirela frogatu dute. Landare eta hazi haietako batzuk gaur
|
egun
ere jaten dira, eta, gainera, sutan egin zituztelako aztarnak aurkitu dituzte. Horrenbestez, inguruan zituzten landare jangarriak aukeratzeko eta digeritzeko errazagoak izan zitezen haiek eraldatzeko gai zirela baieztatu dute ikertzaileek.
|
|
2012
|
|
|
Azken urteotan, gure gizartean, homosexualitateak onartua izatea lortu du, behintzat, legalki. Baina, hori, orain eta hemen gertatu da, orain dela gutxira arte eta leku askotan, baita gaur
|
egun
ere, homosexualitatea baztertuta baitago.
|
|
|
Lepazuria (Martes foina) eremu irekiagoetan bizi da, batez ere, baso ez oso itxiak eta larreak dauden lekuetan. Euskal Herrian espezie arruntenetarikoa izan da beti, eta gaur
|
egun
ere hala da dio Zabalak.
|
|
|
Zoritxarrez, itsas hondoko habitaten neurri, hedadura geografiko eta funtzionamendu ekologikoari buruzko jakintzak oso murritza izaten jarraitzen du gaur
|
egun
ere. Esate baterako, nahiz eta munduko itsasoek eta ozeanoek munduko azaleraren% 71 bete, lurrazalerako dugun informazioaren kalitate bera itsas hondoko habitaten% 5 eta% 10 bitarterako baino ez dugu.
|
|
|
Aurretik deskribatu diren datuak aztertzean, ikusi da euskal kostaldea itsas hondo mota eta morfologia batek baino gehiagok osatzen dutela. Ezaugarri horiek historia geologikoan gertatu diren prozesu anitzen elkarrekintzaren ondorio dira; mugimendu tektonikoek, itsas mailaren aldaketek, ibaien sedimentu ekarpenek eta baldintza klimatikoek eragin garrantzitsua izan zuten, eta gaur
|
egun
ere izaten jarraitzen dute. Ezaugarri morfologiko horiei buruzko informazioa erabili zen euskal kostaldeko bereizmen handiko lehenengo mapa morfosedimentarioa sortzeko (2c irudia).
|
|
|
Alabaina, Garatek eta Riosek ez dute garbi azalpena hori denik: Gaur
|
egun
ere badira xamanak, eta, espirituekin harremana izateko, substantzia jakin batzuk hartzen dituzte. Kontua da haien eraginpean daudenean egiten dituzten irudiak eta zeinuak ez direla batere errealak, eta Paleolitoko artearen adibide gehienak oso errealak dira.
|
|
|
Enbriologiara mugatuta ere txundigarria da epigenetikaren mundua, baina epigenetikaren eragina ez da jaiotzan amaitzen, eta hala ulertzen da gaur
|
egun
ere ikerketa arlo hori: banakoaren bizi ziklo osoan gertatzen diren geneen erregulazio prozesuak biltzen ditu barnean, eta hedapen horren bidetik iritsi dira Estellerren ikerketa lerroak eta horiek bezalakoak.
|
|
|
Ilargia Lurraren inguruan; Lurra Eguzkiaren inguruan; baita izar guztiak, gure Eguzkia barne, zentro galaktikoaren inguruan higitzen direla ere jakin badakigu. Dantza kosmiko horretan, galaxia espiralen errotazioak ezusteko itzela eragin zuen XX. mendeko astrofisikan, eta gaur
|
egun
ere fenomeno hori zehazki neurtu eta azaltzen orduak ematen ditugu astrofisikari askok.
|
|
2014
|
|
|
Horizonte lazgarria aurresan digu 2022rako, apokaliptikoa ia. Horrek zirrara handia eragin zidan orduan, eta egungo
|
egunean
ere, ez baitira habitat galeraren joerak zuzendu, eta magnitude berean jarraitzen dute espezie galeraren kalkuluek.
|
|
|
Orduan, bere eskarmentuak lagunduta, azken ukituak ematen dizkio, eta, ondoren, egindako tolestura segida gogoratu besterik ez du egin behar, sortutako irudiaren jarraibide zerrenda egiteko. " Gaur
|
egun
ere erabiltzen da papera tolesteko modu hori, baina muga handiak ditu, zalantzarik gabe", adierazi du Royok.
|
|
2015
|
|
|
Zortzi segundoko atzerapenak txikia dirudi; baina hurrengo
|
egunean
ere beste zortzi segundo atzeratuko ditu, eta hurrengoan, eta hurrengoan (atzerapena gutxituz doan arren). Eta atzerapenak pilatuz joango dira, egunero egunero, eta pilatutako atzerapen totala kalkulatzeko, urte erdiko atzerapenen batuketa egin behar da (edo sinu funtzioaren integrala urte erdian).
|
|
2016
|
|
|
Riosek ohartarazi duenez, gaur
|
egun
ere gauza bera egiten jarraitzen dugu. Ez ditugu populazioa mugatzeko neurriak hartzen, garrantzi handia ematen diogu zaintzari...
|
|
2017
|
|
|
Nire iritziz, ordea, gure espeziearen ugaltzeko eta hedatzeko senaren ondorioz galdu ziren neandertalak. Gaur
|
egun
ere nabarmena da gure sen hori; hori bera nahikoa da beste era batera bizi eta ugaltzen den espezie bat desagerrarazteko.
|
|
2018
|
|
|
400 urtea). Mendeak igaro ahala, bizirik mantendu dira Lurraren sateliteari loturiko usteak, eta, gaur
|
egun
ere, badira pertsonen jokabide oldarkorrak edota osasun arazoak astroaren faseei egozten dizkieten profesionalak ere. Zer du, baina, mitoak egiatik?
|
|
|
Gero ohitu egiten zara, baina, lehen aldi hartan, adibidez, gogoan dut izugarri hunkitu ninduela ikusteak zeinen gutxi aurreratu dugun. Izan ere, etxeak, kaleak... gaur
|
egun
ere halakoak ditugu, baita ere!
|
|
2020
|
|
|
Aurretiaz AIEE horrekin tratatutako abelburuen gorpuak jan zituzten, eta horrek giltzurrun hutsegite larria eta heriotza eragin zien [10]. 2004 urtean sartu zen espezie hori galzorian dauden espezieen zerrendan, arrisku larria izeneko kategorian, eta han jarraitzen du gaur
|
egun
ere [11].
|
|
|
Atomoz atomoAzken hamarkadetan nanoteknologiak izan duen bultzadaren ondorioz, gaur
|
egun
ere, nanomaterialez edo nanogailuz inguratuta bizi gara: mugikorrean, ordenagailuan, produktu kosmetikoetan, arropan...
|