|
2000
|
|
|
Ezagunak dira, halaber, zer nolako hondamen kalteak ekarri zizkioten SESBaren ekonomiari Trofim D. Lysenkok nekazaritzan eta abel hazkuntzan eskala handitan eginiko esperimentuek, mitxurinismoaren urratsei jarraikiz, marxismoaren postulatuak biologiari aplikatuz hobekuntza genetikoak erdietsi nahi izan zituenean. Eta ez dira ahanztekoak, halaber, gure
|
egunotan
emakumeek herri askotan fundamentalismo erlijiosoaren ideologiagatik oraindik pairatzen dituzten legezko bereizkeria lotsagarriak.
|
|
2003
|
|
|
" kargu hartu eta hartu genuen lehen erabakia emakumeentzako lokal bat erostea eta egokitzea izan zen. Eta gure ustez Gizarte Zerbitzutik gaur
|
egun
emakumearen arloan lan asko ari gara egiten. Teknikari baten postua sortzearen inguruan berriz, uste dugu beste sail batzuetan lehentasun handiagoak ditugula eta lanpostu berriak sortzeko asmoa dugu".
|
|
2004
|
|
|
Horregatik oraindik orain adituek
|
egunean
emakumeak 425 mg eta gizonezkoak 550 mg kolina hartzea aholkatu dute; kopuru horiek handiago izan behar dute haurdunaldian eta edoskitzaroan.
|
|
|
Ba, San Balentin
|
egunean
emakumeek gizonei maitasuna agertzen diete eta txokolatea oparitzen eta Matsuzaka andere, oa pozik egongo da, gizonen bat harrapatzeko itxaropena izango du eta.
|
|
2005
|
|
|
60 hamarkadatik aurrera, Espainian emakumearen inguruan emandako aldaketen aurrean, SFk ez zuen aldaketa eraginkorrik burutu, 1961eko legea bultzatzearen salbuespenarekin, eta ondorioz, errealitate sozialetik urruntzen joan zen. Azkenean, 1977an, dekretu berezi baten bidez SF desagerrarazi zuten, baina Nueva Andadura taldea sortu zen, gure
|
egunetaraino
emakumeen erakunde falangista horri jarraipena ziurtatu diona.
|
|
|
Jarduera edo proiektu batean hasteko orduan, landetako emakumeek aukera gutxi dituzte. Horregatik, gaur
|
egun
emakume baserritarrek hiru erronka handi dituzte; funtsean, honela laburbil daitezkeenak: prestakuntza; asoziazionismoa (zeren elkarteen bidez askoz hobeto bideratzen baitira baserriko emakumeen premiak eta kezkak); eta azkenik, tokiko lan-taldeak aipatu behar dira, talde horiek garrantzi handikoak baitira ekimenak eta bideratzeko.
|
|
|
Historikoki, herri bakoitzeko biztanleriak gorroto sentipena sentitzen zuen ondoko Alardearengatik. Gaur
|
egun
emakumearen gatazka sortu zenetik gauzak asko aldatu dira eta, bi herrienarteko batasuna nabaria da.
|
|
|
PSOEko bederatzi zinegotzietatik inork ez du lotura zuzenik Alardearekin.PNVn, aldiz, gauzak oso ezberdinak dira. PNVko alkatea Xabier Txapartegi izango da, gaur
|
egun
emakumearen parte hartzearen kontrako sutsuenetariko bat dena; alkateordetza (PNV) Ricardo Etxepareren esku zegoen, gaur egun DonostiakoDanborradan emakumeen talde baten aitabitxia, baina Irungo Alardeari dagokionez, bi Alardeen teoriaren sortzaileetako bat; bigarren alkateordea (PNV) Ramon Requejo zen, gaur egun ere tradizionalisten buruetariko bat dena eta garai haietanjeneralaren laguntzailea ... PNVko zinegotziak ziren ere Javier Altuna, garai hartako Danbor Nagusia; Jose Luis Ocio, hatxeroa, eta Laureano Liceaga, Antonio Aramburu ren koinatua.
|
|
|
Ez, inondik inora, eta gainera pribatizazioaren argudioak arazo gehiago ekar ditzazke: gaur
|
egun
emakumearen bazterketasustatzen da, baina pribatizazioaren bitartez edozein bazterketa zilegi izan daiteke.
|
|
|
Adi! Bi egoera hauek (gaur
|
egun
emakumearen berdintasunak eta natura zaindu eta babesteak gure gizartean lortu duten errespetu maila erreala) ez dira hemen eredugarri bezala planteatzen. Bai ekologian bai emakumeen alorrean asko eta asko dago zer hobetu eta zertan aurreratu.
|
|
2006
|
|
|
Jendarteak berriz, ongi baino hobeto asimilatu dugu berdintasunaren kontzeptu hau.
|
Egun
emakumeak ez gara zapalduta sentitzen, zapalkuntza egoera zerbait indibiduala bezala ulertzera iritsi gara, guri bakarrik gertatzen zaigun zerbait. Lan mundura eta ikasketetara sarbidea izanda beste guztia kasualitatez tokatu zaigun zerbait bezala hartzera iritsi gara patriarkatuaren tranpan zuzenean eroriz; gutxiago kobratzen dugu, lanetik etxera itzulitakoan dena egiteko egoten da oraindik, amatasunaren inguruko erabakiak gure bizi profesionalaren inguruan hartu arazten dizkigute… baina ez gara kontziente hau guztia emakume izateagatik gertatzen zaigula.
|
|
|
Orri horietan,
|
egun
emakumeak eta hezkuntza munduak nozitzen dituzten arazoak agertzen dira.
|
|
2007
|
|
|
Egun haizetsua izan zen atzokoa. Atzo esan zenidan behe laino itxiko
|
egunetan
emakumeak ikus daitezkeela elurretan biluzik. Kantuan, han urrunean.
|
|
|
da. Manifestazioan, urtero moduan, komunikatua irakurriko dute eta ostean askaria egongo da udaletxeko arkupeetan.Emakumeen Nazioarteko
|
Egunak
emakumea historiako eragile moduan aldarrikatu gura du, gizartean gizonaren pare esku hartuaz. Gaiak mila aurpegi izan ditzake eta gureko blogariek ere heldu diote egunari.
|
|
2008
|
|
|
–Hilekoaren etxea da. . Dogonen ohitura animisten berezitasunetako bat hilekoa duten
|
egunetan
emakume dogonak familiatik aparte bizitzea hartarako egokitutako etxolan. Ez dira dogonak munduko bakarrak hilekoa zikintzat jo eta egun horietan emakumea taldetik baztertzen dutenak.
|
|
|
Helburu gutxi batzuk lortu dituztela pentsatu arren, haien estres maila gehiegizkoa ez dela deritzote eta eskerrak ematen dituzte emigratzeko aukera izateagatik. Oro har, jomuga den gizartean gaur
|
egun
emakumeek duten egoera, ekarri zituzten aurreikuspenekin konparatuta, berdina edo hobea da.
|
|
|
Nire egungo errealitatetik abiatuta, azpimarratu behar da SER zientzia gizartea gizonezkoek bakarrik zuzendu dutela 60 urtez, profesional erreumatologo bikainak izan arren. Bai gizonek bai emakumeek onartzen dute gaur
|
egun
emakumeen lan zientifiko eta profesionala, baina bitxia bada ere, ez dituzte zuzendaritza lanak egiten. Zergatik?
|
|
|
Ekimen horien artean Emakundek bultzatutako Gizonduz dugu bat. Gure ustez, horrelako ekimenei ezin zaie erakunde hori ematen dien lehentasuna eman, kontuan hartuta gaur
|
egun
emakumeok sustatutako beste hainbat ekimenek inolako babesik jasotzen ez dutela, ez mediatikoa ezta ekonomikoa ere. Zenbat diru publiko inbertitu da horrelako ekimen batean?
|
|
2009
|
|
|
Eluana Englaro, 1992tik koman den italiarra, Udineko (ipar ekialdean) La Quiete klinikara heldu da anbulantzian. Datozen
|
egunetan
emakumea bizirik mantentzen duen elikatzeko zundatik deskonektatuko dute, Italiako komunikabideek jakitera eman dutenez.
|
|
|
Modak ere bere tartea edukiko du Eba Cruz diseinatzailearekin. Gaur
|
egun
emakumearentzako arropa diseinatzen duen arren, panpinentzako erropatxoak egiten hasi zen gazte gazte. Aurreko urtean shout bildumarekin gure lurraldeko diseinatzaile onenaren saria lortu zuen.
|
|
|
Gaur
|
egun
emakumeak gehiengoa dira (edo izango dira laster) luzaroan gizonezkoenak izan ohi ziren hainbat esparrutan, medikuntzan edo justizian, besteak beste. Ondorioak gutxi barru baloratu ahal izango ditugu.
|
|
|
Etorkinen ongizatea deskribatzeko sintoma psikologikoak eta satisfazioarilotuta dauden beste zenbait aldagai aurkeztuko ditugu ondoko lerroetan.Helmugako gizartean gaur
|
egun
emakume guztiek duten egoera, ekartzen zituztenaurreikuspenekin konparatuta, berdina edo hobea da: uste dute helburu gutxibatzuk lortu dituztela, baina hala ere, sentitzen duten estres maila txikia da.
|
|
|
Gaur
|
egun
emakumeen presentzia gizarteko esparru ezberdinetara zabaltzen ari da, eta orain artean gizonaren eremu mugatu ziren alderdi askotan ikus ditzakeguemakumeak. Aldaketa horren isla ere nabaritzen hasi da kirolaren munduan ere.Kirolaren munduan emakumearen parte hartzeak goraka egin duen arren, gehiagodira, oraindik orain, kirola egiten duten gizonezkoak.
|
|
|
Hala ere, federazio edo klubetan emakumeak presidente izateak ez duharreman zuzena kirol horretan emakumeen kirol partaidetza sustatzeko neurriakezartzearekin. Gai honen gainean iritzi ezberdinak azaltzen dituzte presidenteek.Batzuentzat ez da beharrezkoa neurriak hartzea,
|
egun
emakume kirolariek aukeraberdinak dituztela uste dutelako. Beste batzuek, aldiz, beharrezkoa dela diote; gainera, zentzu horretan aldeko ekintzaren bat egin izana onartzen dute.
|
|
|
Gaur
|
egun
emakume gutxi dago arrantzari lotuta. Sare konpontzen aritzen dira baxuran.
|
|
2010
|
|
|
Bere edertasunagatik ezagun egin bazen ere, gaur
|
egun
emakume oso polemikoa izateagatik da ezagun Naomi Campbell.
|
|
|
2009an, Frederick Nystrom ikertzaile suediarrak saio kliniko bat egin zuen telebistarako dokumental bat egiteko. Bi sexuetako 10 gazte mehe (20 urte inguru) 5.000 kcal eko dietetara eraman zituen hilabete batez. egunean, gizonezkoen kasuan, eta 3.500 Kcal.
|
egunean
emakumeentzat. Azterlanaren diseinuan aurreikusita zegoen New Yorkeko Columbiako Unibertsitateko Rudy Leibel doktoreak parte hartzaile guztiak gainbegiratu eta kontrolatzea.
|
|
|
|
Egun
emakumeek lehen 14 asteetan libreki eta azalpenik eman gabe abortatu ahal badute ere, abortu kopuruak ez du gora egin. Ez, bederen, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan.
|
|
2011
|
|
|
Gaur
|
egun
emakumeen %95ak epiduralarekin erditzen du," zertarako alferrik sufritu" argudiatuta. Zergatik zara zu erditze naturalaren aldekoa?
|
|
|
Inongo zentzurik ez duen horrelako zerbait gertatzeko arrazoien bila hasi, eta ez nuen taxuzko erantzunik aurkitzen. Nire iritzia da gaur
|
egun
emakume gehienen artean aski zabaldua dagoela mamografia proba baliagarria dela bularreko minbiziak garaiz atzemateko, eta proba hori emakumeen adin tarte gero eta zabalagoan hedatu izanak zerikusi handia duela bularreko minbiziak jota dauden emakumeen biziraupen tasan. Azken hamarkadan %27 gehitu da tasa hori, eta prebentzioak (ez abusatu koipeez, jaitsi pisua behar izanez gero, egin ariketa modu erregularrean, bularra eman zure seme alabei) izan duen garrantzia baztertu gabe ere, detekzio goiztiarrak ezinbesteko papera jokatzen du gaur egun osasun politika guztietan.
|
|
|
Hurrengo
|
egunean
emakume bat ezagutu zuen Paganik. Francoren beilarako sortutako ilara amaiezinean zen.
|
|
2012
|
|
|
Zorionez, minbizi horren pronostikoa gero eta hobea da. Gaur
|
egun
emakumeen %84k eta gizonezkoen %75ek gainditzen dute melanoma. Gure azala aldian behin aztertzeak duen garrantziaz jabetzeak zerikusi handia du horrekin, inolako zalantzarik gabe.
|
|
|
Indarkeria ematen da, gizarteak horretarako bide ematen duelako, nolabait. Argi dago ez garela bizi berdintasunean;
|
egun
emakumeak estigmatizazioa jasaten du, gutxitze paradigma batean bizi gara oraindik. Eta gizarteak parekidetasuna bilatu beharrean, diferentzia areagotu egiten du, eta arazo honi, nire ustez, gero eta ikuspuntu txarragoa ematen dio.
|
|
|
Aurten Bihotzaren Nazioarteko
|
Eguna
emakumeen eta haurren osasun kardiobaskularrerako erabiltzen da
|
|
|
Pausoz pauso egin nahi dugu etorkizuna, atzoko eta gaurko emakumeak baikoaz sokari tiraka etorkizuneko emakume librea garatu arte.Bide horretan daramagun lekukoari harro eutsi diote San Juan bataiatzailea egoitzako Teresa Regil eta Nuria Serranok ere. Industrian lanean hasi ziren lehen emakumeak dira, eurak dira gaur
|
egun
emakumeak gizartean duen lekua lortzeko bidean lehen urratsak eman zituzten aitzindariak. Elkarri lagunduz, elkarren laguntza eta denen laguntza behar dutelako etorkizunerako bidea egiteko ekimena da. Minbiziari aurre egiteko Izaskun Beneitez bezalako emakumezko eta gizonezkoek ondotxo dakite hori.
|
|
2013
|
|
|
" Bularreko minbizia hasten du Pharmacritiqueko artikulua Duperrayk da gaur
|
egun
emakumeen kantzerrik hilgarriena. Ez da ikusten jaitsiera nabarmenik bularreko minbiziagatiko hilkortasunean.
|
|
|
Hau da, prestigioa edo inportantzia ez zaie eman. Gaur
|
egun
emakume gehiago gaude idazten baina hor ere badago, nik uste dut, kontuz ibili behar garela, ze askotan esaten da,, beno, boom a egon da, eta emakume pila bat daude idazten?. Beno, gaur egun, euskal literaturan %15a gara.
|
|
2014
|
|
|
Krisiaren eraginez, gizon eta emakumeen lan baldintzen aldea are gehiago handitu daiteke ez bada lan erreproduktiboa eta produktiboa banatzeko zer edo zer egiten, Fernandezen irudiko. " Inork ez du zenbatu zenbat ordu sartzen dituzten etxean
|
egun
emakumeek krisiaren ondorioz. Eta hori kontabilizatu beharra dago, ikusarazteko".
|
|
|
Emakume ezkondua izateak duen balioa da poligamiaren arrazoietako bat. " Senegalen gaur
|
egun
emakumeak independenteagoak eta langileak izan arren, dagoeneko gogorarazten ari zaizkit 24 urte ditudala eta ez nagoela ezkonduta. Inguruko denak ezkontzan pentsatzen ikusten ditut eta ni, aldiz, ez.
|
|
|
Emakumerik emankorrena da. Hala ere, obulua 48 ordura ernaltzen denez eta gizonezkoen esperma hainbat
|
egunetan
emakumeen gorputzean bizirauteko gai denez, ziklo emankorra lau edo bost egun lehenago luzatzen da obulatu aurretik egun bat edo bi egunera arte. Obulazioa hurrengo hilekoa baino 12 eta 16 egun lehenago gertatzen da normalean.
|
|
|
Azken egunotako eraso sexistak ezin direla erantzun gabe geratu. Azken
|
egunotan
emakumeen aurka izan diren erasoak salatu dituzte herritarrek iluntzean, Usurbilgo Eragile Feministak deituta, Mikel Laboa plazan burutu den elkarretaratzean. Indarkeria sexistarekin amaitu beharra dagoela aldarrikatu da beste behin.Gogoan izan, asteazkenean bi emakume, ama alabak erahil zituzten Abadiñon (Bizkaia).
|
|
2015
|
|
|
–Ez pentsa: aurreko
|
egunean
emakume batek erran zidan behin zuhaitz bat garrasika entzun zuela. Adarrak astintzen omen zituen, erroak lurretik atera nahiko balitu bezala.
|
|
|
Lau egunetan ibili nintzen, beraz, parkean zelatan. Lau
|
egunetan
emakume harixe urrundik begira. Bekatuan ibiliko banintz bezala, autoa parkearen aparkalekuan laga ordez, beherago lagatzen nuen, egunkariak saltzen dituzten tabernaren atarian.
|
|
|
Emakume horiek gorputza estalita eta feminitate markak apalduz oholtzaratzen ziren, gizonek bezala egin zezaketela erakutsi behar baitzuten. Haien lanari esker,
|
egun
emakume gehiago ikus ditzakegu. Hala, aurrekoaren parean kokatzen den «Panpinen belaunaldia» sortu da, gazteagoek osatua, Miren Amuriza, Jone Uria, Alaia Martin eta Uxue Alberdik besteak beste.
|
|
|
Marcela Lagardek (2005) dioen moduan, preso egoteak muga material eta subjektibo multzo bati egiten dio erreferentzia, mendekotasunean ezarritako betebehar, tabu zein debekuekin hain zuzen.
|
Egun
emakumeekiko zapalkuntza gertatzen bada, espetxean errealitate hori oraindik ere bortitzagoa, ezezagunagoa eta isilpekoagoa da. Ruth Alvaradoren (2012) esanetan, emakume izateagatik eta preso izateagatik diskriminatuak baitira.
|
|
|
Otsailaren 6an, Emakumeen Zero Tolerantziaren Nazioarteko
|
Eguna
Emakumeen Mutilazio Genitalari buruzkoa izango da. Munduko Osasun Erakundearen (OME) arabera, praktika hori ohikoa da Afrikako, Asiako eta Ekialde Ertaineko 28 herrialdetan, 140 milioi neska eta emakume inguruk probatu baitute.
|
|
|
Zer geratzen da egiteke. Aurrerabide handia sumatu dut azken urteetan. Kargu publikoetan nahiz enpresa pribatuetan ardurazko postuak dituzte
|
egun
emakumeek; urteak atzera, gizonezkoek bakarrik izaten zituzten halako ardurak. Dudarik gabe, lan mundurako hobeto prestatuta dago gaur emakumea; lehen etxean bakarrik aritzen zen bitartean.
|
|
|
Hori zailtasun bat izan da zuretzat? Zein da
|
egun
emakumearen papera ziklismoan?
|
|
|
Hala ere, nahiz eta gaur
|
egun
emakumeak hitza duten eta eszenatokian dauden, ez zaie ikusten. Gutxi badira ere, emakumeak instituzioen, kongresu eta departamenduen buru dira, enpresariak dira, baina hala ere, ez zaie ikusten.
|
|
2016
|
|
|
Orain dela bi
|
egun
emakume batekin joan ginen ospitalera. Medikuak, hasteko, gure traduktorea gelatik bota zuen, bere beharrik ez zegoela esanez.
|
|
|
" Egiaz negargarria da gaurko
|
egunean
emakume euskaldunen artean egunero gertatzen zaiguna: euskera alde batera utzi, ta dakitenak eta ez dakitenak barra barra erderaz itzegin bear.
|
|
|
Ziur egon bi
|
egunetan
emakume hori topatuko dugula.
|
|
|
Biharko ekimenaren bidez, kirol ikuspegitik indarkeriaren gaia gizarteratzen lagundu gura dute. “Sinesgaitza da gaur
|
egun
emakumeek horrela ibili beharra. Gauetan etxera bakarrik joateko beldurrez eta abar.
|
|
2017
|
|
|
Gogoeta asko egiteko bide izan da Woolfen saiakera, berak dioen bezala, sexu bakoitzaren araberako gaiak egin dira, eta noski, gizon gaiak gizonek eraiki dituztenez multzo horrek, zakildunek, alegia, garrantzi handiagoa dute. Bestetik, gaur
|
egun
emakumeek enplegurako urratsa eman dute, baina etxe barruko antolaketan oraindik aldaketak ez dira nahikoak. Eta berak zioen bezala, emakumeek sorkuntza lanak ere egin behar dituzte, eta ikusgarri egin.
|
|
|
Paradoxikoki, eskubideak ukan arren itxuraren menpe da gaur
|
egun
emakumea. Daukan itxuraren erantzuletzat joa da.
|
|
|
Haurra, emakume batek bere ohera gonbidatzen bahau eta hik ezetz esaten badiok, hire arima kondenatzen duk! Azken Juizioko
|
egunean
emakume horrek Jainkoaren aurrean hasperen egingo dik, eta emakumearen hasperen hori, hi nornahi izanik ere eta hire denboran egitate on egina izanik ere, hasperen horren putzada aski izango duk haizen guztia infernu zolara buruz behera amilarazteko!?.
|
|
|
–Etorriko da
|
eguna
emakume baztertuok altxatuko garena, gizonezkoen banaketa zuzenago bat egiteko eta ederrenak hartuko ditugu geuretzat?, esaten zuen pitin bat asaldaturik, garagardoagatik izango zen, liburuzainaren omenez Affligem pitxer bat edaten baitzuen, gehiegi beharbada edateko ohiturarik ez zuela kontuan izanik, eta irakasleak edo erizainak orduan beren nerabezaroko eszenaren bat ekar zezaketen gogora, gel... –Katuen arteko borrokak bezala ziren.
|
|
|
–
|
Egun
emakumeek bizi duten egoera argitara ematea (mugak).
|
|
|
Irudia: kreatista Gaur
|
egun
emakumeek betetzen duten papera Irudia: Tom Götze Emakumeek zailtasun handiak izaten jarraitzen dute kalitatezko enpleguetara iristeko.
|
|
|
Hala nabarmentzen du Science Daily aldizkari espezializatuko artikulu batek, hau da, «hori ez zen nahitaez iraganean horrela». Beste elementu garrantzitsu bat da gaur
|
egun
emakume askok lehen semea dutela 35 urte bete ondoren, lehen hori askoz ere arruntagoa zela. 1958ko eta 1970eko laginetan, 35 urtetik gorako emakumeetatik asko bigarren, hirugarren edo laugarren seme alaba (edo gehiago) ziren.
|
|
2018
|
|
|
Gaur
|
egun
emakume asko dabil korrika, baina beste garai batzuk ziren haiek. Inoiz arazorik eduki al duzu emakume izate hutsagatik?
|
|
|
Gero arkeologia feminista egin behar izaten dugu. Adibidez,
|
egun
emakume irakasleekin gertatzen ari da. Herrientzat edota Euskal Herriarentzat inportanteak izan diren pertsonak berreskuratzen ari gara.
|
|
|
Azken ehun urte pasatxoan egin diren lege erreformen ondorioz, gaur
|
egun
emakumeak ia ia gizonen berdinak dira esparru juridikoan, eta estalduraren doktrinaren arazo gehien gehienak ere desagertuak dira, baina gizonek, oraindik ere, botere handia dute sexu gisa, eta lehen ez zituzten zenbait abantaila ere lortu dituzte; esaterako, aita moduan. Hain zuzen, azken hamar bat urteetako erreforma, genero aldetik neutralek?
|
|
|
Plastikoen barruan negarrez ikusi izan ditut neska batzuk, gustuko ez zuten zerbait gertatzen ari zelako kanpoan?. Alarde tradizionalean kantinera izan zen duela urte batzuk, baina
|
egun
emakumeen parte hartzearen alde dago. Azaldu du bere familian denak direla betikoak, eta, berez?
|
|
|
–Ixo gero, ez dut amaitu. Poztu behar gara
|
egun
emakumeak, homosexualak, lesbianak, transexualak, gutxiengo etnikoak, gutxiengo erlijiosoak eta erlijiorik gabeak... gizonen, heterosexualen, euskaldunen, kristauen... pare daudelako gure euskal gizarte honetan, bai, baina horrek ez du kentzen emaitza bakarra lortu dela orain arte: goiko gizonek, emakumeek, homosexualek, lesbianek, transexualek, heterosexualek, gutxiengo eta gehiengo etniko eta erlijiosokoek edo ateoek beheko gizonak, emakumeak, homosexualak, lesbianak, transexualak, heterosexualak, gutxiengo eta gehiengo etniko eta erlijiosokoak eta ateoak zapaltzea, eta gure herriko eta, batez ere, lehengo eta oraingo herri inperialistetako goi zein behe mailako horiek guztiek, era berean, herri txiroenetako gizon, emakume, homosexual, lesbiana, heterosexual, transexual, gutxiengo eta gehiengo etniko eta erlijiosoko eta erlijiorik gabeko langile xumeenen bizkar bizitzen jarraitzea.
|
|
|
–Naomi, harro egon behar zenuke, emakumeon garaipenaren ikurra zen zure ama zentzu askotan. Agian..., tira, pentsatuko duzu ez zizuela maitasuna nahi zenuketen moduan adierazi, baina, barkatu hola esatea, bere karrera profesionala familiagatik sakrifikatu behar ez zuela argi zeukan emakume kementsu horietako bat izan zen, zorionez
|
egun
emakume guztiek ulertzen dutena. Maitasuna ezin da lepoan lotutako kate bat izan.
|
|
|
Ezagutu zuen lehen
|
egunetik
emakume zorrotza iruditu zaio Julia. Maitale gisa, segur aski, gozoa eta, are, eztia ere agertzen jakingo duela zalantzarik ez izanagatik, zuzendari lanean harrizkoa dirudien bisaia ipintzera ohitua dagoela ziurta dezake Karlosek.
|
|
|
Nik
|
eguna
emakume biluziekin emango banu, gustatuko litzaizuke?
|
|
2019
|
|
|
Azpimarratu behar da tabakoa oso kalitate baxukoa zela eta mekanizazioak langileengan presio handiagoa eragiten zuela. Arduraduna leihotik bota zuten; bost
|
egunen buruan
emakume hauek eskatutakoa lortu zuten.
|
|
|
–Luxuko aberea edo zama aberea: horra zer den gaur
|
egun
emakumea, bi gauza horietako bat, besterik ez ia. Gizonak mantentzen du bai lanik egiten ez duenean eta bai lanean lehertu beharrean aritzen denean?.
|
|
|
Jaun boteretsu horren ondoan badago andere boteretsu bat, eta min bera ematen dit lepoa zapaltzen didan oina jaunarena nahiz anderearena izan. Lotsaz diot baina,
|
egun
emakumeengandik datoz sorginen aurkako salaketa gehienak. Emakumeek botatzen dituzte gupida gabe surtara orain arte erditzen zein nahi ez zituzten haurrak kentzen laguntzen zieten emakumeak.
|
|
|
Badago ardurarik gaur
|
egun
emakume bertsolarien inguruan egin beharrekoaz. Bateko eta besteko ideiak dituzte.
|
|
|
Irudia: Getty Images ANIBES azterketaren arabera, 12,7 g/ egun da batez besteko zuntz kontsumoa Espainian, gomendioetatik oso urrun (25 g/
|
egun
emakumeentzat eta 38 g/ egun gizonak). Gabonetan, arrainen, itsaskien eta haragia, animalia jatorriko elikagaiak zuntzik ez dutenak.
|
|
|
Hamazortzi urterekin etorri nintzen, lanera. Etxeko langile hasi nintzen,
|
egun
emakume etorkinak gara eremu horretan gehiengoa. Hortik gutxika gutxika, interes asko nituen eta haurrak zaintzen hasi nintzen, konturatu nintzen gustuko nuela.
|
|
|
Euskaldunenean ez dakit, baina esango nuke euskal dantzaren eragile askoren irudimenean baietz. Horrek ez du esan nahi gero praktikan horrela egiten denik, baina gaur
|
egun
emakumeek aurreskuan dantza egiten dutenean ere, maiz badago horrelako kontzientzia bat, «baimendutako» zerbait balitz bezala. «Hau tradizioz, gizonena zen, baina orain, berdintasunaren izenean, edo ez dagoelako mutilik, edo... emakumeek ere egiten dute».
|
|
|
Hori kontuan izanda, aurtengo jardunaldi feministetan bost ardatz nagusi izango dituzte: mugimendu feministaren erraiei begirak barrura begirako lanketa batu du, mugimendu feministaren aniztasuna baliatuz antolakuntza eta militantzia bizigarrian begirada jarriz; gure bizitzak erdiguneratzeko agenda partekatuan
|
egun
emakumeek jasaten dituzten zapalkuntza anizkoitzetatik bizitza bizigarriak lortzeko helburuari helduko diote; indarkeriarik gabeko bizitzak eraikitzenen indarkeria matxistaren askotariko aurpegiak aztertzeari helduko diote; gorputzak, burujabetza eta dekolonialitatean gorputzak erdigunean jarri eta emakumeak erabakitzeko eskubidea duen subjektu autonomo eta burujabe anitzak izan daitezen egin beh...
|
|
|
Bertsolaritzan emakumeak ez egotearen arrazoiak ematen saiatzen dira. Aurrebertsolaritzan izandako emakumezkoen figurak jasotzen dituzte,
|
egun
emakume bertsolariak agertzen ari dira aipatzen dute, edo etorkizunean egongo direlakoan daude egileak. Hori kontuan hartuta, esan daiteke teoria horietan emakume bertsolariak (euren) huts etik, hutsegitetik edo ez egitetik egon direla presente.
|
|
2020
|
|
|
Gizonezko gorputzetik emakumezkora eraman nauen gorputz eta galdezkatze ibilbidea baduen artista bat naiz. Oinarrian trans bat naiz, nahiz eta gaur
|
egun
emakume izan. Hainbat kontu zaizkit inportanteak.
|
|
|
Higieneagatik, erosotasunagatik edo estetikagatik, depilazio intimoa (izterretakoa, pubisekoa eta genitalak) zabaldu egin da gure herrialdean. Treatwell bezalako sektoreko enpresek egindako azterketa batzuen arabera, duela hamar urte bezeroen %30 inguru depilatzen bazen, gaur
|
egun
emakumeek eta gizonek gehien eskatzen duten depilazioetako bat da. Baina badu arriskurik?
|
|
|
Zaila da oraindik gaur
|
egun
emakume batek gizon boteretsu bat salatzea, baina ez ezinezkoa. Me too mugimenduaren ondoren, Weinsteinen kontrako salaketak hasi zirenean, emakume askok aurrerapauso bat eman zuten eta mahaigaineratu zituzten urteetan pairatutako jazarpen sexualak.
|
|
|
Txaro Arrazola: diziplina anitzeko artista da, eta bere ibilbidearen zati bat lan kolektiboan, hezkuntzan eta praktika artistiko soziopolitikoetan oinarritu da, gaur
|
egun
emakumeak artearen sisteman duen posizioa aldarrikatuz.
|
|
|
—Martxoaren 8a Emakume Langilearen Eguna izan da orain arte, halaxe bataiatu zuen mugimendua Clara Zetkin komunistak duela ehun urte baino gehiago. Emakume Langilearen
|
Eguna
Emakumearen Egun bihurtzea," emakumearena" orokorrean, zer da, aurrerabidea emantzipazioan, ala atzerabidea?
|
|
|
Izan ere, ez nekien zer erantzun kutxako andrearen galderari: " Emakume Langilearen
|
Eguna
Emakumearen Egun bihurtzea," emakumearena" orokorrean, zer da, aurrerabidea emantzipazioan, ala atzerabidea?".
|
|
2022
|
|
|
Oso poetikoa da. Dendako jabea beste toki txikiago batera lekualdatu behar izan da, gaur
|
egun
emakumeak ez direlako lehengo beste ezkontzen. Niretzat, hori albiste ona da.
|
|
|
Esan bezala, jardunaldien bigarren
|
egunean
emakume ijitoek izan zuten protagonismoa. Taldeka banatu ziren indarkeria transistemikoei, enpleguari, gizarte eskubideei, hezkuntzari, osasunari eta gorroto diskurtsoei buruz gogoetatzeko.
|
|
|
indarkeria matxista. Etenik gabe agertzen dira kasuak, eta azkeneko egunotan ere gertatu dira halakoak, erakusten dutenak, berriro ere, etxeak eta ustez zorionekoak diren
|
egunok
emakume guztientzat ez direla seguruak eta zoriontsuak. Baina kasu horien guztien artean, bada atentzioa eman duen bat:
|
|
2023
|
|
|
Lege berriaren helburua da, besteak best «berdintasunaren arloan aurrera egitea» suteak itzaltzeko zerbitzuetarako sarbidean, lanpostuak betetzean eta barne igoeretan, EAJk dioenez. Izan ere, gaur
|
egun
emakume suhiltzaileek ordezkaritza txikia dute lantaldeetan. Arau berriaren arabera, erakundeek sustapen plan espezifikoak abiarazi dituzte, kidegoetan emakumeen presentzia bermatzeko.
|
|
|
Itaiaren esanetan," egunetik
|
egunera
emakume langileen bizi baldintzak okertzen ari dira: indarkeria matxistaren gorakada, egiturazko langabezia, soldata baxuak, zaintza arloa…", jarri dituzte adibidetzat Itaiako kideek.
|
|
|
" [A] utoritatezko ahots unibertsala –normalean, gizon zurien subjektibitatearena, arraza eta genero ezaugarririk gabeko objektibitatez mozorroturik– generoa ez beste hainbat ezaugarri kultural, ekonomiko eta sozial partekatzen dituztenei ematen zaie bakarrik". 203 Bestela esanda, emakume zuriek gizon zurien ahotsak bereganatzen dituzte, eta aurrerabidetzat hartzen da hori. Behinola gizonek zuzendu zituzten eta gaur
|
egun
emakumeen esku dauden erakundeetan, bazterkeria, laido eta ezabaketa mota berberak aplikatzen dira, eta, hala eta guztiz ere, denek beren burua zorionduko dute feminismoarentzako eta orobat emakume guztientzako garaipen bat lortzeagatik.
|
|
|
Dena den, sexu kontserbadurismoa, gizarte ez zurietan atzerapenaren zantzutzat hartzen zen arren, botere kolonizatzaile zuri mendebaldarren opari bat izan zen egiaz. Mendebaldarrek, gaur
|
egun
emakumeak sexu santujale izatetik eta sexu jazarpenetik askatu nahi dituzten era berean, sexu murrizketak inposatu nahi izan zituzten mende eta erdi eskas lehenago kolonizatu zituzten kulturetan.
|
|
|
Oso harro nago nire alaba nagusiaz, Janice gaur
|
egun
emakume bat dena.
|