|
2001
|
|
|
Nahiz eta testuartekotasun oparoa postmodernitatearen ezugarrietako bat izan, errealitatearen gorpuzkeratik aske garatzen den aldetik?, modernitatearen ikuspegi ortodoxoenetik idatzitakoak dira Argizariaren
|
egunak
eleberriko hitz hauek:
|
|
2002
|
|
|
Gaurtik ikusita, zalantzarik ez dago baieztapen horien azpian dagoen errealismoaren ikusmoldea nahiko stendhaliarra dela eta, gainera, gaur egun eztabaida hori gainditua dela, antza. Ziur aski, azken hamarkadan argitaratutako ikusmolde errealista desberdinetatik idatzitako eleberri ugariek eskari hori ase egin dute, eta, zorionez, gaur
|
egun
eleberri aukera oso zabala dugu, irakurle komunitate desberdinek beren buruak haietan islatuta ikusteko moduan2.
|
|
2005
|
|
|
Egungo
|
egunean
eleberri nahikorik idazten da eta batzuk onak dira. Hor eztabaidan ari dira batzuk ea ez ote den euskaraz eleberri gehiegi idazten.
|
|
2006
|
|
|
egiten da, Eguzkiaren kontra ibiltzeagatik. Hori da, hain zuzen ere, Jules Verne-ren Munduari itzulia 80
|
egunetan
eleberrian gertatzen dena.
|
|
2010
|
|
|
Euskadi Literatura saria jaso zuen Lertxundik 1999an, Argizariaren
|
egunak
eleberriari esker. Gaztelaniaz Los días de la cera izenarekin ikusi dugu lana kalean.
|
|
2014
|
|
|
Era horretako uneak uztartuz osatu zuten atzo arratsean Atxagak eta Anarik Desertuko biztanleei buruz errezitaldia, Donostiako Amara auzoko Ernest Lluch kultur etxeko areto guztiz betean, Literaktum jaialdiaren egitaraua abian jarri zuen saioan. Nevadako
|
egunak
eleberriko pasarteak ez ezik, Asun Garikanoren Far Westeko Euskal Herria (Pamiela, 2009) liburukoak ere irakurri zituen Atxagak, hala nola Ramon Oiarbide eta Pedro Mendata meatzariak, Euskal Herritik AEBetara iritsi berriak, Nevadako Berlin hirirako bidean desertuan barrena galduta eta hilzorian ibili zirenekoa kontatzen duena, egarriak itotzear; eta nola oilar baten kukurrukuak jarri zituen azke... Garikanoren liburu beretik ateratako beste pasarte bat Robert Laxalten Sweet Promised Land eleberriko (1957) pasarte baten euskarazko itzulpena izan zen:
|
|
|
bertsioak ere egin zituen, hala nola Bob Dylanen Girl From The North Country, euskaratuta?, Cat Stevensen Father and Son eta Neil Youngen Love & War arestian aipatua, beste batzuen artean. Horrez gain, Nevadako
|
egunak
eleberriko pasarte bat ere errezitatu zuen. Ikuskizunaren amaieran, agurtzeko unea gertu zelarik, Anarik azaldu zuen Atxagaren Nevadako egunak eleberria irakurtzen hasi zenean zalantzak piztu zizkiola liburua kontatzen ari zitzaiona benetan gertatua zen edo ez jakiteak.
|
|
|
Horrez gain, Nevadako egunak eleberriko pasarte bat ere errezitatu zuen. Ikuskizunaren amaieran, agurtzeko unea gertu zelarik, Anarik azaldu zuen Atxagaren Nevadako
|
egunak
eleberria irakurtzen hasi zenean zalantzak piztu zizkiola liburua kontatzen ari zitzaiona benetan gertatua zen edo ez jakiteak. Gero azaldu zuen duela gutxi adiskide baten beste nobela bat irakurri duela, eta adiskide idazle horri esan ziola nobelako kontu bat ez zitzaiola sinesgarri iruditu; orduan, ordea, adiskideak esan zion berari sinesgarri egin ez zitzaion hori benetan gertatutako kontu bat zela.
|
|
|
Filma ikusi ostean, aretotik irtendakoan, «orientazioa» galdu zuen, filmak eragin zion zirrararen ondorioz, gerora Stanley Kubricken Space Oddity rekin ere gertatu zitzaion bezala. «Sekulako inpresioa» egin zion Lawrence Arabiakoari buruzko filmak, eta uste du egun hartantxe bihurtu zela desertua bere gaietako bat, gero, jakina denez, indar handiz agertu dena haren obran, batez ere Etiopia poema liburuan (Pott Banda, 1978) eta Nevadako
|
egunak
eleberrian (Pamiela, 2013). Txoriak kolpeka liburu kaleratu berriaren jatorrizko ernamuina ere egun hartan kokatzen du Atxagak.
|
|
|
Liburuan badira halako bi irudi, Augustus Edwin Johnek eginak biak, haietako bat Lawrence Arabiakoaren irudi ofizialtzat jotzen dena. Nevadako
|
egunak
eleberrian presentzia handia zuen gai batera itzuli da gisa horretan Atxaga Lawrence Arabiakoaren inguruko saiakeran: hil ondoren uzten den irudiarena.
|
|
|
«Lehen Mundu Gerrako' Mendebaldeko frontetik'» etorri zen Lawrence Arabiakoaren irudia bultzatu zuen indarra, Atxagak liburuaren 100 orrialdean dioenez; eta Sommeko eta Verdungo tragediek bultzatu zuten batez ere. Liburuko bi ipuinak Nevadako
|
egunak
eleberritik kanpo geratutako testuen artxiboan gordeta zeuzkan Atxagak. Lawrence Arabiakoari buruzko saiakera idatzi eta liburuarentzat Txoriak kolpeka izenburua erabaki ondoren, bi ipuin horiek, izenburu horren eraginez, «eraldatu» egin dira, antzaldaketa garrantzitsua izan dute, lehenak bereziki, eta Atxagak pentsatu du argitaratzeko moduan daudela, eta liburu honetan argitaratzeko moduan zehazki, saiakerarekin batera batasun koherente bat osatuz.
|
|
2015
|
|
|
–Irakurgei? hitzarekin
|
egun
eleberri deitzen duguna izendatzen zuten. Luzerari begira eleberri legez aurkezgarri bada ere, ez horrenbeste, istorioa testura eramateko moduaren aldetik, erantsiko nuke.
|
|
2020
|
|
|
Duela hogeita bost urte lehen aldiz bisitatu gintuenean, Alberdaniaren hastapenetako afanetan genbiltzan, eta beste narrazio batzuekin batera egokitu zen Piztiaren izena liburuaren orrialdeetan," Bettini Txerren"," Akilimarro"," Lilith" eta" 666 (ezen kontua gizonarena da)" ipuinekin hain zuzen, denek glosa bilduma bat zutela kolofoi. Elkarrekin osatu zuten Ifrentzuak izeneko sail gogoangarriaren lehen alea (segizioan Azkenaz beste eta Argizariaren
|
egunak
eleberriak eta Letrak kalekantoitik glosa liburua ekarri zituena).
|
|
2021
|
|
|
Ez da Lertxundik Euskadi Saria jasotzen duen lehen aldia. 1999an, Argizariaren
|
egunak
eleberriarekin, euskarazko narratibaren Euskadi Saria irabazi zuen.
|
|
|
Bi Euskadi sari irabazi ditu lehenago, biak narratibakoak: 1982an, Hamaseigarrenean, aidanez nobelagatik; eta 1999an, Argizariaren
|
egunak
eleberriagatik.
|
|
|
Izan ere, gure garaiko biziorik bitxi eta larrienen artean, isiltasuna aipatu beharra dago. Gaur
|
egun
eleberriak idazten saiatu diren gutako horiek ondotxo dakite zer den pertsonaiak elkarrekin mintzatzen jartzeko unea iristean hartzen gaituen ondoeza, zorigaitza. Orririk orri, gure pertsonaiek oharrak trukatzen dituzte, hutsalak baina tristura goibelez zamatuak:
|