|
2009
|
|
|
Horrela atera zen Arantzazutik, 56an han sortu eta ordura arte hango ikasle teologoek kudeatu izaniko aldizkaria, J. M. Torrealdai, K. Santamaria eta Rikardo Arregiren esku Donostian paratzeko, birrantolatua, tinko tinkatua ildo inkarnazionistan. 1968 berekoa da X. Leteren
|
Egunetik
egunera orduen gurpilean, Baroja eta Miranderen sokan neopaganismo bat iragarriz,, laster berpiztu/ behar/ duguna?: –guztiok jakin dezagun/ bidea nundik dijoan/ hor zaude zu,/ Alzateko Jaun?.
|
|
2017
|
|
|
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean ek badu bigarren zati bat, Poema Sentimentalak izendatua, Larresorori, Txillardegiri alegia, poesiaz arduratu zen testu bakarrean ez bada bakanean dioskunez hunkigarria egin zitzaiona. Poemok gai sozialeko poemak baino landuagoak dituela dio San Martinek bere aitzin solasean," Poemen muina eta azala hobeto egosiak".
|
|
|
|
EGUNETIK
EGUNERA ORDUEN GURPILEAN. 1968
|
|
|
|
EGUNETIK
EGUNERA ORDUEN GURPILEAN
|
|
|
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean poema bilduma. Cinsa.
|
|
|
Ibon Sarasolaren Euskal literaturaren historia, irizpide literariotan oinarritutako interpretazio soziala. " Arestiren espiritu herrikoiaren molde berriz aberasten du [Xabier Letek] hura, batez ere liburuaren lehen partean[
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean]. Haren Altzateko Jauna poeman hasten da euskal izate prekristauaren baloreen erreibindikazioa, zein bilakatzen baita Harzabalen poemagintzaren elementu inportanteenatatik bat".
|
|
|
Aldizkarietan argitaratutako lanekin osatua. Atal luze bat
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean, Bigarren poema liburua, Urrats desbideratuak, Zentzu antzaldatuen poemategia eta Biziaren ikurrak aztertuz.
|
|
|
Abesti hura etorri zitzaidan gogora Lete irakurriz: " Urtsuako etxean/ sei leiho/ hertsirik daude/ eta bat zabalik/ esperantzarena" (‘Altzateko jauna’
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean, 1968). Liburuak ez dira traste inerteak, eragiteko indarra daukate.
|
|
|
Gabriel Celaya. ...t; dio ozenki, eta" kaletik pasa diran/ hamaika/ gizon/ eskas hoiek,/ ilun eta beltz,/ maleta zaharra,/ kaja sokaz lotua/ trenaren hotsa/ haizea hotza/ dardar bihotza/ kazkazka hortzak/ sombrero patria/ polaina beltzak/ eta hamasei eguneko gosea/ eta zu/ eta gu/ goikoak behekoak erdikoak/ eskubikoak ezkerrekoak/ sinisdunak sinisgabeak/ hor, haiei barrez" (‘Gaur, bihar eta beti’
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean. Xabier Lete.
|
|
|
Hala ere, ez ditu beti berdinak jaidurak eta estiloak, lau aro ikusten ditut nik Leteren poemagintzan, hurrenkera kronologiko honetan: kritiko sentimentala(
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean), gordin zinikoa (Bigarren poema liburua), etsi ukakorra (Urrats desbideratuak), mistiko tragikoa (Zentzu antzaldatuen poemategia, Biziaren ikurrak, Egunsentiaren esku izoztuak). Aro hauek beren ezaugarri formalak dauzkate, aro bakoitzak dauka bere hiztegia eta bere giroa, baina lauretan ageri dira, existentzialismoarekin batera, Leteren gainerako gaiak eta ezaugarriak:
|
|
|
Kaleak eta liburuak, poetak eta herritarrak, poemak eta goizeroko panorama ilunak bat egin zuten Xabier Leteren 1968ko estetika berri hartan. Berandu barik azalduko ziren Harzabalen eta Sarasolaren liburuak, eta hiru poeton
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean, Poemagintza eta Isturitzetik Tolosan barru ikono bana dira geroztik gure literaturaren modernitatean.
|
|
|
Baina arinegi amatatu zen, nik uste, arte plastikoen eta poesiaren arteko konplizitate emankor bat sortzeko inoiz egon zen gogoa. Honetaz ari, ez litzateke barkagarria izanen aipatzeke uztea
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean ekin bateratsu argitaratu zen Gabriel Arestiren Euskal Harria, Agustin Ibarrolaren grabatuekin, eta batez ere Joxan Artzek beti azaldu duen ardura estetikoa bere liburu guztietan. Gogoan edukiko ditugu beti Isturitzetik Tolosan barru bezala Eta sasi guztien gainetik eta Laino guztien azpitik ale izugarri haiek, Zumetak lumaztatutako piztiarioak, 1973koak.
|
|
|
Liburua platerak eta katiluak adinako objektu artistikoa izan zitekeela erakusteaz gainera, zainean hunkitu gintuen Xabier Leteren
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean ezusteko haren barnean irakurri genuenak. Egun bat etorko da.
|
|
|
|
Egunetik
egunera orduen gurpillean zabaldu eta irakurriko duzun aurreneko poema deklarazio hauxe da: " Liburu hontako/ poemak eta bertsoak/ luzea behar duela iruditzen zaitan/ poesi ikaskintza zail eta kementsu baten/ lehen pausoak ditut".
|