2002
|
|
1. Bloketan erdibitutako mundua amaitu zenean, Fukuyamaren historiaren amaieraren kontrapuntu gisa Samuel Huntingtonek 1989 lehenbizikoz aurreratu eta duela sei urte, 1996an, osatu eta argitara eman zuen zibilizazioenarteko gatazkaren teoriak arrakasta nahiko kaskarra izan zuen autoreari lehendik ere begirunea zioten ingurune akademiko eta politiko eskuindarretatik at. Eta ezin logikoagoa zen: ezer gutxi laguntzen zuen Harvardeko katedraduna ren ikuspegiak, demagun, orduantxe gertatu berria zen Ruandako genozidio izugarria ulertzeko (eta seguruenik ez da kasualitatezkoa Afrika odolusten duten gatazkei Huntingtonek eskaintzen dien arreta eskasa, munduak
|
egun
bizi dituen gerrarik latzenak diren arren). Gehixeago arduratzen zen orduantxe amaitu berria zen Bosniako gerraz, baina arrunkeria zabar samarretan geratzeko eta, R.
|
2005
|
|
•" Euskara guztiona da" leloa nola uler genezakeen, egun ditugun aukerak,
|
egun
bizi dugun egoera soziopolitikoa gogoan izanik, desira edo planteamendu idealetara lerratu gabe eta formulazio zehaztugabeak saihestu nahian.
|
2007
|
|
Panorama dezente aldatu da azken urteotan. Alde batetik, teknologia berrien garapenak —Interneten hedapena, bereziki— eta, bestetik, globalizazioaren eredu neoliberalak mundu osoan piztu dituen erresistentziek ahalbidetu dute
|
egun
bizi dugun gizarte mugimendu berrien plazaratze emankorra. Edozein ikuspuntutatik begiratuta, askotarikoa bezain interesgarria da fenomenoa.
|
2009
|
|
Hori erabaki dute Kontseilua osatzen duten bazkideek egindako gogoetaren bitartez. Helburua erdiesteko,
|
egun
bizi dugun egoeratik egoera horretara heltzeko (euskararen normalizaziora), Kontseiluak bere buruari eginbeharra ere zehaztu zion: " beharrezkoa dugun aldaketa hori emateko, Kontseiluak aldaketa eragin du.
|
|
Aurten, eta tarte hau amaitzeko, gure kulturaren bi erakunde dekanoak aipatu nahi nituzke: Argia astekaria, prentsa idatziak gaur
|
egun
bizi duen itsaso gaiztoan igeri egiten asmatu duena, eta Euskaltzaindia, urteurrena ospatzeko Erlea literatur aldizkaria oparitu diguna. Zorionak!}
|
2010
|
|
Eta agerikoa da gobernuen arteko erlazioak lehenesten direla hiritarren interesen gainetik. Hain zuzen, horrek azaltzen du, diskurtso eta publizitate kanpainen gainetik,
|
egun
bizi dugun eta goraka doan euro eszeptizismo orokorra.
|
2018
|
|
Mugimendu altermundista horretako kide Anaiz Agirrek eta Xabier Harluxetek Euskal Herri burujabe, jasangarri eta solidario baten arrastoan jartzen gaituzte. Eta Begoña Huarte ekintzaileak
|
egun
bizi dugun migratzaile eta errefuxiatuen krisi humanitarioari buruz eta krisi horri gure gizarteak ematen dion eta eman liokeen erantzunari buruz egiten du gogoeta.
|
2020
|
|
Baditugu tresnak, badugu pentsamendu ildo bat, badugu utopia apal bat hasieran erakutsi dugun eta gaur
|
egun
bizi dugun distopia sozial eta ekonomikoari aurre egiteko. Proposamen hau dakart nik, baina guztiona da bidea, eta zuek ere zuen bizitzetatik, eguneroko praktikatik, zuen lurraldeetan bidea egin dezakezue, garrantzitsua da.
|
|
Euskarak aurrera egin du, zalantzarik gabe. Baina, justu gure hizkuntzak
|
egun
bizi duen egoera benetan zaila da, hain zuzen ere sekulako gizarte eraldaketa burutzen ari delako; nazio kulturalak eta nazio politikoak oin hartzen duten komunitatean eraldaketa sakonak gertatzen ari direlako. Erabat aldatu dira esparru publikoan errealitatea sortu eta gizarteratzeko baldintzak; erabat aldatu da komunitateen oinarrizko kohesio maila; erabat aldatu dira gizartezko jokabideak eta erabat aldatu da gizakiok komunitatearekin dugun harremana (baita komunitate politikoarekin ere).
|
|
Hitzaldian zehar hiru atal bereiziko ditut: lehenik, euskal nazioaz hitz egingo dut (Azurmendi erreferentziatzat hartuta); bigarrenik,
|
egun
bizi dugun globalizazio ereduak gure kultura politikoan duen eraginaz arituko naiz; eta, hirugarrenik, Euskal Herriko naziogintzaren etorkizuneko estrategiaz zerbait esan nahiko nuke.
|
|
Baina hiru kontzeptu horien arteko harremana ez da berdina historiako une guztietan; eta, bereziki, globalizazioaren testuinguruan, nazio kultural eta politikoaren biziraupena ziurtatzeko modu bakarra estatu batean egituratzea bada, gerta liteke inolako etorkizunik ez izatea. Ziurrenik,
|
egun
bizi dugun inguruneak hiru elementuen arteko harremana konplexuago bilakatzen du.
|
|
Komunitate edo sistema zabal horretara atxiki behar da herritarra, eta espazio publiko horren parte izan behar du. Herritarrak ere komunitate horretako kide arduradun bilakatu behar du,
|
egun
bizi ditugun desafekzioak gaindituz. Komunitatea birpentsatu behar dugula adierazten dugunean, ahalduntze prozesu berri batez ari gara; ahalduntze horren zerbitzura egon behar du herrigintzak eta politikagintzak; komunitate hori berrindartzeko esfortzu horretara bildu behar dira alderdi politikoen estrategiak.
|
|
Beste atal batera salto egin aurretik, bertokoaren aldarriaren eta ikuspegi oso horren beste adierazle bat aipatu nahiko nuke. Liburugintzari buruzko azterketa orotan aintzat hartu zuen itzulpena; zenbaitetan datuen irakurketa labur baten bidez("
|
Egun
bizi dugun itzulpengintzaren loraldiaz mintzo dena, ez dabil oker", 1997); zenbaitetan ñabardurak jartzen(" gogoratu nahi nuke auzia ez dela soilki zenbat itzultzen den baizik eta (baita ere) zer itzultzen den", 1995, in 2007: 57); zenbaitetan lehentasunak markatzen(" Itzulpen politikan adostu daitekeen formula salomoniko batekin esango nuke, beharrezkoa dela itzulpena baina jatorrizkoa dela lehenestekoa", 2007:
|
2022
|
|
Idazlearen testu ezagunenetakoa bada ere, ez da hainbeste alditan antzeztua izan. Ehun urte baino gehiago dituen testua Madrilen kokatuta egon arren, gaur egun izugarrizko eragina izan dezake, islatzen duen gizartea esperpentikoa baita,
|
egun
bizi dugunaren antzekoegia. Antzezlanak gizarte esperpentikoa, degradatua eta usteldua erakusten du, zoritxarrez gaurkoa gehiegi gogorarazten diguna.
|
2023
|
|
• Izebergaren puntaren antzera,
|
egun
bizi dugun egoeraren sintomak egungo errealitatearen alderdi ikusgarri eta esplizituak dira. Sintomen artean, auzi eta patologiek osatutako paisaia zabala aurki dezakegu, eta hiru arrakala hartzen ditu bere baitan:
|