|
2000
|
|
|
Eta hala zihoazkigun lehen egun haiek, baketsu eta jabaltsu, harik eta
|
egun
batean ohartu nintzen arte ezen Alessandro eta osaba Joanikot eztabaida bizian ari zirela popako gazteluan. Ene harridurarako gaztelaniaz ari ziren, nola ariko baitziren handik aitzina haserretzen edo odola berotzen zitzaien bakoitzean, zeren osabak ez baitzuen, artean, italianoz mintzatzeko erraztasunik, eta solasaren beroan gaztelaniarat arrastatzen zuen Alessandro bera ere.
|
|
|
Eta hain nengoen zure aitaz amorosturik, non egunak eta gauak muxarraren loaldiak baino luzeagoak egiten baitzitzaizkidan, noiz eta zure aitaren begira egoiten bainintzen, hura noiz etorriko, zeren, dakizun bezala, denboraldi luzeak egiten baitzituen aitak etxetik kanpoan bere trabailuagatik eta bere bertze egitekoengatik. Eta hala joan ziren gauzak, ezin hobekiago, harik eta
|
egun
batean ohartu nintzen arte ezen zure aitak ez zidala ohi bezala kasu egiten, enekin zegoen arren enekin ez balego bezala. Eta egun batean morroi bat jarri nuen haren barrandan... eta morroiak Ubarnerat egin zuen aitaren gibeletik, eta ikusi zuena ikusi zuen, pentsa dezakezu zer...
|
|
2008
|
|
|
esan nahi baita baiezko bihurtu zela ezezkoa, okerra zuzen eta akatsa bertute? harik eta
|
egun
batean ohartu zen arte gaztelerazko hitzek oztopo handirik gabe egiten zutela burutik mihirako bidea, guztia berez baletorkio bezala eta mintzoari neurria hartzen hasi balitzaio bezala, ordu arte malda gora izan zitzaiona malda behera jarri balitzaio bezala, edo, malda beherakorik ezean, errepide lau gutxienez.
|
|
|
Baina nola ezezkoaren baitan datzan, halaber, baiezkoaren hazia, lehertzeko eta hazteko bere denbora eta bere garaia behar duena, hala, beren harreman berrituen konfiantzazko giroan, haziak bere bidea egin zuen, azkenik: esan nahi baita baiezko bihurtu zela ezezkoa, okerra zuzen eta akatsa bertute... harik eta
|
egun
batean ohartu zen arte gaztelerazko hitzek oztopo handirik gabe egiten zutela burutik mihirako bidea, guztia berez baletorkio bezala eta mintzoari neurria hartzen hasi balitzaio bezala... ordu arte malda gora izan zitzaiona malda behera jarri balitzaio bezala, edo, malda beherakorik ezean, errepide lau gutxienez.
|
|
2009
|
|
|
Goraldiari, baina, beheraldia jarraitu zitzaion, ardo gozoaren asealdiari ajealdia?; esan nahi baita Ada gero eta edariaren mendekoago egin, eta altxorra gordetzen zuèn armairurako bidaiatxoak aniztu eta ugaritu zituela, zaintzaileen edozein deskuidu aprobetxatuz; hasieran, kontuz ibiltzen zen, izebak igar ez ziezaion, baina izeba, jakina,
|
egun
batean ohartu egin zen; egun batzuk lehenago ere ohartu zen, beharbada, eper errearen saltsari ardo gozoa eransterakoan botilari begiratu. Blanca sukaldaria lagun, eta halako keinua egin baitzuen, mesfidantzazkoa; halere, beste egun hartakoa nabarmena zen:
|
|
|
Goraldiari, baina, beheraldia jarraitu zitzaion –ardo gozoaren asealdiari ajealdia–; esan nahi baita Ada gero eta edariaren mendekoago egin, eta altxorra gordetzen zuèn armairurako bidaiatxoak aniztu eta ugaritu zituela, zaintzaileen edozein deskuidu aprobetxatuz; hasieran, kontuz ibiltzen zen, izebak igar ez ziezaion, baina izeba, jakina,
|
egun
batean ohartu egin zen; egun batzuk lehenago ere ohartu zen, beharbada, eper errearen saltsari ardo gozoa eransterakoan botilari begiratu –Blanca sukaldaria lagun– eta halako keinua egin baitzuen, mesfidantzazkoa; halere, beste egun hartakoa nabarmena zen: nola zitekeen, izan ere, litroko botila astebetean ia hustea?, eta nola zitekeen likorearen maila hondotik bi hatzetara baizik ez egotea, baldin eta izebak ongi oroitzen bazuen berak ireki eta hasi zuela astebete lehenago?; horregatik errepikatu zuen izebak mesfidantzazko keinua; zerbait esatera zihoala zirudienean, baina, Adak, izebari keinua irakurri ziolako edo, aurrea hartu eta honela hitz egin zion, hatzaz ardo gozoaren maila seinalaturik:
|
|
|
Ez naiz mingaina txarrekoa baino izagutzen ditut bertze neska gazte asko, hura bezin pollitak, eta haren aldian buru onekuak, baino ez ditut egundaino maner hortan ikusten. Nere alabak urte ditu, eta itsusitik urrun da, baino
|
egun
batean ohartzen banaiz itxur hortarat emana dela, hor hartuko ditu bi zartako onak aira berian aldatu baino leheno!
|
|
2010
|
|
|
Izan ere, badira utopia horretan sinesten duten, herritar xeheak ez ezik, idazle eta intelektual ustez bikainak ere, ez uste, zu ere oraindik horietakoa ote zaitut, Gabino??. Gogoratzen naiz nola bolada batean liluratu ninduten Émile Zolaren izkribuek, izugarri gustatu zitzaidan, esate baterako, bere Pascal doktorea, erlijioari egiten ziòn kritikagatik?, harik eta
|
egun
batean ohartu nintzen arte. Paris irakurri nuenean, hain zuzen ere, idazle ustez handia beste inozo bat zela:
|
|
|
" Eta unibertsoaz ez nago ziur", eransten zuen ironiaz. Izan ere, badira utopia horretan sinesten duten, herritar xeheak ez ezik, idazle eta intelektual ustez bikainak ere, ez uste —zu ere oraindik horietakoa ote zaitut, Gabino? — Gogoratzen naiz nola bolada batean liluratu ninduten Émile Zolaren izkribuek —izugarri gustatu zitzaidan, esate baterako, bere Pascal doktorea, erlijioari egiten ziòn kritikagatik—, harik eta
|
egun
batean ohartu nintzen arte —Paris irakurri nuenean, hain zuzen ere— idazle ustez handia beste inozo bat zela: " Ah!
|
|
2013
|
|
|
–Gaztea haiz oraindik, eta
|
egunen
batean ohartuko haiz, beharbada?
|
|
|
–Gaztea haiz oraindik, eta
|
egunen
batean ohartuko haiz, beharbada...
|
|
2014
|
|
|
Lanean zaudenean, obra inoiz ez dela amaituko dirudi, nahiz eta
|
egun
batean ohartzen zaren jada etxean bertan ari zarela lo egiten, sukaldean aritzen eta bizitzen, nahiz eta zeure burua ia ez ohartu leku hori zure obra izatetik zure etxea izatera pasatu dela. Landetxe bat izanik, beti egongo da zerbait egiteko, baina betiere etxe barnean egin beharreko lanak izango dira eta ez etxea bera egiteko lanak.
|
|
2016
|
|
|
|
Egun
batez ohartu nintzen auzoko buzoka bat zabilala ene esposari hurbiltxo. Ez bakarrik ohartu, baina segurtatu gure ohatzean urtxo amak bi geritzaile bazituela...
|
|
2018
|
|
|
Oso zoritxarrekoa izan nintzen luzaroan, oso. Baina, urteak joan eta urteak etorri, gerra hasi zen; Catherine hazi zen, eta
|
egun
batean ohartu nintzen senarra maite nuela. Pertsona baten ondoan denbora bat igarotzen duzularik, ohartzen zara ohitua zarela harekin egotera.
|
|
2020
|
|
|
Alabaina, urteen joanarekin, Deabrua
|
egun
batez ohartu zen fideletako askok garai bateko bertuteak praktikatzen zituztela ezkutuan. Ez guztiak, ez eta osorik ere, baina bai batzuk:
|
|
2021
|
|
|
Ez nuan berari laguntzera joandako penarik ekarri (B. Barandiaran); Seme on baten gisan nai dizut erantzun/ ni azitako penik izan ez dezazun (Lasarte);
|
Egunen
batean ohartuko gera nolako lana egin duen gizon honek. Eta Sendoak horrekin batera saiatutako poza izango du (Berria); Txoria baiño alaiago nentorreken, soldaduska bukatutako pozean (Ataño); Ura galdutako samintasuna ez zait beñere joango (Altzaga); Txapelketaren batean ere entzundako susmoa daukat (Ataño).
|
|
|
Hein batean beti eraman du, kontua da denbora harri hori higatzen joango dela, apurka apurka birrintzen eta kaskartzen eta txikitzen, eta Sara bera ere joango dela egiten harrira, ohitzen harria eramatera, moldatzen pisu horretara. Ohitu egingo da haur hilaren zama hori soinean eramatera; horrenbeste, non iritsiko den
|
egun
bat ohartu ere egingo ez dena gainean daroala.
|
|
|
Literaturak, gainera, bide berriak aurkitu zituen bertsoaren diziplinatik kanpo. Moliereren le bourgeois gentilhomme bezala —zeina
|
egun
batean ohartu baitzen berrogei urtetik gora zeramala prosaz hitz egiten hala zela jakin gabe—, autore greziarrak jabetu ziren beren pertsonaiek hexametroetan mintzatzeari uzteko aukera zutela.
|
|
2022
|
|
|
Horrenbestez, posibilitate hori ere ez zuen baztertzen, eta, badaezpada ere, beti errekamaran presente edukitzen zuen posibilitate hori. Zer gerta ere, arreta handiz miatzen zituen etxe inguruko zuhaitzetako mugimenduak, eta horrela, zorioneko
|
egun
batean ohartu zen beste sagarrondo batean, karnaba bikote batek dagoeneko habia atondua zeukala, txukun txukun. Auskalo aurreko bikote berbera ote zen ala beste berri bat, baina kontu da habia hantxe zegoela eta oso dotore gainera.
|
|
|
Tarte batez eutsiko zien Hollywoodeko ametsei, bere buruari erranen zion hura behin behinekoa zela, astia zeukala zinemako karrerari ekiteko. Baina
|
egunen
batean ohartuko zen gaztaroa atzean utzi zuela eta lan neketsu eta aspergarri batean ari zela, jateko ozta ozta emanen ziona.
|
|
|
Probatua zeukala esan zidan, eta neurri, tamaina edo kopuru batetik behera ez zuela deus egiten. Beste
|
egun
batean ohartu nintzen itotzea uraren gaindosia besterik ez dela, eta egun horretan bertan irakurri nuen ur bila zebiltzala Marten, zeren uste baitute hori dela han" bizia" egotearen seinale garbiena. Beraz:
|