|
2000
|
|
|
Euskal Herrian Euskarazek, martxa honen bidez, Euskal Herri osorako legeri berri bat aldarrikatu nahi izan du, gaur
|
egun
Frantziako eta Espainiako Estatuetako legeriek ezartzen duten zatiketa gaindituz. Unai Brearen hitzetan,
|
|
|
esperientzia lortzeko, Correo taldea (Bilbao Editorial ohia) Sud Ouesten S3G dohaineko prentsa argitaletxearen akziodun bihurtu da. Jakinadenez, gaur
|
egun
Frantzian Eskualdeko Eguneroko Prentsaren tituluak oso nabarmenak dira, dohaineko, sektorean; aldiz, Espainian eremu hau oso gutxi garatu da.
|
|
2003
|
|
|
Guztia gutxi bailitzan, mendebaldeko telepolisen bada gaur
|
egun
Frantziako Iraultzan eta bi mundu gerretan ez zegoen zerbait: telealbistegiak.
|
|
2008
|
|
|
Bertze burgiar batek, Porfirio Loreak, batailaren berri emanen zuen zenbait urte geroago, Paueko Unibertsitatean bildutako testigantzan. Horietariko bat edo batek ezagutu ote zuen poltsaren hondar
|
egunetan
Frantziako partetik beren artera bat batean etorritako gizona?
|
|
|
–Ez pentsa,
|
egun
Frantziak baino askoz izen hobea dauka Espainiak. Frantzian ez dago ia lanik eta espainiarrek ez badute nekazaritzan jardun gura, ez da hemengorik faltako.
|
|
|
Uztailaren 10ean abiatu zuten Edvigeren aurkako sinadura bilketa. Gaurko
|
egunean
Frantzia osoan 205.000 lagunek eskatu dute dekretua deuseztatzea. 1.143 alderdi, sindikatu eta elkartek ekimenarekin bat egin dute dagoeneko.
|
|
2009
|
|
|
2004ko ekitaldian hamar
|
egunez
Frantziako Tourreko elastiko horia jantzi zuen Voecklerrentzat garaipen handia.
|
|
|
Sartrek aldarrikatu zuen kolonizatuak europarra akabatzen duelarik menperatzailea eta menperatua desagertzen direla, gizon bat gelditzen baita hilik eta beste bat berriz libre. Horrek asaldatzen ditu gaur
|
egun
Frantzian politikoki polita zer den erabakitzen dutenak, Finkielkraut eta. Edonola ere, Sartrerentzat kolonietan tiroak bai; Parisen, etxetik hurbil, ez da komeni.
|
|
|
Hiru aktoreren arteko lurralde borroka da, bi frontetan banatua: euskal nazionalismoak elikatutako euskal ikuspegi baten arabera, Euskal Herriak lurralde egitura independentea osatu luke; nazionalismo frantsesak elikatutako ikuspegi frantses baten arabera,
|
egun
Frantziako Estatuarena den Euskal Herriaren zatiak Frantziarena izaten segitu luke; azkenik, nazionalismo espainiarrak elikatutako ikuspegi espainiarraren arabera, egun Espainiarena den Euskal Herriaren zatiak Espainiarena izaten segitu luke.
|
|
2010
|
|
|
1944ko maiatzaren 29an, Parisen ere, bonbardaketak iraganik, murru urdin batean pausatutako Chrysis izeneko urre liztorra xehatzen du egunkarian, bere torax berde metaliko zetaduna, bere abdomen mugurdi gorri bizia eta guzti. Segidan, ia ia zoologiatik atera barik, Mendekoste
|
egunotan
Frantziako bonbardaketetan bortz mila gizaki hil direla jakinarazi zuen. Helburuen artean jendez mukuraino beteriko trena, Maisons Lafitteko zaldi lasterketara zihoala.
|
|
|
Atzoz geroztik La Sante espetxean dago, Frantziako hiriburuan. Lau
|
egun
Frantziako Poliziaren esku inkomunikatuta egon eta gero, epailearen aurrean deklaratu zuen atzo arratsaldean. Epaileak gaizkile talde bateko kide izatea leporatu dio.
|
|
2011
|
|
|
Lehena, hilaren 16an, Beasainen, hango taldearen aurka. Bigarrenean, Korsikako Ajaccio taldea izango da arerioa,
|
egun
Frantziako Bigarren Mailan dagoena. Realak hilaren 23an jokatuko du Azpeitiko Garmendipe zelaian; Kilometroak en aldeko norgehiagoka izango da.
|
|
|
Lanak ditu Frantziak orain, eta ez txikiak, alajaina, munduko hizkuntzen arteko lehia inperialistan, batez ere ingelesaren aurka noski, bere handikeriazko kokagunea lortzeko: . Adierazgarria da, zinez, egungo
|
egunean
Frantziak hartu duen erabakia: atzerrian dauzkan ordezkaritza diplomatikoetan, kultur ordezkariaren aldamenean, hizkuntz irakaskuntzan aditua den aholkulari bat ezarri du.
|
|
2012
|
|
|
Dolu
|
eguna
Frantzian
|
|
|
Jende hori Urdazubiko bestetara ere hurbiltzen dela aipatu digute. Ione eta Aneren erranetan, «Iparraldeko jende frango animatzen da, Salbatore
|
eguna
Frantzian besta eguna izaten baita urtero. Hala ere, azken urte hauetan alkoholemia kontrol aunitz jartzen ari dira eta horrek jendea beldurtzen du autoa hartzerakoan.
|
|
2013
|
|
|
Hemendik bi
|
egunera
Frantziako Parlamentuak ezkontza homosexualak legeztatzeko proiektua bozkatuko du eta litekeena da onartzea. Hala ere, gaurko martxako parte hartzaileek azpimarratu dutenez, legeak ez du mugimendua geldituko, eta mobilizazio berriak iragarri dituzte.
|
|
|
ETAri laguntza ematea egotzita, 10 urteko espetxe zigor eskaerari eskatzen dute Rosalesentzat," akusazioan oinarri bakarra, inkomunikazio aldian, basaki torturatuta izan zenean ateratako deklarazioa dela", Algorta Getxoko Ezker Abertzaleak salatu duenez. Herriko bizilagun izandako Jone Lozano Miranda gatibu leitzarra ere inputatuta dago auzian, baina, momentuz, ez da epaitua izango
|
egun
Frantzian, Lyon Corbas espetxean, preso daukatelako. Argazkian, atzo 30 bat lagun elkartu ziren Getxoko udaletxe aurrean, osoko bilkura hasi aurretik.
|
|
2014
|
|
|
–communauté de destin? gaur
|
egun
Frantzian txit bestelako adieran erabiltzen da (Accord de Nouméa 1998, Corsica Nazione Indipendente, etab.).
|
|
2015
|
|
|
Erromatarrek pilota deritzon jokoa eraman zuten gaur
|
egun
Frantziak hartzen duen lurraldera. Mendeak joan mendeak etorri, joko hura garatu zen eta jeu de paume sortu zen.
|
|
|
Joanden
|
egunean
Frantzia guzian gaindi egin dira manifestaldi batzu usu ikusten ez direnak. Parisen justizia minixteritzak daukan egoitzaren aitzinean, hiri frangotan auzitegietarik ahal bezen hurbil...
|
|
2016
|
|
|
Euskal Herrian, Bretainian, Korsikan, Alsazian... Gaur
|
egun
Frantziaren arazoa da ezin egokituz dabilela bere aniztasun kulturalari. Beti dago talka bat», ohartarazi du Zabaletak.
|
|
|
Eta prusiarrak germaniartzat hartzen ditugun arren herri eslabiarra zen, eta bazen aspaldian galdu zenprusiera izeneko eslabiar hizkuntza. Frankoak germaniarrak ziren baina latina nagusitu zitzaien eta frantsesez dihardute gaur
|
egun
Frantzian. Mexikar eta azteka omen dira ertamerikan espainolez mintzatzen diren hainbat miloi jende.
|
|
|
Ez da
|
egunik
Frantziako laborariek beren kexu gorria entzunarazi gabe. Bretainiatik abiatua, mugimendu honek eskualde ainitz harrotu ditu emeki emeki, denetan bideak trabatuz, zikinkeriak bidetan botatuz eta abar...
|
|
2020
|
|
|
nazien eta Vichykoen lege antisemitak legezkoak ziren, baina erresistentziak zorionez ez zituen etikotzat onartu eta borrokatu egin zituen. Gaur
|
egun
Frantzian lege agindu bat aldarrikatu nahi omen dute, hiritarra paperik gabeko etorkinak salatzera behartzeko; aise irudika liteke Thoreauri zer irudituko zitzaiokeen eta zer jarrera hartuko zukeen.
|
|
|
Segitu zuen orroka. Eta negar eta negar ni, ezkonberriak orduan, eztei bidaiako sei
|
egunak
Frantzia aldean igaro berritan.
|
|
2021
|
|
|
Gainera, Michel Kaledonia Berrian erbesteratu zuten, eta han kanak herriaren alde egin zuen eta baita haren kultura ezagutarazteko ahaleginak egin ere. «Gaur
|
egun
Frantzian diren eztabaidek, baita ezkerraren barruan ere, han dute jatorria. Michelek kanaken alde egin zuen, baina Komunako bere lagunek ez.
|
|
|
Ez dira gai errateko Frantzia mestizajearen emaitza dela. Ez dira gai errateko ere
|
egun
Frantzian dagoen bizi maila oinarritzen dela beste herri batzuen zapalkuntzan. Eta herri horietan diren gazteek duten bizi nahi hori beren herrian egiteko manera ez badute, frantsesen eta beraz gure bizi mailaren berme den herrietara joateko eskubidea dute.
|
|
|
Nazioarteko gatazkak eta horien konponbide prozesuak izan dituzte hizpide bi
|
egunez
Frantziako Asanblean Etsaien artean hitz egin izenburupean. Euskal Herriko prozesua izan zuten mintzagai, besteak beste, herenegun egin zuten mahai inguruan, eta, atzo, solasaldietatik ateratako irakaspenez eta ondorioez eztabaidatu zuten nazioarteko zenbait adituren artean.
|
|
|
lehen Bizkaia komandoko partaide eta buruzagi gisa, eta gero Erakundeko zuzendaritza partaidea. kondena gogorrak ditu zain. Gaur
|
egun
Frantziako Saint Maur eko kartzelan dago.
|
|
2022
|
|
|
Lanbidez kudeaketa kontrolatzaile izanez, BAC eko buruzagitzan sartu zen diruzain postuan, urte batzuk berantago presidente kargua hartu zuen. Gaur
|
egun
Frantziako Euskal Pilota Federazioko presidentea da, bai eta Munduko Txapelketako Federazioko antolatzaile batzordeko kide. Berak zioen bezala holako ardura hartzeko pilota pasioa izan behar da, orenak ez dira konta, anitz denbora hartzen baitu.
|
|
|
Gutxienez 220.000 herritar bizitegirik gabe daude gaur
|
egun
Frantzian
|
|
|
Neurri horiek neguan bakarrik gauzatzea ez dela nahikoa aipatu zaiolarik, Simone Veilek gabezia gorrian eta egoera nekean bizi diren herritarrentzat bes te ahalbiderik badela erantzun zuen, hala nola, RMI deitutako xedapenak es kainitakoak. Beste irabazpiderik ez duten herritarrek eskura dezaketen dirulaguntza hau 725.000 lagun inguruk jasotzen dute gaur
|
egun
Frantzian.
|
|
|
biktimen elkartearen kalkuluen arabera, 7/ 2014 legea moldatuko balitz, zazpi euskal preso utziko lituzkete libre berehala, eta bertze hiru aurten. Haien hitzetan, Espainiako Estatuan diren 48 presori eraginen lieke zigor urteen gutxitzeak, eta gaur
|
egun
Frantziako kartzeletan diren bertze hamabiri.
|
|
|
|
Egun
Frantziako Biblioteka Nazionalean gordetako historia hori3 harribitxia da geografia, etnografia, hizkuntzalaritza eta historia bera ikertu nahi duenarendako (ik. Walkenaer, 1834; Dubarat, 1913, 1923; Amezaga, 1984); izan ere," herriaren" berraurkitze" aldia" deitutakoaren (Iztueta, Humboldt, Mogel...) eta are ondoko" batasun aldiaren" (Xaho, Abadia...) (Urgell, 2018:
|
|
|
XVI. mendera arte, ez da mugarik izan ibarrean, alde bateko zein besteko herriak Nafarroako Erresumaren barruan baitzeuden. Espainiako Erresumak Nafarroa konkistatu zuenean, Nafarroa Beherea (gaur
|
egun
Frantziako estatuan dagoen eremua) bere ber utzi zuen, defenditzeko zaila zelakoan, eta muga Luzaideren azpiko errekan ezarri zuen. 1556an, berriz, Nafarroa Beherean protestantismoa hedatzen hasi zenean, Espainiako erregeak jadanik espainiartzat zuen lurraldea eliza aldetik ere Espainian sartu nahi izan zuen; ordura arte, Baionako diozesiko parte baitzen Luzaide.
|
|
2023
|
|
|
Irungo bi norabideko loturaren bidez, gas naturala Frantziara bidaltzeko funtsezko azpiegitura ez da erabilgarria, Enagas Gestor Tecnico del Sistema (GTS) enpresak jakitera eman duenez sute baten ondorioz. Euskadourreko konpresio estazioa gaur
|
egun
Frantziarekin dauden bi interkonexioetako bat da, Larrainekoarekin batera, Nafarroan normaltasun osoz martxan jarraitzen du. Asteazkenean sutea izan zen instalazioko konpresoreak elikatzen dituzten transformadore elektrikoetan.
|
|
|
|
Egun
Frantzian gehien irakurtzen diren egunkarietako baten hastapenak ezagutu dituzu, Libération enak. Nola gogoratzen duzu garai hori?
|
|
|
1823an eraiki eta 1861ean hetsi zuten Bankako labe garaia. Gaur
|
egun
Frantziako monumentu historiko gisa sailkatua da.
|