|
2017
|
|
|
bake ederrean
|
egun
eta gau;
|
|
|
Hala faboratu zuen Jonas profeta hiru
|
egunez
eta gauez baleak sabelean bizirik erabili zuenean.
|
|
|
Nork esan zukeen gizon bat hiru
|
egunez
eta gauez balearen sabelean ibiliz gero bizirik lehorrera irtengo zela. Nork sinetsi zukeen Israeleko semeak, itsasbazterrean, hain herstura handian izan zirenak faraonen eskuetatik itzuriko zirela?
|
|
|
Ekaitza benetan beldurgarria izan zen, hegaztiaren hegoak baino indartsuagoa, edozein gauza baino indartsuagoa.
|
Egun
eta gauetan zehar, ekaitzak ez zion atsedenik eman, eta hari aurre eginez hegan egitea baino ez zuen izan hegaztiak. Azkenean, ekaitzak indarra galdu zuenean, hegaztiaren sen fidagarriak hegoaldera eraman zuen berriro.
|
|
2018
|
|
|
Nire begiek dagoenekoz ez dute
|
egunaren
eta gauaren artean bereizten. Nire belarriek ez dute entzuten.
|
|
|
Lau horma zuri haien artean egoteak ez ninduen batere alaitzen are gutxiago kable eta makina haiek inguruan nituelarik.
|
Egunak
eta gauak igarotzen nituen egindakoaren azterketa sakona egiten, buruan mareatu arteko jira-birak emanez. Egoera hura nuela gainditu iruditzen zitzaidan, eta lotsa sentitzen nuen nire gurasoen aurrean.
|
|
2019
|
|
|
Azkenik, laugarren egunean eraitsi zuen bere ehiza.
|
Egun
eta gau osoa egon zen bere harrapakin haren ondoan. Gero berriro ere, kanpamendu aldera, bere nagusiarengana itzultzea erabaki zuen.
|
|
|
... mundua azkarrago mugituko balitz pentsa ezazu zer nolako nahaspila sortuko litzatekeen
|
egunaren
eta gauaren artean. Zuk badakizu lurrak hogeita lau ordutan ematen duela jira bat...
|
|
|
Eta horrela hiru
|
egun
eta gau, lan aspergarri eta itxaropenik gabekoan. Inork ez zuen bila jarraitzeko gogorik.
|
|
|
guztia piztuta,
|
egunez
eta gauez,
|
|
|
Aro zahar ilunetan euskal jentilek jai erritual handiak burutzen zituzten eguzkia gurtzeko. Nekazaritza edo laborantzatik bizi zirenez gero, urtearen zikloa, lau urtaroak,
|
egunaren
eta gauaren txandatzea, ilargiaren aldiak, naturaren gurpila... aztertzen zituzten, eta eguzkiaren beharraz konturaturik, urtaroen arteko banatzaile diren solstizio eta ekinozioetan jai handiak antolatzen zituzten.
|
|
|
Horretaz gain, gogoeta handiak egin zituzten bizi gurpilaz, ama lurraren zikloaz, emankortasunaz,
|
egunaren
eta gauaren txandatzeaz, eguzkiaren inguruko lurraren mugimenduaz, urtaroez, ilargiaren aldiez, denboraren mugagabetasunaz, naturaren indarra menperatzen zuten jainko eta jainkosez, gizakiaren bizitza laburraz... Eta hori dela eta, naturaren aldaketekin zer ikusirik zuten jai eta erritoak antolatu zituzten, horietako garrantzitsuenak solstizio, ekinozio edota ilargiaren aldiekin loturikoak.
|
|
|
Errito horien bidez, lurraren emankortasuna, uzta oparoak, narotasuna... bilatzen zituzten, eta horretarako haien aztiek lurra bedeinkatzen zuten edota ur eta su garbitzaileak erabiltzen zituzten. Hasieratik urtearen solstizio eta ekinozioen inguruan burutu zituzten erritualak,
|
egunarekin
eta gauarekin, eguzkiarekin eta ilargiarekin, lau urtaroekin, uzta eta emankortasunarekin erlazionaturik zeuden, halanola: Ekihotz gurtzen zuen Olentzero edo neguko zuhaitza neguko solstizioan, udaberriko ekinozioarekin eta ama lurraren berpiztearekin loturiko inotea (In o+ te, Ine do Inko jainkoaren garaia, hainbat ikertzaileren ustez) eta Eki gurtzen zuen jai handia udako solstizioaren inguruan.
|
|
2020
|
|
|
Mendiz mendi, ibarrez ibar, baserriz baserri aritu ziren borroka bizian bertako zelai berdeak odolaren gorritasunaz tindatzen. Atsedenik gabe borrokatzen ziren,
|
egunez
eta gauez, barkamenik gabe, aurrez aurre, gizonez gizon, baionetaz baioneta.
|
|
|
Ez zuten sinetsi nahi. Ziortzak negarrez ematen zituen
|
egunak
eta gauak. Ez zitzaion begitantzen nire haurdunaldia bidezkoa zenik.
|
|
|
Osaba Pembak ere horrela aitortu zion behin oihanean 3
|
egun
eta gau oso beste aldean eman ondoren. Zuhaitzak, ur jauziak, haizea, anaia arrebak, arbasoak aurrez aurre eta norbere baitara sartzen ziren beste alde hartan sartu eta irteten zen Pemba, eta bere hitza izan ohi zen azkena Tendirentzat:
|
|
2021
|
|
|
Ilazki ederra zen, sentsibilitate handikoa.
|
Eguna
eta gaua zituen gustuko. Aita eta amarekin planak egiten disfrutatzen zuen.
|
|
|
Berbereak Guadalmellatora erretiratzean, beren familiak erasotuak izan ziren, bortxaketak eta hilketak tartean. Sanhayarrek aldez aurretik aurreikusi zuten erasotuak izango zirela eta egoera okerragotuko zela pentsatuz,
|
egun
eta gau bakar batean auzoa osoki hustu eta denak, emakumeak eta haurrak barne Guadalmellatotik hurbileko herri baten ondoan antolatu zuten kanpamentu gotortu bat. Erasotuak eta hildakoak beste talde berbere batzuetakoak izan ziren.
|
|
|
Behin baino gehiagotan harrapatu nuen horiekin eta beste hamaikarekin musuka eta zirriz egiten, baina berak esaten zidanez hori lagunen arteko harremanak, besterik ez ziren. Euskaldunok oso estuak eta tradizionalak omen gara, eta horregatik nahasten ditugu
|
eguna
eta gaua adiskidetasunaren kontuetan. Jokaera horiek lagunekin eta ezagunekin normalak omen ziren, eta kontrakoa esaten zutenak estu eta atzerakoi samarrak.
|
|
2022
|
|
|
Alferrekoa zen kexatzea, oheak neurri berekoak ziren mundu osoan, eta Makinan aldaketa handiak egin lirateke beste neurri bateko ohea edukitzeko. Vashti isolatu egin zen beharrezkoa zen,
|
eguna
eta gaua ez baitziren existitzen lurpean eta ohea azkenekoz eskatu zuenetik gertatu zen guztia errepasatu zuen. Ideiak?
|
|
|
|
egun
eta gau
|
|
|
|
egun
eta gau bakoitza buru dezagun
|
|
|
Bi egunen buruan abiatuko ziren gudariak Agesera.
|
Eguna
eta gaua han egin ondorenean izan behar zen borroka. Familiarekin egon nahi zuen Agesera joan baino lehen.
|
|
|
|
EGUNAK
eta gauak
|
|
|
Azenarik aprobetxatuko zuen Atienzatik hurbil, Alcolea ondoan ezkutuan zuen urrearen zati dezente bat hartzeko.
|
Egun
eta gau batez han ziren bitartean, Txomin eta Jakueren laguntzaz zulo batean lurperatutako urrea aterako zuten. Tamalez Joanes Atienzan geldituko zen hiru hilabetez beste ehun gerlarirekin.
|
|
|
Azenari pozik zegoen. Azken bi
|
egun
eta gauetan bueltaka zebilkion emakume gaztearen oroitzapena: irribarre hura, begirada, errandako hitzak, aho hura, gorputz liraina behin eta berriz.
|
|
|
Ilunpetan, hegazti txikia isil gordeka gelditu zen, kolpe txarrik hartu gabe. Horrela eduki zuen
|
egun
eta gau osoan, biharamun arte.
|
|
2023
|
|
|
Ikusten zuen guztia margotzen zuen,
|
egunez
eta gauez; gauez pintatzeko bere kapelan eta astoan zuziak kokatzen zituen; ibilaldi luzeak egiten zituen pintura tresnak bizkarrean hartuta, ogi puska bat beste janaririk gabe; ilunabarrean etxera itzultzean, absenta basoren bat edo beste hartzen zuen kafetegian eta burdelera joaten zen; pintatu beharraren beharrez, jatea ere ahantzi egiten zitzaion eta ahuldadeak jota gelditzen zen.... Vincentek pintatzen zituen koadro gehienak anaia Theori Parisera bidaltzen zizkion trenez, egurrezko kutxetan sartuta.
|
|
|
Marrazkirako zuen joera bezain iraunkorra izan zen Vincentek ibiltzeko zuen zaletasuna.
|
Egunez
eta gauez, eguraldi on eta txarrarekin, soroetan janez, etxe publikoetan janez, oinetakoak puskatu arte eta aurpegia erre arte ibiltzen zen Vincent. Ramsgatetik 1876ko ekainaren 16an (68) idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion Londonerako ibilaldia egin behar zuela, Gladwell eta beste lagun batzuk bisitatzera.
|
|
|
Haurrak osasun arazoak izan arren eta Boussod & Valadon en irabazten zuenaz kexatu arren, oso ongi tratatzen zuen Theok Vincent. 1890ko ekainaren 30ean (T39) Paristik idatzitako gutunean Theok Vincenti esaten zion antsietate handiko denboraldi bat pasatu zutela, haur txikia oso gaixo eduki zutelako; Parisen esne txarra zegoela eta asto esnea ematen ari zirela eta horrek mesede egiten ziola; hainbat
|
egun
eta gauetan etengabe negarrez egon zela; esnea freskoa izan arren, behien jana eta tratamendua zela txarra; zer egin zalantzan zeudela: etxez aldatu?
|
|
|
Etengabeko gurpila.
|
Eguna
eta gaua, eta berriro eguna. Hain erraza dirudi, baina oso zaila izaten da.
|
|
|
Bizitza bi mailatan hedatzen zela ondorioztatzen nuen Nadiarekin gozatu
|
egun
eta gauetan. Batetik, errealitatea, palpablea, fisikoki hazta zitekeena eta bestetik, agerindeen edo begitazioen mantala, eta hor immaterialitatea zen nagusi, aurpegiak, gorputzak, ahotsak etortzen ziren garunak harrotzera, eta kontatzen zenaz besteko errealitatearen zati errealagorik ez zegoen.
|
|
|
whisky, gin, brandy, koka kola, ardo eta euren arteko konbinaketa guztiak turrustaka erori zaizkizu, Ray ardandegi zainak eskura lagatako edozein zerrikeria, esaneko hartzea lerratzen zatzaizkionez. Hain mozkor sentitzen zara, ze irudipena duzun
|
egunak
eta gauak kateatzen dituzten zapói delako errusiar amaigabeko parranda baten baitan harrapatuta zaudela. Telebista piztu du Rayk.
|