2000
|
|
Egia da euskal literaturaz arduratzen den prentsa apurrean, plazaratzen diren liburuen berri eman egiten dela, baina askotan kontrazalean datorren (eta editoreak gehiago saltzeko idatzi duen) aipua izaten da. Beste askotan, ordea, hiru
|
egunetan
eta enkarguz kolaboratzaileak idatzi behar izan duen azalpen laburra eskaintzen da. Non daude ofizioz literaturaren azterketa egunez egun egin behar dutenak?
|
|
da Joxerra Garziak egunez
|
egun
eta hilabetez hilabete bere koaderno partikularretan idatzitako gogoetak direla goian aipatuak. Ildo berean koka daiteke Txilikuren 101 gau liburua ere:
|
2001
|
|
Gero, horren hurrengo, bi egunetan aritu dira gramatika eta literaturzaleak, Lafitte zenaren ohorez, Ipar Euskal Herriko Baionan. Orotara, bost
|
egun
eta anitz kontu, euskararena zer, non eta nola egoki hausnartzeko, Euskaltzaindiaren XV. Biltzarrean.
|
2002
|
|
Lleida, Malaga, Alacant...). Aipatu hamar mila haiek, duela 25 urte ez bezala, biltzerik badago
|
egun
eta Euskal Unibertsitatea sortu. Hori egin ezean, euskaldunon multzoa espainolaren itsasoan urtutako eta gutxitutako hiztun taldea izatera kondenaturik egongo gara.
|
|
Baina unibertsitate baten pisua eduki akademikoek markatzen dute, eta ez barneko harreman burokratikoek. Bestetik, eta hauere azpimarratzekoa da, gaur
|
egun
eta hemen euskal unibertsitatea sortzeak eragin handia izango luke EHUn, kalterako, unibertsitate honetako irakasle eta ikasle batzuk (agian ez uste ditugun bezainbat) hara pasatzeko joera izango luketelako. Eta beldur naiz, hain zuzen ere, ideologia jakin bateko jendea pasatuko litzatekeela batez ere.
|
2007
|
|
Bilboko ezkerraldetik hain zabalduta egon zen grebaren bukaerak ondorio latzak ekarri zituen: greba
|
egunetan
eta hurrengoetan errepresioa zabaldu zen lan gune eta langile esparruetan. Errepresioa luzea izan zen 400 enpresatan greban parte hartu zuten 20.000 langileen artean; atxiloketak, lanetik ehunka kanporaketak, langile liderrei zigorrak, lortutako oinarrizko eskubide minimoen ezabapena, lan antzinakotasun osagarrien galera, diziplina neurri sorta luze bat...
|
2008
|
|
Gogoeta egunean, hain zuzen ere. Elkarren gainean pilatu ziren Isaias Carrascoren Hilketa Salatzeko Eguna, emakumearen eguna, Gogoeta
|
Eguna
eta Hauteskunde Eguna. Eta, bai, emakumearen eguna letra larririk gabe gelditu zen.
|
|
Beste horrenbeste gertatu zen Isaias Carrasco militante sozialista Arrasaten hil zutenean, tirokatuta. Hilketa ostiral arratsalde batean gertatu zen, Interneten audientzia asko jaisten den
|
egun
eta une batean. Hala ere, iganderako bisita kopuru itzela eta erantzun mordoa jaso zituen haren inguruko albisteak.
|
2010
|
|
Gizateria gaur
|
egun
eta gutxi gorabehera azken bi hamarkada eta erdi hauetan izugarrizko abiaduran ari da erabiltzen naturaren baliabideak, naturaren sistemak berak ordezkatu ditzakeena baino askoz azkarrago. Nazio Batuek Milurtekoko Ekosistemen Ebaluazioari buruz egindako txostenaren arabera (Millennium Ecosystem Assessment, 2005), aztertutako ekosistemetako zerbitzuen %60 hondatzen ari da edo modu jasanezinean erabiltzen da.
|
2011
|
|
Garbi dagoena zera da: lehen zaila bazen ere, gaur
|
egun
eta etorkizunean ezinezkoa dirudi gizarte elebakar bat benetako errealitatean irudikatzea.
|
|
Durangoko disko eta liburu azokak ateak itxi osteko biharamunean ekin diot berbok idazteari. Bost
|
egunez
eta gauez euskal kulturaren herri den Durangon ikusitakoak, erositakoak, irakurri, entzun eta bizitakoak aztoratuta ia ia. Neurgailu da Durangon.
|
2012
|
|
Donostiako Zinemaldiaren zuzendariak horri buruz adierazitako desenkusak ez dira sinesgarriak izan. Ondo asko ezagutzen baitugu dokumentalaren egileen kalitatea (Zinemaldiaren aurreko beste ekitaldietan parte hartu dutenak...), baita zineman
|
egun
eta hemen preso politikoak egon badaudela azaltzearen beharra.
|
|
• Azken 20 urteotan, elebidun hartzaileak bikoiztu egin dira Euskal Herrian: %4, 7 dira gaur
|
egun
eta %7, 7 ziren 1991n. Hazkunderik handiena EAEn eta Nafarroan gertatu da eta neurri txikiagoan hazi da Ipar Euskal Herrian.
|
2014
|
|
Jaialdi haietako asko Bilboko itsuen elkartearen alde, zirku zaleen elkarteari laguntzeko, Bilbo eta Bizkaiko gor mutuen elkarteari babesa emateko, edota beharrean zen familiaren bati laguntzeko antolatu ohi ziren. Gabon Eguberri jaietan, Errege
|
egunean
eta hola egiten ziren jaialdiak, egun horiek ondo etortzen ziren-eta baimenak lortzeko. Delegacion de
|
2015
|
|
Gure atxilotze ondorengo
|
egun
eta hiletan, kaleko mugidak aurrera jarraitzen zuen eta guk horrela izan behar zuela argi genuen, baina barruan zegoen jende mordo batek bestera pentsatzen zuen, hau da, barruan geundenak atera arte ekintza guztiak gelditu behar zirela, eta gure artean tentsio handiak sortu ziren. Gogoan dut ni izan nintzela kale borrokaren jarraipenaren zergatia kontra zeudenei esplikatu behar izan niena, eta heriotza mehatxu eta guzti hartu ninduten.
|
|
Bizia egunik
|
egun
eta orduz ordu bizitzen den eran, zatirik zati alda dezakegu mundua, apurka apurka irabazi askatasuna.
|
2016
|
|
Kronikarako: Iruñeko ikasleei kriptikoago egiten omen zaie Beste Aldeko hizkera oooooso egokitua Batura eta bizirik dagoena
|
egun
eta hemen, XI. mendeko gure zonbi arrapiztua baino.
|
|
Izan ere, iaz, lehen aldikoz, Jakinek, Gerediaga Elkartearekin lankidetzan, kulturaren gaineko eta azpiko azterketa egiten jarri zituen 22 kultur sortzaile, eragile eta kudeatzaile Durangoko Azokako ‘Gogoetaren plaza’ gunean. Zortzi saio egin genituen lau
|
egunetan
eta egun bakoitzean gai bat aztertu: ikusgarritasuna, kultur politikak, erreleboa eta prestigioa.
|
2017
|
|
Eskolan ikusten ditugun desparekotasunen gurutzaketei begiratuko diet, beraz, gure
|
egunetako
eta gure gizarteko erronka batzuekin lotuta. Ideia, gogoeta, galdera, hipotesi batzuk jasoko ditut ohar hauetan.
|
2018
|
|
Eta umorea, airea bezala, bizitzeko beharrezkoa denez, ba al dakizue zein diren gure lan egun finkoak? Euskararen eguna, Emakumeen
|
eguna
eta Antzerkiaren eguna.
|
|
Eta iraila itzulera da. Zain duzun lekua zertzeko garaia da, norberaren urtebetetze
|
egunaren
eta egunaren antzera, nolabait. Badirudi esanahiz husten dela aktualitatea uda egunetan, zer esanik ez kulturako orrietan.
|
|
Boterearen estoldetatik jalgitako gudarostea arduratzen da ausardia zapaltzeaz, zapaldua umiltzeaz, eta umildua umiliatzeaz; azaleko etorkizunari egindako harramazka bakoitza larrutik ordaintzen da, joko arauak aldatzeko indarra duenak ez baitu sekula dena galtzen. Memoria etorkizuna delako absolbituko ditu historiak Altsasuko gazteak, memoria etorkizuna baizik ez delako daude ziegan preso, eta, bitartean, errotutako errelatua herrak ez erretzeko borrokak dirau, gau eta egun,
|
egun
eta gau.
|
|
Neurozientzien neutraltasuna diskurtso zientifistaren norabide bakarreko egien ustezko neutraltasunean eraikita dago. Neurozientzien politikaz kanpoko diskurtso neutrala dirudiena, merkatu interesetara makurtzen da
|
egun
eta zientziaren egia biribila eta bakarraren mozorropean aurkezten gizartera, diskurtso nagusitasunaren moldaera bihurtzeko. Izan ere, egungo merkatu sistemak onartu eta elikatzen duen diskurtso zientifistaren2 neurria egokiro moldatzen da merkatuak berak sortzen dituen beharretara, beti ere irizpide pragmatiko eta funtzionalen zaintzapean erabilia izan eta diskurtso horren salgarritasunaren neurrietan txertatzeko.
|
2019
|
|
Bere ustez," emakumeena da gertatzen ari den artikulazio bat", non emakumeen posizioa eta feminismoa biltzen ari diren.
|
Egun
eta praktikan gertatzen ari den fenomenoa litzateke hori, baina zalantzak ditut artikulazioaren kontzeptupean jarri genukeen. Rock belaunaldia deitu izan dena (70eko hamarkadan zehar jaiotako bertsolariak 80koaren bukaeran eta 90ekoaren hasieran bertsolari gisa taularatu zirenak) baino lehen ari ziren emakumeak euren tokia bilatzen bertsolaritzan.
|
|
Eta bigarren mailako kaletar izaten jarraitzen dugu, baina
|
egunez
eta herriko kale nagusian gu gara nagusi eta kalearen jabe. Beraz, aitortu dezagun gurea den ondare eta espazioa.
|
2020
|
|
Eta hantxe hasi zen nire sufrikarioa, zeren, harrezkero, joaten nintzen leku guztietan eskatzen zizkidaten bertsoak, nahinon! Gonbidatu
|
egunetan
eta, aita kantuan hasi orduko alde egiten nuen mahai bueltatik.
|
|
nortzuk dira horiek? Gero, udan, eurenera joaten hasi nintzen bi hiru
|
egunerako
eta, azkenean, etxe etxeko egin ginen. Ramon orain urte batzuk hil zen, eta Maria Luisa aurtengo neguan.
|
|
|
Egun
eta hemen erreferentzia horiek hona ekartzea gehiegi badirudi ere, gogoratu genuke Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak matxinatzeko eskubidean hartu ohi duela oinarria; hitzaurrean, zehatz mehatz, honela dio:
|
2021
|
|
Hortxe zeuden ikusle pribilegiatuak, gure istripuak, ezbeharrak, zorizko gertaerak eta ustekabeak adi jarraitzeko prest. Batzuetan, espektakulu horretan parte ere hartzen zuten, gizakioi lagunduz edo trabak jarriz,
|
egunaren
eta umorearen arabera. Nola hunkitu, beraz, gure alde izateko?
|