|
2010
|
|
|
tankera ona hartzen zion enkarguari.
|
Egun
eta erdi geroago, Lourdesera iritsi eta xehetasunak ezagutu zituenean, dantzan ez ezik jauzika hasi zen: hegan ere egin izango zukeen ahal izatera.
|
|
|
Virginiak hizketan jarraitu zuen, zer izan zen bere bizimodua Esteban hil eta hurrengo
|
egun
eta hilabeteetan, gorputza inon azaltzen ez zela. " Brest izeneko toki batean azaldu zen gorpu bat, baina ez zen berea."" Lubis eta biak batera egongo dira nonbait", esan nion.
|
|
|
Agian ahulduta neukan espiritua
|
egunak
eta asteak koadernoko zerrenda burutik ezin kenduz egon ondoren, lilurapean egon ondoren kobazuloko errainu geldi eta zurbilekin; salbu lo geratzen nintzenean, salbu ehun polizia narrazio haietako baten tramak askatzen ninduenean. Bere eskua nire besoan sentitzearekin batera joan egin zitzaidan indarra belaunetatik.
|
|
|
" Zenbakiak azaltzen direnean, seinale txarra —esan zidan behin Joseba nire lagunak idatzi nahi zuen poema bat zela eta— Oso ona den zerbait galtzera goazenean, kontatzen hasten gaituk. Horrenbeste
|
egun
eta bukaera iritsiko da, esaten zioagu geure buruari. Eta egoera oso txarrean gaudenean, berdin, bukaerarako falta dena kalkulatzen diagu.
|
|
|
Herri Eskola deitzen zaio gaur
|
egun
eta Eusko Jaurlaritzaren sare publikoan dago, nahiz dirudienez herrian jaiotako inor ez joan bertara. Zehatzago esanda, Espainiatik kanpoko etorkinen seme alabak besterik ez omen doaz Herri Eskolara.
|
|
|
Debekua ezarri arte oso zaila egiten zitzaigun zigarro bakoitza ongi identifikatzea, zorionez orain erraz antzeman daiteke zigarro itsusi gehienak
|
egunez
eta lantegietatik kanpo erretzen direla.
|
|
|
Moltsazedaferdetik emaiten ohi zakote zerbait diru, zer gerta! Ezen nun nahi, noiz nahi,
|
egunaz
eta gauaz aurki ditazke larretan, oihanetan, mendi xendretan, errege bidean; eta okasioneaz balia badakite sakela edo berdin moltsa miatzen gaizki errezibitu dituzteneri. Entzun dugunaz mintzo gira, guhauri ez daukute bihi batek ere holakorik egin.
|
|
|
Arrebarena uste zuen mezu hark maitemin txoro bat eragin bazion, hezur haragizko iheslaria ezagutzeak sentimendu kontrajarriak piztu zizkion: haren edertasunak bihotza inarrosi zion, noski; ezkondua zela eta haurdun zegoela jakiteak, berriz, epeldu egin zituen hasierako berotasunak;
|
egunak
eta asteak igaro ahala, ordea, berritu eta berretu egin zitzaion lehengo oniritzi hura, eta, dunen paisaia amaigabeak bidaiariari haluzinazioak ikusarazten dizkion gisan, bere pasioen iturri haren hurbiltasun etengabeak etorkizuneko zoriontasun oasiak irudikarazten zizkion Omarri: Europako senar zital hura hila zela, edo Chiarak arbuiatu egiten zuela, ezkontza deseginez, eta gero berriz biak lotuko zirela, Koranaren arabera ezin bazen kristauen legera, Chiararen sabeleko fruitua bere umetzat hartuko zuela, eta haren ostean beste batzuk ere etorriko zirela, sendi ugari bezain dohatsua osatuz, Oranen edo Aljerren ezin bazen urrunago joanda:
|
|
|
Gazteluak bazituen lorategi argitsuak, arkitektura finenaz eraikiak, loreen eta iturrien amodio solasei markorik egokiena eskaintzeko, baina bazituen halaber ziegarik ilunenak ere: han ez zen ez eguzki ez haize izpirik sartzen, bai ordea lurraren hotza eta umela; harri gogorrean zulatutako gelaxka haietako batean sartu zuten Otto, ez azalpenik ez arrazoirik eman gabe, eta hantxe zeukaten agure gaixoa, bizitzea merezi ez zuen bizimodu hura gau eta egun madarikatuz, nahiz eta ilunpe hartan berak jakin ez noiz zen
|
eguna
eta noiz gaua.
|
|
|
Egin beharreko lanak ez zeuden amaituta, eta hartara jarri ziren.
|
Eguna
eta ordua, aurretik ezarritakoak. Nork aldegin, hor zeuden berrikuntzak:
|
|
|
80ko hamarkadan, autodeterminazio eskubidea programa politikoetatik eraisten zuten alderdi politikoek erabili zuten, eguneroko plebiszituaren ideia abstraktua, autodeterminazio erabaki momentu eta gune konkretuak ahazteko. Eguneroko autodeterminazioaren ideia dotorea ez da egun bakarreko autodeterminazioa gaitzetsiz egiten, baizik autodeterminazio
|
egunak
eta guneak multiplikatuz.
|
|
|
Mohamed ben Abdelkrim, egunik
|
egun
eta juntarik junta, kabila eta harka antolatzeko bere ideiak aurrera ateratzen hasi zen. Europan gerla frantsesek irabaztea ez zen berri ona izan.
|
|
|
—ekin dio Nasreddinek— Tagut ek berak emana dik aholkua. Kontrarioa, jakintzak
|
egunez
eta gauez jan behar dela, zart egin arte. Ea, bake emak hemendik!
|
|
2011
|
|
|
Bigarrenak chengying du izena: nahiz erne, ezin izango duzue bera tankera bereizi baina, arretaz begiratuz gero, zerbait antzeman ahal izango duzue, nahiz lauso, egunsentian, iparra aurrez aurre, argia eta iluna orekan daudenean, edo, ilunabarrean,
|
egunak
eta gauak muga jartzen diotenean elkarri. Erasoan, berriz, ezin izango duzue bere zurrumurrua besterik entzun, eta inor zeharkatuta ere, ez lioke minik emango.
|
|
|
Ikasteko gogoz jaiki bide naiz
|
egun
eta, puskak lurraren gainean hustuta, begira begira egon naiz luzaro. Azken zapia bere lekuan utzi arte saiatu naiz burua hautsi beharrez; bost meta osatu ditu guztira.
|
|
|
Komunikazio arduraduna behar bezalakoa bada, prentsaurrekoak ongi antolatzen dakiela erakutsi du. Alegia, ez da aski
|
eguna
eta ordu egokienak finkatu eta kazetariei deitzea, hori edozeinek egin lezake, komunikazioan oso aditu izan gabe ere. Mikrofonoen aitzinean jarriko denak helarazi nahi duen mezua argi adierazteaz gain, ondorengo galderei egoki erantzuten ere jakin behar du.
|
|
|
Bigarrena 90 hamarkadan mundu osoan hedatu ziren rave ekintza musikalak dira, gazte multzoak eremu zabaletan ordu luzeetako elkartuak: egun oso bat gutxienik, asteburu edo aste oso bat ere bai; baita non stop gau eta
|
egun
eta amaiera datarik gabeko jardunaldietan ere. Bertan musika elektroakustikoa nagusitzen da eta nahasten diren mugarik gabeko elementuek trantzea eragitea dute helburu:
|
|
|
Barnetik etsiak dira! / eta beren giltzak, airez aire,/ denborak beretuak ditu!"); 1988ko Hatsaren bustia(" Ohoin bat bezala,/ deus erran gabe,/ deus pagatu gabe,/ nik iretsi zure aire eta ametsak") eta, azkenik, 1998ko Haizea ostoetan(" Egunak dohatzi
|
egunen ondotik
eta, zuek, nerekin, sostropilatzen gira gelditu gabe, hitzen buztanetarik"). Gizasemearen arima naturan ispilatzen da poemotan, eta Achiaryk dituen ahalmen guztiekin argitzen du ispilu hori.
|
|
|
Enparantzetako haur horiek non aurkituko dute salbabidea izate lehenaren baitan zetzan zorabio oihukaria munduak guttika guttika ostuko dienean, eroriko ote dira orduan bizitza zurrunaren amildegietara, izanen ote dira distira itzaliak
|
egunen
eta urteen igarotze kamuts arruntean... erreketatik sortuak ziren arraitxo irristarien parekoak eta asmamenari lurralde oparoak zabaltzen zizkioten, haurrak ziren, hain xamurrak, hain errukarriak irri eta negar, erronka eta lilura, baina bizi dira epifanietatik aldendutako gizarte arrotzean bisaietan larridura eta noraeza nagusi direlarik, gutxi izanen dira zoriontsu heldutasunaren desterruan ilu...
|
|
|
Agortzen da uda badoa itzulian jendea azkenean betikoak dirau,
|
egunek
eta argiek soro hain isilek eta lur lokartuak, gauak, izarrek... goiz batean izotza nagusituko da eta elkarri" horra negua" esanen diogu, baina izaki guztiek beraien ibilbidea jarraituko dute bizitzaruntz.
|
|
|
Ohartu ziren arrotza zela beraien zortea arerio baten aginduak zapaltzen zituelarik. Haiek, desziurrean galduek babesik gabe iragan zituzten
|
egun
eta lanorduak esparru gizakorretatik herbesteratuak, eta nehork ez zuen jakin zergatia esaten nondik, norengandik hainbeste irain, izan zirela dakigu, ez besterik eta espantu mugagabe hartatik ez zela itxaropenaren lits bakar bat ere salbatu. Karriketan galtzen ziren itzal iheslariekin joan ziren egoitza ilunetara izenik gabe, hilarririk gabe ketan, hautsetan galdu ziren betirako, betirako, betirako.
|
|
|
|
Egunak
eta gauak, eta ilunabarrak igaro izan ditugu aldizka imintzio batzuk ahaleginduz maileguzko libertateak argudiatuz umeek aurrekoen keinuak zituzten gure zorion galduaren argazkietan eta hitzik gabe zekiten iragan batek itxaroten ziela bidegurutzean ez, apirila ez da hilik tristeena urtarriletik abendura dira denak uzkurrak lur antzuan bizi garenontzat, guk antzutu genuen lurrean zauritutakoentzat...
|
|
|
Eguna abailduz zihoan, irakurgela hartan liburu eta egunkarien artean buru belarri emandako ordu,
|
egun
eta aste kontaezinen kadentzia berberarekin.
|
|
2012
|
|
|
Eta ez ziren hala izaten beti. Batzuetan,
|
egunetan
eta egunetan ibili, eta ez zuten elefante bakar bat ikusten.
|
|
|
Ehizan zebilen bitartean deskantsua aurkitu zuen Van Thiegelek, eginkizunak eskatzen zuen arretagatik eta gauetan, neka neka eginda, ondo lo egiten zuelako. Baina pasa ziren bi
|
egun
eta, nahiz edan gabe egon, mozkor mozkor eginda egoten zenean bezala hasi zitzaion zatitzen burua, bata bestearekin nahasten zitzaizkiola Chrysostomeren irudia, Lalande Biranena, Donatienena, Livorena, Christinerena eta iraganeko beste jende askorena. Beldurra hartu zuen ez ote zitzaizkion denak jiraka hasiko erruleta gurpila baten eran, baina segituan irudi bat gailendu zitzaien gainerako guztiei, bere buru osoa betez.
|
|
|
Ikasle batzuk ausartzen ziren data zehatza jartzera ere eta, orduan, akabo dena. Aitortu beharra dut gutako batzuek halako etsipen modukoa nozitu genuela ikusirik
|
egunak
eta asteak pasa, baita hilabeteak ere, eta ez zela ezer gertatzen. Egia esan, guk zerbait gehiago espero genuen.
|
|
2013
|
|
|
Miresgarria zen Steve Fossettek 22 urtean lortutako mundu marken kopurua, hain zuzen ere 119, historian inork baino gehiago. Baina harrigarrena, eta onuragarriena, hegazkinek erregai gutxiago erabiltzeko modua erakutsi baitzuen, Virgin Atlantic GlobalFlyer karbonozko ultra arinarekin munduari emandako bira izan zen," hiru
|
egun
eta erdi pasatuz 15.000 metroko altueran bakar bakarrik eta atsedenik gabe".
|
|
|
Itzulia nengoen, beraz, bakardadearen eta koldarkeriaren lurraldera, liburua hartzera ez nintzen ausartzen, amets agortu batetik berreskuratutako erlikia baitzitekeen; hau da, nire osteko
|
egunetan
eta gauetan liburu hura txertatzeko ausardiarik ez neukan. Zer erabaki ez nekiela telebista piztu nuen; esatari urduri baten ahots azkarra, ulergaitza, entzun eta gobernuburu italiarraren aurpegia odola zeriola agertu zen pantailan; sasi irritsu baina itxuragabetua auto batean sartu zen jendetzan barna ziztu bizian galtzeko.
|
|
|
" Gertatu izan zait egun erdi baterako ateratzea eta
|
egun
eta erdian ere, gaua barne, nire zeregina ez bukatzea. Egun baterako abiatu nintzen behin, hurrengo egunean itzultzeko asmotan, deitu zidan jentil bat bataiatzera.
|
|
|
Egia zela ikusi nuen hurrengo goizean, eta gaixoek nire laguntza nahi zutela jakin nuen, baita ondo zeudenek ere. Azkenean bederatzi
|
egun
eta beste horrenbeste gau eman nituen jentil haien artean, misiotik hamabi legoara, eta dezente bataiatu eta ehortzi nituen".
|
|
|
Baina eguna heldu zenean, ez zen kazetaririk agertu,
|
egun
eta ordu berean inguruko satorren arteko futbol partida bat zegoela aitzakiatzat hartuta.
|
|
|
" Bazegoan premia, baina bazterrak ederki hezetzeko adina ari dik". Bada
|
egun
eta erdi euli izurritearena bukatu zela, eta dagoeneko aspaldiko zerbait dirudi.
|
|
|
" hementxe dakarkinat egunen apalategia", eta gero murrikaz eransten zuen: " gaurko
|
eguna
eta oraintxeko unea ditun korapilatzen dutenak inoiz gehiago itzuliko ez zaigun iragana". Nik esan nizuen kalendarioa denboraren krokisa dela; baina margorik eta lurrinik gabeko krokisa da.
|
|
2014
|
|
|
Zeren eta, mamian, ardoaren gisakoa baita heriotza, eta ardoak obratu bezala —batzuk suspertu eta bestetzuk birrindu egiten ditu— heriotzak, bere ahal miragarriaz, birsortu egiten du bizigabea, baldin eta hari buruzko hausnarra etenik gabea bada, bai
|
egunez
eta bai gauaz.
|
|
|
Nonbait han. " Orain aiseago izanen duk, hasiko dituk
|
egunak
eta luzatzen..." errepikatzen ziguten zaharrek. Ez nuen ulertzen haurrean zergatik errexago behar zuen izan.
|
|
|
Intermitentzia izond. Autoko keinukariak pizterakoan sortzen duen argi kualitatea,
|
egunaren
eta gauaren erdian. izond. (1) Aldizkakotasuna. Agertu eta desagertu.
|
|
2015
|
|
|
2014/05/30]. Bidenabar, Olentzero aipatu bezala, Domu Santu
|
eguna
eta Halloween aipa daitezke, oso esanguratsua da nola legitimatu behar dugun azken hura betidanik gurea izan dela aurkituz eta finkatutako euskal gaiekin artikulatuz; ikus, eztabaida honetaz, OierAraolazaren" Halloween Resurrection 2012: Halloween euskal festa bat da":
|
|
|
" Bihar gauean dugu batzarra."" Zein?", galdetu zuen Andyk amorrazio moduko bat ezkutatu nahian,
|
egun
eta erdiko bidaia egina baitzuen Jakartatik, gelditu gabe. " Filarmonikokoa, baina ez duzu joan beharrik." Andyk bazekien baietz.
|
|
|
Entretenimendu hobea. Baina Fred eta biok urtean bitan etortzen ginen kasinoko autobusean,
|
egun
eta erdi errepidean. Starlighten hartzen genuen ostatu.
|
|
|
Nire arroparen miseria usaintzen dute, nire azalari itsatsitako izuaren zarakarra. Agian zakur itsuak dira, edo itsu izatea nahiago luketen zakurrak,
|
eguna
eta gaua bereizi behar ez izateko. Begiak erdi itxita, etxearen orban grixka sumatu dut; giroan, inguruan gogortua, abereen usaina; aditzen dut absentziak eta izuak bisitaturiko logela hutsen urrina.
|
|
|
Egun seguru bakarra bataioarena zen; hots, elizako erregistroan jaioberriaren izena inskribatzen zen eguna. Bataioaren
|
eguna
eta heriotzarena. Baina azken hori ere ez.
|
|
|
The floodgates are open/ We’ve let the demons loose... Esanen nukeen Warren lagunak
|
egun
eta leku hartan entzuteko konposatu zuela abestia.
|
|
|
—Luzeen eta sarrien akonpainatu nauen gomuta kontatu behar dizut. Isilaldiaren urteetan,
|
egunean
eta gauean. Hau bai izaten zela amets errepikaria.
|
|
|
Agian entzuleak kontatu dioten zera deseroso horren partaide ikusten duelako bere burua.
|
Egunen
eta gauen tirainak ustekabean azaldutako kontakizun zati hura idatzi gabeko ezmemoriaren legeari loturik baitago; transmititu behar ez diren oroitzapenen legeari loturik hain zuzen; isileko erabakiaz ustez gertatu ez zirenen baina benetan gertatu zirenen gauzen legeari; gertatu arren inoiz gertatu ez balira bezala bizitzera behartzen gaituzten gertakarien legeari loturik.
|
|
|
Ematen zuten joan etorri eta itzulinguru oro detailetxo bat egiaztatzeko baitzen; zela neurri bat, zela jagoletzaren txanda aldaketa bat... Hurrengo urratsa ihesa gauzatzeko
|
eguna
eta ordua zehaztea izan zen. Gutxi gutxik zekiten horren berri.
|
|
|
—Bai, eta ezarri dutela
|
eguna
eta lekua konbaterako.
|
|
|
Baina Lutetia transatlantikoa Vigoko kaian porturatu zenean, Isidoro Gaztañaga desagertu egin zen. Pasatu ziren bizpahiru
|
egun
eta inork ez zuen bere berri, ezin zen jakin non zebilen. Bere izenarekin batera dama batena aipatzen zuten.
|
|
|
Urrundik begiratuta behintzat, harrigarria da egunotan ikustea, adibidez, zaborraren bilketa dela gai izarra egunik
|
egun
eta urterik urte Gipuzkoa aldeko politikan. Ez gai inportantea ez delako, jakina inportantea dela kontsumoaren aspektu hori edozein kontsumo gizartetan.
|
|
|
Komunitate modernoak lekua utzi dio amalgama hipermodernoari; denak elkarren ezagun ziren herritarrek lekua utzi diote elkarren ezezagun diren hiritarrei. Urte gutxitan Euskal Herriko herriek ere aldatu behar izan dute, gainontzeko lurraldeetan bezala, handituz, eraldatuz, egokituz, etab. Atzean geratu dira herritar guztiek elkar ezagutzen zuten herriak, kaleak umeez beteak zituztenak,
|
egun
eta gauez bizirik zeuden herri beroak. Egun, herriak handitu dira, biztanle kopuruak gora egin du, kanpotik etorritako jendeaz bete dira, geroz eta gutxiago erosten da herriko komertzioetan, geroz eta bizitza gutxiago egiten da... harremanak itxuraldatu dira —desagertu ez direnean.
|
|
|
Baizik eta hiru orenetan ez! Banuen pare bat
|
egunetako
eta Ñuño eroari ahoa isilarazteko parada, bada, cojinua osoa eginen nion opari!
|
|
2016
|
|
|
Berriro bere gelan, eskritorioaren aurrean eserita, Carlosek arretatsuki aztertu zuen kuartillako marrazkia. Lerroaren hasieran ez zegoen arazorik, ez zirudien behintzat, baina bigarren eta hirugarren asteriskoen artean zeuden hamabost zentimetro haiek bi
|
egun
eta erdiko denbora mortua suposatzen zutenak, gutxi gorabehera, jauzi zail bat eskatzen zuten, delikatuki eman beharrekoa. Zera komeni zitzaion:
|
|
|
Gero eta tarte ttikiagoa geratzen zitzaion hirugarren asteriskoraino. Beste
|
egun
eta erdi eta Jon eta Jone gasolindegiko pinudian egongo ziren furgonetaren zain, ez poliziek beraien zapata handiekin zapal zezaketen zola baten azpian.
|
|
|
Bestalde, gogoratu zein gutxi falta zaian.
|
Egun
eta erdi gehiago eta salbatuta egongo zarete denok. Jon eta Jonek aldegin ondoren, ez diate hire kontrako probarik edukiko."
|
|
|
Hark, frai Joakinek, ederki ongi tratatzen gintuen, ongikiro, txokolate eta irasagar umeldugabeak bere zeldaren leihotik noiznahi ematen zizkigula. Primeran irakatsi zigun tomateak bere puntuan hartzen negutokitik,
|
egunez
eta gauez naski. Huraxe, Altsasura arribatu baino lehen, Filipinetan misiolari egona zen, zekien tagaloak frogatu gisa.
|
|
|
baserriko gora beherak aurrera nola eraman lanarekin, hurrengo urtean Donostiako Izarran argitaratuko zena. Lan horren hitzaurrea dena San Ignazioren omenezko festak zirela-eta urte bereko Azpeitiko abere txapelketa
|
egunean
eta 400 bat baserritarren aurrean ogutziko hitzaldia dugu. Kapitulu ugari, denak baserriko ekonomiarako baliagarriak:
|
|
|
2. Zazpigarren egunerako burutu zuen Jainkoak berak eginiko lana eta zazpigarren egunean lanari utzi zion. 3 Eta bedeinkatu egin zuen zazpigarren
|
eguna
eta sagaratu, egun horretan hartu baitzuen atseden kreazio lanetik.
|
|
|
Guztiengandik jaso ditugu hitz gozoak, hasieran kontsolagarri zitzaizkigunak eta berehala hutsal. Urte hauetan, entsaio
|
egunetako
eta irailaren zortziko guztia Ertzaintzak esandakora lotu da. Eguna, ibilbidea, ordua, are minutua, Ertzaintzaren esanetara.
|
|
|
Babes ofizialeko pisua eskuratu zuten, ezkondu ziren, elkarrekin bizitzen hasi, ez tarteka, ez oporretan edo asteburu batean. Elkarbizitza lan zaila da, kontentagaitza, urte bakoitzeko
|
egun
eta ordu guztietako ahalegina eskatzen duen zeregina. Alardearenak, berriz, gehienez jota ere hamar egun eta horien artean bakarrak eskatzen ditu hogeita lau orduak.
|
|
|
Elkarbizitza lan zaila da, kontentagaitza, urte bakoitzeko egun eta ordu guztietako ahalegina eskatzen duen zeregina. Alardearenak, berriz, gehienez jota ere hamar
|
egun
eta horien artean bakarrak eskatzen ditu hogeita lau orduak.
|
|
|
Erosketak egin ditu, eta bestearekin hitz egiteko lurrean uzten ditu kargatutako poltsak. Ezagunak esaten dio zergatik ez den halako batean herriko emakume elkartetik pasatzen, han biltzen direla gutxi batzuk, beti asteko
|
egun
eta ordu berean. Poltsak lurretik hartu baino lehen erantzuten du ideia bat dabilkiola buruan bueltaka eta pasako dela egunen batean haiekin hitz egitera.
|
|
2017
|
|
|
Dorrean Blanka dute.
|
Egun
eta gauen barna, Pardalek, begi keinu batez, Mikaela San Migel karrikara eraman du. Biak batera atetik sartu eta elizaren habeartetik sortzen diren eskaileretatik hiru dorretako batera lauhazka bizian igo dira.
|
|
|
Errelato guztiak ixteko
|
egun
eta ordu jakina ezarri beharra boterearen ahelegina da.
|
|
|
Haur zara, eta izango zara oraindik, zahartua bazara ere, eta dena bere horretan datorrelakoan ahaztuko dituzu hurrengo batean, besteon urtebetetzeak ere; gero, jakizu, ondokoak hil ondorengo honetan, atzeraka kontatzen direla orduak,
|
egunak
eta gauak, egunak eta asteak.
|
|
|
Haur zara, eta izango zara oraindik, zahartua bazara ere, eta dena bere horretan datorrelakoan ahaztuko dituzu hurrengo batean, besteon urtebetetzeak ere; gero, jakizu, ondokoak hil ondorengo honetan, atzeraka kontatzen direla orduak, egunak eta gauak,
|
egunak
eta asteak.
|
|
|
Valle del Maizen, Minak utzitako husar zauritu bat Armiñanek aurkitu eta bertan fusilarazi zuen inolako gupidarik gabe, nafarrari buruz behar zuen informazioa era zakarrean erauzi ondoren. Koronel errealistak ez zuen amorerik ematen, eta lauhazka bizian bi
|
egun
eta hiru gau baino ez zituen behar izan Maiz herritik Peotillos bailararainoko 180 kilometroko tartea egiteko, beti ere Minaren taldea jazarrian.
|
|
|
Gure Katalin Bizargorri atera baitzen berearekin, eta atzenean baita pleitu amaigabeko gastuak gehisko puztu ere; hala salatu baitzuen besteak, Marimartinak: 123" que la dicha Catalina de Bizargorri no gasto medio real en cada un dia de los que se ocupo[...] y rebatiendo aquello aun no se lepodria tasar a tarja y media por dia, y que muchas mugeres de la calidady condicion de la dicha Catalina de Bizargorri que bienen de la montaña a esta cuidad a negocios, suelen mantener y pasar con menos de medio real por dia". Eta gainera, ez duela uste auzi honegatik laurogei
|
egun
eta gutxiagorik ere pasako zituenik Iruñean, izan ere berrogei errealeko gastua presentatu dionez: " echando la quenta a medio real
|
|
|
Ogueigarrena. Modu berean debecatua guelditcen da naiz
|
egunaz
eta gabaz billera gaizto edo alborotoric jarcea cale edo plaza publicoetan.
|
|
|
Iruroguey garrena. Modu berean debecatua izanen da ematea iñori cencerradaric nola
|
egunaz
eta gabaz iñolaco moduz, bada cencerrada oriec ez dute ecarcen alboroto edo ocasio652 besteric eta gañera obligatuac gaude batzuec eta besteac guciac.
|
|
|
Zapalkuntza luze baten ondoren, traba honek (2) ez dio uzten berezko ezagutzari mintzairaren balorazio positibo bihurtzen. Bestela esanik, gaur
|
egun
eta mendebaldean bereziki, ezagutza naturala ez dela aski hizkuntza baloratzeko (11).
|
|
|
Honen adibidea
|
egun
eta eguzki hitzak ditugu, inguruko erdaretan (dia/ soljour/ soleil) ez dute zerikusirik, baina Euskaran antz handia dute: egun eguzki, antzinakoentzat eguzkiaren ideia eta egunarena estuki loturik zeudela erakusten duena; ahaztu gabe, bestalde, Egu dela mitologiako Ortzi jainkoaren beste izena.
|
|
2018
|
|
|
Inperioaren garaian euren etxeetan ehuntzen zuten emakumeek, eta Pompeloko hirian ardatz asko eta asko, erromatar ehungailuetako pisuak eta josteko orratzak aurkitu dituzte orduan beren etxeak edo domus ak izan zirenen hondakinen azpian; etxe horietako batzuk Nabarreriaren alde garaienean eta garai bateko Errege Jauregiari leku egiten zion muinoaren inguruan zeuden. Emakume euskoerromatarrek ileko orratzekin biltzen zituzten beren ile adatsak, eta orratz horietako batzuk Gazteluko plazan agerian utzitako termetan aurkitu zituzten; hortaz, bistan da erromatar kulturak mundura esportatutako establezimendu mota horietan emakumeak ere izaten zirela, hori bai, gizonezkoek erabiltzen ez zituzten
|
egunetan
eta orduetan (gainera gutxiago ordaintzen zuten sarrera). Dormitaleria kalean hiriko azoka publiko edo macellum zaharrena aurkitu zuten bere tabernae edo saltokiekin; bertan salduko zituzten beren barazkiak eta ortuariak Arga ibaiaren bazterreko emakume baratzezainek, baina gainera erromatar Inperioko produktuak salduko zituzten bertako saltokietan, eta historiaren hasieratik beti gertatu den bezala, euren arteko gizarte harremanak ere josiko ziren bertan.
|
|
|
• Elkarrizketa egiteko
|
eguna
eta ordua zehaztu ziren.
|
|
|
" bi herri desberdin dira, oporretan dauden horiek atzerritarrak dira, guretzat egun arruntak baitira". " Espainian" baldin bada besta
|
eguna
eta" Frantzian" lan eguna, opor egunez Donibane Garazira datozen horiek" espainolak" dira, jende askorentzat. Gisa berean, maiatzaren 8a bezalako egun batean, Donostian lan egun arrunta denean, lapurtarrak eta frantziarrak bertara joaten direnean, logikoa da denak zaku berean sartzea, gainera denak frantsesez mintzo entzuten direnean.
|
|
|
Haatik, Euskararen
|
Eguna
eta Nafarroaren Eguna hertsiki lotuta daude. Azken hau, oinarrian, Frantzisko Xabierkoaren omenez ospatzen da (hala dio egutegiak ere).
|
|
|
EAEko ospakizun
|
eguna
eta bestea Nafarroako Foru Erkidegokoa, berez Nafar estatuaren (eta euskararen) aldeko eguna behar lukeelarik.
|
|
|
Behin lainoan idatzitako tximeletra dantzariak lokamutsen artean sortu ziren. Aspaldian izan zenez oroitzapen lausoak baino ez dira ta halarik ere, lantzean behin susmatzen ditut ahanzturaren basamortuaren ertzean dabilzkit hegan
|
egunaren
eta gauaren arteko muga inarrosten. Agian, horregatik izaten dut beti koaderno bat mesanotxean tximeletra dantzariak agertuz gero, papereratzeko beti prest.
|
|
|
Hoteleko kontua bota dik, eta bakarrik Montrealetik hegazkinaren harakoa gorde, itzulera txartela ez. Noski, arreta handiz, ez dik agentzia baten bidez hegazkin txartela hartu, eta Quetzal aireportuan Air Canadako bulegoak Amsterdameraino erraz eman dizkik joan etorrien
|
egunak
eta orduak.
|
|
|
Gerra korazatu txiki zahar lotu ezantsiatu bat Casablancan. Arrainak uretan eta hegaztiak airean hegan, gauzen,
|
egunen
eta adimenaren hara hona geldiaren gainean.
|
|
2019
|
|
|
Baina paisaian galduak ziren, paisaia beti zilar berde horrek paisaia beti zilar berde antza baitu," bideek beti bat egiten baitzuten belarrarekin, beti arrastoa hartua zutela zirudienean lainoa sartzen baitzen. Eta gainera hotz hau", eta zin egin zezaketen erreka bera bost aldiz zeharkatu zutela, eta beste hainbat aldiz bibak berean hartu zutela atseden, eta, alabaina, bi
|
egun
eta horien gauak emanak zituzten oinez. Bibak karlista batetik metro gutxira egin zuten gau bat, zaldiek elkar ezagutzen zuten bere irrintzi hizkeraren bitartez, eta horrela ezinezko zitzaien ihes egitea.
|
|
|
Eskola handiko gizona zen, aberatsa, Ugarteko lekurik ederrenean bizi zena etxeko lan guztiak neskame batek eta morroi batek egiten zizkiotela. Eta hala ere,
|
egunak
eta gauak zoritxar batean pasatzen zituen. Zakurrekin beste inorekin harremanik ez zuen, eta beti zebilen herriko jendearekin haserre zakur haiek zirela eta.
|
|
|
—Bost
|
egun
eta erdi pasatu dira esan zion Garazik.
|
|
|
Eta, dirudienez, trenek ez dute bozinarik jotzen. Ez aurreko
|
egunean
eta ez gaur ez dut halakorik entzun.
|
|
|
Erabakita zeuzkaten epeak ere. Urtean bi aldiz egingo zituzten kontuak, San Joan
|
egunean
eta Eguberri bezperan.
|
|
|
Haurtzaroko
|
egunak
eta eskutartean gordetzen dituzun ahabiak ere urdinak dira.
|
|
|
Nik, auto barruan, ez nuen ezer antzeman, eta unean ere ez nintzen gehiegi jabetu. Gero,
|
egunak
eta hilabeteak pasa ahala, joan nintzen apurka jakiten gertatutakoaz. Prentsak albisteak gero eta gehiago zekartzan zehaztasunak jakin ziren orduko.
|
|
|
Trenean iritsiko gara. la bostehun kilometro daude Rufino herrixkatik Buenos Aireseraino. Bapo janda, ederki atseden hartuta, eta nekez irabazitako diru sosak patrikan ondo gordeta, euskal taldeari ez zitzaion gehiegi axola izan tren motel hark hiru
|
egun
eta hiru gau behar izatea azkenik Argentinako hiriburuan sarrera egin zuen arte. Tren geltokitik zuzenean joan ziren Euskal Etxeraino, Belgrano etorbide erdian kokatuta dagoen bost arkudun eraikuntza erraldoia den Laurak Bat eraino, non heroi moduan hartu baitzituzten.
|
|
|
"
|
Egun
eta bihar(...) naiza, haiza, eizan idazten has banadi, aldez aurretik ematen diot edozeini esku ero etxe batean ongi estekaturik sar nazan."( (Mitx. 82) EGLU1, 114)
|
|
|
Biribil/ Borobil, Bakaikuko hizkeran borobil esaten dugu gaur
|
egun
eta holaxe esango zen ere Arbobil toponimoa sortu zutenean. Sorabil, izen zaharrago nonbait.
|
|
|
|
EGUNA
ETA GAUA
|
|
2020
|
|
|
Aitak pentsatu zuen, bidean kontrolen bat egonez gero, ume batekin joanda errazago utziko ziotela pasatzen, eta horregatik eraman ninduen ni. Aurreko urtean Iruñean ospatu zen Aberri
|
Eguna
eta hamar mila pertsona baino gehiago elkartu ziren, baina 1968ko honetan izugarrizko kontrolak jarri zituzten Donostiako sarrera guztietan.
|
|
|
Han zazpi
|
egun
eta zazpi gau pasa nituen, zelda puta hartan. Pasa egin behar zen hura!
|
|
|
Sotoan zeuden ziegak, eta torturatzeko gelak ere bai. Bederatzi
|
egun
eta bederatzi gau horiek amaiezinak izan ziren: noiznahi galdeketak, jipoiak eta" bañera" ko itoaldiak, beste preso torturatuek egiten zituzten garrasiak entzunez, gaua edo eguna zen jakin gabe, bere bila noiz etorriko ziren zain beti, tentsio atsekabe batean une oro; jasandako tortura guztiez gain, tormentu psikologiko eramanezina.
|
|
|
Denok daukagu metafora hori, parekotasun hori buruan. Eta horregatik, urtearen hasieran gertatzen garenean, irudipena dugu ura mugitzen hasten dela berriro, aurrez motelduta egon balitz bezala halako oztopo edo presa baten kausaz;
|
egunak
eta hilabeteak, ibaiaren zatiak, sumatzen ditugu hurbilago edo urrunago, eta, ikusmira horrekin —beldur pixka bat ere ematen duen ikusmira horrekin—, desioak azaltzeko gogoa sortzen zaigu. Zinez, desioak botila batean sartu eta ibaira botako genituzke, ea korronteak behar den tokira eramaten dituen.
|
|
|
Zer gai? Zer lagunarteko kontu?", esaten nion neure buruari, eta pinua besterik ez nuen ikusten, egunkarietan, irratian, telebistan, birus birus birus, zenbatek segitzen duten ospitalean, zenbat atera diren, ekonomia eta birus, Aberri
|
Eguna
eta birus, eta Pedro Sanchezek" Yo soy el jefe, jvirus!", eta Boris Johnsonek" Fucking virus!", eta Donald Trumpek" Virus, shit, kaka, Txina cochina", eta poetak dio," Entzun ezazu arren nire poema YouTuben izurri garai tristeotan", eta kantariak lo mesmo, eta zer txintxoak izango garen denok laster, birus!, pinuak, pinuak, pinuak. Ikusi makusi, zer ikusi?
|
|
|
Baina egun batean ai, egun batean!, Printze Beltza esaten zioten beste mertzenario batek bataila jo nahi izan zion. Iritsi zen borroka
|
eguna
eta zer gauza harrigarria! Non zen condottieroa, Il Condottiero dalla cicatrice berria?
|
|
|
Behiala, jainko jainkosek heriotza zigorra ezartzen zieten beren sua osten zuten ausartei. Loezinak jotakoa,
|
egunaren
eta gauaren arteko hauts koloreko basoen ertzetan begiak itxita alderrai dabilena, suontzien beldur izaten da. Suontzi ketsuen irudiak nire buruan dantzan biratzen ziren.
|
|
|
Hain ederra uhinen gaindorrean, hain ezdeus; duintasun handienarekin bere barne hutsaren eramaile.
|
Egunek
eta gauek ekarriko zutena ekarriko zutela hobe mugitzea hutsa hura barnean eramaki, alde batera edo bestera lasterrek egotzia izatea, barneko huts hori eramatea eguzki horiak edo eguzki beltzak bainaturiko ertzetan, norberaren hatsa aitortzea Jainko mozkortu baten korrokada horretan, horixe baita pilota urdinak gorde duena, eta autoengainurik gabe eramatea, promesa faltsuetatik eta erredentzio be...
|
|
|
Barkatu nire baldarkeria, Mireia maitea, dudarik gabe nire egoeraren errealitatearekin adosten ez den irudia egin baituzu; irudi iluna, ia ile lazgarri eta, hori gutxi balitz bezala, nire erruz egina, hain justu gutunaren asmoa alderantzizkoa zenean. Oraintxe ere bonbillatxo horren argitan idazten dizut, baina jakizu bonbilla hori nire
|
egunak
eta gauak bereizteko dagoela. Leku honetan daukadan argiztapena nahikoa da, egokia, garbia.
|
|
|
Izan dira geroago egoera zailak, laztana, izan dira
|
egun
eta gau zailak, baina argi garbiaren eskutada bat atera nuen zure sakeletatik, izter gaineko sakeletatik, bular ondoko sakelatik, eta, dudarik ez izan, uxatu nuen argi beltzaren itzultzeko edozein ahalegin.
|
|
|
Izarren azpian, idatzi zuenez, haren maitearekin, biak hatsanka, amodioaren erritmoetan abiadura azkartzen eta moteltzen, konpasa orain elkarri egokituz, orain desegokituz. Arrainontziko
|
egun
eta gauetan elkar gainjartzen zituen bere iraganeko ordu anitz. Goizero zekusan garajearen ate azpiko argi zerrenda hura, erreala ote zen edo izar baten hilotza, desagertu aitzineko azken distiraldian?
|