2003
|
|
— Ziurtzat jo ezazu, Sokrates —esan zuen—, gizakien ospe nahiari begiratu nahi badiozu, harrituko baitzinateke beren zentzugabekeriaz, nik esandakoak gogoan izan ezik, ospetsu bihurtu eta" betiko fama hilezkorra ezartzeko" maitasunak zein egoera harrigarrian ezartzen dituen pentsatuta. Eta horregatik umeengatik baino areago
|
daude
prest edozein arriskutan ibili, dirua gastatu, edozein neke jad san eta bere alde hiltzeko. Zuk uste al duzu bada Alkestis Admetoren ordez hilko zela, Akiles Patrokloren ondoren edo zuen Kodro semeen erregetzagatik beren bertutearen inguruko oroitzapen hilezkorra, guk orain gordetzen duguna, izango zela ez balute uste izan?
|
|
Erantzun bat honako hau izan daiteke: Feyerabend, Kuhn eta Popper, batez ere lehenengo biak, ez
|
zeuden
prest zientziaren harreman publikoen agente izateko, beste filosofo eta ez filosofo askok —dibulgatzaileek, esaterako— egin legez zientziaren eta teknologiaren ospe ona XX. mendean aurrera zihoan neurrian. Euren xedea kritika eta zientziagintza hobeki ulertzea zen, eta horretarako ez zuten nahikoa izan zientzi eta teknologi ezagutza hutsa aintzat hartzearekin, horien azterketa historikoa, soziala eta kulturala ere behar baitzuten.
|
2006
|
|
Horixe zen, hain zuzen, Nestor Pilosko erregearen aurrera iritsirik, Telemakok zuen beldurra, alegia, ez zuela jakingo hitz egiten: ez
|
dago
prest (pepeirhmai) arrazoi argiak emateko, lotsatu egiten da agure zahar (andra geraiteron) eta jakintsu baten aurrean ezer adierazi aurretik113 Mentorrek emango dizkio aholkuak Telemakori, eta honek, ikasitakoa erabiliz, jainko batek bezala hitz egingo du Nestor agurearen eta Feazeko Biltzarraren aurrean.
|
|
• Lehen lana eta ezjakintasunaren bigarren adierazpena: Pilosera iritsi da eta Telemakok ez daki nola mintzatu behar zaion Nestor errege gorenari; ez
|
dago
prest (pepeirhmai) arrazoi argietarako, lotsagarria egiten zaio gizon agure baten aurrean (andra geraiteron) galderekin hastea59.
|
2016
|
|
herri primitibo eta zibilizatuen arteko aldearen antz antzekoa ikusten dizu Darwinek gizonen eta emakumeen artean: gizonaren aldean emakumea ‘gizaki primitibo’, osoki eboluzionatu gabea da!) 139 Deigarriena primitibo barbaro eta zibilizatuen arteko diferentzia morala da kulturakoa esatea adinatsu baita azken batean. 140 Darwinek eboluzioan sinesten du maila guztietan, eta ez
|
dago
prest ‘basati on’ rousseautiarraren ipuina sinesteko.141 Ez dago ‘primitiboaren’ inolako miresmenik, instintu basatien menpe dakus beti berak hori; eta, batez beste, moraltasun gehiago nabarmentzen duela, esango nuke, abereengan, jende primitiboengan baino. Eboluzioaren eskalan gailurra arraza zuri zibilizatuek egikaritzen dute; arraza behere primitiboak zibilizatuon eta tximinoaren arteko mailak bezala ikusten dira.142
|