|
2002
|
|
|
Proiektu hori hiru urtetan garatuko da eta Osasun Ministerioaren eta autonomia erkidegoen diru-laguntzak izango ditu. Mirandak azpimarratu zuen gaur egun herrialde osoan martxan
|
dauden
planak, dohaintza sustatzeko, integratu behar direla. Plana lau fasetan gauzatuko da, zein publikori zuzenduko zaion kontuan hartuta.
|
|
|
Arazoak arazo, Beaujolais inguruko mahastizainek ez dute neurri berezirik hartu. Batzuk beren ardoa merkaturatzen hasi dira, baina ez
|
dago
plan koordinaturik salmentak handitzeko edo ekoizpena murrizteko. Sektore horrek ez du planteatu ere egin.
|
|
2003
|
|
|
Gaur egungo izurritea bost fokutan adierazi zen, gorpuen analisiaren arabera. Congo Brazzaville eta aldameneko Gabon oihan ekuatorialean
|
daude
planetako lautadako gorilen %80, hau da, 75.000 ale inguru. Hori dela eta, bi herrialde horiek “espeziearen biziraupenerako funtsezko puntuak” dira, dio Bermejok.
|
|
|
Eta kontraesana dirudien arren, Auzitegiak, kondenatzen duen ebazpen berean, berehala aske uzten du, epaiketa egin arte egon den behin behineko espetxealdia dela eta. Estortsio egintzak «Elikagaien urpekaritza» delitua da osasun publikoaren aurka Epaiak frogatutzat ematen du
|
bazegoela
plan bat eta bazirela horretarako konpartxeak. Gertakariak 1996ko azaroaren amaieran hasi ziren, akusatuak, ustezko izena erabiliz, telefono dei bat egin zuenean elikagai enpresa ezagun bati, «100 milioi pezetako diru kopurua emateko eskatuz».
|
|
2004
|
|
|
Horri gehitu behar zaio ingurune, produktu eta zerbitzu guztiek pertsona guztien eskura egon behar dutela. Lau arlo handitan banatuta
|
dago
plana, eta neurri hauek hartzen ditu, besteak beste: zaintzaileak kontratatzeko hobariak sortzea, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren (PFEZ) kuotan kenkari bat ezartzea mendekotasuna duten pertsonei laguntzeko aseguruak harpidetzeagatik eta etxebizitzen barruan irisgarritasun lanetarako laguntzak sustatzea.
|
|
|
Merkuriori hiru hamarkadatan egiten zaion ikerketa zientifikoaren lehen misioan, Messenger ontzia abiatu da gaur goizean, Eguzkitik hurbilen
|
dagoen
planetarantz. Jaurtiketa eguraldia hobetu ondoren gertatu zen, astelehen goizaldean jaurtitzea eragotzi baitzuten, hasieran aurreikusi bezala.
|
|
|
“Geratzen diren guztiak (urte amaiera baino lehen) sar ditzakegula espero dut, baina, neurri batean, estatu kideen esku gaude; izan ere, galderak egiten dizkiegunean, batzuetan motelak izan daitezke erantzuteko eta gure ebaluazioa egiteko behar dugun informazioa emateko”, azpimarratu zuen Europako funtzionarioak. Onartzeke
|
dauden
planen artean Italiakoak eta Poloniakoak daude, “oso garrantzitsuak dira herrialde handiak direlako”. EBko Gobernuak atzo baldintzarik gabe baimendu zituen Belgika, Estonia, Letonia, Luxenburgo, Eslovakia eta Portugalgo planak, eta aldaketa teknikoen erreserbapean, Frantzia eta Finlandiakoak.
|
|
|
Horrela, etorkizuneko pentsioak bermatzeko behar den errentagarritasuna lortzen du kudeatzaileak. Abantailak eta eragozpenak Pentsio publikoa nahikoa ez izateaz gain, arrazoi ekonomiko eta fiskalak
|
daude
plan bat sinatzeko. Abantaila fiskal garrantzitsuena da egindako ekarpenak Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergan (PFEZ) ken daitezkeela, zerga oinarria murriztuz.
|
|
2005
|
|
|
Era berean, geologia antartiko bereziak argia bota dezake Lurraren eraketari buruz, eta duela milaka urte izotzetan harrapatutako aire izoztuko burbuilek klimaren aldaketei buruzko datuak ematen dituzte. Alde horretatik, klima antartikoaren bilakaera, zeinaren mende
|
baitago
planetako klima, funtsezkoa da gizakientzat. Itsas korronteek, haizeek, eguzki argiaren islapenak, telmpanoen eraketak edo izotz geruzaren lodierak zuzenean eragiten dute munduko nekazaritzan.
|
|
2006
|
|
|
Izar nagusia (Ilargia baino 400 aldiz handiagoa) satelitea baino 400 aldiz urrunago egoten da Lurretik, eta, beraz, sateliteak erabat estaltzen du eguzki diskoa. Fenomeno hori nabarmenagoa izango da “osotasun lerrotik” hurbil
|
dauden
planetan, Ilargiak proiektatutako itzalak Lurraren gainazalarekin geldiarazten duen lekuan. Espainia ilunantz konoan dago, eta, beraz, hobeto ikusiko da eklipsea osotasun zerrendatik hurbilen dauden eremuetan, hala nola Levanten.
|
|
|
batetik, 2001ean, eta, bestetik, bost, aurten. Hartz zuriko 19 populazio baino ez
|
daude
planetan, eta, beraz, espezie horretako populazioaren laurden bat baino gehiago desagertzeko arriskuan dago. Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasunaren (UICN) azterketa berri baten arabera, ondoen aztertutako bi azpi populazioak:
|
|
2007
|
|
|
Giza belarrirako entzungaitzak dira, eta infrasoinu ugari
|
dago
planetan. Zientzialariek gero eta interes handiagoa dute haiekiko, hondamendi naturalak iragartzeko erabilgarriak izan baitaitezke.
|
|
2008
|
|
|
“Saldu gabeko etxebizitza berrien kopuru handiari” dagokionez, ez dirudi Ministerioak ekimen berririk izango duenik. Korredorek gogorarazi zuen dagoeneko aldatu zela indarrean
|
zegoen
plana(), urtarrilean, “urtebeteko antzinatasuneko etxe libreak errenta itunduko etxebizitza babestu bihur daitezen eta, hartara, sustatzaileek merkatura atera ditzaten”. 315.000 etxebizitza berri urtean Espainiako Bankuaren aurreikuspen demografikoen arabera, Espainiako etxebizitza parkea 315.000 unitate handitu behar da urtean 2010era arte.
|
|
|
Aste honetan, Haur Itsuen eta Ikusmen Urrikoen Nazioarteko I. Topaketa egingo da Pontevedran. Espainiako erakundearen arabera, gaur egun, ikusmen urritasuna duten milioi eta erdi haur
|
daude
planetan, eta horrek ikusezin bihurtzen ditu bizi diren gizarte gehienentzat, bereziki herrialde azpigaratuetan edo garatze bidean daudenentzat. Haurren itsutasunaren patologiarik ohikoenak ia erabat saihets daitezke.
|
|
2010
|
|
|
Hazkunde hori munduko krisi ekonomikoaren ondorio izan zen hein handi batean; izan ere, 2009 urtea “hondamendia munduko goseteentzat” izan zen, “nabarmen okertu baitzuen elikagaien segurtasuna”, azpimarratu zuen. Dioufek hitzaldi bat eman zuen Dominikar hiriburuan egin zen elikadura segurtasunari buruzko nazioarteko kongresu batean, eta bertan gogoratu zuen gaur egun 1.000 milioi pertsona azpielikatuta
|
daudela
planetan. 2009an, oinarrizko elikagaien nazioarteko prezioen beherakada “itxaropen faltsua” izan zen; izan ere, krisiaren ondorioz, “oinarrizko elikagai nazionalek duela bi urte baino %19 gehiago balio dute”, azaldu zuen.
|
|
|
Aurreikuspenak lau kontinentetako landa lanen bidez eta 26 zientzialarik parte hartuz balioztatutako eredu matematiko baten emaitza dira. Autoreek diotenez, musker askorentzat, klima aldaketa “bizitza edo heriotza” kontua da, eta onartzen dute datuak “bihozgabetzaileak eta suntsitzaileak” direla, nahiz eta “itxaropenak”
|
dauden
planetako muskerren artean neurriak hartzen badira. Ikertzaileek mikrotxipak zituen musker eredu artifizial bat garatu zuten, eguzkitan jarritako musker baten gorputzeko tenperatura erreplikatzeko gai zena.
|
|
2011
|
|
|
Ongi planteatuta dauden proiektuak aurkeztuz gero,
|
dagozkion
planak ongi ebaluatuta daudela, sustatzaileak aukera gehiago izango du horiek gauzatzeko, inolako atzerapenik jasan gabe eta enplegu aukerak murriztu gabe.
|
|
|
Klima. Planak egin aurretik eguraldiaren iragarpenari begiratzen badiogu, arrazoi gehiago
|
daude
plan horietan haur baten presentzia sartzen denean. Haurrek ez dute ongi erregulatzen gorputzeko tenperatura, eta hori aurreikusi egin behar da, behar bezala jantzi edo pasealeku mota aldatzeko.
|
|
2012
|
|
|
Gero eta ur gutxiago
|
dago
planetan. NBEk uste du 2025 aldera munduko populazioaren bi herenek jasango dutela arazo hori.
|
|
|
Eskersari hori aldaera bikoitzaren bidez eskuratzeko baldintza erraz betetzen da, aski baita ezaugarri horiek dituen produktu bat sustapen eskaintza bat duen beste erakunde batera pasatzea edo ekartzea. Proposamen batzuetan, dagoeneko kontratatuta
|
dagoen
plan bati buruzko ekarpen berriak gehitu dira, eta, gainera, aurkeztutako zenbatekoak gutxienez 10.000 euro izan behar ditu. Opariak pentsio planarekin Banku bezeroek beste aukera bat dute:
|
|
2014
|
|
|
Greziar palmondoa (660.000 txakur ia ez), Suitza (440.000) eta beste herrialde txiki batzuk (Estonia, adibidez) eramaten dira, non lau hankako biztanle horien kopurua ez baita 180.000 urtera iristen. Txakurrak, zenbat
|
daude
planetan. Baina, zer gertatzen da gainerako planetan?
|
|
2015
|
|
|
Itsas ekosistemetako hondakin plastikoen metaketaren zifrak zehaztea zaila da. 5 Gyes Institute erakundeak berriki egindako azterketa batek dio arazo horren aurka borroka egiten duen bost bilioi plastiko inguru
|
daudela
planetako itsasoetan flotatzen, eta 270.000 tona inguru bete litezkeela nazioarteko 11.000 kamioi. Espainiako ikertzaile talde batek egindako beste zundaketa bat zuhurragoa da, eta hamar bat aldiz gutxiago estimatzen du; zifra hori edozein kasutan kezkagarria da.
|
|
2016
|
|
|
Artikulu honek honela dio: munduko biosfera erreserba gehien dituzten 10 herrialdeak, eta azaldu zer den babes natural hori eta zenbat
|
dauden
planetan. .
|
|
|
; akuarioak, itsas biodibertsitatea ezagutzeko; zuhaitz eta landare espezieak ezagutzeko lorategi botanikoak; aldizkariak non kontsultatu daitezkeen, ingurumenari buruzko liburuak eta informazioa, eta ingurumenari buruzko informazioa; eta beste gauzen artean, esnea tetrabritik ez datorrela, eta abar. 2 Paseatzea eta parke edo berdegune batean jolastea Haur merkeentzako eta guztien eskura
|
dagoen
plan bat da «birdwatching» edo hegaztiak behatzera joatea Espainiako hiriek hiriko parke eta berdegune ugari dituzte. Hiri bete betean dauden eremu natural horiek, oso zabalak, adin guztietarako erakargarriak dira:
|
|
2017
|
|
|
Zentzu horretan, teknologiak prestakizunekin lagundu dezake. Eskura
|
dauden
planak mugagabeak dira, eta erakargarrienetakoa gaikako festa egitea da. Baina edozein ospakizunek antolakuntza lan handia eskatzen du.
|
|
2018
|
|
|
Helburua da elikagai kate osoan legeria betetzen dela bermatzea, lehen sektoreko ekoizpenetik hasi eta azken kontsumitzailearen saltokietara arte. 2020 arte indarrean
|
dagoen
plana kontrol sistema guztiak hobetzeko tresna da, eta, halaber, datuak biltzeko, sistematizatzeko eta urteko txostenen bidez ekintzak jasota uzteko tresna da. Estrategia osoa dokumentu honetan irakur daiteke.
|
|
2019
|
|
|
Basoko ia 7 milioi km2
|
daude
planetako biodibertsitatearen hamarrena eta munduko ur gezaren bostena
|
|
|
Bertan 34 milioi biztanle bizi dira; horien artean, 500 talde indigenetatik gora daude, batzuk oraindik kontaktatu gabe. Ia zazpi milioi km2 baso
|
daude
planetako biodibertsitatearen hamarrenean, eta 40.000 landare espezie eta 2.200 berri berri daude 1999an. Munduko karbono erreserbaren% 10 da, eta munduko ur gezaren bostena ere bai.
|
|
2020
|
|
|
Biriketako gaixotasun buxatzaile kronikoa, BGBK izenaz ezagunagoa, oso patologia arrunta da, baina oraindik ere oso ezezaguna da. Ideia bat izan dezagun, 2016an, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) zenbatetsi zuen 251 milioi kasu
|
zeudela
planetan, eta 3.200.000 milioi pertsona hil zirela arrazoi horregatik 2015erako. Arnas eritasun hori gero eta garrantzitsuagoa da, besteak beste, tabakoaren kontsumoaren eta populazioaren zahartze orokorraren ondorioz.
|
|
2022
|
|
|
Izan ere, premiazkoa da harrapaketa estrategiak birpentsatzea, arrain populazioak maila jasangarrietara lehengoratzeko neurriak hartuz. Izan ere, NBEk salatu duenez, gehiegizko ustiapena
|
dago
planetako eskualde askotan. Horrenbestez, ziurtatzeko itsas inguruneak babestea ezinbestekoa da lan estandar zuzen eta etiko batzuk betetzea. Marinelek beren lan baldintzak nazioarteko hitzarmenak eta indarrean dagoen legeria behar bezala aplikatzearen arabera aitortuta edukitzea jasangarritasunaren berme bat da.
|