|
2002
|
|
|
Gorenaren erabaki hori gorabehera, La Caixak ez zituen inoiz onartu langileek pentsioen barne funts horiek erreskatatzeko zituzten eskubideak, eta sistematikoki errekurritu zituen lehen auzialdiko epaitegiek emandako banakako erreklamazioen epai guztiak, harik eta Kataluniako Goi Auzitegiaren epai berria eman arte. Epaian, JANKk eskubidea aitortzen die La Caixan 20 urte baino gehiagoko antzinatasuna duten lau langileri, 1997tik 1998ra kaleratu zituztenak,
|
dagokien
pentsio funtsaren zatia berreskuratzeko, nahiz eta enpresarekin finikito bat sinatu zuten, eta bertan erakunde horrekin “kontzeptu guztiak” kitatutzat ematen ziren.
|
|
2003
|
|
|
esan zion Tomasi. Gero azaldu zioten –batzuek keinuen bitartez, beste batzuek zarataka– beste pertsona bat ere
|
bazegoela
pentsioan. Kanpotarra.
|
|
|
Malcok esan zuen, ez bata ez bestea, hegoafrikarra zela. Inork ez zekien oso ondo noiz
|
zegoen
pentsioan eta noiz ez. Matildek, handitasuna maite zuenez, kanpotarrak hamabi hizkuntza hitz egiten zituela esan zuen, koma bat bera ere nahastu gabe –" Zazpi" Malcok– Oso oin handiak omen zituen; sudurra minuskuloa.
|
|
|
Herri txikia zela bai, hori gogoratzen zuen Romanek, oso oso txikia, eta ez
|
zegoela
pentsiorik edo lo egiteko lekurik. Eta abade batek hartu zuela Romanen koinatua, sakristian.
|
|
|
Bazirudien ordurako afalduta
|
zeudela
pentsioko izaki bizi guztiak eta enbarazu egiten ari zela Matias. Ez erabateko enbarazua; beste gizon bat ere bazegoelako mahaian oraindik:
|
|
|
Bazirudien hutsik
|
zegoela
pentsioa. Matias gelatik irten eta pasilloaren amaierarantz egin zuen.
|
|
2005
|
|
|
Martxoan, Eusko Legebiltzarrak elikadura pentsioak jasotzen ez diren kasuetan kaltetuei ordaintzeko gizarte fondoa eratzea onartu berri du eta erabakia datorren legegintzaldian jarriko dute martxan. Nahi ez duelako, ezin duelako edo desagertu delako aldeetako batek seme alabari
|
dagokion
pentsioa ordaintzen ez badio, Jaurlaritzak diru hori aurreratuko du eta ondoren kopurua berreskuratzen saiatuko da. Horregatik, Madrilgo lege proiektuari egindako zuzenketei esker Gobernuak onartu nahi duen elikadura pentsioen fondoak ez du EAEn eragin berezirik izango.
|
|
|
Adin horretatik aurrera, 1.250 euro gehiago sar daitezke betetzen den urte bakoitzeko, eta gehienez ere 24.250 euro. ·Gainera, urtean 2.000 euro arte eman daitezke ezkontidearen izenean
|
dagoen
pentsio plan batean (horregatik, ezkontideak urtean 8.000 eurotik beherako diru sarrerak baditu). ·Planaren ekarpena urte fiskaleko edozein egunetan egin daiteke, urtarrilaren 1etik abenduaren 31ra.
|
|
2007
|
|
|
Bertan, lo egiteaz gain, afaltzeko, gosaltzeko eta doan garbitzeko aukera izango dute. Atzo ireki zen lehen aldiz Landetxeko harrera zentroa, 87 plaza “etxerik gabekoentzat”, eta, beharren arabera, pixkanaka, Vallecasko CEMUS (30 plaza), hirian banatuta
|
dauden
pentsioak (egunean 42 plaza erreserbatu dira) eta, azkenik, Vallecasko zentro inauguratu berria (130 ohe). Dario Pérez Madera Samur Sozialaren arduradunak azaldu zuenez, indigenteek ezin dute eskuratu “arazo” bat adierazten duten laguntza baliabideei buruzko informazioa.
|
|
2009
|
|
|
Hala erabakia zutenez, Artekaleko liberatuak, bonbak leherrarazi baino lehen, la casa de todos utzi eta nor bere aldetik beste aterpetxe bat bilatzen saiatu ziren. Carlos eta Txutxo Abrisketa, kasu, Pozas 30ean
|
zegoen
pentsio batera joan ziren. Han jakin zuen Carlosek, Gasteizko Mahaia osatzen zuen militante taldea atxilotua izan zela.
|
|
2010
|
|
|
ELA eta LAB ez dira CCOOren eta UGTren zain
|
egon
pentsioen erreformaren aurkako greba egunera deitzeko. Erabakia ez da ustekabea; Espainiako sindikatuen balizko grebara aurreratuta, gehiengo sindikalak aldarrika dezake dinamika propioa duela.
|
|
|
Nola aurkeztu liteke arazo hau gai demografiko gisa, gaur egun Espainian langabezi tasa ia %19koa denean edota emakumeen %54 baino ez (Suedian %87) dagoenean lan merkatuan? Langabetu horiek lan eginez gero eta emakume langileen ehunekoa Suediakoa balitz, Espainian 10 milioi langile gehiago izango lirateke, eta ez
|
legoke
pentsio arazorik.
|
|
|
Zapaterok pentsioak pribatizatu nahi ditu. Ikusten badugu ze pozik zeuden Botin eta patronala, argi
|
dago
pentsioak pribatizatu nahi dituztela. Eta langileok galduko dugu.
|
|
|
Batzarraren aurretik, bozeramaile sozialistak esan du adostasun zabala
|
dagoela
pentsioak kalkulatzeko epea 15 urtetik 20 urtera luzatzeko eta akordioa helduko den esperantza agertu du. Gainera, erretiroa hartzeko adina 65 urtetik 67 urtera igotzeko neurriaren inguruan ere adostasunerako aukerak badaudela uste du.
|
|
|
Testuan, gainera, Batzordeak seguru aski errefusatu egingo du hurrengo urterako aurrez ikusita
|
dagoen
pentsioen izoztea, eta Toledoko Itunean eztabaidatu barik halako neurri gehiago ez egiteko eskatuko dio Gobernuari.
|
|
|
Oraingoz geldirik
|
dago
pentsio sistemaren erreforma
|
|
2011
|
|
|
Finkak narriadurak baditu enfiteusidunaren erru edo zabarkeriaren ondorioz, narriadurok hobekuntzekin konpentsa daitezke; eta hobekuntzak ez badira nahiko, enfiteusidunak betebehar pertsonala izango du horiek ordaintzeko, baita mugaeguneratuta eta preskribatu gabe
|
dauden
pentsioak ordaintzeko ere.
|
|
2012
|
|
|
Neurri horrek pentsiodunei eragingo die; izan ere, sendagaien %10 ordaindu dute, gehienez ere hilean (8 eta 18 euro artean). Neurri horietatik salbuetsita
|
daude
pentsio txikiena duten erretiratuak eta laguntzarik ez duten langabeak.
|
|
|
Zenbait arrazoirengatik kotizatu beharrik izan ez zen garaiak dira hutsarteak. Egoera horretan dagoen langileari
|
dagokion
pentsioa baino zertxobait handiagoa izaten laguntzeko, hutsune horiek dagokion aldian indarrean dagoen gutxieneko kotizazio oinarriarekin bete dira. Pentsioak Erreformatzeko 27/ 2011 Legeak, 2013ko urtarrilaren 1ean indarrean sartuko denak, aldatu egin zuen irizpide hori, eta, hala, hutsarteak zituen langile bat 19 urte lehenago kotizatutakoa betetzeko ekar daiteke, ekarpen horiek KPIarekin eguneratuta baitaude.
|
|
2013
|
|
|
Ofizialki 1978an utzi zenion desagertu izateari, eta zerraldorik gabeko defuntu bihurtu zintuzten abokatu laboralista baten laguntzaz. Munduak alarguntza aitortu behar ziolako amona Aurorari, baldin eta estatus horri
|
zegokion
pentsioa kobratzen hasiko bazen. Baldin eta behingoagatik etapa berri bati ekingo bazion, lanik egin behar izan gabe.
|
|
|
1995era arte, ez
|
zegoen
pentsio fondorik; kotizazioen bidez jasotzen zenarekin ordaintzen ziren pentsioak. 1995ean, Toledoko Itunean, inork ukitu zuen fondo bat sortu zuten.
|
|
2014
|
|
|
Errepikatzen zuen ez zuela inoiz hain zahartzaro gozoa izango zuenik espero. Aitaren alargun pentsioa jasotzen zuen, aitari gerran jarduteagatik
|
zegokion
pentsioa eta berea.
|
|
2015
|
|
|
Erretiro boluntarioa osatuko zen gero derrigorrezko erretiroarekin, arauzko adina beterik, 1977ko azaroaren 26an.
|
Zegokion
pentsioa Lurreko Ejertzitoko Nafarroako Alargun eta Zurtzen Elkarteari eman zion.
|
|
2016
|
|
|
Hego Euskal Herriko pentsiodunak eta Espainiako Estatukoak larrituta
|
daude
pentsioen eltzeitsuaren likidatze etengabearen aurrean. Espainiako Lan Ministeritzak Erreserba Funtseko 8.700 milioi euro erabili zuen uztaileko pentsioak ordaintzeko.
|
|
2017
|
|
|
Eta, hala eta guztiz ere, diru horrekin ez dago erronka handirik, nahiko justu behar duzu. Babes sozialaren eskumena hemengo erakundeen esku dago, eta egin behar dute ahalegina pentsio duinak bermatzeko, hau da, pentsio publiko duinak; izan ere, orain badakigu zenbateko negozioa
|
dagoen
pentsio pribatuekin?.
|
|
2018
|
|
|
Oraindik ere hor gabiltza bilobekin gora eta behera! Niri oraingoz ez
|
dagokit
pentsiorik, baina beharbada helduko zait eguna. Lotsagarria da alargunekin gertatzen dena; ahizpa daukat horrela, eta eskerrak semeek laguntzen dioten, gainerakoan jai edukiko luke”.
|
|
|
Lehenik eta behin, Karmele Iparragirrek hitz egin du, eta bizi duten" prekarietatea erabatekoa" dela azaldu du: " Nazkatuta
|
gaude
pentsioen %0, 25eko igoerarekin. Gure erosteko gaitasunak nabarmen egin du behera.
|
|
|
Astelehenetako elkarretaratzera noizean behin joaten dira, eta ez daude ados Alderdi Popularrak pentsioak %0, 25 areagotzearekin. Haien ustetan, desadostasun hori aldarrikatu beharra
|
dago
pentsio duinak lortzeko. «Batez ere, gure pentsioak hobetzeko joaten gara elkarretaratzera, baina ondorengoengatik ere bai, hein batean», azaldu dute.
|
|
|
Mauri Muro pentsiodun soraluzetarra “oso haserre”
|
dago
pentsioen igoera dela-eta. Azpimarratu nahi izan du, besteak beste, berak moduan beste pentsiodun askok astero astero plazaratzen diharduten haserre hau ez dela oraingoa, ezta gutxiago ere.
|
|
|
Goizeko zortzietarako Anaren deia. Jada prest
|
dagoela
pentsio azpian. Gosariaren aitzakian, hitz egiteko geratu dira.
|
|
|
Nik zera esan nion: ez
|
badago
pentsioak kobratzeko dirudik, zertarako dago AHTa eraikitzen, ez badakigu nora doan ezta zertarako den ere?
|
|
|
Batzarraren ostean, astelehenero mobilizatzen jarraitzeko deia egin duzue.1985ean borrokaren bidez lortutako gauza asko galdu egin dira eta, horrela jarraituz gero gazteek etorkizun eskasa edukiko dute. Guretzako baino, gazteentzako
|
daude
pentsioak dindilizka. Horregatik, gazteei ere babesa eskatzen diegu, gugaz mobilizatu daitezela.
|
|
2019
|
|
|
Sindikalista hasi nintzenean, justu krisialdia hasi zen, edo, hobe esanda, sistema ekonomikoa aldatzen hasi zen, eta bat batean mahai gainean
|
zegoen
pentsioen asuntoa, soldatak jaitsi ziren, hitzarmenak aldatu ziren hainbat arlotan… Lanean hori azaltzen nuenean, jendeak esaten zidan hori gertatzen zela eremu pribatuan, eta eremu publikoan, administrazioan, gauzak ezberdinak zirela eta guri ez zitzaigula tokatuko. Baina gero pribatizazioa justizian ere sartu zen.
|
|
|
1.200 eurokoa. Soldata duinik gabe, ez
|
dago
pentsio duinik. Prekarietatea areagotuko duten lan erreformak indargabetzea. eta 2013ko lan eta pentsio erreformen alde atzerakoiak indargabetu. Jasangarritasun faktorea betiko indargabetu. urte kotizatutako erretiro aurreratuari zigorrik ez. Genero arrazoiengatik gizonen eta emakumeen pentsioen artean dagoen arrakala desegiteko neurri eraginkorrak. Abantaila fiskalik ez, Pentsioen Plan Pribatu e...
|
|
2020
|
|
|
Horixe zuen urteko oporraldia. Hamarkadetan Gipuzkoako Plazan
|
zegoen
pentsio batean hartzen zuen ostatu zinemaldiak irauten zuen bitartean. Duela bospasei urte utzi zion joateari sarrerak lortzea gero eta zailagoa zelako eta, batik bat, ekartzen dituzten pelikulak oso txarrak iruditzen zaizkiolako.
|
|
|
industriaren ondoan, lan baldintza okerragoak dakartza). Argi dago orain indarrean
|
dauden
pentsio sistema publikoen gaineko presioa handitzen joango dela.
|
|
|
Frantziako Errepublikan, gaur egun
|
dagoen
pentsio sistema langile borrokaren emaitza zuzena da, 1930eko hamarkadan eta hurrengo urteetan indar handia hartu zuenak: Conseil National de la Resistance k, bere programan eskakizun hau babesten zuen.
|
|
|
Hala ere, inoiz ez da berandu hasteko, eta 50 urterekin finantza plan on bat egiten badugu, ezer ez da galduko. Erretiro berantiarra, urte gehiago aurrezten Zorionez —horrela dei badaiteke—, ez zara erretiratuko 65 urte eta 10 hilabeterekin, 2020an espainiarrak
|
dagokien
pentsiora sartzeko, baizik eta 67 urterekin. Beraz, aurrezteko 15 urte gehiago izan beharrean, beste bi izango dituzu.
|
|
|
Bikoteari
|
dagokion
pentsio osoaren araberakoa izatea alargunen pentsioa, eta kontratu duinak etxeetako langileentzat.
|
|
|
Bestalde, seinalatu dute" botere ekonomikoak"" gastuaren eta demografiaren arabera" zehazten dituela pentsioak. Ondorioztatu dute, horrez gain," ez
|
dagoela
pentsio duinik enplegu duinik gabe", eta horregatik egin dituzte, besteak beste, 2010 Lan Erreformari lotutako aldarrikapenak ere.
|
|
|
Bikoteari
|
dagokion
pentsio osoaren araberakoa izatea alargunen pentsioa, eta kontratu duinak etxeetako langileentzat.
|
|
|
hamarretik bederatzi pasatxo emakumeak ziren, eta hamarretik zortzi pasatxok hilean 1.000 euro baino gutxiago kobratzen zituzten. Alargunek jasotzen duten dirua hildako ezkontideari
|
zegokion
pentsioaren kotizazio oinarriaren erdia inguru izaten da –%54 Ipar Euskal Herrian eta %60 Hegoaldean–, eta Hegoaldeko pentsiodunek %100era igotzea eskatzen dute. Posible da aldi berean bi pentsio kobratzea:
|
|
|
Soldatapeko langileek –gehienak gizonezkoak– erretiro eskubidea irabazten zuten, eta ezkontideak ere –gehienak emazteak– diru harekin bizi ziren. Senarra hilez gero, emazteek zeharka eskuratzen zuten diru sarrera jasotzeko eskubidea –senarrari
|
zegokion
pentsioaren erdia inguru–, alargun pentsioaren bidez.
|
|
|
Aitzitik, bietan murriztuko dira batez besteko pentsioak. " Egia da desoreka handia
|
dagoela
pentsioa kalkulatzeko: langile publikoei azken sei hilabeteak hartzen zaizkie kontuan, eta besteei, 25 urterik onenak", onartu du.
|
|
|
Alargun pentsioa nabarmen handituko litzateke: alargunek, hildakoari
|
zegokion
pentsioaren %54 adinako saria jaso ordez, %70ekoa jasoko lukete.
|
|
|
" Nork bere aldetik borroka egiten dutenek porrotean egiten dute bat". Garcia Elosuak pentsatzen du" pena" izango litzatekeela hausturaren bat gertatzea," zeren funtsean ados
|
gaude
pentsio sistema publikoaren defentsan, zeina ez baita arazo ekonomiko bat, baizik eta aberastasunaren banaketaren arazo bat". Itxaropena du pentsiodunengan:
|
|
|
Alargunen prekaritatea eta sexu arrakala antzekoak badira ere Bidasoaren bi aldeetan, Gaindegiaren datuek erakusten dute Ipar Euskal Herrian indarrean
|
dagoen
pentsio sistemak oro har babes sozial zabalagoa eta orekatuagoa eskaintzen duela Hego Euskal Herrikoak baino. Agerian geratzen da, beraz, Espainiako pentsio ereduak tarte zabala duela babes soziala hobetzeko, baina, era berean, begi bistan geratzen da zeintzuk diren sistemaren mugak, Frantzia baita EB Europako Batasunean presio fiskal handiena duena –BPG barne produktu gordinaren %48koa 2019an– eta Gizarte Segurantzarako ekarpen handienak egiten dituena –soldataren %41–.
|
|
2021
|
|
|
Oraingo negoziazioetan, berriz, pentsioen sistemaren finantzaketan funtsezkoa diren elementuak daude mahai gainean, eta bat bereziki, jasangarritasun mekanismoaren ordezkoa edo, gobernuaren hitzetan, belaunaldi arteko berdintasun mekanismoa. Horrek zehaztuko du etorkizuneko pentsioen goratzea nola egingo den eta, funtsean, egun hutsik
|
dagoen
pentsioen sistemako kutxa nola beteko den.
|
|
|
Jose Luis Escriva Espainiako Gizarte ministroa harrituta
|
dago
pentsioen erreformari buruzko azken eztabaidarekin. «Ez dago ezer berririk.
|
|
|
Intzagatik abiatuko dita, 12:00etan. Amaitzear
|
dagoen
pentsioen lege proiektuaren lehen fasearen kontra protesta egingo dute. Deitzaileek azpimarratu dutenez, kalera irtengo dira euren eskubideak defendatzera," baina bakarrik ez egotea espero dugu".
|
|
2022
|
|
|
Kolektibo bakoitzak penalizazio batzuk ditu pentsioaren zenbatekoan, erretiroa denbora baino lehen hartzeagatik. Pentsio sistemaren bideragarritasuna Eragile sozialek eta politikoek urteak daramatzate indarrean
|
dagoen
pentsio sistemaren bideragarritasuna ziurtatuko duten erreformak diseinatzen, eta, gure inguruko beste herrialde batzuetan bezala, hiru zutabetan oinarritzen da: pentsio publikoa, enpresaren bidezko aurreikuspena eta banaka lortutako aurrezkia.
|
|
|
Baldin badaude alarguntza pentsioaren hainbat onuradun hau nabarmendu behar da: ez da pentsio bat sortzen bakoitzarentzat heriotzagatik
|
dagokion
pentsio bakarra da. onuradun bakoitzaren bizikidetza denboraren arabera banatzen da.
|
|
|
Horien artean daude heriotza ziurtagiria lortzea eta erregistroan inskribatzea. Gainera, ondoren adierazten den bezala, heriotzaren ondorengo hilabeteetan izapide gehiago egin behar dira herentzia onartzeko edo
|
dagokion
pentsioa lortzeko, besteak beste.
|
|
|
Pentsiodunen Mugimenduak argi du: «Ez
|
dago
pentsio duinik soldata duinik gabe».
|
|
|
Bertzalde, pentsiodunen mugimenduak oroitarazi duenez, «estatuko 2023ko aurrekontuetan bilduta
|
dago
pentsioak% 8,5 egokituko direla». Zenbakia «ez da makala» euren ustez, «baina bizitza garestitzearen azpitik gelditzen da.
|
|
2023
|
|
|
1873ko ekainaren 13an (9) Londondik idatzitako gutunean Vincentek berriro esaten zion Theori azkenaldian ikusitako koadroen, grabatuen eta litografien berri emateko. Esaten zion pozik
|
zegoela
pentsioan; goizeko bederatzietatik arratsaldeko seietara egiten zuela lana; larunbatetan, arratsaldeko laurak arte; Parisen oso ongi pasatu zuela, Louvre eta Luxenburgoko erakusketak ikusiz; Goupil enpresak Parisen hiru egoitza zituela eta Operakoa benetan handia eta ederra zela. Londongo ostatua urrun zegoela, baina atsegina zela; beste hiru apopilo alemaniar ere bazeudela ostatuan eta ongi pasatzen zutela elkarrekin, pianoa jo eta abestuz.
|
|
|
Zentzu horretan,
|
nago
pentsioen eztabaida soluziorik gabeko marko batean kokatzeaz gain, begi bakarrarekin soilik ikusten ari garela, bestea estalita. Esan nahi dut:
|
|
|
Ez dute beste erremediorik". Ildo beretik, pentsio duinak defendatzera animatu dituzte herritarrak, agintean bata edo bestea
|
egon
pentsio duinak defendatzea denoi dagokigula-eta.
|
|
|
Eta pentsamendu horiek buruan jira eta buelta zebilzkidala, eskua eman nioan gauaren gerizpean Austerlitzeko geltokiko kafetegi batean ezagutu nuen gizon ezezagunari eta geltokitik irten gintuan gauaren gerizpean. Ingurumarietan
|
zegoen
pentsio ttiki batean hartu genian ostatu. Logelako ohe estuaren ertzean, erantzi genitian arropak eta ezkontza eraztunak, hurbildu gintuan elkarrengana eta besarkada batez elkartu.
|
|
|
Hain gogotsu nengoen Eugenio Barba eta Odin Teatret ezagutzeko erokeria hori egin nuela, astebete lehenago joan, alegia. Beraz, Bielefelden nengoen, eta topaketak antolatzen zituen bertako hiriko Theaterlabor antzokiaren ondoan
|
zegoen
pentsio bat hartu nuen. Ez nekien zer egin eta bat batean antzokira gerturatzea bururatu zitzaidan.
|
|
|
Errelebuko langilearen eta jubilazio partziala hartu duen langilearen kotizazio oinarriak bat etorri behar dira hurrengo esanguran: errelebuko langilearen kotizazio oinarriak ez dira izango jubilazio partziala hartu duen langilearen kotizazio oinarrien batezbestekoaren %65 baino txikiagoak, kotizazio oinarri horiek izango direla jubilazio partzialari
|
dagokion
pentsioaren oinarri arauemailearen azken 6 hilabeteetakoak.
|
|
|
G Gehieneko atzeraeraginik eza: sortutako eta burututako egoerak ukitzen ditu (adib. aitortuta eta dagoeneko kobratuta
|
dauden
pentsioak ukitzeko xedea izatea).
|
|
|
G Erdi mailako atzeraeraginik eza: sortutako baina burutu gabeko egoerak ukitzen ditu (adib. aitortuta baina oraindik kobratzeko
|
dauden
pentsioak ukitzeko xedea izatea).
|