2002
|
|
Baimendutako koloratzaileen artean, ikerketak azoikoak aurkitu zituen, eta azoikoek kontrako erreakzioak eragin ditzakete horretarako prest dauden pertsonengan, eta asma krisia ere eragin dezakete, baina kasu horretan izan ezik ez zen bestelako ondorio kaltegarririk hauteman. Solteko salmenta Kontsumitzaile elkarteek litxarreriei buruz egiten duten kexa ohikoenetako bat da ez
|
dagoela
osagaien bilgarririk, bere formatuagatik soltean saldu behar den produktua baita. Legeak kaxetan fabrikatzailearen konposizioa eta izena dituen eranskailua agertzera behartzen duen arren, dendek ez dute beti betetzen.
|
|
Bestalde, horrelako prozesuetan oruxila erabiltzeak sufrerik eta beste konposatu batzuk egotea eragozten du. Horrek esan nahi du «instalazioko galdaretako gasen korrontean
|
dagoen
osagai poluitzaile bakarra esekiduran dauden partikula solidoak direla».
|
2003
|
|
Depresioaz ari garela, bi maila bereizten dira, funtsez: endogenoak gizakiari berez
|
dagozkion
osagaiak (are genetikoak ere) dituena; exogenoa, aldiz, kanpo faktoreek eragindakoa da.
|
|
Bartzelonako epaile batek Mediterraneoko Lay' s patatak merkaturatzea debekatu du, etiketan informazio engainagarria dutela uste baitu. Patata horien ontzian esaten da oliba olioz eginak
|
daudela
osagai nagusi gisa, baina %2 besterik ez dute.
|
|
Erabaki hori Zuzentaraua indarrean sartu eta hurrengo lau urteetan eman da gehienez. Bibliografía LEGE ERREFERENTZIA Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren zuzentarau proposamena, 2000/ 13/ EE Zuzentaraua aldatzen duena, elikagaietan
|
dauden
osagaiak adierazteari dagokionez.
|
|
Gai horri buruzko azterketa zientifikoek Batzordeari jakinaraziko diote osagai alergenoetatik eratorritako zein osagai edo substantziek galtzen duten kontrako erreakzioak eragiteko gaitasuna zenbait egoeratan. Batzordeak nahitaezko etiketei lotuta ez
|
dauden
osagaien edo substantzien zerrenda onartzeko oinarria izango da lortutako informazioa, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzari kontsulta egin ondoren, eta Erkidegoko erakunde horrek bere irizpena eman arte, bere egoerari buruzko behin betiko erabakia hartu ahal izateko. Erabaki hori Zuzentaraua indarrean sartu eta hurrengo lau urteetan eman da gehienez.
|
|
Gozoki horiek elikagai energetikoak dira, eta, nahiz eta gantz eduki handia izan, gantz azido asegabeek osatzen dute proportzio handiena (gantz onuragarria), erabilitako fruitu lehorretan ugariak baitira. Bestalde, turroi, mazapan eta girlatxe askoren orea egiteko erabiltzen diren oinarrizko osagaien artean ez da sartzen zeliakiaren kasuan kontraindikatuta
|
dagoen
osagairik (glutenarekiko intolerantzia, hau da, zenbait zerealetan dagoen proteinarekiko intolerantzia, hala nola garia, oloa, garagarra, zekalea eta tritikala gariaren eta ehunaren hibridoa). Hala ere, orea estaltzen duen olata, kasu askotan, gari irinez egiten da, eta, beraz, arretaz irakurri litzateke turroi bakoitzaren osagaien zerrenda, kasu horretan jan daitezkeela ziurtatzeko.
|
2005
|
|
2005 urtearen hasieran, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA, ingelesezko sigletan) lan-talde batek, araudi berriaren alde, elikagai alergeno arruntenen eta horien deribatuen nahitaezko aipamena justifikatzen duten froga ugari daudela adierazi zuen. EBko 2003/ 89/ EE Zuzentarau berriak, 2000/ 13/ EE Zuzentaraua aldatzen duenak, elikagaietan
|
dauden
osagaiak adierazteari dagokionez, ekoizleek balizko alergenoen hamabi talde daudela adierazi behar dute, aurrez ontziratutako elikagaietan adibidez, edari alkoholdunetan osagai gisa erabiltzen badira. Tiroz egindako glukosa siropeak, soja olio findua eta fruitu oskoldunetatik ateratako zenbait produktu alergenoak etiketatzeko baldintza berrietatik salbuetsita egon daitezke.
|
|
Suitzarrak, kristinak eta gauerdiak kafetegi bateko pieza tipikoak dira, eta eurite arratsalde bat ere egin daiteke, edozein despentsatan
|
dauden
osagaiekin prestatutako pasta erraz batetik abiatuta.
|
2006
|
|
Psikiatra ez bazara ere, zer iritzi duzu? Argi
|
dago
osagai soziala oso garrantzitsua dela, baina psikiatrek diote psikoterapiak ez duela funtzionatzen. Lanketak farmakologikoa izan behar du, baina, zalantzarik gabe, gizarte laguntzako eta laguntza psikologikoko neurriek gaixoa hobeto eboluzionatzea eragingo dute.
|
2008
|
|
Elikagai eta lehengai ugaritan
|
dagoen
osagai natural batek (3 APA) akrilamida agertzea eragiten du produktuak prozesatzean.
|
|
Beste batzuekin batera (piperrak, tipula, kalabazina, tomatea edo baratxuria) erabiltzen den barazkia da, espezia eta gozagarri aromak erraz xurgatzen baititu. Berenjenak, gainera, hornigai ezin hobeak dira, ezin hobeki integratzen baitira osagaiekin batera
|
dauden
osagaiekin eta betetzen direnekin. Aukera askoko barazkiak Barazkiak prestatzeko modu asko daude:
|
2009
|
|
zaporetsua eta krematsua delako gustatu zaie, eta alde txarrik ez diote aurkitu.Pascual, gurina250 gramoko ontzian etorri da, eta kiloak 7,88 euro balio du.Gurinik merkeenetakoa izan da.Elikadura aipamenak: A, D eta bitaminak lortzeko iturria.Etiketa gaizki emana du, ez baitu adierazten guztira zer portzentajetan duen koipekia (honako hau jartzen du etiketak; Gutxien,% 80 koipeki). Gainera, elikadura aipamen bat eginez gero (A, D eta bitaminak lortzeko iturria), nahitaez eman beharra
|
dago
osagaien zerrenda, baina ez du egiten.Produktuaren% 83 gantza da, eta horien% 70 saturatuak ditu (saturatu gehien daukanetakoa da). Gantz guztiaren% 2,4, berriz, trans gantzak ditu (naturalak). Dastatze proban honek lortu du emaitzarik kaskarrenetakoa (5,6 puntu eman dizkiote): zaporea eta kolorea gustatu zaizkie, baina kontsumitzaileen iritziz, ez da ongi zabaltzen.Central lechera asturiana, gurina250 gramoko ontzian etorri da, eta kiloak 8,43 euro balio du.Etiketa gaizki emana du:
|
2010
|
|
Europar Batasuneko exekutiboak entzima hori erabiltzeko baimena eskatzen zuen, baldin eta haragi nahasia dela zehazten bazen. Gainera, jatetxeetan debekatuta
|
zegoen
osagai hori duten haragikiak zerbitzatzea. Hala ere, eurodiputatuek erabaki zuten proposamen horrek “ezin duela saihestu horrelako establezimenduetan haragikiak erabiltzea”.
|
2011
|
|
Etxeko zopa, kroketa eta natillen zaporea errepikaezina da. Abantaila horiez gain, gaur egun merkatuan
|
dauden
osagaiak prezio lehiakorretan daude. Eta lehen igande platerak zirenak, gaur astearteko bazkaria dira.
|
2012
|
|
Erosketa planifikatu: asteko menuak diseinatu, hozkailuan eta jakitokian
|
dauden
osagaiak berrikusi, eta erosketen zerrenda bat idaztea behar beharrezkoa denarekin. Goserik gabe erostera joatea, beharrezkoak ez diren produktuak ez erosteko, eta, behin dendan sartuta, eskaintzei kasurik ez egitea.
|
|
Ramón Estruch doktorea, Klinic Ospitaleko Barne Medikuntza Zerbitzukoa, eta “El Martínez Angel de Navarra Unibertsitateko RETIC PREDIMED (Miguel 06/ 0045 Polifenolak 447 boluntarioei galdeketa bat eman zitzaien elikagaien kontsumo maiztasunari buruz, bai eta bateria neuropsikologiko bat ere, errendimendu kognitiboa zehazteko, batez ere memoriaren arloan. Horrez gain, polifenolen gernu iraizketa ere neurtu zen, Mediterraneoko elikagai askotan
|
dauden
osagai antioxidatzaile horien irensketaren markatzaile gisa. Azterketaren emaitzen arabera, oliba olio birjinaren kontsumoa hitzezko oroimenaren probetako puntuazio hobeekin lotzen zen, baita kafearen kontsumoarekin ere.
|
|
“en izoztua” legenda, eta, ondoren, prozesu horren data, nahitaezkoa da eraldatu gabeko haragietan, haragi produktuetan eta arrantza produktuetan. “en desizoztua” esamoldea produktu desizoztuetan agertu da saldu aurretik, azken produktuan
|
dauden
osagaiak, produkzioan izoztu behar diren beste batzuk edo ekintza horrek eragin negatiborik ez duenean. Etiketa nutrizionala.
|
|
Elikagai aromatikoetarako sudur elektronikoa. Usainean
|
dauden
osagai kimikoen kontzentrazioa neurtzen duen metodoa da. Nekazaritzako elikagaien industriarako tresna garrantzitsua da produktuen kalitatea hobetzeko.
|
2013
|
|
Udako ordutegiak merkataritza eta ostalaritzarekin lotutako negozioak bultzatzen ditu. Argi gehiago
|
egoteak
osagai psikologiko handia du: jende gehienari gehiago gustatzen zaio kalera ateratzea gauez baino.
|
|
zuntza Diabetesa duen txakurrak zerealak, osoko arroza eta zuntz ugariko fruta batzuk jan behar ditu. Diabetesa duen txakur baten dietan zuntz kontzentrazio handiko elikagaiak sartu behar dira, zenbait elikagaitan
|
dagoen
osagaia. txakurrak jaten dituen frutak, adibidez, sagarrak eta ahabiak.
|
2014
|
|
Irudia: to a55 Elikadura osagarrietan ezkutuan
|
dauden
osagaiak 2014ko ekainean, Estatu Batuetako National Center for Complementary and Alternative (NCCAM) delakoak informazio orri bat eskaini zien elikagai osagarriei. Produktu horiek osagai ugari izan ditzakete:
|
|
Landare jatorriko olioak edo koipeak osagaien zerrendan bildu ahal izango dira, «landare olioak» edo «landare gantzak» izendapenarekin, eta, ondoren, landare jatorria adieraziko da. Berritasun bat nanomaterial artifizialaren definizioa da; nanomaterialen forman
|
dauden
osagaiak zerrendan adierazi behar dira, eta, ondoren, parentesi arteko «nano» hitza. Kafeina asko duten edariek, gainera, ez dute gomendatzen haurrentzat edo haurdun dauden emakumeentzat eta bularreko haurrentzat, aipatutako kafeina edukiarekin.
|
2015
|
|
Saltsa horien oinarrian
|
dagoen
osagaia ozpina merkea da, eta, gainera, zaporea emateaz gain, elikagaiak kontserbatu ere egiten ditu.
|
|
Ardoa errezeta asko egiteko erabiltzen da, hala haragia, erreak, saltsak… eta postreak ere bai. Hainbat prestakin
|
daude
osagaien artean, baina ez da beti bera erabiltzen, platera osatzen duten elikagai motaren arabera: txabusinak eta zuriak, ehizakia osatzen duten txokoak, ehizarako beltzak, edo zenbait postre egiteko eztula… Izan ere, jakiak prestatzeko garaian, oso garrantzitsuak dira marinelak.
|
|
Oraingoz, ez dute nutrizio informaziorik behar %1, 2 baino alkohol gehiago duten edari alkoholdunek eta ontziratu gabeko elikagaiek.
|
Badaude
osagai bakarra duten eraldatu gabeko produktuak; landare usaintsu bat, espezia bat edo horien nahasteak; gatza eta gatzaren ordezkoak; mahaiko edulkoratzaileak; belarren eta fruten infusioak; tea, te kafeinagabea, berehalakoa edo disolbagarria, tearen estraktua, te berehalakoa edo disolbagarria, edo te kafeinagabearen estraktua, beste osagai erantsi batzuk ez dituztenak, tearen nutrizio balioa al...
|
2016
|
|
Elikagai gutxiago alferrik galtzen da, prestatu nahi diren errazioak baino ez baitira erabiltzen. Prozesu osoan egoera onean
|
dauden
osagaien kalitatea mantentzen da, saltokian, garraioan eta etxera iristen diren arte. Elikagai freskoak, haragia adibidez, hutsean ontziratuta etortzen dira.
|
2017
|
|
Beste %5a bakarrik (gehienez ere) etor daiteke ohiko ekoizpen moduetatik, eta justifikatua egon behar du horiek erabiltzea, hau da, ekoizpen ekologikoan eskuratzerik ez
|
dagoen
osagaiak izan behar dute.
|
|
Hasi Stock Argazkiak Ordenagailu batek hainbat elementu ditu bi kategoria handitan banatuta: hardwarea ekipo informatikoari konektatuta
|
dauden
osagai fisikoak dira, sagua eta abar. inprimagailu bat; eta softwarea funtzionatzen duen programak hartzen ditu, sistema eragiletik, Windows 10, edozein aplikazio mota arte.
|
2018
|
|
PES sindikatuak erantzun du: «Behar bezala erabiliz gero, ez
|
dago
osagaiek duten janaria kutsatzeko aukerarik». Nola ezagutu elikagai ontzi segurua Azkenik, hamar elkarrizketatutik seik badakite erabilera bakarreko ontziak ezin direla berrerabili.
|
2019
|
|
Inoiz ez. Ontziratutako ogietan
|
dauden
osagaiei buruzko informazio erreala ematen diguten etiketak izango dira beti. Ezin dira irakurtzeari utzi, eta adibide zehatz batekin azalduko dugu zergatik:
|
|
4 Semaforo nutrizionalari eta Nutrizio scorea, informazio egiazkoa eta oso praktikoa ematen duena. 5 Lehentasunez kontsumitzeko eta iraungitzeko datak bilatu eta beltzez
|
dauden
osagaiei kasu egin, alergiak edo intolerantziak izanez gero. 6 Ingurumenaren edo etikaren gaineko eragina eta animalien ongizatea kontuan hartzea.
|
2022
|
|
. Osagaiak taldekatzeko modu hori ez dago legedian jasota. Hala bada, gehien
|
dagoen
osagaia urdaia da, ondoren gibela eta, azkenik, haragia. Zer esan nahi du “leuna” izateak?
|
2023
|
|
Horietako batzuk osagai konposatuak dira, eta beste batzuk izen arraroak. Fideo horien pasta baino ez
|
dago
osagai askorekin osatua: gari irina, palma olioa, almidoi eraldatua, gatza, sodio karbonatoa, potasio karbonatoa… Eta ez dezagun esan ongailuei erreparatzen badiegu, horietan aroma, espezia, zapore emaile ugari baitaude.
|
|
Baina txikitan “taste of” (“a zaporea”) adierazten da, eta salmenta izendapenean “teriyaki zaporea” dela zehazten da. Azkenik, Demae Ramen Nissin ontziaren irudian ageri da wakame alga dirudiena, baina ez
|
dago
osagaien artean. Fabrikatzaile batzuen praktika ez oso etikoez gain, funtsezko arazoa da ez dagoela legezko betebeharrik osagaiak nabarmendu ahal izateko gutxieneko kopurua ezartzeko.
|
|
Edari horiek oso proportzio txikian
|
dauden
osagaiak dituzte. Erakutsiko dizugu zertan diren eginak eta zergatik ez diren aukera osasungarria
|