2010
|
|
" azken hiru belaunalditan desagerturikoak" dira (200 hizkuntza) beste muturrean ageri direnak, bosgarren kategorian alegia. tartean dira, laugarren kategorian zehatz esanda," egoera kritikoan" daudenak (538); hirugarren kategorian, berriz," arrisku larrian" daudenak (502), eta bigarrenean" arriskuan" daudenak (632). aitzitik, 2001eko atlasean, espainiako partean" arriskuan" eta Frantziako aldean" arrisku larrian" kalifikatu zuten gure hizkuntza; 2009ko 2 eta 3 mailetan, hurrenez hurren. beraz, unescoko hizkuntzalariek egoera arrunt okerragoan ikusi zuten 2001ean euskara 2009an baino. argi dago, horrenbestez, unescoren ikerketaren ondorioa: hobera egin du euskarak. gainera, aurreko atlasean ez bezala, unescok euskararen hiru lurraldeetako balorazio bakar eta bateratua egin zuen 2009koan, lurraldekako desberdintasunik egin gabe. horrela, bada, bistan da euskal autonomia erkidegoko hobekuntzari esker pasatu dela 2001ean" arriskuan" edo" arrisku larrian" egotetik 2009an" ahulezian"
|
egotera
oro har. euskal autonomia erkidegoko hobekuntza jarraituak konpentsatu ditu iparraldeko atzerakada etengabea eta nafarroako aurrerakada motela, eta, zentzu berean, nafarroako moteltasunak eta iparraldeko atzerakadak utzi dute eaeko euskararen egoera oraindik ere unescoren atlas horretan presente. euskararen egoera, bada, batzuk aitortzen dutena baino hobea eta askok nahiko luketena baino ahulagoa...
|
2011
|
|
(...) ekarpen xume bat izan daiteke zurruntasun kultural hori beratzen, biguntzen eta iraultzen has gaitezen". Alde dagoela iruditu zait orobat, ikuspegi kritiko batetik, Maria Jose Azurmendi20 Alde
|
egonik
oro har, azkenik, txosteneko punturen bat (Mitxelenaren pasarte luzetik ateratako ondorioa) lekuz kanpokoa iruditu zaio paula kasaresi21.
|
2016
|
|
Goragoko osasun mailetan eman litezkeen aurrerapausoen mende dago funtsean. Haren mende
|
dago
oro har eta haren lagungarri da gehienetan: ez euskalgintzaren osagai nagusi, are gutxiago muin.
|
2019
|
|
esana dugu dagoeneko, populazio espektroari dagokionez herri herrixka txikiak direla arnasgune gehienak, ia guztiak. demolinguistikazko analisiek argi erakusten dute, era berean, euskaldun gehienok arnasguneetatik kanpora bizi garela egungo egunean46 euskalgintzaren aktibazio gune gehienak arnasguneetatik kanpora daude orobat: administrazio atal elebidun nagusiak, euskarazko komunikabideak, argitaletxeak, unibertsitate eraikin eta ikergune gehienak, antzerkieta musika talde euskaldunak,.. horiek eta beste hainbat arnasguneetatik kanpora
|
daude
oro har. alde askotatik bazter fenomenoa dira arnasguneak, ez gizarte bizitaren berrikuntza habi. txikiak, gutxi eta bazter girokoak izanik, zergatik dira hain garrantzitsu, euskalgintza sendo asmozkoak ez ote luke euskaldun gehienon habitat nagusietan, XXI. mendearen euskarri diren hiriburu eta konurbazio gero eta zabalagoetan, zentratu behar?
|