2000
|
|
Irrati hedatzaileak kontuan izan behar ditu, soinua Sarean ipintzeko
|
dauden
molde desberdinak. Mundu Zabaleko Sareak hiru aukera ematen dizkigu audioa agertzeko orduan:
|
|
Nik amodioaren interesa besterik ez dut hasi da, apal, Lewinsky (A). Betidanik liluratu izan nau Clintonen mintzatzeko dohainak eta
|
egoteko
moldeak eta, bestalde, Clintonen (X) begietan goxotasun beharrizan handia ikusten nuen jarraitu du, begiak Danengan finkatuak.
|
2005
|
|
elkartea. Eta elkarte horretan, auskalo ze kausalitate eta kasualitategatik, toki askotan eskas
|
dagoen
molde bat taxutu da. Etorkizun ikuspegiak eraikitzeko gaitasuna (bisioa), epe desberdineko helburuak kateatzeko gaitasuna (estrategia), eta ekiteko gaitasuna.
|
2006
|
|
Baina, horrek ez du esan gura arrazionalizazio prozesu orok norabide hori hartu behar duenik. Bizitzaren arrazionalizatzea hainbat modutan eta norabidetan egin daiteke, ez
|
dago
molde bakarrik. Gure autorearen egitekoa arrazionalizatze jakin eta konkretu bat aztertzea izan da, lan profesionala abnegazioz biziko duen figura humano berriaren jatorrian dagoen espiritua aztertuko du, hain zuzen.
|
|
Liberalismoa, klasizismoa, erromantizismoa, tradizionalismoa, erlijio katolikoa, espainoltasuna, patriotismoa, honezkero dena nahas mahasten da, Errestaurazioarekin batera hasi eta luzatu den" Calderón-en auzia" delakoan() nabaritzen denez72 Eztabaida horietan alderdi erromantiko edo tradizionalistatik Böhl de Faber merkatari baina literaturazale hanburgotarra, Cadiz-en establitua, eta haren emazte Francisca de Larrea," doña Frasquita", nabarmendu dira73 Bion alaba izan da Cecilia Böhl de Faber, literatura espainolean Fernán Caballero bezala ezaguna. Baina Alcalá Galiano, etc., liberalek ere, jeinu espainolaz eta literaturaz, Alemaniatik zabaldu eta ja Europa osoan modan
|
zegoen
moldean idazten dute, batez ere emigrazio ingelesa ezagutu dutenek.
|
2007
|
|
Hotza nabarituagatik, harpearen beroa nigan isuri zen, odola bailitzan. Besoak gurutzatu nituen eta umekiaren
|
egon
moldea bilatu nuen, arrautza kuskuan biltzen balitz bezala. Ongi sentitzen nintzen.
|
2010
|
|
Edota berez klasikoak, egun bateko lasterketak, atsegin izan dituelako betidanik. Espainian ez
|
zegoen
molde horretako txirrindularirik orain 15 urte, eta Freirek bidea egin zuen. Bakar bakarrik.
|
2011
|
|
zeren, gaizki portatzen zinenean, besotik heldu eta halaxe erraten baitzizun gehienik ere: . Vade retro, Satur!?, latinetan jakitun zèn gizon bati
|
zegokion
moldean.
|
|
eta, horren ondorioz, hortik aurrera ez dira lehen bezalakoak izango gauza horiek, aurrez izandakoaren hurbilpen hutsak izango baitira onik onenean. Sekula ez da berriro eraikiko edo itxuratuko jatorrizko ingurune ekolinguistikoa lehen
|
zegoen
moldean. Beste modu batean adierazita, sekula ez da egongo jatorrizko etxera itzultzerik; ezta ere, orobat, ezaguna zen eta herriaren ispilu zen nortasun modu jakin hartara berriro itzultzerik.
|
|
Eskarmentuaren paperak dela-eta, beste kontu bat ekarri gura dut lerro hauetara, eta da Anjel Lertxundi bere saioetan garatzen ari den prosa eredu argi, jaso eta funtzionala, funtsa duena euskara jori eta ekumeniko batean, eta bai, esan gabe doa, zeregin horretan erakusten duen arduran eta adorean. Anjel Lertxundik, bistakoa denez, badu zer esanik, eta zer hori hor darabil ingudean tiriki tauki, harik eta
|
dagokion
moldea eta tonua ematen dion arte.
|
|
Gogoan izan behar da gaur egun egiten den ogi arruntak gatz gutxiago duela urte batzuk baino %25, 9 gutxiago. Ez da osasungarria ogi arruntaren ordez moldeko ogia erabiltzea beti Zer
|
dago
moldeko ogitik. Ogi mota horri buruzko kondairak askotarikoak dira eta, batzuetan, kontraesankorrak.
|
|
kontratu askatasuna ezarri eta, berari esker, hautsi kontratu bidez arautzen ez ziren gainontzeko harremanak (senidetasuna, auzotasuna, profesioa, kredoa). Azken hauek eskatzen baitzuten norbanakoaren leialtasun eta atxikimendu solidoa, hori ez zen gizarte" libreari"
|
zegokion
moldea. Marxek eta Engelsek maisuki diagnostikatu zuten kondizio modernoa Manifestu Komunistan:
|
2013
|
|
Ez zuten konponbiderik. Aita, alaba txikien lepotik barre egitearekin nahikoa izanda, ez zen inoiz ahaleginduko haien gangarkeria xelebrea hezten; eta ama, egokitasunetik hain urrun
|
zeuden
moldeen jabea bera ere, ez zen inondik ere gaitzaz konturatuko. Elizabeth eta Janek askotan biltzen zituzten euren indarrak Catherine eta Lydiaren buru arinkeria zuzentzeko eginahalean; baina amaren begi barkaberak neskatilei haria ematen zien bitartean, zein aurrerabide espero zitekeen?
|
2015
|
|
Aldikatzea zehazteko unean, ordea, Euskal Literaturaren historian zehar sortutako mugimendu literarioen muga kronologikoak ez datoz beti bat mugimendu horiek beroriek mendebaldeko kultura orokorrean izaten dituztenekin. Sarritan, aipatu denez, aurreko garai edo mugimendu bati
|
dagozkion
molde eta ideia literarioak, edukiak, praktikatzen dira eta, inoiz, joera propioz moldatzen da. Horrek, aldikatze lana zaildu eta katramilatzen duten diskordantziak dakartza.
|
|
Lehenengo kasuan, berankor baina artean garaiko izan daiteke, eta bizigiroari atxiki, aldiko adierazpide eta edukietan, amaitu baino lehen, txertatu. Bigarrenean, ordea, berankortasuna anakronismo, desfase garbi, bihurtzen da, joandako garaiari
|
dagozkion
moldeak eta jarrerak baliatzen baitira.
|
|
Eraikin okupatu bat dirudi, argi eskasia, kristal hautsiak eta pareten egoera kaskarra ikusita. Auzoko kolektibo guztiei irekita dagoen gunea da egun. Asanbladan eratzen den kolektiboak programatzen ditu kultur jarduerak, beti ere kulturaren kudeaketa klasikotik urruti
|
dauden
moldeetan: koste gutxiko ekimenak, elkartasunezkoak, kultura librea...
|
|
Bera izan zela editorea erantzun zion ezezagun hari. Aski zuen baietz esatea, baina bere itxura eta
|
egoteko
moldea hurbila sentitu zuen, han zegoen faunaren artean hurbilena, batek daki zer arrazoik antro hartara eramana. Hotz sentitu zuen Odile Moresen begirada, hieratiko Aretxabaleta.
|
|
Izan zitzaketen antzeko gustuak, gustu batzuk beharbada, gazte sasoian bederen, baina, aldi berean bazen gehiago hurbiltzen uzten ez zien indar bat. Gehiago zeukana munduan
|
egoteko
moldetik mundua ikustekotik baino. Esan nahi baita, Odile Moresek bazuela munduan egoteko modu bat, zenbait arlotan estandarretik kanpokoa.
|
2016
|
|
«Badago kontakizun ofizial bat, baina kontra egiten du kontakizun horren parte direnen bizipenekin.
|
Badaude
molde ofizialean kabitzen ez diren istorioak: ahuldadearen ikuspegitik, sexualitatetik, printzipio politikoetatik, ahalduntze ikuspegitik.
|
|
Gorputzaren
|
egon
moldea euskarriari egokitzea.
|
2017
|
|
Eta haren presentzia senditzen nuen, senditzen, sekulan baino handiagoa. Haren ahotsa, haren irria, haren kurritzeko edo jarririk
|
egoteko
moldea, denak ene baitan bizi ziren. Denak arraberritzen nituen.
|
|
Gaurko bertsolaria, ezer izatekotan, trebea da, baina ez bere presentziak, ez bere hitzak (nonahi presente egon daitekeelako,), ez du karga hori, ez behinik behin distantzia laburrean ematen denean. Denborak eta distantziak hartara ekarrita, laburrean bertsolariak gehiago tirako dio fisikoari, begitik sartzen denari, topikoari, eraikita
|
dagoen
moldeari, horrek berarekin dakartzan arrisku guztiekin. Azken finean, topikoen eraikuntzak asko du gizartean nagusi diren balioetatik.
|
|
Existentzialismoaren abiapuntua existentzia da: " existentzia esentziaren aurretik doa". 17 Alegia, ez
|
dago
molde jakin bat gizaki izateko, gizakia lehenik existitu egiten da eta gero definitzen. Horregatik, Sartrerentzat, kontua ez da hainbeste Jainkorik baden edo ez, baizik eta egoteak ez duela ezer aldatzen.
|
2019
|
|
Gure aitak utzitako landa etxetxo batean bizi nintzen ni orduan, urtebeteko baimen aldian. Ezagutzen duzue noski kosta ordeka hori, non gau eta egun haizeak txistu jotzen baituen ihien artean; non, tarteka marteka han hemen, zutik zein etzanda, jainkoenak izandako harritzar horiek ikusten baitiren, eta halakoxe kezkagarri zera bat mantendu baituten beren jarreran, beren
|
egon
moldean, beren forman. Betiro iruditu izan zait piztu egingo direla, zelaian zehar joaten ikusi behar ditudala granitozko kolosoen pauso motel astunean, edota hegan egiten hasi behar dutela, harrizko hegal itzelekin, Druiden paradisu aldera.
|
2020
|
|
Segundo ur gaineko bitsetan zegoen. Aitortzen zion bere buruari Matilde hantuste samarra zela, baina horrek ere erakartzen zuen; sinetsita
|
zegoen
molde zurrun horien atzean, bere bizitzako maitasuna zegoela. Bere arretak eta losintxek eraitsiko zuten gotorlekua.
|
|
Kultura batek herri izaera bat suposatzen du. Munduan
|
egoteko
molde zehatz eta jakina. Badaki hori Barandiaranek.
|
|
Badaki hori Barandiaranek. Eta munduan
|
egoteko
molde asko dagoela. Kultura bakoitzak du berea.
|
2021
|
|
Hondarribiko arraunlariak nabarmendu duenez, ontzia biratzean «alde handia»
|
dago
molde berriko traineruaren eta zaharraren artean. Honela azaldu du:
|
|
Denborak eta distantziak hartara ekarrita, laburrean bertsolariak gehiago tirako dio fisikoari, begitik sartzen denari, topikoari, eraikita
|
dagoen
moldeari, horrek berarekin dakartzan arrisku guztiekin. Azken finean, topikoen eraikuntzak asko du gizartean nagusi diren balioetatik.
|
2022
|
|
Sarrionandiarenean literaturan, zeharka bada ere, edozein egileren obran gertatzen den gisan, besteak beste, aipatutako engaiamenduaren nondik norakoak nabarmentzen dira, literaturari
|
dagokion
moldean eta mailan isuriak. Hain zuzen ere, ostertz berrietara eramaten gaituztenen artean menturatuz eman izan natzaio idatz bideari; bereziki azken idazlanetara mugatuta (Habanako gaukaria trilogia), gai anitzi buruzko gogoetak dakartzatelako eta, gainera, abantzu berrogei urteren ondoren ageriko maneran eta nondik idatzi dituen lehenak direlako.
|
|
Aurpegiaren espresioa, soa eta
|
egoteko
moldea dira gutiziaren lehen seinaleak.
|
2023
|
|
Aurpegiera definitu bat, begiradaren indarra, norabidea eta intentzioa, bizkarrezurraren kokatzea, paparra kanporantz edo barrurantz edukitzea, eskuen maneiua, pelbisaren, aldakaren eta belaunen kokapena, oinen lurrarekiko kontaktua. Dena
|
dago
molde baten barruan sartu beharra. Eta ahotsarekin ere berdin.
|