|
2010
|
|
|
XiX. mende erditik aurrera, jada ohartu ziren horretaz gizon emakumeak. horrenbestez, galdera hori erroldan sartzen lehenak izan ziren oinarri demokratiko sendoak zituzten herrialdeak —hala nola erresuma batua— eta beren mugen barruan hizkuntzaaniztasunaren ehuneko handia zutenak —hala nola belgika, Suitza eta austria hungariako inperioa— hau da, eta ezin zen bestela izan, hizkuntza horiei legezko aitortza edo, gutxienez, kultura mailako aitortza handiena eman zieten estatuak izan ziren lehenak, erroldetan bertako hizkuntzen ezagutza mailaz herritarrei galdera egiten. harritzekoa da, ordea, espainiak, hizkuntza aniztasun hain handia izanik, inoiz ez txertatzea erroldan inolako galdera demolinguistikorik. ...atzearen kontzientzia hartzeko. zalantzarik gabe, ondorio hori zuelako, ez zuen espainiak ofizialki egiaztatu nahi izan zer hedapen geografiko eta demografiko zuten bere berezko hizkuntzek. ez da zaila imajinatzea euskarari buruzko zer datu emango zituen XiX. mende erdialdean egindako hizkuntza erroldak, hegoaldean. ladislao Velascoren lanen arabera5 (1867 urte ingurukoak), 780.000 pertsona inguru
|
zeuden
lau lurraldeetan, eta horien %50 baino gehixeago ziren euskaldunak; eta badirudi euskaldun gehienak elebakarrak izango zirela. edonola ere, kaltea eginda dago, eta 125 urtean zehar bildu ahal izango liratekeen datu demolinguistikoak betirako galdu dira. bada beste datu bat, espainiako demolinguistika oraindik gaztearen adierazgarriago dena. europako berrogeita hamar estatu ingururen artean, badir... biztanleen ahozko nahiz idatzizko mailaz, familiaren bidezko transmisioEspainiak bere baitako hizkuntzaaniztasunarekiko historikoki izan duen jarrera izan da hura ukatzea eta hizkuntza bakarra inposatzea.
|
|
2011
|
|
|
Zerbitzuetako behin behineko kontratuek uda sasoian sortzen duten desoreka garaia igaro ondoren, errealitateak gogor astindu du beste behin ere lan merkatua, eta azkenaldiko murrizketa sozialek langabeziaren igoeran zerikusi handia dutela onartu behar izan dute arduradun politikoek. 2008ko abuztuan, krisia lehertu baino pixka bat lehenago, 107.000 langabetu
|
zeuden
lau lurraldeetan; hiru urte geroago 184.524 euskal herritar daude lanik gabe. Ipar euskal Herrian, aldiz, 2011 hasieran 17.000 lagunetik gora ari ziren lana bilatzen, Baionako Merkataritza eta Industria Ganberaren arabera, lan egiteko moduan diren biztanleen %8, 4.
|
|
2018
|
|
|
Ni foru parlamentari eta Eusko Kontseilu Nagusiko presidente izatea ez zen, berez, hain gauza arraroa. Momentu hartan, harreman eta batasun handiagoa
|
zegoen
lau lurraldeen artean; Soltxaga tafallarra, adibidez, Eusko Kontseilu Nagusian zegoen, eta Urralburu zen Euskal Parlamentarien Asanbleako idazkaria.
|
|
2021
|
|
|
Alde batetik, bilakaera epidemiologikoan beheranzko jaitsiera geratu egin delako, eta, bestetik, hirugarren olatuari begira, adierazle kezkagarria delako: osasun arduradunen arabera, 250 kasutik gorako intzidentzian koronabirusa hedatzeko arriskua muturrekoa da, eta, hortaz, egoera horretatik gertu
|
daude
lau lurraldeak.
|