|
2002
|
|
|
Haren presentzia hain da ezaguna, ezen oharkabean ere gertatzen baita, nahiz eta haren zakilak ikusgarriak izan. Luma haztegiak garai horretan
|
daude
landarediaren ziklo osoan. Bere peteetatik milaka hazi askatzen hasi dira, eta haizeak zabaldu egingo ditu hurrengo udaberrian lursail berriak koloniza ditzaten.
|
|
2008
|
|
|
Kosme deuna eta Damian deunaren baselizatik gertu dagoen Lokiz gailurra da mendizerrako zati horretako puntu garaiena (1.115 m), eta bertara abiatuko gara, ostera haranera jaitsi aurretik. Lokizeko Santiago ermitatik gertu mendizerraren ertzera inguratzerik ez
|
dagoenez
landaredia oso itxia baita, sapalda zeharkatzen duen bide zabaletik egingo ditugu ondorengo kilometroak, harik eta, Sartzaleta gailurretik hurbil, landaredia apur bat urritu eta, orduan bai, amildegiaren ertzean bertan ibiltzeko aukera izan arte.
|
|
|
Zabaltza ekologikoen motak eta prezioak Teilatu berde horiek instalatzeko, geruza batzuk gainjarri behar dira eraikinaren estalkiaren gainean. Hala, eraikinaren egitura isolatuta geratzen da, eta azalera berezia
|
dago
landaredia landatu eta mantentzeko eta ura drainatzeko. Hautatutako landare espezieei dagokienez, hiriko klima eta eraikinaren ezaugarri fisikoak hartzen dira kontuan; hala ere, egokienak altuera txikikoak dira, hazteko eta zabaltzeko ahalmen azkarra dute, lehortearekiko erresistenteak dira eta mantentze lan gutxi behar dute.
|
|
2011
|
|
|
“Kasu askotan, suteak nekazaritza edo artzaintza lurretan hasten dira, eta berehala hedatzen dira inguruko basoetara”, azaldu zuen FAOko baso suteen kudeaketan aditua den Pieter van Lierop ek. Lierop ek adierazi zuenez, zaborra eta laboreetako hondakinak erretzen direnean, edo landaredia lurra laborantzara edo eraikuntzara zabaltzeko, edo larreak, ekoizpena areagotzeko, “beti
|
dago
landaredian edo basoetan sute handiak eragiteko arriskua, batez ere klima lehorra eta beroa bada”, baina gogorarazi zuen neurri praktiko batzuk har daitezkeela sua nekazaritza eremuetatik zabaltzeko arriskuak murrizteko. Van Lierop ek proposatutako neurrien artean dago sua egoki erabiltzea, suhesi naturalekin paisaia askotarikoa sortzea lurraren erabilera desberdinen konbinazioaren bidez, eta erretzea haize indartsurik ez dagoenean eta ingurunea lehorregi ez dagoenean.
|
|
2015
|
|
|
Hasi
|
dagoen
landaredia pikatuz eta sasiz garbituz: ongarri berdeak, uzta hondakinak, etab. Hondakin begetalek hezetasuna galtzeko, lanak hasi baino 8 egun lehenagotik lurrazalean egotea komeni da.
|
|
|
Aurrerapen horren arrazoia izan da garai hauetarako kondizio meteorologiko arraroak, lehorrak eta beroak, izan direla Sotoak. «Ia geldiezina» izan da suaren hedapena, ziurtatu du De la Calle, tenperatura altuak direla eta, 20 gradu lortu direla, euri gutxi
|
dagoelako
landaredi lehorra eta 120 kilometro orduko hegoaldeko haize bolada. Theo Oberhuber ek, Ekologistak Martxan taldearen koordinatzaileak, klima aldaketa ere gogorarazten du:
|
|
2016
|
|
|
Airean eta itsasoan zebiltzan arrain eta hegaztien ondotik, abere lurtarrak asmatu zituzten, orduko jadanik
|
zegoen
landaredi miresgarri baten erdian.
|
|
2017
|
|
|
Jaurtiketa ez zitekeen zaila izan, oreina gizonarengandik pare bat urratsera baitzegoen. Irudian
|
zegoen
landaredi trinkoan ez zen zaila izango bazkatzen ari zen orein batengana hurbiltzea. Eta ehizan parte hartzeko aurrera jauzten ari ziren zakur tantodunak hezita zeuden gezia bota arte atzean geratzeko.
|
|
2019
|
|
|
Mendietako hotz-beroak ere bere lege partikularrak ditu: legedi hori ondoen ezagutzen duena mendien altzoan kokatuta
|
dagoen
landaredia da. Hark seinalatzen du klima hori egokien:
|
|
2021
|
|
|
ez zirudien posible hari baten muturretik agertaraztea. Amildegi bat
|
zegoen
landaredi ilauneko mundu haren eta Blomarten presentziak argitzen zituen kaleen artean.
|
|
|
baso osasuntsu batek bere zati guztiak behar ditu: zuhaitzak, zuhaixkak eta espezie eta adin desberdinetako gainerako landareak; egur hila eta deskonposizioan
|
dagoen
landaredia; espezie horiei lotutako fauna; lurzorua, bere atal mineral eta organikoarekin; sistema hidrikoa; eta gutxien ikusten den baina garrantzi gutxien ez duen zatia: onddoak, bakterioak, intsektuak, zizareak...
|
|
2022
|
|
|
Glaziarren urtzea klima aldaketaren ikur bilakatu da. Lausanako Unibertsitateko eta Basileako Unibertsitateko (Suitza) ikertzaileek egiaztatu dute azkeneko hamarkadetan zuhaitz lerroaren gainetik
|
dagoen
landaredia ia %80 hazi dela Alpeetan. Tenperatura gora joan ahala, izotz gutxiago dago, eta, ondorioz, gero eta berdeagoak izango dira Alpeak.
|