2000
|
|
Eta nola eman zigun misionestak aditzerat denboraren neurri gabeko neurria...! Izan ere, haur hura betiko
|
zegoen
kondenatua, zeren pena eternala baitzen bekatu mortalaren ordaina eta ez pena tenporala...! " Imajina ezazue ezen mutila infernurat doan mementuan inurri bat ateratzen dela Urbiaindik Iruñarat —erran zigun, elizako itzalen artean bere iduri berez handia are handiagoa egiten zela, ipuineko jigant baten eredurat—; edo, hobeki, imajina ezazue ezen inurriak badakiela igerian, eta Urbiaindik mundu berrirantz abiatzen dela, Indietarat, orain oinez, orain igeri...
|
2011
|
|
Anastasiak entzuna zuen nola hiltzera
|
zeuden
kondenatuei zigorra aldatu eta giltzapeko zigorra jasotzen zuten: urte luzeetakoa, hori bai; itzalpean sartu zèn urtean, halaber, ezagutu zuen emakume baten kasua, zeinak, hamabortz urtera kondenatua izan arren, bortz bakarrik egin behar izan baitzituen:
|
|
Begiak eta ahoa zabalik geratzen ziren soldaduak, eta zerua kristal koxkorretan birrindurik jausten zen, baina ez zen gaueko izarrik ez eguneko urdinik erortzen. Kanoi hotsek ikararazten zuten eguratsa, metrailak zuhaitz eta landare guztiak erauzirik zituen, baina mundua iraupenera
|
zegoen
kondenaturik.
|
|
Ea espainolez gainerako hizkuntzak han, hura España baitzen, debekaturik zeudela enteratuta zegoen galdetu zioten orduan. Eta ea zenbat urtetara
|
zegoen
kondenatuta. Ez zuen erantzuteko astirik izan.
|
|
–Eta gainera gauekoek ez dute ordurik, eta begira zelako morrontza ezartzen digun guri erlojuak, dio gazte lodiak orratz hain motelak seinalatuz?. Nik gauekoa izan nahi nuke, baina egunekoa izatera
|
nago
kondenaturik, hauxe da ene gogoeten ondorioa?
|
|
–Alderantziz ere esan liteke: nekazaritza asmatu zutenean, lur puska bati loturik
|
egotera
kondenatu zirela gizon emakumeak.
|
2012
|
|
Eta egia esatea nahi badun, hobe, gogor jartzen hasi zen, zertarako hemen barruan
|
egotera
kondenatzen gaituen jendearen aurpegia ikusi?
|
|
Prest
|
nago
kondenatzeko. Hain nago burubidean sendo,
|
|
Baina ezin da ahaztu bizitzea egokitu zitzaion garaia, determinismoa nagusi zen momentua. Felicite, Bihotz apal bat eko pertsonaia, jostailua da patuaren eskuetan, eta Emma irakurtzen hasten denean Rousseauren Eloisa Berria, garbi ikusten da saio guztiak porrotera
|
daudela
kondenaturik. Horretan ez baitago engainurik.
|
2016
|
|
Burgos-ko Gerla Kontseilu ospatsu hartan hiru emakume
|
zeuden
kondenatuen artean: Jone Dorronsoro, Arantza Arruti eta Itziar Aizpurua PUNTO Y HORA honetan, Itziar mintzatuko zaigu Euskadi-ko egoeraz; eta xeheki egingo du, eta inolako trabarik gabe.
|
|
1) Zer dago amildegiaren sakon zuloan? 2) Ba al du gorputzak hil ondorengo atsedenik, ala alderrai ibiltzera
|
dago
kondenatua sekula betiko? 3) Erortze horretan ezerez huts batean desintegratzen ote dira gorputz arimak, ala oso osorik iristen dira beheko pausaleku goxoraino?
|
2017
|
|
Semaforoa gorri, eta haien aurretik kotxe bat, beste bat atzetik. Geldirik
|
egotera
kondenatuta, non eta etxetik bostehun metro eskasera.
|
2019
|
|
Ez dago batere garbi zer esan nahi duen zorion hitzak, eta are gutxiago egiaz zer balio dituen atzean; ez dago modurik besteren zoriona neurtzeko, eta beti da erraza zorionekotzat jotzea inposatu nahi den egoera: geldi
|
egotera
kondenatuak, bereziki, zoriontsutzat jotzen dituzte, zoriona gelditasun delako aitzakiarekin. Nozio horretaz, beraz, ez gara ariko.
|
|
Lohialdi horretan dagoen emakumearen inguruko tabuetan, harekiko tratu sexualaren debekua da guztietan zorrotzena. Lebitarren liburuak zazpi egun kutsaturik
|
egotera
kondenatzen du arau hori urratzen duen gizona. Manuren Legeak gogorragoak dira:
|
|
–Emakumea, espresuki gizonarentzat sortua izanik, ez da gehiago izanen mundua bururatzean, orduan ez baitu beteko sortzetiko xedea, eta hortik segitzen da, baitezpada, haren arima ez dela hilezkorra?. Ez hain gogor, baina Rousseauk ere, burgesiaren bozeramailearena eginez, senarraren eta amatasunaren mendean
|
egotera
kondenatu emakumea: –Emakumeen heziketa guztiak gizonen ingurukoa izan behar du[...] Gizonari amore emateko sortua da emakumea, eta haren bidegabekeriak eramateko?.
|
|
Hala ere, emakume ezkongabeak ahalmen zibil guztiak zituen; ezkontzak, berriz, mundiumari eusten zion. Emazteak obedientzia zor zion senarrari; adulterioa izanez gero, gizonak lor zezakeen emaztea preso
|
egotera
kondenatzea eta dibortzioa eskuratzea; legearen arabera, barkakizun zen emaztea hiltzea adulterio delitu gorian harrapatuz gero; aldiz, senarrari isun bat baino ezin zitzaion ezarri ohaidea ezkon etxera eramanez gero, eta halakoetan bakarrik lor zezakeen emakumeak dibortzioa. Gizonak erabakitzen zuen ezkon etxea zein izango zen; eskubide gehiago zituen seme alaben gainean amak baino; eta, bazter utzirik emazteak enpresa komertzial bat gidatzen zuenekoa, senarrak baimena eman behar zion zernahi obligazio hartzeko.
|
|
Ama modu konkretuan, sentsualean desiratu duen nerabeak, beharbada, oro har emakumea desiratu du harengan: edozein emakumeren ondoan baretuko da nerabe horren tenperamentuaren sua; ez
|
dago
kondenatua intzestuaren nostalgiara. Amari begirune ezti baina platonikoa izan dion gizon gazteak, ostera, desira dezake emakumeak bat egitea beti ama araztasunarekin.
|
|
Gizonen begietan, nor bere buruarentzat horren iluntasuna nabariagoa da bestetasun femeninoan; ezin dute ulertu, inolako sinpatiaren eraginez, haren esperientzia singularra: emakumearen plazer erotikoaren kalitatea, hilerokoaren nekeak, erdiminak, halakoak ezagutu gabe
|
egotera
kondenaturik daude gizonak. Egiaz, misterioa elkarrekikoa da:
|
|
Patriarkatuaren garaipena ez zen izan ez zoriaren ondorio, ez iraultza bortitz baten emaitza. Gizadiaren hastapenetik, gizonek modua izan dute, beren abantaila biologikoari esker, subjektu subirano bakar gisa berresteko beren burua; sekula ez diote uko egin pribilegio horri; partez, beren existentzia alienatu dute Naturan eta Emakumearengan, baina gero ostera konkistatu dute; emakumea, Bestearen rola jokatzera kondenaturik, halaber
|
dago
kondenatua indar prekario bat bakarrik edukitzera: esklabo nahiz idolo izan, emakumeak ez du sekula aukeratu bere zortea.
|
2021
|
|
Ez baitira gauza bera bizirautea eta bizitzea. Xede bakarra bizirautea dutenak jaio aurretik
|
daude
kondenatuta.
|
2023
|
|
Horrekin batera, baina, burdinazko kate lodiak ezarri zizkion ariman. Erabateko pobreziatik salbatu zuen, baita beti zorpean
|
egotera
kondenatu ere.
|
|
–Nik aholku bat besterik ez dizuet emango –dio Bakarnek– Maitatzeko edo larrua jotzeko norbait aukeratu behar baduzue, izan dadila koadro baten barruan
|
egotera
kondenatzen ez zaituen norbait. Izan dadila koadroa zuekin batera lau eskutara margotzeko gogoa duen norbait.
|