|
2000
|
|
|
—Kanpoan nagoela, norbait bisita egiterat baletorkit, erraiok ezen arratoien ohituren studiatzerat joan naizela, zeren, diotenez, ez
|
baitago
gartzela baino leku hoberik hartarakotz. Eta zaindu ongi Luthero.
|
|
|
Preso arrunten ingurunetik landa, gure kolektiboan ere badira frankismoan kartzelan egondakoak. Antxon 1981etik
|
dago
kartzelan, eta horren aspaldiko kontuak frankismoaren lausokoak iruditzen zaizkit; oso antzinakoak nolanahi ere.
|
|
2002
|
|
|
Jatorrizkoan bezala, Agirre zaharra espetxeko horma artean aurkituko dugu, euskal preso gaztez eta funtzionarioz ingururaturik. Inork ez daki zergatik
|
dagoen
kartzelan zaharra, ez eta zeren bila dabilen, eta fidagaiztasuna nagusituko da haren inguruan. Baina Agirre zaharrak ez du etsiko.
|
|
2003
|
|
|
Gizarte eta sistema politiko honek ekoizten duen «kaka» kontzentratzen da kartzelan. Preso sozialak ez
|
daude
kartzelan arrazoi politiko konkretu batengatik, baina egoera politikoaren ondorio zuzena dira. Niretzat «soziala» adjektiboa ez da mespretxuzkoa.
|
|
|
Michael, aita eta ama zergatik
|
daude
kartzelan?
|
|
2004
|
|
|
Gure ardura oso handia da gatazkaren efektuak oso dramatikoak direlako. Azken bi mendeetan Euskal Herrian ez
|
dago
kartzela, heriotza eta errepresio politikoa ezagutu ez duen belaunaldirik. Garaia da bakean bizitzeko eta politikagintza' normalizatu' bat egiteko.
|
|
|
Aro eta egoera guztietako presoek burutu duten historiako ihesik handienetako bat aurrera eraman zuten Ezkabako tontor eta maldetan barrena, 795 presok 1938ko maiatzaren 22an. Ordurako arras jabetuta
|
zeuden
kartzelako zaintzaileen eta soldaduen ohiturez. Ongi zekiten zuzendariaren ohiko hutsuneari, egun horretan, igandea zelako, soldadu askorena eta baita buru zuten alferizena ere gehitzen zitzaiela.
|
|
2005
|
|
|
Eta intsumisioaren hautua egin zuten lehen ausartek kartzela jaso zuten ordainetan. Zorionez, hurrengo urtetan intsumitu deklaratuko ziren guztientzat ziegarik ez
|
zegoen
kartzeletan. Eta gero eta garbiago zuen gizarteak gazteak ez zituela zerbitzu militarrean ikusi nahi; are garbiago, ziurrenik, atzerrira begiratuta.
|
|
2007
|
|
|
Kartzela, azken batean, gizartearen ispilu gogorrena da.
|
Badago
kartzelan bestela jarduterik: zazpi mila preso batera ez jarrita, haiei zer edo zer erakutsiz, lagunduz. baita laguntza psikologikoa emanez ere, baina, azkenean, gizartearen araberakoa da kartzela.
|
|
2008
|
|
|
«Antzinakoa berreskuratzeko plana aurkeztu dut, baina oraindik ez didate erantzunik eman», azaldu du Langraiz Okako alkateak. Zadorra ertzean
|
dagoen
kartzelak paisaia balio handia du. Aurkeztutako planari baietza ematekotan, zaharkituak dauden eraikinak bota, eta larre berdeetarako lekua utziko duela adierazi du alkateak.
|
|
2009
|
|
|
Espainiako Gobernuarentzat ETAren ingurua galaxia bat baino handiagoa da eta inpugnazioak Estatuko toki ezberdinetako eragile politiko eta sozialei eragingo die, salatu du. Ez
|
dago
kartzela nahikorik guztiontzako, erantsi du.
|
|
|
Bestalde, Santiago Pedraz Audientzia Nazionalaren epaileak arbuiatu egin du Abdu Willy piratari egotzitutako zilegi ez den elkartzea delitua kentzea. Abdu Willy Alakrana euskal atunontziaren bahiketan parte hartzea leporatuta
|
dago
kartzelan.
|
|
|
(histerikorantz) Agian bere bila itzuli dira. Ze bahitu zutenak ez
|
daude
kartzelan. Kalean daude!
|
|
|
Bere semea haiz, joder! Eta egin ez duen gauza bategatik
|
zagok
kartzelan!
|
|
|
KLAUDIA. Ez, meritua zurea da eta zuri esker
|
dago
kartzelan.
|
|
|
Beharrezkoa da eta urgentea da behin betiko erabakitzea 280/ 2002 Dekretuanatzera botatako eskaerak. Ez da onargarria frogaren zama
|
egotea
kartzela eta bortxazko laneko eremuak pairatu zituztenen esku. Eskatzailea behartzen dute gertaeren egiaztagiriak aurkezten eta horrela diktadura frankistaren izaera frogatzen, denek dakitenean zein zaila den halako agiriak aportatzea; izan ere, artxibo askoeta asko itxita daude eta interesdunek eta haien senideek ez dute horietara jotzerik.Non dago egitura instituzionalaren beraren erantzukizuna, nahi izan edo ez, gobernuautonomoa ere horren partaide da-eta, aske bizi ez eta frankismoaren biktima izanziren pertsona haien eskubideak ordaintzeko?
|
|
|
Ametiller, Calahuig, Agusti, Pra, Albert, Amill, Bartroli, Santacana, Mitjans... Fenomeno horrek oso azalpen sinplea dauka. Lagun horiek Aragoiko frontean presohartu eta Deustuko Unibertsitatean
|
zegoen
kartzelara ekarri zituzten eta bertan hil.Bizkaiko kopurua, beraz, murriztu egin behar da. Gipuzkoan, antzeko zerbaitgertatzen zaigu, nahiz eta maila apalagoan izan.
|
|
|
Espainiak euskaldunak harritzeko gaitasuna aienatu izanak ez du eragozten haien askatasunak murrizteko harturiko neurri asko eskandaluzkoak ez izatea. Askatasunaren eta D3Mren batik bat lehenaren hauteskunde zerrendak baliogabetzea, ETArekin dituzten lotura nola halakoetan oinarrituta terroristak badira, nolatan ez
|
daude
kartzelan?, larria baino larriagoa da, bi arrazoi ezinago arriskutsurengatik. Lehenik, demokrazia printzipio guztiak urratzen dituelako, besteak beste, politikan parte hartzeko eskubidea; eta, bigarrenik, politikaren bideari atea itxirik, suspertu eta zilegiztatu egiten duelako borrokatzen omen duen indarkeria.
|
|
|
Gutxitan egiten dugu gure inguruko espetxeetan bizi diren errealitateen dokumentalak edo artelanak. Sarritan urruti
|
dauden
kartzelak aukeratzen ditugu presoen bizi baldintza latzak azaltzeko, gure artean askatasun gabe bizi direnak egoera samurragoan bizi balira bezala.
|
|
|
Herrialde Katalanetan, Balearretan, Mallorca uharteko hiriburuko portuan,
|
dago
kartzela sekretu horietako bat; USS Bataan itsasontzia asteazkenean iritsi zen Palmara; 2002tik ehunka lagun galdekatu dituzte ontzi horretan.
|
|
|
Peruko Justiziak, azkenean, erruduntzat jo du. Ustelkeriagatik
|
dagokion
kartzela zigorraz gain, bi urte eta hamar hilabetez kargu publiko bat betetzeko debekua ezarri diote, baita hiru milioi sol berriko isuna ordaintzeko agindu ere. Estatuari eman dio diru kopuru hori, kalte ordain gisa.
|
|
|
Eta gure sufrikario honetan, gainera, ez da ahaztu behar, Auzi Ekonomikoa ere irekita dagoela oraindik ere. Juridikoki paradoxikoa badirudi ere, bertan
|
daudela
kartzela zigor eskaririk gogorrenak. Auzi Ekonomikoan gauden zortzi lagunentzat 184 kartzela urte eta 235 milioi euroko zigorra eskatzera iristen da Dignidad y Justicia elkartea.
|
|
|
Kartzelan ere gauzak mugitzen ari dira, Concepciongo preso politiko maputxeak gose greban hasiak baitira, Txileko Gobernuak, Espainiako legediari jarraiki, han ere presoak sakabanatu nahi dituelako. Egun, 38 preso politiko
|
daude
kartzelan, gehienak lurrak berreskuratzen ari zirela atxilotuak. Eta haiek ere, kartzela barrutik, borrokan jarraitzen dute:
|
|
2010
|
|
|
Halaber, epaileen ustez, ezin da ondorioztatu biktimak mespretxatu edo umiliatzeko ekintza denik argazkiak erakustea euren senideak familia etxeetatik gertu
|
dauden
kartzeletara hurbiltzeko eskatzeko[...], akusatu guztiak baitira argazki horietan dauden pertsonen senitartekoak, eta haien ustez, presoen eskubideak aldarrikatzeko baliabide gisa justifikatzen baitute argazkiak erakustea. Horrez gain, auzitegiak azaldu du txosnan ez zegoela ETAren ikurrik, eta zeuden logoak, ETAk erabiltzen dituen arren, ez direla ETArenak.
|
|
|
Arantza Zulueta duela zazpi hilabete atxilotu zutenetik, bakartuta egon da kartzelan, hau da, beste euskal presoekin harremanik gabe. Aurrena, Caceresen, beste euskal presorik ez
|
zegoen
kartzelan, eta orain, Malagan, bakartze moduluan: egunero hiru ordu eta erdian patiora atera, eta espetxezainak baino ez ditu ikusten.
|
|
|
Txandakako gose grebak eta borrokaldia egiten ari dira presoak, zigorra beteta duten presoak eta gaixo daudenak kaleratzeko, presoak bizi ziren herri ondoko kartzelatara gerturatzeko eta senideen aurkako kontrol, miaketa eta beste tratu desegokiak bertan behera uzteko eskatuz. Hiru multzotan banatu dituzte kartzela guztiak eta borrokaldian
|
dauden
kartzelek lau hilabeteko txanda betetzen dute. Lasarte Oriako kasua berezia da espetxealdi luzea bete duten zenbait presori zigorra jada beteta zutenean Parot doktrina aplikatu zaielako.
|
|
|
Badut lagun bat artikulu hau ez duena irakurriko. Ez
|
dago
kartzelan inkomunikaturik, ez da hil, ez da ezta erdalduna ere. Ez zaio idazten dudana interesatzen, besterik ez.
|
|
|
Gainera, Auzitegi Nazionalean hirugarren kausa bat du Garzonek, izan ere Gürtel auzian inputatuta
|
egoteagatik
kartzelan dauden hainbat pertsonen arteko deiak kontrolatzeagatik.
|
|
|
Manuel kezkaturik
|
dago
kartzelan dagoen errugabearekin eta nola edo hala konpondu nahi du. Juanen zauria gaiztotu da eta gero eta gaixoago dabil.
|
|
|
Horretaz gain, Kubak beste sei preso politiko bere familietatik gertuago
|
dauden
kartzelatara eramango ditu, Habanako Artzapezpikutzak jakinarazi duenez.
|
|
|
Santa Cruz behin behineko espetxean mantentzea erabaki du Velascok, ihes egiteko arriskua dagoelako. Castro Zabaleta epailearen bulegoan aurkeztu da, behin behineko espetxearen berri emateko, izan ere, beste auzi batengatik
|
dago
kartzelan.
|
|
|
1985ean, adibidez, jada epaituak eta bizi osorako kartzelara zigortuak izan ziren 1976 eta 1983 urteen artean Argentinan agindu zuten junta militarretako 9 arduradun nagusiak. Hala ere, ez ziren denbora luzez
|
egon
kartzelan. 1989an, Carlos Menem presidente kargura iritsi zenean, junta militarreko kide horiek indultatu egin zituen.
|
|
|
Nazioarteko Albisteetako Segurtasunaren Institutuaren datuen arabera, 2009an 132 profesional hil ziren bere lanari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik. 2010ean, 42 izan ziren, eta 150 gehiago
|
daude
kartzelan, Mugarik Gabeko Erreportarien barometroaren arabera. Horregatik, datuak ematen dituen pertsona arriskuan ez jartzeko bide segurua da Wikileaks.
|
|
|
Bide segurtasunaren aurkako delitua egiteagatik Espainian espetxea betetzen duten gidarien kopuruari dagokionez, bost aldiz handiagoa da 2009ko urtarrilaz geroztik; izan ere, urte eta erdian, 200 preso izatetik 988 preso izatera igaro dira. Delitu motaren arabera, ohikoena baimenik gabe gidatzea da; horren ondorioz, 352 pertsona
|
daude
kartzelan (%35, 6), ondoren, alkoholaren edo drogen eraginpean gidatzea (%28, 3), ausarkeriaz gidatzea (%23, 9) edo alkoholemia proba egiteari uko egitea (%5).
|
|
|
Ez al diote gidabaimena behinik kendu behar?, galdetzen zuen batek. Zergatik ez
|
zegoen
kartzelan, manifestazio ilegal baten antolatzailea izateagatik lehendik ere urtebeteko zigorra ezarri bazioten?, galdetzen zuen beste batek. Umearen aita enpresaria izanik, eta beraz terroristen jopuntua, itxurazko istripu hura zitalkeria osoz burututako asasinatzea izan zitekeela iradokitzen zuen hirugarren batek, iraultza zergaren abisua jasotzen zutenen beldurgarri eta biktima guztien zentzagarri.
|
|
|
Iragan ez hain urrun haren ordezko mozorrotua baino ez dun gaur egunean indarrean
|
dagoen
kartzela sistema. Orain kartzelak espanturik gabe betetzen ditin hilkutxak.
|
|
|
Itxi ziren sarrerako ate bikoitzak,
|
bageunden
kartzela ospitalean. Banan banan jaitsarazi gintuzten furgoitik, ospitaleko harrera lekuko leihatilako presozainari agiria erakutsi ondoren, beste presozain baten atzetik ospitaleko pasabideetan barrena itxarongela bateraino eramateko.
|
|
|
Gure bakarmortuaz oroitu nindunan, egarriz, hilzorian, milaka kilometrotara
|
zeuden
kartzela ospitale banatan bakartuta gintuzten garaiaz.
|
|
|
– Dimitri naiz –aurkeztu zuen bere burua– Nahigabeko hilketa batengatik
|
nago
kartzelan. Burdin ziri batzuk ditut hemen –eskuineko hanka erakutsi zidan–, eta horiek kentzera ekarri naute hona.
|
|
|
– Azkenaldian pattal zebilen, eta gainera etxarteko kideek haur bat bortxatzeagatik
|
zegoela
kartzelan esaten hasi ziren eta ez du jasan.
|
|
|
Buruari eragiten zizkion mugimenduengatik Mp3 gaitzizen krudela ezarri genion gizon hari ingelesezkoek ez zioten emango, noski, niri Frantziaren ipurtzuloan
|
dagoen
kartzela haren ganbaran euskarazkoak ateko zirrikitutik entzuteak ematen zidan indarra eta adorea.
|
|
|
Zaldunak begira begira nituen, irribarre okerrez, iruditu zitzaidanez. Azalpenak eman nizkien, gogorik ez nuen arren, Dimitriren ezkonanaia ez nintzela argitzeko, eta nekienaren arabera haren arreba Veronique bizirik zegoela, eta hilda zegoena ordea, hain zuzen ere haren hilketa leporatuta
|
baitzegoen
kartzelan Dimitri, hark Arazo Jauna deitzen zuen bere ezkonanaia zela.
|
|
|
Bestalde, ni isil isilik egoteak zer pentsatua emango ziola iruditzen zitzaidan. Jakingo zuen agian zergatik
|
nengoen
kartzelan, zaindariren batek esanda. Edo okerrago, ez zekien deus, eta preso arrunten itxura ez nuela ikusita zernahi izan nintekeela, baita bortxatzailea ere, pentsa zezakeen.
|
|
|
" Mir miz, Dimitri..., e... barkatu, Jean Noel", eman niezaiokeen egunona, kosovoarrek duten frantses doinua itxuratuz. Esan niezaiokeen Kosovoko errefuxiatu politikoa nintzela, politikoak ez ziren arrazoiengatik
|
nengoen arren
kartzelan. Azaldu niezaiokeen ezkonanaia eta biok gu bezala errefuxiatzera etorritako erkide bat hiltzeaz akusatuta, frogarik gabe sartu gintuztela kartzelan.
|
|
|
Non nengoen eta nola nengoen ahanzteko. Eta idazten nuen gogoratzeko, zergatik
|
nengoen
kartzelan, haurtzaroaz oroitzeko, nerabezaroaz, gaztaroaz. Eta idatzi ezin zirenak oroitzen nituenean, hitz eta esaldi eta kontakizun korapilatsuenen sasien artean ezkutatzen saiatzen nintzen.
|
|
|
Arrebarenera joan ote zen? Arazo Jauna akabatu zuelako ote
|
zegoen
kartzelan. Asma zezala istorioa eta kito, nioen nirekiko.
|
|
|
– Gehien maite dudan lagunaren alboan egotearren
|
nago
kartzelan. Ezin nuen Bego erokeria hartan bakarrik utzi.
|
|
|
Siglerrek Habanako ospitale batean egin ditu azken hilabeteak, 2008an, eroriko txar baten ondorioz, paraplegiko geratu zelako. Horrez gain, sei preso euren senitartekoengandik gertuen
|
dauden
kartzeletara mugituko dituela hitzeman du Habanak. Eliza katolikoarekin preso disidenteen auziaz hitz egiteko bildu zenetik, bigarren aldia da halako neurri baten berri ematen duela Raul Castroren gobernuak.
|
|
2011
|
|
|
Manifestarien Defentsarako Frontea eratu dute, horregatik, gobernuz kanpoko 32 erakundek. Rami Raufek azaldu duenez, atxilotutako lagun gehienak ostiralean askatu zituzten, baina oraindik asko
|
daude
kartzeletan: «Desagertatuta daudenen senideak edo lagunak guregana etortzen direnean pertsonaren izen abizenak eta nortasun zenbakia jaso eta bilatzeari ekiten diogu; kartzela, polizia etxe eta ospitaleetara joan eta haren arrastorik ez badugu, fiskal nagusiarengana jotzen dugu».Amnesty International eta HRW Human Rights Watch erakundeak ere lan taldera elkartu dira.
|
|
|
Aldirian aurkitu du, nonbait, orain preso dagoenak, etxean baino haize egokiagoa burkidetzarako: nork esan behar zion, orain urte batzuk etxetik nazkatuta alde egin zuenean, ostera itzuliko zenik, nora eta bere etxeko lurren muga mugetan
|
dagoen
kartzela honetara. Egun hartan, lagunak utzitako potina hartu eta uharte batera joan ziren eta biak, inguruetako herrixka bateko festetan dantzan, azkenekoz, hori artean ez bazekiten ere?, ibili ondoren.
|
|
|
zain
|
gaudenon
kartzelak
|
|
|
Herriaren aldeko bere maitasunak eraman zuen armak hartzera, erabaki zuzen ala okerra izan litekeena, baina, nolanahi ere, Estatuarekin izan zitzakeen zorrak aspaldi kitatu zituen, ondo garesti ordainduta gainera, hemezortzi urtez eduki baitzuten preso Euskal Herritik urrutien
|
dauden
kartzeletan.
|
|
2012
|
|
|
Nahikoa eta ongi lan egiten badugu, gaur egun mugiezina dirudien errealitatea aldatuko dugulako». Badakite ez dutela eragotziko Samaniego atxilotzea, eta ez da hori haien xede nagusia; baina hark eta beste hainbat gaztek dituzten zigorrak osorik ez betetzea lor dezaketela uste dute; «baita epaiketaren zain
|
daudenak
kartzela zapaltzera ez iristea ere». «Eskubide zibil eta politikoen urraketa sistematikoari amaiera eman behar zaiola uste duten pertsona guztiei» haien aldeko borrokan murgil daitezen dei egin diete, eta haiek ere lan horri lotuko zaizkiela berretsi dute.
|
|
|
Haien esanetan, sakabanaketa politikoa" ez da legezkoa": " Legearen arabera, preso bakoitzak eskubidea du bere herritik hurbilen
|
dagoen
kartzelan betetzeko ezarritako zigorra". Horrez gain, sakabanaketak" presoa bera deuseztatzea" du helburu:
|
|
|
Haien esanetan, sakabanaketa politikoa" ez da legezkoa": " Legearen arabera, preso bakoitzak eskubidea du bere herritik hurbilen
|
dagoen
kartzelan betetzeko ezarritako zigorra". Horrez gain, sakabanaketak" presoa bera deuseztatzea" du helburu:
|
|
|
«Sakabanaketa, beste gauza askoren artean, erakunde terroristek presoen gaineko kontrola eteteko jarri zen martxan. Orain presoak erakunde horietatik aldentzen badira, beraien herrietatik gertu
|
dauden
kartzeletara mugitu ahal izango dira», azaldu dute. Barne Ministerioak jakinarazitakoaren arabera, Langraizko bidea deiturikoa da programaren oinarria.
|
|
|
Pila bat. Gainera pentsatu beharra dago kasu batzuetan zergatik
|
dauden
kartzelan: gaitza dagoelako lehenagotik.
|
|
|
Lege antiterroristak ezberdin baloratzen dituen bezala edukiontzi bat Hernanin edo Granadan erretzea, lege honek berdin egiten du, tartean genero indarkeria badago, aktibatzen zaizuna sekulako marroia da. Horrek dakar gauzak ez ongi ulertzea, arazoaren muinera ez iristea, eta erasotzaileak pentsatzea emakumearen kulpagatik
|
dagoela
kartzelan, ez epaitegi edo lege batzuengatik edo egin duenagatik. Kode penal orokorretik ezberdindu beharrean, uste dut indarkeria mota hau zoritxarrez daukagun kode penalean integratu behar litzatekeela.
|
|
|
GALek eta Estatu Terrorismoak 29 pertsona hil zituzten. Egun, errudun bakar bat ez
|
dago
kartzelan. Horietariko batzuek 75 urteko zigorra izan zuten, eta gehien bete duenak zigorraren %5 bete du.
|
|
|
Dani Maeztu Aralarreko legebiltzarkidearen hitzetan, aro berri bat bizi dugu. Borroka armatua
|
zegoen bitartean
kartzela politika era zehatz batean erabiltzen zela esan du, izan ere Estatuko ordezkariek beraiek bertan esaten dutenez, politika zapaltzaile gisa erabili izan da.
|
|
|
Miguel Montes Neiro 11:30 aldera atera da Granadako Albolote presondegitik, eta dagoeneko ez da Espainian kartzelan denbora gehien daraman preso arrunta kartzelan 36 urte igaro ondoren. Ikusmin handia
|
zegoen
kartzelaren atarian eta senide eta lagunek txalo artean hartu dute.
|
|
|
Halaber, preso terroristen inguruan har daitekeen edozein erabaki aldez aurretik biktimei jakinarazteko konpromisoa azaldu dio. Terrorismoaren Biktimen Elkarteko presidentea preso asko Euskaditik gertu
|
dauden
kartzeletara gerturatzearen beldur dela esan du.
|
|
|
Badakit, eta asko eskertzen dizut, baina orain? Orain ez
|
nago
kartzelan, libre nago, eta nire bizitza aurrera atera behar dut, kosta ahala kosta?
|
|
|
Eta orain zer, e? Errubako bat
|
dago
kartzelan!
|
|
|
ITXASO. Joe, ziur kadukatuak dauzkala. Manex noiztik
|
dago
kartzelan?
|
|
|
Leihotik begira jarri naiz. Industriagune baten erdian
|
dago
kartzela. Logistika enpresak dira gehienak inguruan; urrunean kea darien tximinia batzuk.
|
|
2013
|
|
|
Frantziako Estatuan ere badira amak hartzen dituzten espetxeak, baina Espainian baino kaskarragoak dira baldintzak, ama eta umea ziega txikietan eta isolatuta egon ohi dira. Frantziako legeak ez du orain arte bis intimorik onartu eta teorian debekatuta
|
dago
kartzelan haurdun geratzea.
|
|
|
Batetik, asko idatzi dut horri buruz, eta bestetik, denok nahi dugu irakurle bat irakurritakoa hausnarrean ibiliko duena. Gupidaren eta justiziaren gaia gaur egun Euskal Herrian da funtsezkoa, eta umeek denek nahi dute preso
|
daudenak
kartzelatik ateratzea. Gupidak eta erlijio guztietan dagoen dekalogoak hori agintzen du.
|
|
|
Euskal presoen inguruko unibertsoari buruzko film luze dokumentala da" Barrura begiratzeko leihoak", bost istorio labur independentek osatua. Bost zuzendari ezberdinek hartu dute parte bertan, subjektibitatetik lan eginez, sarri ezkutatua izan den errealitate sozial hau modu gizatiar batean erakusteko asmoarekin.ZERGATIK FILM HAU. Gaur egun ia 800 euskal preso politiko
|
daude
kartzeletan gatazka politikoarekin lotutako arrazoiengatik. Azken 50 urteetako historia egiten badugu, ostera, zenbakiak are ikusgarriagoak dira:
|
|
|
Agustinez oroitu nintzen. Nola ote
|
zegoen
kartzela berrian. Guk deus erran gabe solasean fuerte hasi zitzaigun, edanak emaniko indarrari esker, segur aski," Franco se está muriendo.
|
|
|
Batzuetan liburuak eta urdaiazpikoa ematen dizkiot harentzat. Badakit debekatuta
|
dagoela
kartzelara jatekoa sartzea, baina urdaiazpiko pixka batengatik... Uste dut Amaliak blusaren azpian gordetzen duela.
|
|
|
Jordan, eta gainera ez
|
zaude
kartzelan.
|
|
|
Horretarako
|
daude
kartzelak.
|
|
2014
|
|
|
Larritzen gaituenik bada, komunitate internazionalak homofobiarekiko duen esku zabaltasuna da. Datuak aztertzen jartzen naizenean ileak puntaz jartzen zaizkit, 80 herrialdetan Homosexualitatea zigortuta
|
dago
kartzela, torturaz edota hilketa batekin. 80 herrialde hoietako 10ek heriotzara eramaten dituzte gay, lesbiana zein transexualak, berdin maitatzeagaitik kondenatuak!
|
|
|
Amnistia iritsiko zela bazekiten arren ihesarekin aurrera jarraitzea erabaki zuten presoek, herri mugimenduen" kontzientzia pizgarri" izan zedin: " Franko hilik zegoen, eta Espainiako Estatuan ez zen demokraziarik
|
egongo
kartzelak husten ez baziren. Ihesaren helburua amnistia lehenbailehen iristea zen".
|
|
|
Pobreak eta immigranteak, euskaldunak eta islamistak, edota graffitigileak, nagusi diren ereduekin talka egiten duen jendea. Ematen du normala dela aberatsik ez
|
egotea
kartzelan, delitu ekonomikoen% 99 eskularru zurikoak izan arren. Euskaldunen Espainiarekiko arazoan, berriz, zer kartzelatan daude Espainiaren alde jardun duten torturatzaile eta hiltzaileak?
|
|
|
Aberatsak seguruago sentitzen dira edozenbat pobre gaizto kartzelan ikusirik. Espainol askorentzat trankilgarria da euskaldun asko
|
egotea
kartzelan. Mendebaldarrentzat normala da immigranteak preso edukitzea (eufemismoekin beti,, centre de rétention?
|
|
|
Funtzionarioaren irribarre gaiztoa ikusten zuen, abiada geldoan sortutako irudietan, Elenari buruarekin ezetz esaten. Senarra jada ez
|
zegoela
kartzela hartan, Belchitera eraman zutela, zigorra lanaren truke kitatzera. Elenaren eite tristea irudikatu zuen, behera begira, otarreari indarrez eusten ziola.
|
|
|
Jada ez
|
zaude
kartzelan.
|
|
|
Niri
|
dagokit
kartzelatik at egotea.
|
|
|
Ez
|
dago
kartzela errazik.
|
|
2015
|
|
|
Gauzak espero zen abiadan ari al dira aldatzen. Prozesua oso motel doala uste dut. Oraindik pertsona asko
|
daude
kartzelan, zain. Otegi bera, esate baterako.
|
|
|
hitzak garrantzia galdu zuen askatasunarekin». Hamalau poesia liburu ditu argitaratuak, bi ipuin bilduma, bederatzi saiakera liburu eta baita eleberri bat ere, eta Errumaniako literaturako ahots nagusietariko bat da egun. Demokraziaren aldeko Academia Civica mugimenduko lehendakari izan zen, eta Sighet hirian
|
zegoen
kartzelan eraikitako Komunismoaren Biktimen eta Erresistentziaren Memorialaren sortzaile eta arduradun ere bada. Iruñean izan zen abenduan, Auzolan liburu dendak gonbidatuta.Zer du egungo Ana Blandianak garai batean debekatuta egon zen Ana Blandiana hartatik?
|
|
|
–Mirentxin deitzen diegu kartzeletara eramaten gaituzten furgonetei. Amak esaten dit garai batean autobusez joaten zirela, kartzela berean preso asko zeudenean, baina, sakabanaketarekin, preso apur batzuk
|
daude
kartzela bakoitzean, eta familia bakoitza bere kasa joateko, garestiagoa eta nekagarriagoa da. Bai zeure kotxean baldin bazoaz, bai trenez edo hegazkinez baldin bazoaz.
|
|
|
Ez beste ezerk. Preso
|
nago
kartzela honetan, ni bezalako piztietatik babesturik egin dezazuen lo zuek denok.
|
|
|
–Ez, ez, hau nire lagun batentzat da, erantzun zidan?. Preso
|
dago
kartzelan eta harixe eraman nahi diot.
|
|
|
Zigor hau honela izango da: bi aldiz abisu eman ondoren, hirugarrenean
|
bego
kartzelan bederatzi egun eta bederatzi egunotako hirugarrenean, diziplina eman bekio jantokian; izan ere, Ordenari hainbeste doakiona da.
|
|
|
Espetxeko hormetatik ihes egiteko aukera dela adierazi dute elkarrizketatuek, ariketa fisikoetan parte hartuz aske sentitzera iristen baitziren. Presoei askatasuna lapurtu diete, beren bizitzaren kontrola beren eskuetatik at
|
dago
kartzelako atea zeharkatzen dutenean. Preso daude, kontziente dira hortaz eta zaila egiten zaie hori ahaztea, baita behin espetxea atzean utzi ondoren ere.
|
|
|
Izan ere, 2015eko maiatzean, zentralaren aurkako bi buruzagi zigortuak 33 urteko kartzela zigorra ezarri zioten, egin ez zutela dioten delituengatik. Guztira, bederatzi pertsona
|
daude
kartzelan beren eskubideak eta lurraldea defendatzeko. #El RIonoAActoca kanpaina Solidaridad por la Solidaridad, Amigos de la Tierra y Mujeres de Guatemala GKEek sinadurak biltzeko kanpaina bat abiarazi dute herritarren artean, tartean dauden erakundeei presioa egiteko eta zentral hidraulikoa eraikitzea saihesteko.
|
|
|
Baimen horrek bide librea eman zion unitate sortzaile bati, eta enpresak sare bat eta zutoin bat eraiki zituen, pertsonen kontrako minak jartzeko. Gaur egun bederatzi pertsona
|
daude
kartzelan beren eskubideak eta lurraldea defendatzeko Oraindik eraikitze fasean, gatazka handiak sortu ditu eskualdean, 2012an erkidegoko buruzagi baten heriotza barne. Gertaera horien ondoren, Guatemalako Gobernuak setio egoera deklaratu zuen eskualdean, eta presaren eraikuntzaren kontrako bederatzi lider komunitario kartzelaratu zituen zortzi hilabetez.2012 urtearen amaieran, komunitateen aurkako jarrera handia zela eta, Ecoener Hidralia Barillasetik kenduko zela zirudien, baina ez da hala izan, eta enpresak bere horretan jarraitzen du proiektua aurrera ateratzeko asmoarekin.
|
|
|
“Lapur txikiak kastigatzeko, nonahi
|
badago
kartzela, handiak hor ikusten ditut, paseoan dabiltzala”. Horrela kantatu zuen Juan Manuel Lujanbio Txirritak eta horrela izan da historian, atzo bezala gaur ere.
|
|
|
" Lapur txikiyak kastigatzeko non nai
|
badago
kartzela; aundiak or ikusten ditut paseoan dabiltzala...".
|
|
2016
|
|
|
Garai hartan ehunka preso ziren Azpeitiko kartzelan, eta zazpi gizon emakume hil ziren gaixotuta –bat Donostiako ospitalean–. " Imajinatu zer egoeratan
|
zeuden
kartzelan... Hainbat testigantzek diote herritarrek jana edo ura uzten zietela balkoietan, presoek har zitzaten", esan du Javi Buces Aranzadi Zientzia Elkarteko historialariak.
|
|
|
Bestalde behar da erran, Presoak
|
daude
gartzelan Nahas mahas edonolan. Anitzek etxe berezietan Behar dutelarik izan?
|
|
|
Azaleratu gabe ere, zure buruari galdetzen diozu zergatik egin behar dituzun hainbeste kilometro gurasoekin egoteko, zergatik dauden hain urrun, zergatik dauden hain banatuta. Eta noski, zergatik
|
dauden
kartzelan. Ez dakizu zein den arazoaren muina, baina badakizu badagoela pieza bat logikarik ez duena eta min ematen dizuna.
|
|
|
Nire ustez, euskaldunak oso ondo etsitzen duela espazio txikietan, nahikoa zaiola paseatzeko ehun metro karraturekin. Beste hitzetan esanda, eta jaja hau asko interesatzen zaizue zuei, euskaldunok oso ondo prestatuak
|
gaudela
kartzelan egoteko."
|
|
|
Salbu
|
dago
kartzelan.
|
|
|
Ondotik, akusazioko abokatuak egin dizkion galderei ihardesteari uko egin dio. Euskal presoen defentsan ari den abokatuen taldeko kide gisa" ETAko presoak
|
dauden
kartzeletara bisitak egitea", ETAk presoei buruz zituen irizpideen jakinean izatea eta presoak" ETAren egituraren eta diziplinaren menpe atxikitzen laguntzea" leporatzen diote Goioagari. Aitzineko astean, Miguel Colmenero epaileak behin behinean aske utzi zuen senataria, baina hilabetean bi aldiz auzitegira joateko baldintzarekin.
|
|
2017
|
|
|
Ezta Frantziak ere. Presoen %40tik gora 900 kilometro baino urrunago
|
dauden
kartzeletan dituzte. %14 besterik ez daude 400 kilometrora baino gutxiagora.
|
|
|
105 preso horietatik, hamazortzi besterik ez daude 500 kilometrora baino gutxiagora dauden espetxeetan. Beste 33, 900 eta 1.000 kilometro bitartean
|
dauden
kartzeletan dituzte. Astebururo joan etorri luzeak egiten dituzte, beraz, senide eta lagunek.
|