2003
|
|
Aitak eta amak, Txilen, Atakamako basamortuan
|
dagoen
izeba mojari bidali zioten liburua. " Jesukristona" iruditu omen zitzaion.
|
2005
|
|
Adela gauerdi aldera joan zen. Agurtzerakoan, estu besarkatu ninduen, ilobaz harro
|
dagoen
izeba batek bezala. Gorputza biguna zeukan artean, kanaberaren eitekoa, haragiak tenk, baina haren estutuan urteen zama nabari zen, edo urteak baino zama pisutsuago bat.
|
2006
|
|
Ez zait sekula ahaztuko etxera etorri eta beheko balkoian
|
zegoen
izebari nola esan nion «izeba, izeba, gaur hasi naizela eskolara!». Gu sei urte arte ez ginen eskolan hasten, gainera anaia eta lehengusuak zaharragoak ziren, ni baino urtebete lehenago hasi ziren, eta nik uste dut horrek piztu zidala ikasteko gogoa.
|
2008
|
|
Beldurrak airean
|
zegoen
izeba Eugeni, alde batetik, baina, bestetik, dar dar zegoen arren, lehenengo adrenalina uholdearen eraginpean, beldurra garaitzeko beharra ere sentitu zuen, antza, eta hara: makinatik kanpora egitera zihoala zirudienean, zutitzearekin batera, ezker hanka ere alboratu zuen apur bat, mugimendu ezin azkarrago batean?, ilobaren aurrean emakume indartsua zela agertzearren edo, sorginen ipuin asko zekizkien arren, izeba Eugenik ez zuen sorginetan sinesten, azken batean!?, barrura egin zuen kanpora egin orduko?
|
|
Beldurrak airean
|
zegoen
izeba Eugeni, alde batetik, baina, bestetik, dar dar zegoen arren, lehenengo adrenalina uholdearen eraginpean, beldurra garaitzeko beharra ere sentitu zuen, antza, eta hara: makinatik kanpora egitera zihoala zirudienean –zutitzearekin batera, ezker hanka ere alboratu zuen apur bat, mugimendu ezin azkarrago batean–, ilobaren aurrean emakume indartsua zela agertzearren edo –sorginen ipuin asko zekizkien arren, izeba Eugenik ez zuen sorginetan sinesten, azken batean! –, barrura egin zuen kanpora egin orduko...
|
2009
|
|
Interfonoak eta erizainak hitz egin zuten, eta gu biok osagilearen bulegora pasatu ginen. Barruan
|
zegoen
izeba Marianek irribarre egin zidan eta zer moduz zegoen galdetu zion aitonari, eserlekuan aurreratuz baina zutitu gabe. Ez nuen ulertu aitonaren erantzuna:
|
|
Baina hantxe
|
zegoen
izeba, beste kafetxo bat eskaintzeko prest, aurrekoarekin zerikusirik ez zuena, ateraldirik egokienaren kafe bizigarria:
|
|
–Ez, ama! , esan zuen Domingok, egongelan sartuta, non
|
baitzeuden
izeba Ernestina eta Maria Bibiana, besotik helduta?. Oraindik ongi bereizten ditut zizareak eta angulak?
|
|
Hainbesteraino hunkitu zuten mutilaren hitzek Regina, azken urte hartan Gabinori eta Gabinoren gaixotasunari emana?, non bihotza haustera balihoakio bezala sentitu baitzen; eta, halere, Domingori zerbait esateko gogoa piztu zitzaion, sabel irauliak hitzak ekartzen zizkion mihira, esker onekoak batzuk, baita hitzik zuhurrenak ere: kontuz, seme, ez egin horrelakorik, hil nahi ez banauzu behintzat?, baina ohartu zenean ezen hitzak negarrerako bidea urratuko ziola, ezpainak ere dardarka jarri zitzaizkion une batez?, isilik egotera deliberatu zen; zorionez, hantxe
|
zegoen
izeba Ernestina ere, zeinak esan baitzuen:
|
|
Izeba ilobak bakarrik zeuden aurrez aurre, eta izebak, Domingoren hitzak entzun ahala, begiak itxi zituen, baita itxi orduko ireki ere, horrela hiruzpalau aldiz: bazirudien, beraz, zalantzak hartua
|
zegoela
izeba, gogorrago edo bigunago jokatzeko bidegurutzean, irri etsi batek balantza alde batera makurtu zuen arte:
|
|
NAIA. Bale. Zer moduz
|
dago
izeba?
|
|
Izeba ilobak bakarrik zeuden aurrez aurre, eta izebak, Domingoren hitzak entzun ahala, begiak itxi zituen, baita itxi orduko ireki ere, horrela hiruzpalau aldiz: bazirudien, beraz, zalantzak hartua
|
zegoela
izeba, gogorrago edo bigunago jokatzeko bidegurutzean, irri etsi batek balantza alde batera makurtu zuen arte:
|
|
Baina hantxe
|
zegoen
izeba, beste kafetxo bat eskaintzeko prest, aurrekoarekin zerikusirik ez zuena, ateraldirik egokienaren kafe bizigarria:
|
|
–Ez, ama! –esan zuen Domingok, egongelan sartuta, non
|
baitzeuden
izeba Ernestina eta Maria Bibiana, besotik helduta– Oraindik ongi bereizten ditut zizareak eta angulak...
|
|
Hainbesteraino hunkitu zuten mutilaren hitzek Regina –azken urte hartan Gabinori eta Gabinoren gaixotasunari emana–, non bihotza haustera balihoakio bezala sentitu baitzen; eta, halere, Domingori zerbait esateko gogoa piztu zitzaion –sabel irauliak hitzak ekartzen zizkion mihira, esker onekoak batzuk, baita hitzik zuhurrenak ere: kontuz, seme, ez egin horrelakorik, hil nahi ez banauzu behintzat–, baina ohartu zenean ezen hitzak negarrerako bidea urratuko ziola –ezpainak ere dardarka jarri zitzaizkion une batez–, isilik egotera deliberatu zen; zorionez, hantxe
|
zegoen
izeba Ernestina ere, zeinak esan baitzuen:
|
2010
|
|
Lorategian
|
geunden
izeba eta biok bakarrik, mahaiaren inguruan eserita, itzalean, haizerik ez; argi beteko eguzki ederra zegoen, landareen eta objektuen formari zehaztasun handia ematen ziona, airearen gelditasunean; hunkituta nengoen, eta, hala ere, argiak eta formak hain itxura sendoa ematen zioten kanpoko errealitateari, landare bakoitza eta objektu bakoitza doi doi zegoen bere lekuan, finko eta zurrun?, non hal... hitz baten eta esku baten bila, alegia?, barruko errealitatea kanpokoari gainjarri, makurtu ziren landareak bat batean begi hain benetako haien aurrean, makurtu ziren objektuak eta makurtu zen eguzkia?
|
|
Lorategian
|
geunden
izeba eta biok bakarrik, mahaiaren inguruan eserita, itzalean, haizerik ez; argi beteko eguzki ederra zegoen, landareen eta objektuen formari zehaztasun handia ematen ziona, airearen gelditasunean; hunkituta nengoen, eta, hala ere, argiak eta formak hain itxura sendoa ematen zioten kanpoko errealitateari —landare bakoitza eta objektu bakoitza doi doi zegoen bere lekuan, finko eta zurrun.. hitz baten eta esku baten bila, alegia—, barruko errealitatea kanpokoari gainjarri —makurtu ziren landareak bat batean begi hain benetako haien aurrean, makurtu ziren objektuak eta makurtu zen eguzkia— eta, haren eskua hartuta —hain nengoen hunkituta—, halaxe mintzatu nintzaion:
|
|
Izeba Manuela duzu ama eta ni, Raimundo, aita. Izeba ondo ezagutzen duzu, beti elkarrekin bizi izan zaretelako, eta ziur
|
nago
izeba bat baino askoz hurbilago sentitu duzula beti, ez bakarrik guraso ofizialak galdu zenituenetik. Ni, berriz, desagertuta egon naiz, ez duzu nire losintxarik, purrustadarik, pozik edo tristurarik ezagutu, ezezaguna izan naizelako, oraindik ere naizen bezala.
|
2011
|
|
Aitona Pinnerrek Cyrilengan josi zituen begiak, modu ospetsu hartan. Non
|
zegoen
izeba Con. Izeba Josephineren beste aldean zegoen, beso luzeak aurrean zintzilik, eskuak estututa.
|
2013
|
|
Aranoko Isabel, Aranoko Martin soldaduaren eta Etxegaraiko Mariaren alaba. Hamalau urte zituela erran zuen, eta hiru urte lehenago Hendaiatik zetorrela, hiribilduko ateak jadanik itxita zeudelako lonjan hartu zutela, eta lotarako etzanda zegoela Gaxengo Inesa hurbildu zitzaiola, eta galdetu ziola gaixorik
|
zegoen
izeba ikustera joan nahi zuen, eta baietz erantzun ziola, eta gero zerbaitekin igurtzi ondoren, sorbalda gainean jarri zuela, eta leiho batetik ateraz akelarrera eraman zuela Frantzia aldera(...) eta bera apoak zaintzen jarri zutela; han batzen ziren sorgin anitz jaten ari ziren mahaien inguruan, gero dantzan hasi ziren denak, eta euren artean Gaxengo Inesa, deabruaren ondoan ari zena dantzan sor... Beste sei aldiz eraman zuela akelarrera Inesak, eta bi aldiz Illarrako Mariak.
|
2014
|
|
Isabelle izeneko emakume beltzaran bat
|
zegoen
izebaren etxepean zain. Andrearen Citroen Pallas autoa ikusi zuenean ia arnasarik gabe geratu zen Xabi.
|
2015
|
|
10 Jakin beza berorren agurgarritasunak Diego Mejía jauna oso gizon zintzoa dela eta hark dioena bete egingo duela; eta esatea erabaki badu, bere lehengusuagandik jakingo zuen egingo duela; eta jakin beza lehengusuagatik egiten ez duena ez duela egingo izebagatik, eta ez
|
dago
izebari ez beste inori idatzi beharrik, lehengusu oso minak baitira, eta Diego Mejíaren ahaidetasun eta adiskidetasuna oso estimagarriak dira. Eta artxidiakonoak gure alde hitz egingo duela esatea ere seinale ona da; izan ere, ongi egiteko usterik ez balu, ez litzateke honetaz arduratuko.
|
|
Non
|
dago
izeba Claire?
|
2016
|
|
Lapikokoaren urrinak hartua zuen sukaldea. Han
|
zegoen
izeba, bata askatzen harraska ondoan.
|
|
Telefonoa korridorean
|
zegoen
izeba Irenerenean. Martinek dei bat egin zuen Eulateko telefono publikora:
|
|
– Esna al
|
dago
izeba?
|
|
Erdi jantzian, sukaldera jaitsi zen Luis. Gosalduta
|
zegoen
izeba Paula. Martinek eskaileretatik aditu zuen haien arteko elkarrizketa.
|
2017
|
|
Nire ama gaitzitu egin zen Karmenekin denbora gehiegi pasatzen nuelako. Izututa
|
zegoen
izebarenganako erakusten nuen gehiegizko atxikimenduagatik. Herrian nahasmen handia zegoen hiesaren transmisio bideen inguruan, zurrumurru asko aditzen ziren:
|
2018
|
|
Josefina Guerendiainen amak 13 urte zituen Iruñera etorri zenean, 1899an, eta honela moldatu zen bere ahizpa eta beste senideekin: " Bere ahizpa Udaletxeko garbitzaile batekin ezkonduta
|
zegoen
izebarekin bizi zen, eta seme alabak zituzten. Haien amarekin bizi ziren, denak elkarrekin:
|
|
—Aireportuan, ezezagun bat. Baina hemen errefuxiatuta
|
zeuden
izeba osabek lortu zuten ni hona ekartzea. Osabak Singapurretik egin zuen ni hona ekartzeko eskaera.
|
2019
|
|
Izorra hadi, esan zion. Baina han
|
zegoen
izeba Polly eta aska erazi egin zuen.
|
|
Beraz, irakurleak pentsa dezake Tom etxera itzuli zenerako oso berandu zela. Sartu zen bada etxera, isilik, baina han
|
zegoen
izeba zain. Mutilaren arropak.
|
|
Abigaïlek predikatzen zebilen bitartean ezagutu du. Oporretan omen
|
dago
izebaren etxean. Aste bukaera guztietan etortzen omen da duela hilabete batzuetatik, problema familiarrak dituelako.
|
2020
|
|
Isil une luze samarra izan zen; pentsakor
|
zegoen
izeba zaharra. Berriro hasi zen:
|
2021
|
|
Adela gauerdi aldera joan zen. Agurtzerakoan, estu besarkatu ninduen, ilobaz harro
|
dagoen
izeba batek bezala. Gorputza biguna zeukan artean, kanaberaren eitekoa, haragiak tenk, baina haren estutuan urteen zama nabari zen, edo urteak baino zama pisutsuago bat (Igerabide).
|
|
Hala ere, trinkotasuna eta intentsitatea dira Malagonen testuen ezaugarriak; paragrafo azpimarragarriak topatu ditut han eta hemen, bost lerrotan izaera, giro eta ziztada multzo bat josten abila baita egilea: " Orduan konturatu gara amaitu dela ikuskizuna, zuloan
|
dagoela
izeba eta putzu batean gu".
|
|
Gas konpainiek ezarritako prezioengatik gaude hemen pneumonia harrapatzen. Zuloa estali dutenean guri begira gelditu dira kanposantuko bi langileak, egiteko beste ezer ez ote dugun aurpegiratu nahian edo, eta orduan konturatu gara amaitu dela ikuskizuna, zuloan
|
dagoela
izeba eta putzu batean gu.
|
|
Sukaldean jardunean zebilen amari musu handi bat eman eta egongelara batu nintzen. Mahaian jarrita
|
zeuden
izeba Asun, gure aita eta anaia. Baita bost urteko iloba Markel ere, ogia jaten.
|
|
Ama beti dago hor, zapi bat eskuan. Bera da bezeroak artatzen lehena, baina bat baino gehiago sartuz gero, lehengusina aterako da bigarren, bi baino gehiago
|
badaude
izeba hirugarren, hierarkia horretan beti. Bezerorik ez dagoenetan amak garbitu egingo du:
|
|
Zergatik
|
zegoen
izeba
|
2022
|
|
Barkatuta
|
zaude
izeba. Zure iloba eta Mirenen hobe beharrez ari zinen, nirekin oso gogorra eta astuna zarela konturatu gabe.
|
|
Bermerako batzordeak eta Nafarroako Gobernuko Osasun Departamentuak gehiago egin zezaketela uste du, ordea. «Argi dut maila horretan
|
dagoela
izebak azken txanpan izandako traben erantzukizuna».
|
|
Ez dauka solasteko gogo handirik. Alboan
|
dago
izeba, beti bezala, osabari eskua emanda.
|
|
Zer moduz
|
dago
izeba Thelma?
|
2023
|
|
Tira, denbora batez behintzat, pozik
|
zegoen
izebaren liburu dendan lan eginda. Bai, Madrileko abokatu bulegotik Ondarroako liburu dendara koxka nabarmena zegoen, baina horrek ez zuen kezkatzen, moldatuko zen eta.
|
|
Non
|
dago
izeba Christine?
|