Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 22

2009
‎Gauza asko daude Itun Berritu Baterantz izeneko txostenean atentzioa eman didatenak. Dokumentu horretan XXI. mende hasierako hizkuntza politikaren oinarriak jasotzen dira.
‎–Hala ere, espero dugu indigenekin kontsentsua egotea, eta dekretuan nazioarteko konpromisoak barneratuta lehenbailehen merkataritza ituna ziurtatzea?, hori baitago indigenen haserrea eragiten duten dekretuen atzean: AEBekin merkataritza askerako eta pribatizaziorako dagoen ituna, eta horrek Amazonian izan ditzakeen ondorioak. Gainera, Kongresuko Konstituzioaren Batzordeak berak onartua du dekretuok Konstituzioaren kontrakoak direla, eta ez dituela nazioarteko arauak betetzen, alegia:
‎Recep Tayyip Erdoganen eta Abdula Ocalanen bake ekimenak norabide berean joango diren izango da orain koska; bateragarriak izango diren, alegia. Bi errepide mapen xehetasunak jakinarazi ez badituzte ere, zurrumurruen arabera, egun indarrean dagoen itun konstituzionalean egongo da giltzarria; bertan kurduen eskubide kulturalak eta politikoak bermatuko ote diren. Erdoganek, baina, jada aurreratu du, estatu bakar baten esparruan oinarrituta?
‎Mariano Raxoi PPko presidentea Gasteizen izan zen atzo, eta adierazi du PPren eta PSE EEren artean dagoen ituna soilik Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako gobernuburuak hauts dezakeela, baina ez du horren inguruan zehaztasun gehiago eman. Besteak beste, kontzertu ekonomikoa izan du hizpide.
2011
‎Hala bada ere, ez naiz alderdi horrek Euskal Herrian datorrena hankaz gora jarriko duela uste dutenetakoa.(...) Espainian agintera iristen badira, gaur edo duela aste gutxi ezinezkoak ziruditen diskurtso eta jarrera aldaketak ikusiko ditugu.Inozokeria hori interpretatzeko orduan irakurle bat baino gehiago bat etorriko da nirekin: egungo EAJko gidarien politika babesten ari da Ibarretxe, prestasuna agertu baitute Madrilen Gobernuan dagoenarekin itunetara heltzeko orain arte bezala, lehen PSOErekin bezala orain PPrekin.Aldiz, kritika gogorra erakusten du PSOEk eta ezker abertzaleak Loiolako elkarrizketetan erakutsitako jarrerarekiko: gaur badagokigu gogoraraztea Zapatero presidentea prest egon dela beti ETArekin politikaz hitz egiteko, nahiz uko egin gero auzi horiek berak euskal erakunde demokratikoekin eta nirekin negoziatzeko.
2013
‎«Akordioa dagoen ala ez dagoen ikusteko dago, baina eztabaida gai honekin eta beste edozeinekin gertatzen da foro honetan». Akordiorik ez metalgintzan Uztailaren 7tik indargabeturik daude itun gehienak Hego Euskal Herrian (%85 EAEn UGTren arabera), eta asko dira lan baldintzak okertuko zaizkiela jakin duten langileak; egunero ezagutzen ari dira lan erreforma baliatuz Espainiako itunak edo Langilearen Estatutuaren baldintzak gauzatzeko asmoa duten enpresen izenak. Zestoako bainuetxeko langileei, esaterako, gutxieneko soldata emango diete aurrerantzean.
‎Halaber, dei egiten die sindikatuei eta patronalari, maila berean, negoziazio kolektiboari eusteko. Hala, urte amaiera arteko luzapen bat eskatzen du idatziak, zehazki, abenduaren 31 arte, uztailaren 8a baino lehen indarrean zeuden itun kolektiboei eusteko, ordurako balizko negoziazio batek ondorioak eduki ditzan. Horrez gain, Eusko Jaurlaritzari eskatzen dio herri lanak esleitzerakoan kontuan har dezala zein enpresak dituzten itun kolektiboak eta zeintzuek ez.
2016
‎Lan gogorra izan zen, baina merezi izan zuen, ezbairik gabe. Orain arte sekula baliatu gabeko formula juridiko baliotsuak daude itunean, zuzenbidea ezarri dutenak, eta horrexek bakarrik ere adierazten du zer garrantzi duten.Zer nola lagundu daiteke FARCen «desmobilizazioa» eta gerrillarien integrazio politiko eta soziala arrakastatsuak izan daitezen eta, era berean, eredu bihur daitezen. Behin eta berriz esan izan dugu gure kasuari dagokionez ez dela batere egokia «desmobilizazio» terminoa. FARCekook ez gara desmobilizatuko, baizik eta indar politiko aktibo bat izango gara, eta aurrerantzean ere batuta eta kohesio betean jardungo dugu herriari boterea ematea lortzeko borrokan.
2020
‎trantsizio epeak irauten duen bitartean, Erresuma Batuaren eta Europako Batasunaren arteko harremanak bere horretan jarraituko du. Trantsizio epea amaitzean igarriko dituzte benetako aldaketak; ikusteko dago itun komertzial batekin edo gabe.
‎Bestetik, indarrean dauden lan itunek %1, 2tik gorako soldata igoerak ezarri zituzten iaz. Lan Harremanen Kontseiluak Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako emandako azken datuen arabera, indarrean dauden itunek %2, 01eko soldata igoera ekarri diete langileei. Gehiago igo dira soldatak 2019an bertan hitzartutako itunetan:
2021
‎2021ean indarraldian dauden lan hitzarmenetako langileen soldatak %0, 91 igo dira batez beste irailera arte. Indarrean dauden itun horien gehienak ez dira 2021ean egin, aurreko urteetan baizik. Aurten berritutakoen batezbestekoa apur bat handiagoa da:
‎Metalaren adibidea oso ona da: sektoreko hainbat itun daude, eta ez dago arazorik; beste kontu bat da hamarkada bat egotea itunik gabe, eta gero esatea sektoreko itunak babesten dituzula, Euskadin gertatu den bezala, Confebasken eta sindikatu batzuen erabaki komunak tarteko. Hori ez da itunen estatalizazioa, sektoreko negoziazioa abandonatzea baizik.
2022
‎Estatu mailako itunpeko langileen artean, %2, 26 baizik ez dira igo soldatak otsailera arte, batez beste; 50.391 langile daude itun horietan. Eta urtarrilean eta otsailean egin diren akordio gutxietan, batez beste %3, 23 igo dira soldatak.
‎Gure esku dago borrokarako antolatzea. Sinatuta dauden itunetan, iazko inflazioa aplikatzen ari dira; esaten digute ezin dela, baina gertatzen ari da dagoeneko».
‎Bigarren Hezkuntzako finantzaketari dagokion ituna, ordea, «LOMLOE indarrean sartu aurretik» sinatu zutela argudiatu du Gimenok, «eta ezin dira indarrean diren itunen arauak aldatu, edo nahieran eten, errekurtso hori epaitegietan galduko genukeelako ezinbestean». Horregatik, «hitzarmenak eteteko bide progresiboak» babestu ditu Gimenok.
2023
‎Baina argi dago, haren ustez, ezkerretik presio bat jasango lukeela. «Gipuzkoan ere EH Bilduk irabaziko balu, agian, egun ez dauden itunak proposatuko lituzke, baina arazoa da aliantza orokorrak eginez gero gobernuak ez direla banan bana erabakiko».
‎«Herri askotarikoa garela esaten dute maiz, eta hala da, baina gero itunak beti berdinak eta norabide berekoak izaten dira beti. Gu prest gaude itunak egiteko batzuekin eta besteekin, baina beti beste politika batzuk gauzatzeko».
‎Orain arte, Espainiako industria kimikoko lan ituna aplikatu diete Vulcanizados Zuloagako langileei —sektore horretan ez dago itunik Euskal Herrian— Zaratamoko lantegian autogintzaren sektorerako egiten du lan, eta 44 langile aritzen dira.
‎Sinplifikatzearren, badago banaketa bat ekialdearen eta mendebaldearen artean; ez da guztiz horrela, baina badago osagai geografiko bat. Lehen Maidanean, Iraultza Laranjan[] ez bezala, oreka hori erabat hautsi zen, eta ez zen egon itunerako aukerarik. Analisia egitean, askotan, saihestu egiten dugu hori.
‎Horiek horrela, Urkulluk garbi esan du EAJren borondatea «akordioa eta paktua» direla oraindik ere. «Argi dago ituna ezin zaiola inposatu estatuari. Horretan datza aldebikotasuna:
‎Santos Cerdan PSOEko Antolakuntza idazkariak esan du ez dela bera ari jeltzaleekin negoziatzen, baina uste duela «ixtear» egongo dela akordioa. EAJko iturriek, ordea, ziurtatu dute ez dagoela itunik oraindik, eta «gaurko egunean» ez dutela ezer iragartzeko aurreikuspenik.
‎Era berean, ezkor agertu dira gobernuz kanpoko zenbait erakunde, hala nola AI Amnesty International. Erabakiaren berri izan ondoren kaleratutako txostenean, AIk esan du indarrean zegoen ituna baino «okerragoa» dela oraingoa. «Pertsona gehiago izango dituzte atxilo Europako kanpoko mugetan, eta krisi uneetarako neurriek salbuespen bihurtuko dute asiloa eskatzea».
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia