|
2000
|
|
|
Kontuan hartuta gaur egun unibertsitateak hemen nola dauden, hori amestea da. Hemengo unibertsitatearen martxa, bertan
|
dauden
irakasleen interesak, dauzkaten baliabide ekonomikoak, duten mentalidadea eta hori guztia... puf! horrelakorik etorriko da, baldin eta Amerikan 50 urtez egin eta ongi ateratzen bazaie, eta katedratiko bat hara joan eta bere begiekin ikusita gustatzen bazaio... orduan igual egingo da zerbait.
|
|
|
Nik, bestalde, berriz ere ikusi ahal izan nuen Txillar kritikoa eta zorrotza, Pinillosirakaslea honoris causa doktorea izendatu zenean. Ikasleekin batera, pankartarenatzean
|
zegoen
irakasle bakarra bera izanik, Pinillos en izate faxista eta arbuiagarriasalatu zuen, kontuan hartu gabe bere katedra, bere senadore titulua edo pankartakideguztien adina bikoiztu eta hirukoiztu egiten zuela. –Chapeau, Txillar?
|
|
|
Baina, Dávila k dioskunez,, hasta la ley Moyano de 1857, podemos decir que las escuelas normales no serán concebidas como centros profesionales de formación del magisterio? 227; hots, garai honetara iritsi arte, ez
|
zegoen
irakasle ikasketen inguruko planteamendu globalik, eta, Gil de Zarate-k dioen moduan, urte askotan, irakasle eskolak sortu arren,, la autoridad suprema carecía de fuerza? 228 1843ko araudian229 ikus daitekeenez, gobernua oinarrizko errealitateaz jabetu zen: irakasle eskolak sortzea ez zen nahikoa; kontrolatu egin behar ziren, lan horretaz probintzietako batzordeak arduratuko zirelarik (buru politikoaren begiradaren pean, noski) 230 1845 urterako, oso epe laburrean beraz, estatuko probintzia gehienek beren irakasle eskolak zituzten (salbuespenen artean Bizkaia eta Gipuzkoarenak nabarmenduko genituzke, Arabak eta Nafarroak berenak zituzten bitartean), prozesu horretan buru politikoak, Estatuko ordezkariak alegia, dinamizatzaile nagusiak izanik.
|
|
2001
|
|
|
" Or dagoz or ari dira, egunaz lan egin eta iñularretan ikasten diardutenak. Or, buruausterik gabeko lanaz errezago bizi zitezkeelarik, aurrak ezitzeko lana beren gain artu dutenak, gure erriak berari
|
dagokion
irakaslerik ez daukalako. Or, lantoki eraketak berritu nahiz, diruari uko egin diotenek eta dirutan beren buruak saldu ez dituztenek.
|
|
|
Balioetsi ezazu zenbat eta nolako aldaketak dakartzan berriak eta, dudarik ez izan,
|
dagokion
irakaslearekin jorra ezazu erabilitako liburua alboan uztea merezi duen ala ez.
|
|
|
Bai: elkarren beharrean
|
gaude
irakasleak eta hizkuntzaren zientzialariak.Batzuek eta besteek daukagu hitza, eta ezin dugu inor baztertu edo ahaztu. Berriroere, jarrera eta ikuspegi dialektikoa.
|
|
|
6 1968an, Arantzazuko Batzarra egin zenean, Salamancan
|
zegoen
irakasle Mitxelena.
|
|
|
A rrazoi du, bai, baina ez osoa. Irakasle horien ondoan badagoelako, ziur egon, bere lana ondo egiten duenik, euskararekin arduratuta
|
dagoen
irakaslerik, bere klaseak euskara duinean prestatzeko ahalegina egiten duenik, bere arloko hizkuntza zientifikoaren garapenerako ekarpenak eskaintzen dituenik. Eta horien lana erabili beharradago, gizarteak hori egiteko ordaintzen dien heinean.
|
|
2002
|
|
|
I+G jardueren barruan, interesgarria da azpimarratzea %20 bakarrik burutudirela fondo espezifikoen barruan (kanpo finantzapeneko proiektuak, kontratu etakonbenioak, ikerketa bekak eta ikerketa azpiegituretan egindako inbertsioak). Bestalde, %80 fondo orokorren bitartez burutu dira; horietan
|
daude
irakasleak ikerketari eskainitako denbora eta horrek dakarren kostu orokorra: irakasleei dagokiengastua, pertsonal ez dozenteei dagokien gastua, etab. (Eusko Jaurlaritza, 2001).
|
|
|
Ezin da ahaztu, ordea, euskararen tokia hutsaren hurrengoa dela EuskalHerriko zenbait unibertsitatetan, Ñafarroakoetan eta Ipar Euskal Herrikoetanbereziki. Duela urte batzuk, agian, posible zen esatea ez
|
zegoela
irakasle edo ikaslenahikorik klaseak euskaraz garatzeko. Gaur egun, aukera hori ukatzeak arloakademikotik atera eta eztabaida politiko hutsean sartzen gaitu.
|
|
|
Euskal Herriko unibertsitateetan
|
dagoen
irakasleen %20 bakarrik dira, euskalirakasleak?, alegia, euskaraz irakasgai bat behintzat irakasten dutenak.
|
|
|
Datu positibo modura, irakasle euskaldunen kontratuen kalitatea hobetzeaespero da. Izatez, Farmazia Fakultatean
|
dauden
irakasle euskaldunen %31, 2 behin behineko titularrak dira eta %37, 5 irakasle lagunak. Lehenengoen kasuan, hurrengo bi urteetan egoera egonkortzea espero da, eta beste hainbeste gerta daitekeirakasle lagunekin 4 urteko epean.
|
|
|
f) Medikuntzaren arloan hitzarmen falta
|
dago
irakasle klinikoak lortzeko.
|
|
|
Farmazia Fakultatean
|
dauden
irakasle euskaldunen kopurua murritza izanik, irakasleen arteko komunikazio horizontala oso eskasa da. Gainera, irakasleeuskaldunak sail desberdinetan daude barreiatuta.
|
|
|
Garai haietan erdara zennagusi, eta euskara zabaltzeko saiakera guztiak orokorki gaizki ikusita zeuden giroerdaldun hartan. Argi
|
dago
irakasle haiek euskararen aldeko mugimendua sorrarazten aitzindari izan zirela; esate baterako, ofizialtasunik izan gabe klaseak euskarazematen hasi ziren. Gure Irakasle Eskolako euskarazko irakaskuntzaren lehenengopasadizoak eta bultzadak inon ez daude idatzita, eta irakasle protagonistengandikahoz jasotzeke daude oraindik.
|
|
|
Kuriosoa izan da, eta datu hori azpimarratzekoa da, Jakin aldizkarian agertzen den moduan?, 1977an Deustuko Unibertsitatean hasi ziren gauzak, giza etagizarte zientzien alorrean eta irakasle eskolan, eta gerora etorri ziren zientzia fakultateak. Horretan hemen gure artean
|
dagoen
irakasle bat aipatu nahi dut, aipatubeharra dagoelako?, Jose Ramon Etxebarria jauna, alegia. Beraren ekarpenakuriosoa izan da zientzia alorrean, beti pertsona jakinen eskutik etorri baitiraaurrerapenak.
|
|
|
Hortikkanpo, ezer ez. Orain kaleratuta
|
dauden
irakasle batzuk aritu zitzaizkigun behinbaino gehiagotan itzultzaile lanetan, erdal irakasleei guk ikasleok egindako zenbaittestu erdaratzen, irakasle horiek gure lanak uler eta kalifika zitzaten. Gaur egun, gure karrera (komunikazioaz eta kazetaritzaz ari naiz) ezin da erabat euskarazikasi, baina ia ia.
|
|
|
Bistakoa da irakasle egiturak baldintzatu egiten duela erabat sistema osoarenegitura. Izan ere, gaur egun, gure inguruko unibertsitate publikoei dagokienez, erabat hierarkizatuta
|
dago
irakasle sistema; eta, gainera, Espainiar zein FrantziarEstatuei begira, hots, erabat zentralizatuta. Espainiar Estatuari dagokionez, sistemahorren definizioa unibertsitate erreformarako legean(. Ley Organica de ReformaUniversitaria?, 1983, LORU siglez ezagutua) bultzatutako ereduan oinarritutadago1 Oso hitz gutxitan laburbil dezakegu sistema horren muina.
|
|
|
Horrela, goi ikastegietan bigarren zikloko ikasketak ematen dira, etaerdi mailakoetan lehen ziklokoak bakarrik. Bestalde, bi ikastetxe mota horien arteko desberdintasun bat
|
dago
irakasleei dagokienez ere. Izan ere, doktoreak izan behar dirabiga rren zikloko ikasketak irakasten dituzten irakasleak.
|
|
|
Hori horrela bada ere,
|
dauden
irakasleekin eta dauzkagun bitartekoekin egiten dena baino zerbait gehiago egin daitekeelakoan gaude. Alderdi horretan, dudarik ez, ausardia eta babes politikoa beharrezkoa da.
|
|
|
Proposamena, printzipioz, sinplea da: UEUren inguruan bildu unibertsitate desberdinetan sakabanaturik
|
dauden
irakasleak, ikasleak eta euskaltzaleak, goi mailako formazio proiektuak aurrera eraman ahal izateko. Gauden egoeran gaudela, legediak eta unibertsitateen antolakuntzak zabalik uzten dituen zirrikituetatik, berandu baino lehen, titulu, ikastaro, ikerketa eta form azioproiektupropioen eskaintza trinkoa eratu behar dugu.
|
|
|
Prozesu planifikatu baten bidez, enpresetan euskararenerabilera areagotzeko prozesuen antzeko baten bidez, oraingo lan egiteko ohiturak eta moldeak aldatu ditu. Izan ere, euskal unibertsitatearen erronka nagusia ez
|
dago
irakasle egokiak prestatzean, terminologia osatzean edo bibliografia ugaritzean, orain arteko ahalegin gehienak hortik joan badira ere, horiei eusten dieten egiturak aldatzean baizik.
|
|
2003
|
|
|
Bainan, nahiz bere arpegia gehiago ez ikustearren, nahiz errukituta beste lan modu bat ikasteko denbora gehiegi galdu zualako, azkenean eman zioten tituloa. Doctor eta doctor Berendi ziran bere arpegiz asetuen
|
zauden
irakasleak.
|
|
|
Ia bakarrik
|
zeuden
irakasleen jantokian, beste guztiak joanak baitziren, baina mahaiaren beste puntan andereño bat zegoen. Gaztea zen eta handik ikusita esan zitekeen polita zela.
|
|
2004
|
|
|
Nola egin zenuen Hizkuntza Politikara jauzi. Elebitasunaz arduraturik
|
zegoen
irakasle zinen…
|
|
|
Askotan, baina, irtenbide bakarra izaten da. Prest
|
dagoen
irakaslerik aurkituz gero, jakina. Berbarako, Alaitz Etxebarria AEK ko irakasle zornotzarrak, Karrantzan (Bizkaia) egin zuen aurreko ikasturtea, baina hura amaituta utzi egin zuen.
|
|
2005
|
|
|
Amezketako Zumadi eskolan ikasleek darabilten euskararekin harro
|
daude
irakasleak, beti euskaraz hitz egiten dute eta bertako hizkeran, bizi bizi. Hala ere, euskara jator hori ez galtzeko eta hobetzeko lanean segitzen dute.
|
|
|
Baina, nahi ala ez, 80 axerik, 20k baino gehiago oilo jaten dute. Paris aldeko kolejio eta lizeo batzutan ikasleen beldurrak harturik
|
daude
irakasleak!!!
|
|
|
Gatazkak koordinazioa zailtzen du. Beraz, gatazka eta arazo asko
|
daudenean
irakasleek euren kasa lan egiteko joera izatendute, eta koordinazioa zapuzten da. Arazoek, beraz, eragin handia dute ikastetxekokoordinazioan.
|
|
|
Urtetik urtera %5 inguru hazten da, baina kontsumitzaile elkarteen aurrean egonaldian emandako zerbitzuengatik egiten diren kexak gero eta gehiago dira. Erreklamatzeko arrazoi ohikoenen artean
|
daude
irakasleen prestakuntza txikia, janaria eta familien harrera hotza. Horregatik, iragartzen diren eskaintza ugarietako bat kontratatzerakoan arreta handia jartzea gomendatzen dute kontsumitzaileen erakundeek.
|
|
|
Markos Balentziagarekin hasiko naiz. Orain Irungo Institutuan
|
dago
irakasle. Angel Ugarteburu eta Andres Alberdirekin ikastetxeetako gazteentzat literatura liburu biziki estimagarriak idatzi ditu.
|
|
|
• Ez dago inolako eskubiderik irakasle hauek euskararen aurka
|
dauden
irakasleak bailiran aurkezteko. Aitzitik, gehienak saiatu izan dira euskara ikasten eta zegokien Hizkuntz Eskakizuna egiaztatzen.
|
|
|
Lehenengo eta behin, barkatu Bertendonan itxialdian
|
zaudeten
irakasleok, aurreko batean" alferrak" zaretela esateagatik. Alferrak soilik ez, lotsagabe batzuk zarete.
|
|
2006
|
|
|
Goi mailako Bigarren Hezkuntza amaitu zutenak (Batxilergoa eta erdi mailako LH) %67 ziren 2003an; ELGAren batez bestekoa, berriz, %78 izan zen, baina 1992an proportzioak %56 eta %76, 9 ziren, hurrenez hurren. Elementu positibo gisa, Tianak esan zuen Espainian ikasle gutxiago
|
daudela
irakasle bakoitzeko, eta esan zuen eskolatze itxaropenaren Espainiako batezbestekoa edo pertsona bat hezkuntza sisteman egongo den urteko batez bestekoa ELGAren batez bestekoaren gainetik dagoela, eskola goiz utzi arren. Autonomia erkidegoen araberako hezkuntza inbertsioko mailei dagokienez, adierazi zuen Ministerioa gai horretaz arduratzen dela, ez finantziazio desberdintasunagatik, baizik eta ondorioengatik.
|
|
|
Menéame n idazten hasi nintzenean, Barrapunton hainbeste' troll' z ondo zegoela probatzeko asmoz esan nuen. Bitxia da, jendeak uste du unibertsitatea hilda dagoela, baina proiektuak ikusten hasten zarenean beti
|
daude
irakasleak atzean. Unibertsitatea ez dago hilda, zapalduta dago, eta orain gehiago plan aldaketekin.
|
|
|
Ane haserretuegi
|
zegoen
irakasle melenga haren proposamenak entzuteko.
|
|
|
Gizon izukaitzat genuen, bere onetik inoiz ateratzen ez zena, baina egun hartan aurpegiaren zurbilak salatzen zuen barneko dardaria. Agurrik ere ez zion egin gurekin
|
zegoen
irakasleari:
|
|
|
Aitortu beharra
|
dago
irakasleentzat esperientzia berria izan dela. Izan ere, euskalduntze orokorreko taldeekin konparatuz gero, ikastaro hauek oso bestelakoak baitira.
|
|
|
Antza bere kintakoa da, eskolan gela berean
|
zeudela
irakasleek Koskari larrua bero bero egiten omen zioten, behin kasurik ez zuelako egiten apaizak Biblia bota, buruan bretxa ireki zion. Esan dit baita ere lehengo urtean edo orain dela bi urte lanean ari zen enpresan milioi bat balio zuen pieza bat txikitu zuela Koskak, gero tailerretik alde egin eta laneko buzoa errekara bota zuela –hori, azken detaile hori gabe, eta beste era batera, Koskak berak kontatu zidan.
|
|
|
Ez uste hiru lagunak horrela izendatzeak dantzarekin zerikusirik ez duenik. Honaino bidaia antolatzeko dantzarako baino ausardia handiagoa behar da, Errenteriakoa izateak kasik berez dakar jaietarako gaitasuna eta, azkenik, gure irakaskuntza sisteman ez
|
dago
irakaslerik udako ikastaroren batean dantzan ikasi ez duenik. Erraz daukate hamaika pausoak ikastea.
|
|
2007
|
|
|
Educa System enpresak egindako beste azterlan batek dioenez, eskolatik kanpo laguntza jasotzen duten ia bi milioi ikasletik bakarrik 130.000 doaz horretan bereziki prestatuta
|
dauden
irakasleengana, eta gainontzeko 1,78 milioi ikaslek, ordea, irakasle ez profesionalen laguntza jasotzen dute.
|
|
|
Kontuan izanda irakasle horiek ez
|
daudela
irakasle moduan prestatuta, Lehen Hezkuntzako eta Bigarren Hezkuntzako ikasleei (10 urte) ematen dizkiete klaseak.
|
|
|
Adiskidetze batzordea osatuko dutedezkari batek, zentroko titularrak edo ho hezkuntza administrazio eskuduneko orrren eskuordeak, eta eskola kontseiluko ordezkari batek. Eskola kontseiluko kideek hautatuko dute eskola kontseiluko ordezkaria erabateko gehiengoarekin, kide horien artean
|
dauden
irakasleen edo ikasleen gurasoen artean.
|
|
|
20.2 irudia. Arian Arian, bakegintzarako hezkuntza materialaren 1 unitatedidaktikoari
|
dagokion
irakaslearen gidaren azala.
|
|
|
Unibertsitate publikoei atxikitako ikastetxe pribatuetako irakasleek eta unibertsitate presentzialetakoek, batez ere administrazio publikoek finantzatuak, lau urteko epea izango dute arauari egokitzeko. LOUk ezartzen du, halaber, unibertsitate publiko batean jardunean
|
dauden
irakasle funtzionarioek ezin dutela aldi berean lan egin pribatu batean edo atxikitako zentro pribatu batean. Oraindik indarrean dauden arauek bateragarritasun hori soilik baimentzen dute dedikazio esklusiborik gabeko funtzionarioen kasuan eta unibertsitate publikoei atxikitako zentro pribatuen kasuan; aukera hori ere desagertu egiten da.
|
|
|
" langintza orretan ari gerala balekite, irakasleek agian fitxatu egingo ginduzkete"(). Edozein Seminariotan
|
zeuden
irakasleak, toleratuko zintuzketenak edo fitxatu zintzaketenak. Eta ordena erlijioso batean euskaltzale bezala fitxatua egoteak esan gura zuen, karrera amaitu eta Cochabamban misiolari buka zenezakeela batere bokaziorik gabe.
|
|
2008
|
|
|
Duela 28 urte euskararen interesak bultzatuta gurasoek sustatutako lanari esker sortu zen. Gela bat aurkitu, orduko baldintzetan lan egiteko prest
|
zegoen
irakasle bat topatu eta proiektua aurrera atera zuten. Sei bat haurrekin abiatu ziren eta urteen poderioz irakasle, gela eta ikasle gehiago lortzen joan gara.
|
|
|
Bestetik, EAEko Unibertsitate Legeak urtetako blokeoa gainditu zuen, Espainiako Konstituzio Auzitegiak haren aurkako helegitea ezetsita. Iztueta sailburu ohiaren izenaz ezagutzen dugun lege horren arabera, EHUra itzultzeko aukera eduki dezakete handik kanpo
|
dauden
irakasle guztiak, baldin eta aurretik bertan jardun badute gutxienez bost urtez.
|
|
|
Ba al
|
dago
irakasleak orientatzeko aldizkaririk edo antzekorik?
|
|
|
Honek banan banan ebaki zien ile motots bat lehenengo Joni, gero Oihani, gero Beñati, Dabidi? Txirrinak jo zuenerako ile pilo bat
|
zegoen
irakaslearen mahaian. –Zuretzat bildu dugu?, esan zion Karmelek Estibalitzi.
|
|
|
– Gaur egun zalantza asko
|
dago
irakasleen artean, idaztean haurrak erabili behar duen letra motari buruz.
|
|
|
Irakasleak ikasle batekin ez ezik adin bereko talde zabal batekin ere jarduten du Irakaslearen iritzia baloratzea: gurasoak izan daitezke seme alabak hobekien ezagutzen dituztenak, baina argi
|
dago
irakasleak familia ingurunean agertzen ez diren eta gurasoei informazio osagarri oso baliotsua ematen dieten ikasleen jarrerak eta ezaugarriak ezagut ditzakeela. Bestalde, kontuan hartu behar da irakasleak ikasle batekin ez ezik adin bereko talde zabal batekin ere jarduten duela, eta, beraz, erraz baloratu behar da arazo edo jarrera bati buruz duen iritzia eta eman behar zaion garrantzia.
|
|
|
Beharbada, Zientziaren Astean eta antzekoetan Unibertsitatean egiten diren gauza asko eta asko erakutsi nahi zaizkio gizarte osoari. Normala den moduan, adin eta prestakuntza ezberdineko jende asko hurbiltzen da horrelakoetara, eta bertan
|
dauden
irakasle eta ikertzaileen betebeharretako bat jakinduria modu erraz eta ulergarrian aurkeztea da.
|
|
|
Onartzen dugu gutariko gehienok ez dugula oraindik hautagaien konponbide proposamenen edukiak irakurri. Nolanahi ere, seguru gaude horien artean ez dagoela ia 17 urtez Leioako campuseko atarian pankartari eutsiz
|
dauden
irakasle kaleratuen arazoa. Euskal herritar eta kanpotar askorentzat etenik gabeko presentzia hori mingarria da, tamainako injustizia bat islatzen duelako.
|
|
2009
|
|
|
Egonaldi profesionalen programaren barruan trukea eskatzeko, beharrezkoa da maisu maistren kidegoko, Bigarren Hezkuntzako irakasleen kidegoko edo Hizkuntza Eskola Ofizialetako karrerako funtzionarioa izatea eta parte hartzen duten ikastetxean behin betiko destinoa izatea. Jardunean
|
dauden
irakasleen kasuan, ezinbestekoa da beren ikastetxean eskolak ematea (edo lehenago eman izana) mugikortasuna eskatzen den herrialdeko hizkuntzan, edo beste irakasgai batean, baina dagokion atzerriko hizkuntzan. Eskatzaileak ikastetxe bateko zuzendaritza taldeko kideak direnean, destinoko herrialdeko hizkuntza menderatu behar dute.
|
|
|
Lakarrak Vennemann ere kritikatu du. Theo Berlingo Unibertsitatean
|
dagoen
irakaslea da, eta bere aurreko ikerle batek Europako ibaien izenen esanahiak deszifratzen hasitako lanari jarraipena eman zion eta zera proposatu du: aitzineuskararen bidez ibai horien izenak ulertzeko aukera dagoela.
|
|
|
Derrigor bi orduz astean joan behar dute prestakuntza saioetara 5 mailako irakasle guztiek. Baina ez
|
dago
irakasle ordezkorik, eta horrek arazo handiak sortzen ditu eskoletan; gainera, zuzendaritza taldeek irailean ikasturtearen planifikazioa egin zutenean ez zuten horren berri izan, eta orain aurreikuspenak eta ordutegiak hankaz gora jarri behar dira. Kontuan hartu behar da hainbat eskolatatik beste herri batera joan behar dutela irakasleek prestakuntza saioak egitera.
|
|
2010
|
|
|
Zientifikoek kontuz ibiltzeko eskatu dute, ez guztiek jakina, baina horrek eskatzen du" arreta printzipioa" kontuan edukitzea; hare gehiago oso sensiblea den biztanleen sektore batekin ari direnean: haurrak eta haurdun
|
dauden
irakasleak.
|
|
|
" Erretiro masibo horrek zein ondorio izango dituen jakinda neurriak lehenago ez hartzea ez dut ulertzen. Gainera, irakasle beharra
|
dagoenean
irakasle ikasketak egiteko batez besteko nota hain altua eskatzea eta hain plaza kopuru mugatua izatea ez da zentzuzkoa".
|
|
|
b2) Irakasle eskoletan ez
|
zegoen
irakasle euskaldunak sortzeko planik. Ez planik eta ez modurik.
|
|
|
Ez planik eta ez modurik. Irakasle erdaldunak sortzeko diseinatuak
|
zeuden
irakasle eskolak, eta halaxe jardun zuten, oro har, 1979ra arte78.
|
|
|
Irakasleen hizkuntza osaera izan da, bereziki, urratsez urratzeko bilakaera modu horren giltzarri: ikastola mundua alde batera utzita116 ez
|
zegoen
irakasle askorik euskaraz zekienik eta, beraz, klaseak euskaraz eman zitzakeenik. Irakasle euskaldun horien falta izan da, hainbat urtez, hezkuntza administrazioaren (beste neurri batean, ikastetxeen) buruhauste handienetakoa.
|
|
|
Orain dela 25 urte, beren seme alabentzat euskarazko ikasbidea nahi zuen hainbat gurasok ez zuen hartarako aukerarik izan. Ez
|
zegoen
irakasle euskaldunik, eta irizpide murrizkorrez jokatu behar izan zen, hainbat kasutan, bai B edo ereduko lerroak zabaltzeko eta bai lerro bakoitzean (batez ere Bn) euskarazko irakaspostuak definitzeko. Irizpide murrizkor horrek eraginik kaleratu zen adibidez 1986ko uztailaren 4ko Agindua, jendeak komunzki 4/ 4 dekretua deitu izan zuena.
|
|
|
a) sektore publikoaren eta pribatuaren artean aldeak
|
daude
irakasleen hizkuntza osaeran. Sektore publikoan aurreratuago doa irakasleen euskalduntzea, pribatuan baino.
|
|
|
|
Badago
irakasleen, liburugileen eta hezkuntza eragileen esku, nire ustez, gaiari ikuspegi sozioedukatibotik heltzeko modurik. Alde horretatik aski onargarriak iruditzen zaizkit ondoko bi baieztapenok:
|
|
|
Ataka hartan
|
zeuden
irakasleen egoera arautzeko, beraz, hainbat ekimen jarri ziren martxan: Bergarako UNEDen eta Eskoriatzako Irakasle Eskolaren bitartez, titulaziorik gabeko irakasleentzako plangintza berezi bat egin zen, irakasle diplomatura edo unibertsitaterako sarbidea eskuratzeko; Euskal Herriko Unibertsitatean irakasle ikasketak euskaraz egiteko aukera zabaldu zen, aurrerantzean euskaraz ikasi nahi zuten irakasleen artean hautatu ahal izateko.
|
|
|
Adibidez, irakasleen arteko trukaketa. Ikastola batean soberan
|
zeuden
irakasleak beste ikastola batera bidaltzen genituen. Edo langilerik kaleratu behar izan zen toki batzuetan, kaleratuen kalte ordainak langile guztien artean ordaintzea.
|
|
|
Dagoeneko ez
|
dago
irakaslea etxera iritsi arte itxaron beharrik zalantzak argitzeko. Orain, ordenagailu batekin eta Interneteko konexio batekin, behar den curriculum irakasgaiaren berehalako eskola partikularra jaso daiteke.
|
|
|
“Familia askok laguntzen diote irakasleari, eta emaitzak oso positiboak dira” Gakoa familietan dago. Asko
|
daude
irakasleari laguntzen diotenak eta emaitzak oso positiboak dira. Salbuespenezko kasuetan izan ezik, familia bat ikastetxearekin lankidetzan aritzen denean eta irakasleak eta gurasoak norabide berean doazenean, indarkeria agerraldiak ezabatu egiten dira eta adinari dagozkion matxinada egintzak bakarrik geratzen dira.
|
|
|
Egun Bilboko Arangoiti auzoan
|
dagoen
Irakasleen Unibertsitate Eskola hartuko duen egoitza berriaren" lehen harria" jarri dute gaur Leioa eta Erandioko campusean. Halere, hasi dira jada lur azpiko aparkalekua egiteko zuloa egiten eta bi eraikinen zimenduak jartzen.
|
|
|
Sailkapen horrek deus gutxi esan nahi zuen, ordea, gure eguneroko bizimoduan, egiazko bizitza ikasgelatik kanpo baitzegoen, txirrinak klaseen amaiera noiz joko zain. Kalean, aldiz, ez
|
zegoen
irakaslerik ez beste inongo heldurik bere legea ezarriko zigunik. Haurrok gerok ginen gure bizitzaren egile, gure komedien antzezle, gure jokabideen epaile.
|
|
|
Horrek izugarri konplikatzen ditu alfabetizazio digitala eta Interneten erabilera seguruaren garapena. Horretarako, ondo trebaturik
|
dauden
irakasleak eta baliabide egokiak beharrezkoak dira.
|
|
|
" Lasai, David —esan zidan jarraian— Ez jarri aurpegi hori. Hesseren liburuan irakurri dudan esaldi bat besterik ez da."" Zer aurpegi jarri dut, ba?"" Pazientzia galtzeko zorian
|
dagoen
irakasle batena."" Ez dut uste, Teresa!" Modu aski zakarrean atera zitzaidan esaldia. " Hasi zara nirekin haserretzen, David —esan zuen berak tonua aldatuz— Haserretu egiten zara beti."" Hori ez da egia, Teresa."" Egia da.
|
|
|
Apaizgaia zen eta hastetik esan zuen ez zituela frantsesek erabiltzen zituzten metodoak onartzen, bereziki tortura. Armarik ez zuela nahi aljeriarren kontra, prest
|
zegoela
irakasle lan egiteko Aljerian edonon. Orduan, bulego lana eman zioten, baina tortura erabiltzen zen lekuan.
|
|
2011
|
|
|
Gauzak mantso aldatzen dira, baina esfortzu handia ari da egiten hezkuntza komunitatea, eta planteamendu horrekin, ezinbestekoa da familiarekin hainbat gauza adostea. Lehen ez, fotosintesia irakasteko hor
|
zegoelako
irakaslea. Baina nahi badugu autoerregulazio emozionala, besteekin ikasi eta ardurak hartzea... Haurrak edo nerabeak ardurak hartzea da gakoa. Etxe batzuetan entzuten da:
|
|
|
«Hezkuntza sistemaren kalitatea eta etorkizuna oso lotuta
|
daude
irakasleen gaitasunekin»
|
|
|
IRALEk, Irakasleak Alfabetatu eta Euskalduntzeko programak, erronka horri heldu zion duela 30 urte. Euskaldundu gabe
|
dagoen
irakasle kopurua txikia da, eta beraz, irakasleen euskararen hobekuntzan jarri dute arreta. Dena dela, sindikatuen iritziz, IRALEk ikerketa sakona eta diseinu berria behar ditu.
|
|
|
Ez
|
dago
irakasle hauek ulertuko dituenik!
|
|
|
LEO. Arrazoi osoa daukazu? ez
|
dago
irakasle txar bat baino okerragorik eta ona tokatzen denean, es una gozada!
|
|
|
Laburbiltzeko, Zientzia Fakultatean
|
zeuden
irakasle euskaltzaleak eta haiek harilkatutako ikasleak, UEUren hasierako urteetako testugintzaren arduradun nagusietakoak izan ziren. Baina aipatutako irakasleek, unibertsitateko irakasgaiak euskaraz emateko bibliografia argitaratzeaz gainera, beste bi gauza gehiago egin zuten:
|
|
|
Hasteko, irakasle laguntzaileak topatu behar izan zituen. Hainbat ikasle
|
zegoen
Irakasle Eskolan euskalduntzeko edo alfabetatzeko prest. Uribarrenen arazorik handienetakoa euskara klaseak emateko irakasle gaituak aurkitzea izan zen.
|
|
|
Unibertsitateak irakasle euskaldunak kontratatzeko deialdia atera zuen. Bertan lizentziatura titulua eskatzen zen eta Euskaltzaindiko D mailako titulua296 Kontratazioak kontratazio, lan handia zegoen garai hartan, eta lehendik
|
zeuden
irakasleen lan zama areagotu egin zen. Juan Luis Goikoetxea esate baterako, euskara eskolak emateaz gainera, Euskal Filologian ere aritzen zen, eta errektorearentzat prestatutako txostenean honakoa zioen:
|
|
|
Mujikak eta Uribarrenek, ikasturtearen amaieran, egindako lana eta emaitzak aurkeztu zituzten Euskaltzaindiaren 1977ko ekaineko hileko batzarrean. Bata Gipuzkoan eta bestea Bizkaian ari ziren, koordinatu gabe eta bakoitza bere eskola zurrunbiloan sartuta, hau da, klaseak ematen, eta aldi berean beraien kargura
|
zeuden
irakasle laguntzaileak koordinatzen. Zehazki, zer esan zuten ez dakigu, baina imajinatzen dugu ikasle kopuruaren eta eskolen antolaketa eta kudeaketaren gaineko arazoez mintzatuko zirela, zeren Euskaltzaindiak beraiek emandako informazioa entzun ondoren, erabaki baitzuen Espainiako ministerioari eskari bat egitea.
|
|
|
Marneffe tik Lagundia utzi arteko tartean, Belgikako Morialme (1936), Pananan (1937) eta azkenik El Salvadorren() egon zen, hein handiz ordenak «erbesteratuta». El Salvadorren
|
zegoela
irakasle lanetan, Ebangeline eta Bidalien Egiñak liburuak prestatu zituen.
|
|
|
Dena dela ere, Skutnabb Kangasek (2008b) dio batez ere XIX. mendearen erdialdean hasten dela eskolak hizkuntza gutxituak erabat baztertzeko joera. Ordura arte, eta mendeetan zehar, eskolan hizkuntza klasikoak eta erlijio hizkuntzak (latina, sanskritoa) nagusi izan baziren ere, ohikoa zen eta onartua
|
zegoen
irakasle zein ikasleak elebidun edo are eleaniztunak izatea. Baina XIX. mendeko estatu mugen sorrerak eta kolonizazioek erabat gaiztotu zuten hizkuntza gutxituen egoera eskolaren testuinguruan (Siguán eta Mackey, 1986; Skutnabb Kangas, 2008b).
|
|
|
4.2.2 atalean ikusi dugu, otomierarena hain zuzen ere. Orain dela oso urte gutxi hasi dira otomiera hezkuntza sisteman sartzen eta Rebolledoren (2008) arabera, gogora dezagun, lehendabiziko erronken artean
|
dago
irakasleek hizkuntza gutxitua ikastea. Alegia, gaztelaniadun elebakar izatetik gaztelania otomiera elebidun izatera pasatzea.
|
|
|
Ikasleen iritziak entzun ostean, ondo
|
legoke
irakasleak interpretazio landu eta egoki bat ematea.
|
|
|
Aditu honen esanetan, administrazioak eskaintzen dituen ikastaro gehienak gestiorako dira, «baina hori ez da eskolak behar duena». AEren aburuz, oso ondo
|
dago
irakasle batek jakitea zelan egiten den powerpoint bat, baina zerbait gehiago behar da:
|
|
|
Oker zegoela pentsatu genuen guztiok gaur egun badakigu okerreko iritzia gurea zela, irakasleak bete betean asmatu baitzuen. Baina
|
nago
irakaslea ere tronpatu zela iragarritako okertzearen neurriari dagokionez, hark ere nekez pentsatuko baitzuen telebistaren kalitatea gaurko mailaraino jaistea posible zela.
|
|
|
—Baina zer besteak? —galdetu diot nik orduan Tonettiri— Hemen ez
|
dago
irakasle gehiago eta.
|
|
2012
|
|
|
Azken hamarraldiko zenbaki kaskarrena da: 2002, 5,07ko
|
zegoen
irakasle bat, eta 2010, 4,58ko. Itunpeko sarearekiko alde handiena horretan du publikoak.
|
|
|
Azken urteetan hobetu da itunpeko sarearen egoera zerbait: orain hogei ikasturte, adibidez, 18,5 ikasleko zeukaten irakasle bat; sare publikoan, 7,2 estudianteko
|
zegoen
irakasle bat. Alde handiak daude oraindik, eta handiagoak izan daitezke:
|
|
|
Aldi horretan, Nafarroako Gobernua TIL eredua bultzatzen ari zen, ingelesa ardatz, eta kezka zuten, bi planak gisa berekoak ote ziren. Zalantzak
|
zeuden
irakasleen prestakuntzaz. 2010 ikasturtean jarri zuten martxan proba aldia, 40 ikastetxetan; 118 arituko dira aurtengo ikasturtean.
|
|
|
Oso garrantzitsua da irakasleek duten prestigioa eta loturik
|
dago
irakasle ikasketak egiteko dagoen hautaketa prozesuarekin eta unibertsitatean ematen dutenprestakuntzarekin. Hezkuntza Fakultatean aurkezten diren ikaslegaietatik% 15 bainoez dute aukeratzen.
|
|
|
Zortzigarren mailan [OHOn]
|
bazegon
irakasle bat que cuando le daba la ventolera, ostegunero edo ez dakit zer, esaten zigula: A ver, zuk ze ikasi behar dezu hurrengo urtean?
|
|
|
Gaztetasunari eusten lagundu dezakete. Gizartean, bestalde, ongi ikusita
|
dago
irakaslea, Iruñea bedeinkatu honetan behintzat; horregatik, norberaren irudia pixka bat zaintzea beharrezkoa da, don Jaime, doña Elvira, don Ignacio... deitua izateko duintasuna galdu nahi ez bada. Irabazi ere, negarrari emateko baino gehiago egiten da.
|
|
|
Esan bezala, hori oso ona da alde batetik, baina maneiatzen jakin behar da. Ni ikusita
|
nago
irakasle bat baino gehiago gelatik negarrez ateratzen ikasleen aurkako jarrera agoantatu ezinik. Irakasle mordoa ezagutzen dut bajan egondakoa, estresak jota, ikusi ditut bullying kasuak...
|
|
2013
|
|
|
Berdintasuna egunero landu behar da, liburuak lagun dezake, bai, baina literatura beste gauza bat da. Kate osoa dago jokoan finean, eta ondo
|
legoke
irakasleak ere kate horren jakitun izatea. Ematen du gaur gauza guztiek izan behar dutela praktikoak, erabilgarriak.
|
|
|
2 Ahozko hizkuntzaren irakaskuntzari
|
dagokionean
irakasleek formazioa eta tresna berriak behar dituzte euren esku hartzean hobetu dezaten, eta Sekuentzia Didaktikoa izan daiteke tresna metodologiko egoki bat euren lana erraztu dadin.
|
|
|
Zintzoagoa iruditzen zait, ordea, eta Txillardegiri benetako esker ona agertzeko modu leialagoa, horri guztiari gehitzea unibertsitate honetan, Euskal Herriko Unibertsitatean, batzuk, eta ez naiz ari soilik errektoreaz edo errektoreordeaz, baizik eta hemen zaudeten eta hemen ez
|
dauden
irakasle, ikasle, ikertzaile eta langileez, egunero ahalegintzen garela Txillardegiri arrazoi apur bat kentzen, egunero saiatzen garela Txillardegik ezin ezagutu izan zuen unibertsitatea egiten: ikasle, irakasle ikertzaile edo langile euskaldunarentzat erosoa, euskal unibertsitate erabatekotik hurbilagokoa.y bxxxxxxxj
|