2000
|
|
AITONA Nikolasek buruan sarturik zeukan, bere aita jaun Albert Etxegoienek hala irakatsirik, ezen negozioen munduan ez zegoela geldi egoiterik eta harremanetan jarri beharra
|
zegoela
hango eta hemengo jendearekin: pentsamolde haren ondorez erosi zuen, hain zuzen ere, Olabeko ola, Irungo lurretan; eta hargatik ere eraman izan zituen umetan bere bi semeak —bata, gure aita, jaun Martin Etxegoien, eta bertzea, osaba Joanikot— batetik bertzerat, hainbat bidaiatan —Gipuzkoarat hiruzpalau aldiz eta Iruñarat bitan—, bere aitak berarekin egin zuen eredurat, biek Nafarroako erregeordeari eginikako bisitan; eta gu ere —Mattin eta biok, haren bilobok— berdintsu eta orobatsu ibili nahi izan gintuen, halako moldez, non ongi baino hobeki oroit baitezaket Mattinekin eta aitona Nikolasekin Gipuzkoarat egin bidaia, Irun Hondarrabirat, nik sei urte bertzerik ez nituela.
|
2001
|
|
Baina Tasiok konturatu ez balitz bezala heldu dio bere ebakiari eta bira eman du esertzeko mahai baten bila. Ez
|
dago
hango kiratsa jasaterik.
|
|
Pastilla batzuk eman eta berehala gelditu zitzaidan tirrinta. Holako beherakoekin ohituta
|
dago
hango jendea. Erizainek badakite horren berri.
|
2003
|
|
Gobernuek plan asko eta bereziak landu dituzte politika bat aitzina eramateko, baina hango demokraziak ez du funtzionatu. Frantzian leporaino
|
daude
hango gertakariekin. Erreferendumak huts egin zuen eta gauzak ezin gaizkiago abiatu dira.
|
|
Damian Arrutik ez zuen sala hartatik berriro itzuli nahi gorpuaren ondora, baina ziur
|
zegoen
hango gorpuki haiek guztiak Jaionerenak zirenetz. Seinale gaiztotu eta txiki hura, Phopyla bahii baten helduak egina zela eta juxtu Jaionek zeukan leku berean zegoela kokaturik.
|
2006
|
|
Alec Reid apaiz eta bitartekari irlandarrak aditzera eman duenez, Irlandan baino azkarrago joango da prozesua. Besteak beste, kontuan hartu behar da hemen ez
|
dagoela
hango komunitate zatiketa edota autogobernuaren bidean jadanik kilometro ugari egin direla. Prozesuaren denbora eta metodologia kontuak nahiko aurreratuta daudela dirudi, baina alderdien mahaia dela-eta sortu diren lehen eztabaida publikoek adierazten duten moduan, sei zortzi urteko prozesu bat blindatzeko bada oraindik zer eraiki.
|
|
«Geltokian, bazter trenbide batean zeuden haiek, bagoi batean. Alde ederrean
|
nengoen
hango berogailu bikainarekin». Zoragarri konpondu zen haiekin, batik bat alemanez zekielako.
|
|
Ni kalerako prestatzen hasi nintzen eta, une hartantxe, hotsak sentitu nituen berriro kanpoko atean, oraingoan deika ari zen norbaitenak. Harrituta
|
nengoen
hango bat bateko joan etorriarekin eta, bestalde, ez nekien atea ireki behar nuen ala ez, Angelok ez baitzidan horri buruzko argibiderik eman.
|
2007
|
|
Duela urtebete inguru astekari honetan honela zioen Gloria Totoricaguena ikertzaileak: " Deskonexio beldurgarria
|
dago
hango eta hemengo euskaldunen artean eta zubiak eraiki beharra dago. (...) Gaur gaurkoz, uste dut Euskal Herrian bizi diren gehien gehienek ez dutela ulertzen emigrazioa, ez eta zergatik nahi duen hemengo eukaldunak identitateari eutsi".
|
|
armen butin edo trofeo baten gainean eserita, buruan kaskoa eta eskuinean aginte makila, begirada tinko, amazonaren janzkera eta plantan, bakearen begirale, abisu bat herri garaituei. Ostia-ko Foro aurrietan tenplu bat dago Erromari eta Augustori; museoan
|
dago
hango Roma Victoria-ren estatua, hanka bat mundu menderatuaren gainean jarria, garaile: Erroma, lurbiraren nagusi (keinu oriental bat hau, menperatuari gainean hanka jartzea, mendebaleko ikonografiak aski berandu bakarrik ikasi duena).
|
2008
|
|
Sven Nys, Zdenek Stybar, Bart Wellens, Kevin Pauwels, Radomir Simunek eta Klaas Vantornout, adibidez. Munduko Kopako bosgarren proba jokatuko da gaur Igorren, eta han lehiatuko dira Belgikan eta Herbehereetan errepideko txirrindularien pare dauden horiek; bai, behintzat, sonari eta ospeari
|
dagokienez
hango lasterketetan 10.000 ikusle biltzen dira. Bihar arratsaldean, berriz, Asteasuko nazioarteko lasterketan ariko dira horietako gehienak.
|
|
Beraiek dute hitza lehenik, eta orain  dik gauza asko daude lotzeko. Badirudi aukera asko
|
daudela
hango lanpostua niri eskaintzeko, baina ez da erabakiko egun batetik bestera.
|
2009
|
|
Geroz eta ohituago gaude testuingururik gabeko imajinak ikustera bata bestearen atzetik. Baina Ekialde Hurbileko irudi bortitzak ikusteagatik, ez
|
gaude
hango egoeraz hobeto informatuta. Batzuetan gainera, informazio falta eta irudiaren gizentzea maila absurduetara iristen da:
|
|
Jata sano harritsua izan da lekukoek esan digutenagatik, baina orain harri gehienak estalita daude eukaliptoa ereiteko indusketa makinek egindako aldaketen ondorioz. Ataune etxeen inguruan, adibidez, harri ugari zegoen, harrobi edo kantare modukoa zen, eta pikatxoiarekin lan egitera behartuta
|
zeuden
hangoak. Jatako harriak landuak zirela ematen zuen, adreilu formakoak ei ziren, eta hormak eraikitzeko sano egokiak ziren, batez ere Arrizurieta inguruan.
|
|
Tiraka herrestatu ninduen aitasainduen jauregira. Gortesauak itzulian ziren; beterik
|
zeuden
hango eskailera eta korridore ilunak. Axola guti Margaritari.
|
|
Beharbada ni ere bilduko nintzaien, komediante on baten gisa, ohartu ez banintz ez zirela gela hartako guztiak latin horiei erantzuten ari. Alençongo dukea gorrotoz begira
|
zegoen
hango guztiei, niri barne. Bertze bi, higanotak ziren:
|
|
Gero eta turista gehiagoren arreta pizten du lurraldeak. Horren erakusle da Norvegiako mahaian biltzen den bisitari kopurua, eta, horregatik, pozik
|
daude
hango turismo ordezkariak: Euskal Herritik, gainera, bisitari ugari etortzen zaizkigu urtero.
|
|
Biharamunean Oikiako zentralean zeuden, lasai
|
zegoen
hangoa, adinekoa zen, ezagutzen zuen Compañian noiz edo noiz ikusiaz, baserritarra. Etxera eraman zituen, bazuen nahikoa intxaur eta arrautza.
|
2010
|
|
Interesgarriena da taldeok poetak aipatzen dituztela beti eraginen artean. Poesia erabat txertatua
|
dago
hango gazteen artean, eta hortik hip hopera urrats bat dago. Arabian Nights taldeko kide batek esan zidan:
|
|
Identitatea, mundu ikuskera, hizkuntz hautua guztiz konpartitzen denean, adostasun orokor horrek" naturalizatu" egingo du kultur hautu hori, borondatezko izaera bera ere ezkutatuz. Andaluzian gaztelania da kulturaren transmisiorako tresna natural hori, horregatik gaztelania" despolitizatua"
|
dago
hango jendartean. Ez dirudi Euskal Herrian bizi dugun egoera diglosikoan euskararen transmisioa modu" natural" horretan ziurtatu daitekeenik.
|
|
Erdi gordeleku, erdi santutegi baten itxura du. Haien neurri guztietako argazkiekin beteta
|
daude
hango paretak, eta zuritzen ari zaizkien ile bizarretan ikus dezakezu denboraren joana.
|
|
Hego Atlantikoan arrantzan ibilia zara. Galdetzen nizun Youssouf ea gure itsasoa nola
|
dagoen
hangoekin alderatuta. Non dago arrain gehiago?
|
|
Kixkalita nauka dagoeneko, Nôtre Damera eraman nahi banau, prest
|
nago
hango Ederra izateko. Ederraren errauts besterik izango banaiz ere...
|
|
Begira!", hots egin zuen besoa udaletxerantz luzatuz. Espainiako bandera sutan
|
zegoen
hango balkoian. " Horra igo dena ere ni baino arinagoa dago!", esan zion gizonak bere emazteari.
|
|
Harearria da, gogorra, Aingeruaren Jauziaren aldean harri sendoagoa. Landaredia oso berezia
|
dago
hango hormetan; oso hauskorra da, sustrai sendorik gabea, eta ukitze soilarekin erori egiten dira. Horman gora egin ahala, oihanari eta sabanari erreparatzeko tarte luzeagoak izan zituzten.
|
2011
|
|
Bazkaloste baten, San Andres eguna zalako, Elorriotik egun horretarako joanda, lehen Etxebarrin abade
|
egondako
hango Don Bernardino parroko eta adiskide handiagaz nengoala, Karmelo Etxenagusia eta Diego Bergizes etorri jatazan bila, Karmelok zuzendutako kotxean Suitzarantz abiatzeko. Diegorentzat euskerazko mintzabide ikastaroa lez izango zan bidaia.
|
|
Egunsen tian hasi zen lorazaina belardia mozten eta eskuaretzen, distira antzeko batez utzi arte belarra eta erroseta zapal ilunak, non lehen bitxiloreak egon ziren. Arrosei dagokienez, argi
|
zegoen
hango jendeak bazekiela horiek direla lorategiko festetan jendea hunkitzen duten lore bakarrak; denek ongi ezagutzen dituzten lore bakarrak. Gau bakarrean ehunka jaio ziren, bai, ehunka; zuhaixka berdeak makurtuta zeuden, aingeruen bisita jaso ondoren bezala.
|
|
Irakasbide horien iturriak, langileez gain, egunkariak ere baziren: " ogi bedeinkatua bezela irakurri oizuan, igandietan, kertenkeriz ornituriko paper purtzil bat eta baita bere buruari esan ere" Oñatin eztute onelako gauzarik egundaño ikasi, oso itxutuak eta atzereak
|
daude
ango gizonak"". Jakina!
|
2012
|
|
Olondo edaritegitik aurrera joanda, Sagasta auzorako bidegurutzea atzean utzi eta ez dira urrun geratzen Atxarte inguruak. Sasoi bateko harrobietatik gertu, Euskal Herriko eskalada gune ezagunenetakoa
|
dago
hango harkaitzetan.
|
|
Juan Luis Arsuagak (Madril, 1954) Atapuercarekin lotu du bere izena betiko. Nazioartean eztabaida zientifikoaren eragile handienetakoa da paleoantropologian; hitzez eta ekintzez, egunotan Haitzulo Nagusian
|
baitago
hango indusketa zuzentzen. Atapuerca da berez Afrikakoak diren datazioak eman dituen leku bakarra Europan, milioi bat urtetik gora.
|
|
–Ene adiskidea, zeharo gogait eginda
|
nagok
hango zein hemengo gizarterik oneneko kide guztiez. Eta hi, joaten haiz haienera?
|
|
Maximak 0 azpitik 11koak eta minimoak 38 ingurukoak" dio. Abisatuta
|
zegoen
hango klima bereziarekin. Bering itsasoko hezetasunagatik, Groenlandiako haiza bolada indartsuengatik, eta hotzarengatik sekulako ekaitzak egiten omen ditu.
|
|
...n zakur bat estekan eta ez daki zergatik maitatzea debekatzen dioten zakurra etxe hartakoa dela auzoak eskubiderik ez duela lasterka ikusi orduko doala goxatzen duenaren bideala jaun andereek ez ikusten hola noren jabe den jakin behar duela estekan tegi tzar baten ezkinari xanpaka egun eta gauari saingaka bihurtzen penari berdin minak sortzen dion orroari hurrubiaka noizbehinka da ari nahiz balaka
|
egon
hango eskuari badoatzi lasterka egunak histu zaizkio begi ñiñikak oihuak ixildu xakur ilunak irabazi du etsipenak bada han zakur bat estekan eta ez daki zergatik maitatzea debekatzen dioten
|
2013
|
|
abestia kantatzen genuen bitartean, nerabe garaiko dramatismo puntu horrekin magnifikatzen genuen amaiera zirudielako. AMAIERA zen, hizki larriz idatzita, bukatzear
|
zegoen
hango egonaldia, eta triste geunden ez genituelako gehiago jango hango haragi bolazko ogitartekoak, oheratu aurretik suaren inguruan abestutako abestiak han geldituko zirelako, eta egindako adiskidetasun esporadikoek ere ziurrenik ez zutelako berdin jarraituko, nahiz eta une hartan gure bizitzako lagunik hoberenak egin genituela uste izan. Betiereko iraunkortasuna zuen adiskidetasuna oraindik gure hiztegietan existitzen zen egunak zirelako haiek.
|
|
Gertaera: Briketenia tabernan
|
zeuden
hango jabeak pertsona bat sartu eta tirokatu zituenean.
|
|
Hartutako konpromisoaz damututa, delako Greenwood hartara iritsi zen halako batean. Damua handitu egin zitzaion orduan, ia hutsik
|
baitzegoen
hango aretoa. Etsi etsian, lana azkar egin eta itzulbidean jartzea pentsatu zuen.
|
|
—Ez dut ulertzen zergatik ez dagoen trafikorik —esan du Angelak— Mexican Hat herria baldin bada, non
|
daude
hango autoak eta kamioiak?
|
|
Heriotzaren inguruko ikuskizun hura guztia baretu egiten zen hiriaren erdigunean. Txukun eta ohiko itxuraz
|
zeuden
hango eraikuntza guztiak. Gehienera, eskolaren batean, mamutxoak zeuzkaten leihoetan, edota Halloweeneko ikurrak, laranja koloreko kalabazak.
|
|
badakizue zer
|
dagoen
hango muinoez haraindi?
|
2014
|
|
Errusianaski hotzean
|
egonik
hango bereko ortodoxia Erromako Eliza katolikoarekin, hango Alexis II patriarkak aski ongi hartu du Walter Kasper aleman kardinalearen bisita. Gomendatu dio haatik erruso patriarkak ez dezan kardinaleak sobera erakuts katolikotasunaren han gaindi zabaltzeko gosea.
|
|
Re animator izena zuen filmak, eta hildakoak berpizteko txertoa asmatutako mediku zoroaren istorioa kontatzen zuen. Denak ari ziren kultuzko filma izango zela aipatzen, baita Gotzon ere, zeina oharkabean zinema aditua bilakatuta
|
baitzegoen
hango jendearen artean iritziak ematen, goizerako antolakuntzak prestatutako txokolate eltzekadaren aldamenean. Eta Xabik, eltzekada hartatik katilukada txokolate dastatzen zuen bitartean, txerto zoragarri haren ahalmenean pentsatzen ziharduen, txerto harekin Txomin berpiztu ahal izango zuela alegia.
|
2015
|
|
zenbait erregistrotara sartzeko debekuak, datuak eskuratzeko trabak... Ustelkeria eta indarkeria oso hedatuta
|
daude
hango erakundeen barruan, eta Urtxuegiak Somoton zuen boterea izugarria zen. Herritar askok ez zuten kazetariekin hitz egin nahi.
|
|
Hark uste du herri mailan hasi daitekeela mugimendua: " Ez
|
dago
hangoa hona ekarri eta hemen aplikatu beharrik. Geure erara, zerbait egin dezakegu".
|
|
Iristea oso erraza ez bada ere, edozein bilbotarrek egin dezake harainoko txangoa, mendiko botak, zahatoa eta ogitartekoa hartuta. Eta bertatik bertara ikusi nolako egoeran
|
dauden
hango bazterrak duela bi hilabete baino hobeto, baina ez guztiz garbi. Kasu honetan, herritarrei informazioa ezkutatzen ibiltzea, begirune falta ez ezik, alferrikakoa ere litzateke.
|
|
Svalbardeko ontziek ekarritako olioa hegoaldera bidali dute dagoeneko, idi gurdiz, elurrak laster beteko duelako Gaztelako goi lautada. Beste zama handi bat Sevillarantz irten da, itsasontziz, eta handik Indietara bideratuko dute, gero eta behar handiagoa
|
baitago
hango hiri kolonialak argiztatzeko. Etengabe hazten eta handitzen ari dira Cuzco, Potosi, Lima, Caracas, eta balea olioa ezinbesteko dute haietan ere.
|
|
egin zutela instalazio elektriko guztia, baita balkoiak ere. Larregin
|
geundenean
hango arbel piletan jolasten ibiltzen nintzen, harri xafla haiek meatzari jendearen izerdiaren emaitza zirenik sumatu gabe; kalera jaitsiz geroztik, kalean ibiltzen nintzen ni ere Itsasondora bisitan joaten ginenetan.
|
|
Garai bateko herri arrantzalea ia hutsik dago. Baina gisa honetako harribitxiak
|
daude
hango ahozko tradizioan.
|
|
Guztiz zuzena iruditzen zait jokabidea: jende multzo hazia bizi zen eskualde hartan, aurreratu samar
|
zegoen
hango bizimodua, eta euskalduna zen bertako gizartea, euskara erabiltzen zuena eta bere euskaraz harro zegoena. Horretaz guztiaz gainera, edozein euskaldunendako ulertzeko erraz samarra da hizkera kostatarra.
|
|
15 Islandia aipatzen du Sanchez Carrionek adibidetzat: izan ere, 280.000 lagun inguruko hiztun komunitatea baino ez izanik, sendo
|
dago
hango hizkuntza. 2000ko Galeuzcan idazle islandiarrak Lekeition izan ziren gonbidatu modura eta, eurek emaniko datuen arabera, literatura plazaratzen duten dozena bat argitaletxe dituzte.
|
|
Dena dela, gotzain hauek ez dutela Teresaren bizitzan aztarren ezagunik utzi, dio Lino Akesolok. Baina hau gaineratzen du, mendea bukatu baino lehen hirugarren euskaldun bat
|
dagoela
hango gotzain aulkian: Lorentzo Otadui Abendaño, lehenengoa bezala, oñatiarra.
|
2016
|
|
hemen, euskara hiztuna euskaraz ari delarik, eskas ditu hiztegia, ohitura eta naturaltasuna. Alde handia
|
dago
hango eta hemengoen artean. Bi hizkuntzen arteko ezberdintasun handietako bat.
|
|
Eta zaintzailearen etxetxoaren atzean zegoen nagusiaren etxandia, bere baratze eta jardinekin handik ibairainoko lur-sail guztia hartzen zuena. Han ikasi zuen loreak bereizten, hortentsiak, kalak, krabelinak, gladioloak, zer ez
|
zegoen
hango jardinean; baratzearen ondoan zeuden fruta arboletan ez zegoen hainbeste klase: sagarrak eta udareak ziren gehienak, eta laranjondo bakar bat zegoen, beste inon ikusi ez zuena, dagokion klimatik kanpo egoteak ematen zion misterio kutsu harekin, indianoen etxe atariei palmondoek ematen zieten exotikotasunaren antzeko ukitu harekin.
|
|
Gero bi mahukak astindu ditu eskuekin, jakan itsatsitakoa kentzeko, bere irudimenak besterik ikus ez dezakeen zikina garbitzeko. Esku zarta batzuk jo ditu gero, eta azkenik praka zangoak ere astindu ditu, hormaren kontra
|
egotean
hango hautsa bildu dutelakoan edo.
|
|
New Yorkeko 5th Avenueko hura ez zitzaion erresistituko. Ohitua
|
zegoen
hango bezero klasearekin lan egitera.
|
|
Mourelleko bideetan ibiltzen ginen, ikastetxetik hurbilen zegoen auzoan alegia. Zuhaitz ugari
|
zegoen
hango bide ertzetan, eta apenas ibiltzen zen autorik. Bi lekuk ginduzkaten bereziki liluratuta.
|
|
Hirugarrenera ez, ordea. Ordurako kokoteraino
|
zegoen
hango diziplinarekin:
|
|
Honorine Rondello, Var departamenduan bizi dena, SainteMaxime hiriko xahar etxean, bainan sortzez bretoina, Paimpol hirian sortua. 38 urtetan Frantzia hego ekialderat joana, lanaren gatik, luzaz eta luzaz Menton hirian
|
egona
hango familia baten zerbitzuko. Zapatain batekin esposatua eta aspaldian alargundua.
|
|
Ikusi izan ditudanetan ez dute Europa iparraldekoen antzik. Elorrion gertutik ezagutzen dute zelakoak diren eta seguru
|
nago
hangoen antzerakoa izango dena. Beste nobedade bat enborrena da.
|
2017
|
|
Oharkabean, tren geltokitik gehiegi urrutiratu gabe, okindegi baten erakuts leihora begira jarria nintzen. Baina nire begiak ez
|
zeuden
hango opilei zuzendurik, kristalaren beste aldean zegoen mutiko gazteari so baizik. Ispiluan begiratu eta hogei urte lehenagoko nire irudia ikusi banu bezala izan zen.
|
|
Bada, baldin hemengo eriari hemengo gaua, hain azkar iragaten dena, hain luze iruditzen bazaio, zer irudituko zaio infernuan
|
dagoenari
hango gau luze, eterno, amaigabeko hura?
|
|
Perun ere, deabrukeriaren aurkako lehen eraso bortitza 1560ko urteetan gertatu zen, Taki Onqoy mugimenduaren goraldiarekin batera11; europarrekin elkarlanean aritzearen aurka eta kolonizazioa buka zedin jainko andetar (wakak) guztien arteko itun baten alde
|
zegoen
hango mugimendu milenarista bat izan zen hura. Jasandako porrota eta heriotzak ugaritzea tokiko jainkoak alboratu izanaren ondorio izan zela aldarrikatu zuten takionqoyek, eta jendea adoretu zuten erlijio kristaua errefusa zezaten, bai eta espainiarrengandik jasotako izenak, janaria nahiz jantziak bazter zitzaten ere.
|
|
Zezen plazarako sarbidea ere ziurtatuta zegoen, hango patronatuko kidea baitzen Etxea. Di Stefano eta El Cordobes ikusita
|
daude
hango asko. Modako pelikulak proiektatzen ziren jaiegunetan, eta antzezlanak ere prestatzen zituzten.
|
|
Bai, iragan astean deitu zidaten Belgraden
|
nengoela
hango errefuxiatuen auzia jarraitzen. Hortaz, ezusteko handia izan zen.
|
|
Bidaiatzea asko gustuko izan du beti, halaxe dio bere bizi esperientziak, Europa, India eta Mexiko, besteak beste, ederki ezagutzen ditu. Hogeita hamar urte baino gehiago daramatza Mexikon, hori bihurtu da bere bizileku, hantxe aurkitu du bere lekua, eta erabat murgilduta
|
dago
hango gizartean. Lakuntzara etorri da hilabete osoko egonaldi batera, senide eta lagunak bisitatzera etortzen da bi urtetik behin.
|
|
Leitzaran eta Oria ibaiek bat egiten duten tokitik lau pausora zegoen Andoaingo gaztetxe zaharra; hondeamakinek bota zuten, etxe berriak egiteko. Norbaitek nahi balu, idazteke
|
dago
hangoa.
|
2018
|
|
Katalunia, Lituania, Tanzania, Grezia... Euskararen antzeko egoeran
|
daude
hango hizkuntzak, handiagoen mende. Zergatik ez egin halakorik?".
|
|
moldadura, altzari, ate, armairu, lekedatutako habe ijeztu, estalki, kontraxaflatu... Zur arina da 449 kg/ m3 Diotenez, 0,97 segunduro tulipero zur metro kubo garbi bat sortzen da, izan ere hainbeste
|
dago
hango basoetan.
|
|
«Pentsatzen dut BECen urteetan egindako lan horren oihartzuna egongo dela», azaldu du Urbizuk. Bartzelonako Razzmatazz aretoan ere izan dira aurreko asteburuan, eta Madrilen ere egotekoak dira apirilaren 14an, eta aurreratu dutenez, ia agortuta
|
daude
hango sarrera guztiak ere.Musikariek azaldu dutenez, beti saiatu dira emanaldietako talde gonbidatuak ere zaintzen, eta The Baboon Show suediarrak hautatu dituzte bihar BECen haien aurretik aritzeko. Gonbidatuen energia, letrak eta zuzenekoak nabarmendu dituzte musikariek.«Kontzertu hau bada mirari txiki bat», onartu du Urbizuk.
|
|
Herriaren izena esan zuen almirantearen aurrean, kokilduta, hamazortzi urte betetzear zituen mutil gazteak. Ikaratuta
|
zegoen
hango artsenal militarrarekin, Espainiako armadari ohore egiten zioten monumentuekin, itsas ejerzitoaren hainbeste garitarekin bata bestearen ondoan eraikita. Gerrarako buke eta portabioi erraldoiak zeuden portuan, gariten teilatuen gainetik ikusgai.
|
|
Bonbardaketek eta suteek gelditu gabe jarraitu zuten azken hogeita lau orduetan, apur bateko bakerik gabe. Bizitza alde eginda
|
zegoen
hango kale eta plazetatik, eta herritar gehienak euren gordelekuetan ezkutatuta zeuden, arratoiez eta amaraunez inguratuak. Paris hiri fantasma bat zen ordurako, zeinean labezomorroak bezala mugitzen bai  tziren ihesean zihoazen gizon armatuak.
|
2019
|
|
–Kontatuko banizu? Begira, zaindariak
|
daude
hango zubian.
|
|
Eliasek hamalau urte zituen abuztu bukaerako arratsalde batez Ugarte herrira iritsi zenean. Bere osabaren etxea
|
zegoen
hango auzo batean, eta baita hark zuzentzen zuen okindegia ere, bailara osorako ogia egiten zuena. Hurrengo egunean, abuztuak 27, igandea, hartu zuen enbor puska bat etxe aurreko estalpetik eta barku bat egiten hasi zen hantxe bertan bere labana suitzarrarekin.
|
|
Zabaltoki hura kanposantua zen, izan ere. Margaritaren errautsak
|
zeuden
hango lurrean. Margarita, Pierreren emaztea, hiru urte lehenago hila, hogeita hamazazpi urterekin.
|
|
bazuen elizak antzik Guadarramako gaztelu itxurako etxearekin. Bete beteak
|
zeuden
hango paretak, eta elizakoak ere bai; hangoak animalia disekatuekin, elizakoak santuen figurekin eta tapizekin. Gainera, elizan ere bazeuden lehoiak, hilobi baten apaingarri.
|
|
" eta bere azalpena: " Burunda Arabarekin mugan
|
egoteak
hango ezaugarriak hartzea ekarri du. Nabarmentzekoa da ezaugarri horietako gehienak Burundara baizik ez direla heldu; arrotzak dira Etxarri Aranaztik ekialdera".
|
|
Apartamendua garbitzeaz arduratzen da, baina biharko utziko du zeregin hori. Ukrainan omen du semerik zaharrena," egoera larrian
|
dago
hango gerra dela-eta". Kezka aurpegia gurekin atsegin agertzekoarekin estali nahi izan duela iruditu zait.
|
2020
|
|
Horrenbestez, testak egin zituzten herritarren %12, 6k eman zuten positibo. Atzo bi lagun hil ziren Nafarroan, eta gaur egun, 369 lagun
|
daude
hango ospitaleetan koronabirusaren ondorioz, herenegun baino 39 pertsona gehiago. Horietatik 43 daude ZIUn atzoz geroztik.
|
|
Garai horretako arabiar munduaren eta Europa kristauaren arteko loturak ezagutzeko ez dago nahitaez gurutzadetara edo Iberiar penintsulara begiratu beharrik; Italian bertan ere, ohikoa zen kristau eta islamdar kulturen arteko harremana eta elkarren ezagutza: Dante Aligherik berak denboratxoa eman zuen Sizilian, eta zalantzarik ez
|
dago
hango kultura islamdar kristau hibridatuan arabiarren arteko kontakizunak ez ezik, haien jakintza, haien literatura, erlijioa eta filosofia ezagutzeko aukera izan zuela.
|
|
COVID aurre egiteko, medikuntza tradizionaleko botikak erabiltzea bultzatzen ari da Txinako Gobernua. Botika horiek onartuta
|
daude
hango osasun sisteman, eta beste herrialde batzuetara ere bidali dituzte, tartean Iranera eta Italiara. Alabaina, Naturealdizkarian ohartarazi dutenez, ez dago bermatuta seguruak eta eraginkorrak direnik.
|
|
Datozen apirilaren 5eko hauteskundeetan koalizio gisa aurkezteko aurreakordioa lortu dutela jakinarazi zuten biek herenegun. Kataluniako bozetarako koalizioa osatzeko negoziazioak etenda daude, eta, Galiziarako, ezezkoan
|
dago
hango PP.
|
|
Horrenbestez, testak egin zituzten herritarren %12, 6k eman zuten positibo. Atzo bi lagun hil ziren Nafarroan, eta gaur egun, 369 lagun
|
daude
hango ospitaleetan koronabirusaren ondorioz, herenegun baino 39 pertsona gehiago. Horietatik 43 daude ZIUn atzoz geroztik.
|
|
hemen gelditzea erabaki nuen. Niretzat hemen izan dugun askatasuna oso garrantzitsua da, eta argi
|
zegoen
hango egoera ez zela erakargarria. Halere, Euskal Herrira bueltatzeko asmoa dut, uda pasatzeko bada ere.
|
|
Beste alderaino iritsi nintzen noizbait. Lau kamioi, furgoneta bat eta bi auto
|
zeuden
hango ilaran, semaforo gorria berde noiz jarriko zitzaien zain. Gidari guztien lepoak niregana biratu ziren, nire atzerakako ibilerari jarraituz begira begira.
|
|
–Eutsizu, hemen duzu Debako moilan bilduta dauden merkadurien zerrenda, azken hiru hilabeteetan Manuela hara eta hona ibili zenez, Mari Gabonek egin zuen Flandrian saltzeko merkadurien hornikuntza. Mari Gabonek emandako zerrenda hartan ageri ziren Bruggen saltzeko gaien zehaztasunak eta Debako moilan ordaintzekoak ziren zergen kalkulua?, betiko moduan Itziarko ama ontzirako izendatuta
|
daude
hango zorroak, burdin hagak, kupelak eta enparauak... eta, ahaztu barik, ekarri bueltan zetazko mihise urdinak, Manuela, agindu zion Mari Gabonek etxe kantailean.
|
|
Bestalde, Karamabluko baserritarrek erromesaldi bat egiten dute urtero Urremendira. Ba omen
|
dago
hango harpezuloan antzinako altxor bat, dragoi batek gordea. Ibargo deitzen den agure basati batek zaintzen du sarrera, eta hango altxor ezkutua ukitu ahal izango dutelakoan igotzen direnak leize sakonera jaisten ausartu gabe itzultzen dira herrira.
|
|
Estiloari eta igelei buruzko xehetasunez gain, bestelako datu batzuk ere ematen zituen artikuluak. Margolaritza eskolako kontuen liburuak ere agertu zirela zioen, ikasle bakoitzaren ordainketekin, baina espero zitekeen bezala Vicenzirenik ez, garbi
|
baitzegoen
hango ikasle batek hartu zuen ezizena zela. Artikuluarekin batera bidali zidan mailean esan zidan kontu liburuetan Muruamendiarazen izena ere ageri zela, beste askoren artean, baina artikuluan izen bakarra aipatzen zuen:
|
2021
|
|
Bermeoko Zubigane tabernan hasieratik argi izan dute Uemaren Bertatik bertara kanpainan parte hartu behar zutela. Era horretako egitasmoek euskara bultzatzen dutela sinetsita
|
dago
hango tabernari Esti Aranburu Larruzea (Bermeo, 1972). Mahai gainekoak darabiltzate tabernan.
|
|
Horiek horrela, Saudi Arabiako printze oinordekoaren eta Qatarko emirraren arteko besarkadak fase berri baten aurrean jar lezake Persiar golkoko herrialdeek osatzen duten taldea, baina horrek ez du zertan esan nahi estatu horien arteko desadostasunak konpondu direnik; izan ere, Egipto blokeoari eustearen aldekoa zen, eta, horren harira, uler daiteke sinadura ekitaldian ez
|
egotea
hango ordezkaririk.
|
|
IOM Nazioarteko Migrazio Erakundeko kideek laguntza humanitarioa banatu zieten, herenegun, mugan, Hrodna (Bielorrusia) inguruan, zeuden immigranteei. Europar Kontseiluaren arabera, 2.000 inguru
|
daude
hango kanpalekuetan —Poloniarentzat, baina, 4.000 bat—, baldintza eskasetan bizitzen. Eta atzo Gurutze Gorriaren Bielorrusiako bulegoak sei kamioi bidali zituen eremu horretara, immigranteei hotzari aurre egiteko «mantak, eskularruak, bufandak, txanoak, galtzerdiak» banatzeko.
|
|
horrek denak izugarri eragin die askori, eta oso modu ezberdinean bakoitzari. Izan ere, ezin da Latinoamerikaz hitz egin, ezin da hango egoera deskribatu aintzat hartu gabe alde handiak
|
daudela
hango biztanleen bizi kalitatean. Halaber, zaila da Latinoamerikaz mintzatzea kontuan hartu gabe zer nolako errealitate ekonomiko, politiko eta sozial ezberdinak dauden hango herrialdeen artean.
|
|
Izan ere, ezin da Latinoamerikaz hitz egin, ezin da hango egoera deskribatu aintzat hartu gabe alde handiak daudela hango biztanleen bizi kalitatean. Halaber, zaila da Latinoamerikaz mintzatzea kontuan hartu gabe zer nolako errealitate ekonomiko, politiko eta sozial ezberdinak
|
dauden
hango herrialdeen artean. Herrialde batzuetan osasun eta hezkuntza zerbitzu publikoak eta doakoak dituzte; beste batzuetan, aldiz, ez.
|
|
Arkadiako hizkuntza ez zen hango eskoletan irakasten zena. Are, eskoletan debekaturik
|
zegoen
hango hizkuntza erabiliz irakastea. Espainiako erresumako Arkadia aldean, 1902ko azaroaren 21eko Errege Aginduz, doktrina kristaua zein beste edozein gai gaztelania ez zen beste hizkuntzaren batean zein haren dialektoetan irakasten zuten irakasleei zigorra ezarriko zitzaien, legez.
|
|
Biok badakigu plagioa dela, argia eta lotsagabea: hor
|
daude
hango inebriate of air, drunken bee, eta gainerakoak, ia hitzez hitz ekarriak. Baina beste poema bat da hau, eta ospitale hori Doneaneko sukaldea da, ez berak lan egiten duen lekua.
|
2022
|
|
Dirudienez Antso orain Bambalonan
|
dago
hango Elizarekin zerikusia duen festa politeista batean. Laster Sanjoan monasteriora joango da eta handik abuztuaren hasieran Pirinioak pasatuko ditu iparraldean garia lortzeko.
|
|
Dultzinea eta Santxa begi belarri
|
zeuden
hango kontuak ikasten, eta inguru hartako baserritarren egoeraz jabetzen.
|
|
Hurrengo egunotan zehaztuko duten epe batean izango da zabalik Druzhba, eta haren bidez hornituko dira Eslovakia eta Txekiar Errepublika ere. Gainera, Bulgariako Gobernuak jakinarazi du 2024 arte Errusiako petrolioa erosteko baimena lortu duela, bere findegi bakarra soilik prestatuta
|
dagoelako
hango petrolioa fintzeko.
|
|
datu baseak, corpusak, baliabide informatikoak... Lehenbiziko bi liburukietan lan handia
|
zegoen
hango edukiak osatzeko, zuzentzeko eta eguneratzeko.
|
|
Haren ustez, jendeen gogoan ez zen ez Argentina, ez Nevada edo Kaliforniarik, Amerikak ziren. Dena laburtzen zen ber tirantean atxiki iskirione berdintsuko gutunetan, non jendaki guzia segurtatu nahi zen osagarri hoberenean
|
zeudela
hangoak, eta gure Jainko Jaunari beste hainbeste eskatzen zuten herrian egon gizagaixoendako. Ez zen irudirik, ez argazkirik, ez puñetarik, eta telebistak eskaini westernetan nahasi ziren Wyoming eta Patagonia, barne gogoetan 12 ahal bezala akomearaziz.
|
2023
|
|
Sortzez Pontevedra ingurukoak garenok ondotxo dakigu nolako kiratsa darion fabrika horri; 1958az geroztik
|
dago
hango itsasadarrean, Francok —epe jakinik ezarri gabe— emandako kontzesio bati esker. Epe jakinik ez zuenez, 30 urterako emandakotzat jo zuten, 1988ko Kosta Legea indarrean sartu zenez geroztik; 2018an zegokion, beraz, itsasadarretik beste norabait aldatzea.
|
|
Alcantara ez da izen arrotza izango zenbait euskal herritarrentzat, beharbada haiek berak edo haien arbasoak herri hartako aldirietan jaioak direlako, neure familiaren kasuan bezala. Espainiako Cacereseko probintziako bosgarren udalerririk zabalena da, baina biztanleriaren aldetik ez
|
dago
hango 50 herri jendetsuenen artean ere —konparatzeko, bertan Biriatun edo Muxikan bezainbeste lagun bizi dira, Bardea baino zabalagoa den eremuan—.
|