|
2000
|
|
|
fisika newtondarra, geometria euklidearra eta Aristotelesen logika. Baina aipaturiko ezagutza mailako iraultzek beren lorpen guztiei erantzun filosofikoa emango lieketen ikusmolde berrien beharra zeukaten, eta proiektu berri horrek soilik Vienako Zirkuluaren tesietan lortuko zuen gorpuztea, ordurako zaharkituta
|
zegoen
filosofia transzendentala alde batera utziz.
|
|
|
Ziur
|
nago
filosofiaren behin betiko biraketa baten aurrean gaudela, baita sistemen arteko eztabaida antzuekin amaitzeko baimena dugulakoan objektiboki ere. Orainaldiak, diot, eztabaida horiek ez premiazko bilakatzen dituzten bitartekariak ditu jada(...) filosofo asko mendetako sasiarazo zaharrei buruz ari dira eztabaidatzen oraindik, baina jaramonik ez zaie egin behar, antzezle batzukune batez interpretatzen jarrai dezaketen modura, ikusleak isilik joan direla nabaritu gabe.
|
|
2001
|
|
|
Eta, azkenik, filosofia ez da ezagueren frogapen apodiktiko bat soilik, filosofian garrantzi bera edo agian handiagoa baitaukate galdeketak eta elkarrizketak: elkarrizketarik gabe ez
|
dago
filosofiarik; hau da, nabarmenki, filosofiaren dimentsio soziala.
|
|
2003
|
|
|
Zabala eta mugagabea baita, izan ere, giza eta gizarte zientzien gai multzoa. Barnean
|
daude
filosofia, psikologia, soziologia, politika, administrazioa eta zuzenbidea, geografia eta historia, etnologia, linguistika eta filologia, edertia. Jakintzaren unibertsoa.
|
|
|
Egon dira eta
|
badaude
filosofiaren historian sasoi berezi batzuk non ‘heresia’ nagusitu den pentsamenduaren munduan. Ezin ahaztu Nietzsche, Heidegger edo, egun, Sloterdijk, horien ildotik gizakiaren irudia eta, horrekin batera, humanismoarena ere, kolokan jarri baitira postmodernoen lurrikararen gainean.
|
|
2004
|
|
|
Batetik, auzi formal bat, eta, era berean, ideologikoa, askatu behar du irakurleak; izan ere, mendebaldeko tradizioan aurreiritzi handiz erabili daOckham en labana zorrotza: hau filosofia da, bestea ez da filosofia; filosofia hemen hastenda, lehenago ez
|
zegoen
filosofiarik, eta horrela.
|
|
|
Are gehiago, definizio etiko zentriko eta logozentriko horiek onartzen dituenak beste definizio batzukuzten ditu bazterrean. Muga hertsiak jartzen dizkio filosofiaren esparruari, hemendik kanpora ez
|
dago
filosofiarik, baieztatzen du. Homerori begiratu eta hor mitoa besterik ez dago, esango du, mitoa eta literatura.
|
|
|
Lehenengoakezagutza zientifikoa zer den eta gaidera horri lotutako arazoak aztertzen ditu; berefuntsezko kontzeptuak iege zientifikoa, kausalitatea, azalpena, naturalismoa eta antzekoakdira. Zientzia berezi bakoitzari
|
dagokion
filosofia. aldiz, lokala izaten da, eta zehazki arlohauetan (fisikan, kimikan, biologian, giza zientzietan, etab.) sortzen diren gaiak etagalderak aztertzera zuzentzcn da (ikus Zieniziaren Filosofia). Biologiaren Filosofia, azkenhorietakoa denez, biologiaren arioko kontzeptu eta gaien inguruan ari da, haiere zenbait gaifilosofiko orokorri ere egiten die ekarpena,
|
|
|
Eduki ezazu adorea zeure adimenaz baliatzeko!". Horregatik, ez zuen filosofia bat irakatsi nahi, baizik eta giza arrazoimen komuna erabiliz filosofatzen irakatsi nahi zuen, ez
|
baitago
filosofiako autore klasikorik edukiei dagokienez.°
|
|
|
Ez da, halere, gure kultura txikian bakarrik pausatu beharreko galdera, zeren egungo gizartean irudiak duen garrantzitik abiaturik antzerako kezkak sortzen ari baitira nonah i8 Egun,
|
badago
filosofia bera landu ahal izateko zinemaren ikerketa egin izan duena. Hortxe dugu, bada, 1995ean zendutako Gilles Deleuzeren lana9, bere garaian UEUko Filosofia Sailean aztertu genuena1 0 Jardun berean aritu dira semiologoak1 1 giza rte garaikidearen zeinuen egitura argitu nahian, eta, horretarako, filmak testu gisa aztertuz.
|
|
|
53). Eta kontsolamendua behar duenari mozorroa prestatzeko prest
|
dago
filosofia. Argietatik urrun, filosofia kontsolamendu egin zaigu.
|
|
|
Bestalde, kontuan eduki behar da bere garaian zientzia aldaketa handia jasaten ari zela, mundu berri batera, mundu ikuskera berri batera, zeraman iraultza bat ematen ari zela eta oinarri falta nabarmena
|
zegoela
filosofia zaharrak ez zuelako balio zientzia berriaren aurrerakuntzen arrazoia emateko eta bere ondorioak ateratzeko. Honela, bada, zalantza egia bilatzeko tresna eraginkorra bihurtzeko eta zuzen bereizi ahal izateko zientziaren esparruan sar zitekeenaren eta ezin sar zitekeenaren artean, Descartesek metodo zientifikoaren mugak ezarriko dizkio zalantzari.
|
|
2005
|
|
|
|
Badaude
filosofiak zentzu eta esanahiak ukatzen dituztenak. Modako pentsamendua askotan.
|
|
|
" Zoaz hemendik" esan beharrean sinonimo bat erabiltzen duzu, horren ezaguna ez dena," Zoaz antzarrak ferratzera". Esapide honetan eta besteetan, ez
|
dago
filosofiarik. Esaldi xingleak dira.
|
|
2006
|
|
|
Alemanian Volksgeista ustiatua, kritikatua, higatua eta aspaldi abandonatua
|
zegoen
filosofian eta zientzian, edo herrien (masen) psikologietan antzaldatua, gehienez ere bizimodu berantiar batean propaganda politiko nazionalistan bakarrik bizirauten zuela nolabait kalean, zientzia espainolak ikerketa historiko filologikoen kategoria fundamental gisa handikiro berpiztu duenean, P. García Isasti-k La España metafísica Menéndez Pidal en araketan maisu zorrozkiro erakutsi digune... Hortixe abiatuko gara.
|
|
|
[7]
|
Badago
filosofia mota bat saialdi horretan arrakasta izateko edozein itxaropen zapuzten duena, eta gustuaren edozein arautara heltzeko ezinezkotasuna adierazten duena. Filosofo horiek diotenez, judizioaren eta sentimenduaren artean alde handia dago.
|
|
2007
|
|
|
Horregatik, hainbat kasutan, errazenera jotzen dugu: errazagoa dahor zenbat diru dagoen esatea horren atzean
|
dagoen
filosofia azaltzea baino.
|
|
|
Erupzioa ez da
|
egon
filosofian bakarrik, hizkuntza eta literaturan ez da egon txikiagoa29 Goethe() eta Schiller() gaur literatura alemanaren dioskuroak badira, euren egunetan biek hamaika aldiz plainitu eta salatu dute hizkuntza alemanaren utzikeria gobernuen eta klase gorenen aldetik. «La noblesse d. Allemagne aime fort qu, on lui parle latin», esanarazten dio Victor Hugo-k pertsonaia bati Hernanin (I, 3).
|
|
2008
|
|
|
Sentitzen ez denak ez baitu minik ematen; etnoidentitate espainolaren eta frantsesaren arabera bizi denari, inondik ere, horixe gertatzen zaio. Bien bitartean, indarrean
|
dagoen
filosofia politikoaren mozorropean, herri zapalduak herri zapaltzailearen herritartasuna jasan behar bere buruari uko eginez.
|
|
2009
|
|
|
Durrellen zoologikoaren helburua arriskuan dauden espezieak kontserbatzea da. Hain zuzen ere, helburu horren atzean
|
dagoen
filosofia azaltzen da Durrellen idatzietan. Idazlea 1995ean hil zen, baina haren lana ez zen orduan amaitu, zoologikoarekin batera, Wildlife Preservation Trust International izeneko fundazioa sortu baitzuen, helburu berarekin.
|
|
|
(182). Zenbat jolas
|
dago
filosofian. Ikerkuntzan, asmakuntza eta aurkikuntzetan, zientzian?
|
|
|
Bestalde, baita NEBen politikak ere garapen garrantzitsua ezagutu zuen garai horretan. Politika horren azpian
|
dagoen
filosofia naturaren ikuspegi ekonomikoarena dugu. Hots, inguru naturalaren babesa NEBetako toki biztanleriaren garapen sozioekonomikoarekin bateragarria ulertzen duena, adibidez, naturaren potentzialtasuna turistikoetan oinarrituz.
|
|
|
munduaren guztiz gainetik harantzagokoa ikusten badute, sari gisa eskaintzeko baizik ez da); benetako historiak gertuenera begiratzen du, baina bat batean hartatik aldentzeko eta berriro distantzia batean atzemateko (medikuaren begiradaren antzekoa da, diagnostikoa egiteko eta desberdintasuna azaltzeko murgiltzen baita). Zentzu historikoa osagintzatik gertuago
|
dago
filosofiatik baino. " Historikoki eta fisiologikoki", esaten du batzuetan Nietzschek42 Ez dago harritzekorik ezer horretan, filosofoaren idiosinkrasian gorputzaren ukapen sistematikoa eta" zentzu historikoaren gabezia, eta bilakaeraren ideiaren aurkako gorrotoa, egipzianismoa", eta" bukaeran datorrena hasieran jartzeko" eta" azken gauzak lehenak baino lehenago" kokatzeko egoskorkeria aurkitzen baitugu43 Historiak badu zer hobeagorik egiteko filosofiaren morroia izatea eta egiaren eta balioaren nahitaezko jaiotza kontatzea baino; historiak kemenaren eta ahuldadearen, gorenaren eta hondamendiaren, pozoien eta kontrapozoien ezagutza diferentziala izan behar du.
|
|
2010
|
|
|
Askok errepikatzen dituzte haren hitzak beren agerraldietan, baina inork gutxik du haren bidea segitzeko ausardia. Galtzear
|
dagoen
filosofia baten ikur bilakatu da Madiba.
|
|
|
Russellen arabera, funtsezko ezaugarriei dagokienez, filosofiaren eta zientziaren arteko desberdintasunik ez dago: ez
|
dago
filosofiarentzat irekita dagoen eta zientziarentzat irekita ez dagoen jakintza iturri berezirik. Beraz, filosofia bera ere gurutzegrama erraldoiaren dinamikan kokatu behar dugu.
|
|
|
Edo pentsatzen da filosofiak, erlijioarekin batera, iturri berezietatik edaten duela. Aitzitik, gure ustean, zientziarekin hartu emanean
|
dago
filosofia, eta, horregatik, esperientziarekin ere bai, hartu emana zeharkakoa bada ere. Esate baterako, gure adibidean, printzipio fisiko bat aipatu dugu:
|
|
|
Teoriok arrazoizkoak izango dira bestearen arrazoiak entzuteko prest badaude, bestela ez arrazoizkoak izango dira. Garbi
|
dago
filosofiak hartu duen joera dialogikoarekin batera mugitzen dela Rawls, berak honelakorik aitortu ez arren. Gizakiaren ahalmen linguistikoan oinarritutako teoriak dira hauek, hots, arrazoimena bestearen aurrean elkarrizketaren bitartez erakutsi behar izatean oinarritzen dira.
|
|
2011
|
|
|
SOR PARESI. Gogoratzen Setien gotzainarekin? Konbentzituta
|
zegoen
filosofiako irakasle ona izango zinela.
|
|
|
Garbi ikusi nuen hori garai hartan Eibarko Markeskoan izaniko software libreari buruzko jardunaldi batzuetan. Zinez interesgarria da mugimendu horren azpian
|
dagoen
filosofia, jakintza unibertsalizatzeko, auzolana bizkortzeko eta egiturak horizontalago bihurtzeko saio laudagarria.
|
|
|
Italierazko hitz batek laburbiltzen du gurean ere hain zabaldurik
|
dagoen
filosofia: omert.
|
|
2012
|
|
|
Nire argudio nagusia litzateke, nazionalismoak kultura eta identitatearekin zerikusi handia daukala baina kultura ondorio bezala ulertuta, kultura ez da nazionalismoaren kausa.Ondorioa litzateke nazionalismoa gure egiturengatik baldintzatuta dagoela. Bai egitura politikoarengatik, baita besteak beste, ekonomikoengatik ere.Publikatutako tesia bat baduzu ezta. Argitaratuta
|
dagoena
Filosofian egindako tesi doktorala da. Oraingoa Zientzia Politikoetan atera nahiko nuke, desberdina da.
|
|
|
Bultzada berak gidatu zituen bi sortzaileak, Aranak dioenez: Kixotismoa k. On Kixote pertsonaiaren fantasiei egiten die erreferentzia izenak, eta errealitatea fikzioaren bidez sortzeko premia
|
dago
filosofia horren oinarrian. « Kixotismoa da bizitzeko filosofia bat, errealitatea gizakiok eraikitzen dugula defendatzen duena.
|
|
|
«Poesia imitatiboak biziotsu eta zorigaiztoko egiten gaitu, gure arimaren gainetik pasio horiei indar handia ematen dielako». Joxe Azurmendi filosofo eta idazleak Filosofia eta poesia liburuan dio bi planteamendu kontrario
|
daudela
filosofia klasikoaren hastapenean eta azkenean, hau da, Grezia klasikoan eta gaur egun. «Platonek kondenatu eta Errepublika idealetik desterratu egin zuen poesia (Homero), filosofiaren izenean. Heideggerrek, alderantziz, filosofia berriaren aitzindari eta maisutzat aitortzen du Holderlin (poesia)».
|
|
|
hitzak guk eman dizkiogun konnotazio guztiak galtzen dituen lekura. Erlijio arautuetan, gizakia menderatzeko prestatuak
|
dauden
filosofia edo ideologia sistemetan, maisua guru bat da, totem bat, egia daukana. Maisu horrek jarraitzaileak bilatzen ditu, ez pertsona beregainak eta autonomoak.
|
|
|
Bi motatako tradizio filosofiko bereizten ditu Derridak. Badago filosofiatipo bat gainerako animaliak begiratzen, aztertzen eta klasifikatzen dituena etaaldi berean gainerako animalien begirada erejasotzen eta errekonozitzen duena.Honen aurrean
|
badago
filosofia tipo bat animaliak begiratzen dituena baina ezduena inoiz gainerako animaliengandik jasotako begirada horretan pentsatu. Azkenmota honetako filosofiak ez dio animaliari adierazteko edo gizakia interpelatzekogaitasunik aitortzen.
|
|
|
Hori dela eta, sare sozialeko proiektu gisa gomendatzea, lehentasunak edo objektuak partekatzea, balio komertzialarekin ala ez. Jarduera sozialetik etekina ateratzea Proiektu horien azpian
|
dagoen
filosofia da sare sozial batek soiletik haratago joan behar duela. informazioa komunikatzea eta errendimendua ateratzen saiatzea, edo haren erabilgarritasuna.
|
|
|
zientifikoa (savant (e)), artista (artiste), militantea (militant (e)) eta amorantea (amant (e)) izatea. " Amodioaren gorabehera bortitzak"(" Les violents peripeties de l’amour") ezin dira filosofiatik at utzi; areago, filosofiaren baldintza dira, amodiorik gabe ez
|
dago
filosofiarik. Platonen hitzetan," amodioarekin hasten ez bada, ezin da filosofia zer den jakin".
|
|
|
Horiek dira filosofiaren baldintzak, horiek" subjektu" izateko bete behar diren baldintzak. Baldintza horiek bete ezean, ez
|
dago
filosofiarik. Baina, arlo horietan noizean behin bakarrik gertatzen dira hemen aipatzea merezi duten mugimendu interesgarriak.
|
|
|
Hobeki esanda: ezinbestekoa da egiak
|
egotea
filosofia egon dadin; izan ere, filosofiak bera baldintzatzen duten benetako gertaeren konposibilitatearen erregimena aztertu eta pentsatu behar du (ikus Badiou 1990b). Literalki ulertzen du Badiouk konposibilitatea, hau da, aukera komun moduan, funtsezko hainbat esparrutan —hala nola, zientzian, artean, psikoanalisian eta politikan— izan diren gertaera gisa.
|
|
2013
|
|
|
Azken batean filosofia naturalak, ignoratuz, gutxitan ikusten direlako, ia ia inoiz ez gure bizitzetan, ignoratuz fenomeno sobrenaturalak, filosofiako korronte oro eroaten du galbidetik, eta filosofiako korronte asko eta asko
|
daude
filosofia naturalaren bideetatik joan direnak materialismoan amaituz euren ibilbide motza, den dena igarotzea dela afirmatuz eta hori hartuz egiazko filosofia perenne bezala. Zeren igarotzearena ez baita gezurra, baina gezurra ere ez da Errebelazioaren historian gertatu diren fenomeno sobrenaturalak, oro har hartuta, eta historikoak dira eta ez mitologikoak, kontra egiten didan batek behin eta berriz errepikatzen didan moduan.
|
|
|
Nire kasuan, behintzat, narrazioaren jolasaren atzean ez
|
dago
filosofia teoriko jakinik; ezta abangoardia egiteko behar izana ere. Dibertimendu hutsa da.
|
|
|
" Jendearen erantzuna oso ona izan zen. Garrantzitsuena auzolanaren atzean
|
dagoen
filosofia da. Horri eutsi egin behar diogu", esan digu Jon Arriaran alkateak.
|
|
2014
|
|
|
Hor ez da ikusi behar, nazioaren kontzeptu alemanaren? aurkako tesi bat, momentuan iparrik gabe
|
zegoen
filosofia politiko frantses erregezalearen aurkakoa bezainbat; arazoa modu errepublikar demokratikoan pentsatzeko ahalegin bat, lortu gabe. (Demokrazia ideala ideal polita da, baina demokrazia errealean Renanek ez du sinesten).
|
|
|
edo, zientzia? honen kritika errauskarri bat, beste hainbaten artean,
|
badagoela
filosofiaren aldetik L. BRUNSCHWICGena,. Sur la philosophie d. Ernest Renan?, in: Revue de Métaphysique et de Moral 1 (1893) 86. Renan n, est pas un philosophe?
|
|
2015
|
|
|
Ikea eta halako enpresak" modan" daudela diote, eta, gaur egun, gizartean barneratuta
|
dagoen
filosofia horrelakoxea dela: " hartu, bota eta berria erosi".
|
|
|
Wittgensteinek botilaren zulorako bidea erakusten dio euliari. Ez
|
dago
filosofia arazoak konpontzerik, errealitate berriren bat ezagutzera emanez adibidez, zentzubakoak baitira; filosofia arazoak deuseztatu egin behar dira, lehenbailehen isiltzearren.
|
|
|
arras urrun
|
dago
filosofia horietatik eta neurri handi batean bata zein bestea slogan baino ez dira. Bolivian ere «komunitario» kontzeptuaren erabilera ohikoa da zeregin politiko askotan, baina kasu gehienetan lelo erromantikoa besterik ez da.
|
|
|
aldi baterako kontratazioa, zentzu praktikoarekin Aldi baterako kontratazio agentzia bat da Life, eta zentzu praktikoa du; erabilgarria da enplegatzaileentzat zein langileentzat. Es Life filmaren atzean
|
dagoen
filosofia Guudjoben dagoen bera da, baina metodoa aldatu egiten da. Lehenik eta behin, ez delako mugikorrerako aplikazioa.
|
|
|
Iaz bi taldeek elkarrekin entrenatu zuten eta argi
|
dago
filosofia eta lan metodologia hori dela. Senior guztiek elkarrekin entrenatu behar dutela, eta gero, entrenatzaileak aukeratu behar duela nor geratzen den A taldean eta nor B taldean.
|
|
2016
|
|
|
Egiaz ere, Bidaia Sentimentala, bere arinkeria eta gatza direla eta, oinarri oinarrian filosofikoa den zerbaitetan dago zimendaturik. Egia da viktoriar aroan modatik guztiz kanpo
|
zegoen
filosofia bat dela: plazeraren filosofia; gai handietan txikietan bezain zuzen jokatu beharra dagoela defendatzen duen filosofia, zeinak plazera, are beste pertsona batzuena bada ere, sufrimendua baino desiragarriagoa egiten duen.
|
|
|
»Bereziki krudela iruditu izan zait Jainkoak gizonezkooi ezarri zizuen zigorra, erantsi zuen. Sabaira begira geunden biok, eta orduan ikusi nuen emaztearen ahizparekin ohean
|
egotea
filosofiako klaseak hartzea bezala izango zela.
|
|
|
Hondatu dogun guztia sanotzera eramango gaituen beste ekologia eraiki nahi badugu egiaz, ezin dugu inolako zientzia adarrik edota inolako jakintza motarik bazterrera utzi, ezta erlijioarena ere bere hizkuntza bereziarekin. Gainera, Eliza Katolikoa zabalik
|
dago
filosofi pentsaerakin elkarrizketa egiteko eta horrek bide ematen dio fedearen eta arrazoiaren arteko era desberdineko sintesiak egiteko. Arazo sozialei dagokienaz, garbi ikusi daiteke hori Elizaren irakaspen sozialaren garapenean, eta aberasten joan behar da gero eta gehiago irakaspen hori erronka berriak kontuan hartuz.
|
|
2017
|
|
|
Moskotarrak konpartsako sortzaileetako bat da, eta Makilaren Kofradiako kide. Gainera, urteak darama Aste Nagusiko lehiaketa gastronomikoa antolatzen.Zer ematen dio lehiaketa gastronomikoak Aste Nagusiari? 1978 urtetik indarrean
|
dagoen
filosofiarekin bat dator erabat. Gure premisetako bat Bilboko Aste Nagusia jai herrikoi eta parte hartzailea izatea da, era guztietako jendearentzat antolatua, eta doakoa.
|
|
|
Eskuetan hartu eta gainetik begiratzen hasi nintzen. Generoaren gaiarekin obsesionatuta
|
dagoen
Filosofiako irakasle bati buruzko kontakizuna zen. Gurasoen artean banaketa ekarri du haren diskurtsoak.
|
|
|
Horixe pentsatzen zuen, baina ez esan, lagun minentzako ideia zelako, eta aspaldi, arrazoi batengatik edo bestearengatik, lagun minik ez zeukanez, inorentzat ez. Emazteak entzuna zion buztan babeslearen teoria, behin baino gehiagotan; behin baino gehiagotan, bi aldiz izan liteke, baina ez, askoz gehiagotan
|
zegoen
filosofia merke hori entzunda, baita entzuten nekatuta ere, horregatik debekatu zion berriro ere horrelakorik esatea; gainera, ez zitzaion gustu onekoa iruditzen.
|
|
|
– Potroetaraino
|
nago
filosofiak
|
|
|
Bada, orain badaude kolektibo bakan batzuk (okupazioaren, gaztetxeen eta mugimendu antidesarrollistaren eremuetan, bereziki), beste feministekin harreman estuan lanean edo ez. Ikusteke
|
dago
filosofia horrek zer ibilbide izan dezakeen aurrerantzean.
|
|
2018
|
|
|
Sampleak aipatu dituzunez, interesatzen zait atzetik
|
dagoen
filosofia. Batzuentzat badirudi kopiatzea dela, baina berez justu kontrakoa da ezta?
|
|
|
–Ondo iruditzen bazaizu lehen ikasgaiarekin hasiko gara. Boxeoaren atzean
|
dagoen
filosofiarekin. Eseri, mesedez.
|
|
|
Horregatik, saihestu egin behar dira gehiegi paketatutako produktuak. Gainera, soltean erosteko joera
|
dago
filosofia berdea duten edo besarkatu nahi dutenentzat, plastiko gehiago zaborretara botatzea saihesten baita. Beste ideia bat:
|
|
2019
|
|
|
Gizonentzat, pozbidea izan da maiz kontraste hori. Sadismoa ere
|
badago
filosofia horretan: gizon askok poza hartzen dute emakumeen miseria hori ikusirik, eta gorroto dute hura arindu nahi izatea.
|
|
|
Baina esan behar dut sari honek batez ere poza, poz handia eta emozioa eragin dizkidala. Pentsatzen dudalako, urte hauetako lanaz gain, lan honen azpian
|
dagoen
filosofia eta izpiritua ere saritu direla: Euskararen aldeko konpromisoa eta lana modu baikorrean bideratzea.
|
|
|
" Gaur goizean bertan, bilera batera atera naiz, eta itzuli naizenean ikusi dut parte hartzaile pare bat lan elkarrizketa baten simulazioa egiten ari zirela. Horrek laburbiltzen du atzean
|
dagoen
filosofia: batak besteari elkarri laguntzen diote.
|
|
2020
|
|
|
LOMCE legeak murrizketa izugarria ekarri zion ikasgaiari, hogeita bost urtetan ikasgai batek inoiz jasandako handiena. EAEn, Batxiler ikasleek aukeratu behar dituzten lau adarretatik bakarrean
|
dago
Filosofia, eta dago hautazko gisa. Nafarroan, adar bakarrean baita ere, baina derrigorrezko.
|
|
|
hiper garapen teknologikoarekin batera, baloreak erlijioaren esku uzten dira, erlijioak izango balu bezala baloreen esklusibitatea. Israelgo irakasle batek esan zidan han ez
|
dagoela
filosofiarik, zientzia eta erlijioa dutela, eta sintomatikoa iruditzen zait.
|
|
|
Filosofiako fakultatean tailerrak eskaintzen ditugu (filosofia eta maitasuna, filosofia eta zientzia, filosofia eta zinema…) eta Euskal Herriko txoko ugaritako institutuko ikasleak etortzen dira, egunpasa. Azken jaialdian 500 ikasletik gora izan ditugu eta oso pozik gaude, sentitzen dugu
|
badagoela
filosofia gosea.
|
|
|
Horretaz gain, Luciano De Crescenzo zinema zuzendaria ere badugu. Aipatu eleberrian La distracción, Bellavistaren, erretretan
|
dagoen
filosofia irakaslearen burutazioak kontatzen zizkigun. Aipatu pertsonaia De Crescenzok kaleratu zuen lehen aldian Cosi parlo Bellavista (horrela mintzatu zen Bellavista) narrazioan, eta hortik aurrera egungo gizarteari buruzko hausnarketak plazaratzeko erabili izan zuen, irakurleen arreta bereganatu nahian.
|
|
|
Zientzian, berriz, posible da kontzeptuen inguruan dauden eztabaida horietatik ideiak sortzea gero praktikara eramateko. Horrenbestez, elkar lotuta
|
daude
Filosofia eta Zientzia Agirresaroberentzat.
|
|
|
Modan
|
dago
filosofia praktikoa; adibidez, baratze bat gizentzea, eta txerri batzuk jorratzea.
|
|
2021
|
|
|
Ez da hainbeste baina ez da gutxi, beraz, proposatzen duguna. Ez
|
gaudelako
filosofia aldarrikatzen soilik, filosofia ulertzeko modu bat da gurea. Lagun on bati irakurria:
|
|
|
Medeak akuilaturik, koruko emakumeak ere beren jarrera umil eta beldurtua galtzen joan ziren. Emakumeetako bat, noizbait ere, ausartu zen esatera emakumeek ez dutela zertan
|
egon
filosofiatik, politikatik, arrazoinamendu sotiletatik eta eztabaidetatik kanpo: " Bai baitaukagu guk ere geure Musa, gurekin jakite hartu emanetan ibiltzen dena".
|
|
|
Luxuari emana bizitzeko aukera izan zuen, bere aberastasuna milaka teilako etxe izugarri eta garestien bitartez arrandian erakusten —Erroman, etxeen tamaina ez zen zolako metro koadrotan neurtzen, baizik eta jabearen burua babesten zuten teilen kopuruarengatik, zaharkiak, esklaboak eta ehiza trofeoak biltzen. Baina txoratua
|
zegoen
filosofiarekin, filosofia estoikoarekin, ironikoa ematen badu ere. Konbentzimenduz beteriko orrialde asko bete zituen bere ideien berri emateko, eta haietan aditzera ematen zuen bere premiak soilak direnean dela gizon bat aberatsa.
|
|
2022
|
|
|
Normalean Gipuzkoan egin ohi duten arren, Ahoz aho ahozkotasunaren nazioarteko jaialdia Aramaiora eta Ozetara iritsiko da martxoan. Intzujai Teatro konpainiako May Gorostiaga (Tolosa, 1971) aktoreak ekimenaren atzean
|
dagoen
filosofiaren berri eman du.
|
|
|
" Ez
|
dago
filosofia eta bizitzaren artean banaketarik. Bizitzan ematen ditugun pausoak eta hartzen ditugun erabakiak erabaki eta pauso filosofikoak dira".
|
|
|
Filosofia moraletik egindako galdera hori
|
dago
filosofia ororen bihotzean, orokorrean jarrera gisa. Zergatik fidatzen gara beste batzuengan norberak bere kabuz pentsatu behar duena elkarrekin pentsatzeko?
|
|
|
Kurioski, Ekialdean, non ez baita
|
egon
filosofiarik hitzaren zentzu greziarrean ez historiarik Mendebaldean bizi izan den eran, ulertu zuten filosofiaren historia bat behar zutela filosofia mailan Mendebaldearekin lehiatu nahi izanez gero. Horrela, 1874 eta 1923 artean, lehenik Japonian eta geroago Txinan, gaur arte Ekialdeko filosofiaren historiaren erreferentzia izan diren gidaliburuak osatu zituzten; Antzinaroa, besteak beste, Konfuzio eta Lao Tseren Txinan zutenak, eta modernitatea, Japonia akademiko eta teknologikoki europartutakoan.
|
|
|
Zergatik esaten da hizkuntza batzuetan, eta ez beste batzuetan? Zergatik ez
|
dago
filosofiarik beti eta leku guztietan. Nortasun bati lotutako historia bati baino gehiago, filosofia inguru bati lotzen zaio, edo ingurumen bati, hau da, gertatu ahal izateko baldintza multzoari.
|
|
|
Baina mehatxu hori, filosofiaren onarpen publikoaren eta klandestinitatearen arteko balantza hori, sustatzearen eta kondenatzearen arteko hori, filosofiaren bizitzaren beraren parte da, eta izutu eta asaldatu beharrean, jakin behar da momentu historiko bakoitza testuinguruan jartzen eta hari modu argi eta kokatuan erantzuten. Ez
|
dago
filosofiaren urrezko iraganik: inguru mesedegarri edo kaltegarriagoak daude soilik, eta edozein momentutan pasa daiteke egoera batetik kontrakora.
|
|
|
dagoeneko akatsa ez den desbideratzea. Filosofiaren amaieraren ondoren, ez
|
dago
filosofiarentzako bakerik. Hil beharrean, ernamuindu egin da eta haziz doa, batzuetan kolpatua, beste batzuetan liluragarri, ez justu legitimatzen eta onartzen duten lekuetan.
|
|
|
Filosofia ezagutu egin liteke, menderatu, disfrutatu, erabili, transmititu, saldu, sintetizatu, dibulgatu... Horregatik
|
daude
filosofia fakultate batera gerturatzeko hainbeste motibo eta horietara bertaratzen diren hainbeste ikasle ezberdin. Eta horregatik ez da izan inoiz filosofiaren habitata beren beregi unibertsitatekoa edo dagokion hezkuntza erakundekoa.
|
|
|
Interesgarria litzateke, egunen batean, zer entzun duten azalduko lukeen historia egitea. Ez
|
dago
filosofiarik entzuketarik gabe, harrerarik, kutsatzerik, intseminaziorik gabe. Kontuan hartu beharrekoak ez dira soilik batzuek besteengan izan ditzaketen eskola eraginak, baizik eta kasu bakoitzean pentsatzeke geratu dena pentsatzeko modua.
|
|
|
Ederra zait, ez da txikikeria bat. Esaten dugun horren azpian
|
badago
filosofia pilatu bat, sentipen kristalizatuen segida bat.
|
|
2023
|
|
|
" Frakasatu eta frakasatu berriz, gero eta hobeto frakasatzeko", Joseba Sarrionandiak itzuli zuen Becketten esaldia aipatu dit Harkaitzek. " Ados
|
nago
filosofia horrekin, inoiz ez duzulako lortzen benetan nahi duzuna edo buruan duzuna, eta hori da hurrengorako erregaia, hori oso ondo dago. Beste gauza bat da bizi dugula galtzailearen glorifikazio bat, mito erromantikoetatik datorrena, malditismotik, idazle madarikatuen prestigiotik datorrena, etab. Nik hori ez dut nahi.
|
|
|
intentzioa ezin izan datu multzo soil bat (ala intentzioa ere algoritmoen bidez bideratzen da?), sentipena ezin izan datu multzo soil bat (ala sentipena eta emozioa ere algoritmo neurologiko sinaptiko baino ez dira?), pentsamendua ezin izan datuen hurrenkera soil bat (ala bai?; garai bateko enpiristenak ere ez zuen onartuko halakorik). Mundua pentsatzeko (eta, batez ere, mundua mendean hartzeko) pentsamendu teknokratikoa urrun
|
dago
filosofia izaten hastetik ere. Existentzia datuetara makurtzen duzun dataista horrek uste duzu datuak pilatuz pentsatu egiten duzula.
|