2023
|
|
1) Berdintasuna
|
dagoela
esateko konparatu nahi diren egoerak homogeneoak izan behar dira.
|
|
Alderdien arteko adostasuna agertzeko forma askatasuna badago ere (ahoz, idatziz edo isilbidez), praktikak erakusten du ohikoa dela" kitoaren jaso agiria" sinatzea, hau da, lan kontratua azkendu dela eta horrek eratorritako betebehar oro likidatuta
|
dagoela
dioen agiria [ikusi 1990eko uztailaren 18ko (1990/ 7816 EDJ) AGE, 4 Salakoa].
|
|
Gaur egun, eta beka
|
dagoela
esateko irizpide gisa jarraian zehaztuko diren zantzuei kalterik egin gabe, komeni da nolabaiteko lana egitea eragiten duten beka modalitateak zehaztea (laneko bekak), halakoek antolamendu juridikoan duten aitorpenaren haritik:
|
|
Inorentasuna fruituetan
|
dagoela
esan bide da, ulertzeagatik langileak gauzatutako zerbitzu prestazioaren emaitzak ab initio, hasiera hasieratik, enpresaburuari dagozkiola. Hori lan kontratuaren ondoriotzat jotzen da, lan kontratuak enpresaburuari kasuan kasuko lana egin aurreko titulua eratxikitzen diolako, gauzatuko diren lan eta zerbitzu guztien gainean.
|
|
Azkenik, inorentasuna merkatuan
|
dagoela
dioen teoria da, gaur egun, harreman batzuen lan izaera aztertzeko adierazlerik seguruenetakoa; arean ere, horrek ezaba ditzake interpretazioan interferentziak sorrarazi ditzaketen inguruabar batzuk, lan izaerako ohiko zantzuak malgutzeaz gain, lan zuzen bidetik ihes egitea ahalbide dezaketenak. Teoria horren sortzailearekin (Alarcon CARACUELekin) eta teoria hori jaso duen jurisprudentzia ugariarekin bat etorriz, inorentasuna merkatuan izateak esan nahi du zuzenean ondasun bat egiten edo zerbitzu bat ematen duen langilearen eta hori jasotzen duen kontsumitzailearen artean, juridikoki hirugarren bat tartekatzen dela (enpresaburua), eta hirugarren horrek ondasun edo zerbitzu horregatik prezio bat kobratu ahal izango duela, langileari alokairua ordaindu diola eta onura lortzeko aukera izango duela.
|
|
Bi iritzi kontrajarri eman ziren: batzuk finantza zaintzako ahalmenak EAEko erakunde erkidearena zela uste izan dute; beste batuek, aldiz, ahalmenak lurralde historikoei
|
dagozkiela
esaten zuten. Eztabaida horren guztiaren muinean toki erakundeen aurrekontu araubidea zehazteko eskumenaren eztabaida zegoen.
|
|
Aurrekontu egonkortasunean finantza zaintzako funtzioen egikaritza Estatuari
|
dagokiola
esan daiteke, lan honen ondorioetariko bat aurreratuz. AEFJLOk berak, informazioa ematetik hasita, Estatuaren eskuetan uzten du betetzea bermatzea, eta legez finantza zaintzako funtzioak egikaritu zituzten organo eskudunak Estatuaren laguntzaile bihurtu direla esan daiteke.
|
|
Horrek lehen esaldian adierazi dugun ideiarekin ez dirudi bat egiten duenik, baina LARRAZABAL BASAÑEZek adierazi zuen bezala: " Arabako, Gipuzkoako eta Bizkaiko lurralde historikoen eta Euskal Autonomia Erkidegoaren artean eskubide historikoen titulartasun partekatua
|
dagoela
esan daiteke, eta titulartasun hori ulertezina da eskubide historikoak eguneratzeko prozesutik bereizten bada" 597.
|
|
1906 urtea eta gero 1924ko Udal Estatutu garrantzitsuaren osteko garaian eskumen horien gaineko definizioa eman zen eta, azkenik, frankismo garaiko ekonomia itunetan ere horiek zehazten dira. EKren osteko Ekonomia Itunek (1981eko eta 2002ko Itunek) ez dituzte eskumen horiek zehazten, baina aurrekariak ikusirik horiek zeintzuk diren argi
|
daudela
esan daiteke: horien artean, toki ogasunen arauketa eta finantza jardueraren arauketa ere agertzen dira.
|
|
Baimen hori finantza zaintzako eskumenak edo funtzioak dituzten organoek eman dute (autonomia erkidegoek finantza zaintza Estatutuen bidez aitorturik dutenean edo bestela Estatuak). Esan daiteke, oro har, baimen teknika, kontrol neurri gisa, onargarria dela baimendutako jarduketaren legezkotasunari eragiten dionean, eta salbuespen gisa soilik, Konstituzio Auzitegiaren 1983ko abenduaren 23ko Epaiari
|
dagokionez
esan dugun bezala, egokitasunari eragiten dionean.
|
|
KAk nahikotasunaren eta autonomiaren inguruan ere adierazpen ugari egin ditu eta gai honen inguruan 2004ko martxoaren 25eko 48/ 2004 epaian130 zera adierazten du: " Espainiako Konstituzioaren 142 artikuluaren arabera, toki autonomiak legeak toki korporazioei esleitzen dizkien eginkizunak betetzeko" bitarteko nahikoak"
|
daudela
esan nahi du. Planteatutako gaiaren autoek 5/ 1987 Legearen 12 artikulua, Konstituzioak probintziei bermatuko liekeen" finantza autonomiaren" urraketan oinarritzen dira.
|