|
2013
|
|
|
Gorka Urbizu, Mikel Aiestaran eta Ainhoa Moiua dira pertsonaiak. Baina hirurei egindako galderak nahastu egin dira; beraz, zure lana izango da galdera bakoitza zein pertsonaiari
|
dagokion
esatea.
|
|
|
3 Deskribatu berri duzun gela oso txukun
|
dagoela
esan dezakegu. Errepara iezaiozu, orain, zeure logelari, eta pentsatu:
|
|
|
1 Aldapa handia
|
dagoela
esan nahi du.
|
|
|
2 Aldapa txikia
|
dagoela
esan nahi du.
|
|
|
3 Lautada
|
dagoela
esan nahi du.
|
|
|
Sestra kurbak elkarren oso hurbilean daudenean, aldapa handia
|
dagoela
esan nahi du; sestra kurben arteko distantzia handia denean, berriz, aldapa txikia dagoela.
|
|
|
Dena dela, zientzialariak, Lur planetako eremu solidoa (geosfera) aztertzeko orduan bi irizpidez baliatzen dira, osaera kimikoa, alde batetik, eta materiaren portaera mekanikoa, bestetik. Bi irizpide horiek kontuan izanik, geosferaren bi eredu
|
daudela
esan daiteke: eredu estatikoa eta eredu dinamikoa.
|
|
|
Espezie bat desagertzeko arriskuan
|
dagoela
esateko hainbat datu hartu behar izaten
|
|
|
Bizidunen dibertsitatea gero eta gehiago murrizteko arriskuan
|
dagoela
diote zientifikoek. Gaur egungo jarduerekin eta jokaerekin jarraituz gero, ehun urte barru, 1.500.000 animalia eta landare espezie betiko desager daitezke munduan.
|
|
|
a) Espezie bat desagertzeko zorian
|
dagoela
esateko, zer irizpide hartu behar dira kontuan?
|
|
|
1 Ikasgelako tenperatura eztabaida iturri izaten da askotan: batzuek bero
|
dagoela
diote, eta beste batzuek, berriz, hotz dagoela. Legedian arakatuta, gelako tenperatura egokia 17 eta 27 C artekoa dela ikus dezakezue.
|
|
2014
|
|
|
2 Erreparatu solaskideen keinuei eta gorputz jarrerei, eta mugimenduei; nola
|
daudela
esango zenuke. Erlaxatuta, adi, erasokor, lasai, aspertuta, interesatuta, gustura, gogo txarrez&?
|
|
|
|
dagoela
esaten da.
|
|
|
Hori gertatzen da bi irudik hainbat puntu komun izanik irudi bat bestearen kanpoan dagoenean; kanpokoa zirkunskribatua
|
dagoela
esaten da. Aldiz, barrukoa kanpokoari inskribatua dagoela esaten da.
|
|
|
Hori gertatzen da bi irudik hainbat puntu komun izanik irudi bat bestearen kanpoan dagoenean; kanpokoa zirkunskribatua dagoela esaten da. Aldiz, barrukoa kanpokoari inskribatua
|
dagoela
esaten da. Beraz, irudian, karratua zirkunferentziari inskribatua dago.
|
|
|
Soinu uhinak islatu, eta itzultzen den soinua jatorrizkotik bereizteko gai garenean oihartzuna
|
dagoela
esango dugu. Hau da, oihu egin, soinua oztopoan islatu eta itzuli egin bada, guk berriz entzungo dugu.
|
|
|
Kasu horretan, bost azpi egoera
|
daudela
esan dezakegu.
|
|
|
Energiaren izaera askotariko hori adierazteko, hainbat energia mota
|
daudela
esaten da.
|
|
|
Energia nonahi
|
dagoela
esan dugu, jadanik; baita energia mota asko daudela ere. Jarduera honetan, energia motak identifikatuko dituzu, kirolei erreparatuz.
|
|
2016
|
|
|
Izaki bizidun guztiok gaude zelulaz osaturik eta zelula horiek hainbat biomolekularen bitartez eratzen dira. Oro har, bizidun guztiok osagai kimiko nagusi berberez osaturik
|
gaudela
esan daiteke.
|
|
|
Estimuluak jasotzen dituzten sentimen hartzaile guztiak ez dira berdinak izaten, eta funtzio bakoitzerako hartzaile jakin batzuk
|
daudela
esan daiteke: argiaren hartzaileak edo errezeptoreak, beroarenak, presioarenak& Sistema zentralak emandako erantzunak eta aginduak ere era askotakoak izaten dira:
|
|
|
d) Lurzorua kontserbatzeko premia handirik ez
|
dagoela
esaten duenari zer adieraziko zenioke?
|
|
|
Garbi uzten du haren mezua: Gero dioenak
|
bego
dioela erakustea.
|
|
|
Zer argudio erabili izan dituzue edo erabiliko zenituzkete? Etxahun Lekuek, esaterako, ordenatuta
|
badagoela
esaten dio aitari, bere erara ordenatua dagoela.
|
|
|
Gurasoak ez ziren nirekin haserretu. Lasai
|
egoteko
esan, eta animatu egin ninduten.
|
|
|
Jakin badakigu materia hainbat egoeratan egon daitekeela baina zein dira agregazio egoerak? Orain arte baldintza arruntetan beha daitezkeen hiru egoera bereizi ditugu, baina zientzialariek beste urrats bat egin dute, eta gaur egun bost egoera
|
daudela
esaten dute: solidoa, likidoa, gasa, plasma eta Bose Einstein kondentsatua.
|
|
|
Hidrogenoa gehitu ondoren, berriz egiten bada kontaketa, bi aldeetako nitrogeno eta hidrogeno kopuruak bat datoz. Beraz, ekuazioa doituta
|
dagoela
esan genezake: erreakzioa gertatu aurretik (erreaktiboetan) eta ondoren (produktuetan) atomo kopuru berbera dago.
|
|
|
c Laurak Oihan paparretatik heldu eta gai honetaz nazkatuta
|
dagoela
esaten dio.
|
|
|
Gure eguneroko bizimodua globalizatuta
|
dagoela
badiogu ere, zer da, zehazki, globalizazioa?
|
|
|
Garapen adierazleek, esaterako, per capita HEG, herrialde bat zenbateraino garatua
|
dagoen
esaten digute.
|
|
|
Argazki dendan, lanaren kostua bi faktoreren mende
|
dagoela
esan dizute: batetik, eskulana, eta, bestetik, handitu nahi den argazkiaren tamaina.
|
|
2017
|
|
|
Sismologo daniarrak Lurraren egitura aztertu zuen, eta bere teoriarekin erabat zapuztu zuen idazlearen ametsa. Ikerketa haren bidez, Lurraren bihotza identifikatu zuen, eta nukleoa bi zatitan banatuta
|
zegoela
esan zuen: alde batetik, likidoz osatutako geruza bat eta, bestetik, esfera solido bat.
|
|
|
Nola adosten dituzte zientzialariek periodo geologiko berriak? Eta, ba al dakizu& periodo berri baten atarian
|
gaudela
diote!
|
|
|
Biozenosian, elkarreraginak sortzen dira espezie bereko organismoen artean, eta bi mota nagusi
|
daudela
esan daiteke.
|
|
|
Bukatzeko, aurkezpenaren amaierari
|
dagozkionak
esan, eta denon artean" Egia bat esateagatik" poema irakurriz buka dezakezue aurkezpena. Agian, komeni da lehenengo pertsonaren plurala erabiliz eraldatzea poema, eta, egoera zailetan hartzen dituzuen jarreren arabera, amaiera ere moldatu duzue:
|
|
|
Egiaz, argazki zaharretan zuri beltzean ageri diren gizonek antzekoak dirudite, sarritan, hazpegietan ezaugarri bereziren bat ez badute.
|
Balegoke
esatea, argazki horretan, Juan Aramendiak Cernudaren antza duela, atzera ongi orraztutako ile beltz disdiratsu horrekin, arrastoa eskuinean baina ia erdian ageri duela eta kopeta zabala. Sudurra zuzena du, ez handi ez txiki, ahoa bezala, ezpainak mamitsuegiak izan gabe, ongi marraztuak.
|
|
|
Sudurra zuzena du, ez handi ez txiki, ahoa bezala, ezpainak mamitsuegiak izan gabe, ongi marraztuak. Irribarrez ditu begiak eta ilunak dira, ziurrenik beltzak, baina ez
|
dago
esaterik, itzalean baitauzka, burua zertxobait makurtua duelako. Ederra da, baina edertasun antzinakoa.
|
|
|
Orbital guztiak ez daude nukleotik distantzia berera; batzuk nukleotik gertuago daude, eta beste batzuk, aldiz, urrunago. Hori dela eta, mailatan antolatuta edo mailakatuta
|
daudela
esaten da: 1 mailako orbitalak dira nukleotik gertuen daudenak; ondoren, 2 mailako orbitalak daude, gero, 3 mailakoak
|
|
|
1 Barazki salda prestatu dute lehenbizi, baina oso zozoa atera zaie. Ez dute gatz gehiagorik, eta, gainera, urtsuegia
|
dagoela
diote. Nola kontzentratu dezakete disoluzioa?
|
|
|
Lotura kimikoa hiru eratan gerta daiteke. Hori dela eta, hiru motatako loturak
|
daudela
esango dugu: ionikoa, kobalentea eta metalikoa.
|