|
2001
|
|
|
Palatium a (jauregia) zen gortea eta gunea. Hor
|
zegoen
erregea. Ofizial laikoen izaera merobingiar garaikoaren berdina zen (jauregiko maiordomoaren figuraizan ezik, karolingiarrekin badaezpada desagertu baitzen).
|
|
2003
|
|
|
Ekimen honen erronka ezker abertzale posible baten etorkizuna da. Bigarren maila honi
|
dagokio
erregea biluzik dagoela ezagutzera ematea. Biolentziarekiko desafekzioa hasieran beti instrumentala izaten da, ikuspegi estrategikotik mesederik ez digula egiten ohartzetik datorrena, baina gero, hainbat aldiz errepikatuta, errefusapen morala bilakatzen da.
|
|
2005
|
|
|
Apaizaren sotoan biltzen ginenok urrun samar geunden Kixoteren irakaspen hartatik; hara joaten ginenon artean, ez zegoen bat bakarrik ere aberats bidean, ezen, hasteko, gutako inor ez
|
zegoen
erregea zerbitzatzeko, errepublikazaleak eta iraultzaile ohiak baikinen gehienok; dena dela, gutxi batzuek baino ez zuten jarraitzen" ez dira pasatuko" aldarriarekin tematurik, zapalgailu zilindroa gainetik pasatua zitzaiela jabetu ere gabe. Zera ziruditen:
|
|
2006
|
|
|
Miaketa egiteko unean Maiestate hori ez
|
badago
errege erreginen tokietan, beharrezkoa izango da Maiestate horren zerbitzupean eta eraikina zaintzeko ardura duen buruak edo enplegatuak lizentzia ematea, bestela, hala eskatuz gero, horren ordezkoak ematea, hura absente izanez gero.
|
|
|
Hezkuntza eta Zientzia Ministerioak eta autonomia erkidegoek atzo erabaki zuten, Hezkuntzako Batzorde Nagusian, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan (DBH) eman beharreko gutxieneko irakaskuntzak.
|
Dagokion
Errege Dekretua onesten denetik aurrera, autonomia erkidegoek curriculumak osatu dituzte beren arauekin. Berritasunen artean, etapa arrakastaz amaitzeko, ikasleek oinarrizko zortzi gaitasun lortu dituzte:
|
|
|
Frantzia gure auzoan, urteak zituzten Erreformaren aldekoak erretzen eta itotzen, urkatzen eta zintzur egiten. Gero eta garbiago
|
zegoen
errege papisten ito nahi zitalari fede berriaren jarraikitzaileen bizi-nahi ohoragarria bihurtuko zitzaiola, goiz ala berant, armak eskuan bihurtu ere. Hango gatazka eta desmasien albisteek sarri ikasiko zuten Atturriz honaindiko herrietako karrika eta etxaldeetarainoko bidea.
|
|
|
Noble independenteak handiak ziren, bestalde, ra wo izeneko klasea osatuko zutenak148, eta litekeena da zeuzkaten lurren banaketa ez
|
egotea
erregearen esku:
|
|
2007
|
|
|
Frantziako estatuan ez
|
dago
erregerik, ez eta printze edo bestelako enparaurik. Noblezia tituluek bere horretan diraute, baina Sampedroren esanetan gobernua ez da gehiegi arduratzen haietaz.
|
|
|
Berrogei urtetik gorako espainiarrak hauta zitezkeen (jardunean zeuden militarrak eta elizgizonak izan ezik edo edozein herrialdetan agintean zeuden zein ez
|
zeuden
errege familietakoak kenduta). Errepublikako lehendakariaren agintaldiak sei urte irauten zituen, eta ezin zen berriz hautatu aurreko agintaldiaren amaieratik sei urte igaro arte.
|
|
|
Estatu buruzagitzaren kontsulta organo gorena zen, eta buruzagitza horri laguntzen zion bere eskumen esklusiboko gai eta ebazpen garrantzitsu guztietan, eta gainera, Estatu buruzagitzako oinordetzari zegokion guztian parte hartzen zuen, lehen ikusi dugun bezala. Organo horren izena oso bitxia da, ez
|
baitzegoen
erregerik, arau frankistek Erresuma gisa definitzen zuten Estatuko Caudillo edo Buruzagia baino. Organo horrek bazuen aurrekaria Espainiako historian:
|
|
|
Aldi horretan, 1947an, Ley de Sucesión en la Jefatura del Estado (Estatu Buruzagitzako Oinordetza Legea) aldarrikatu zen. Horren arabera, Espainia erresuma gisa eratzen zen eta estatuaren buruzagitza ez
|
zegokion
errege bati, hil arteko Caudillo edo Buruzagiari baino, hots, Francori. Mundu Gerra bukatu eta Ardatzeko potentziak menderatu ondoren, Francok nazioartean nagusi zen gerra hotzaren giroa trebetasunez aprobetxatu eta itunen politikari orientazio berria eman zion.
|
|
|
Ikusi dugunez, laugarren graduko sufragio orokor eta zeharkakoaren bidez hautatzen zituzten eta errenta jakin bat zuten hautagaiak soilik hauta zitzaketen. Gorteak urtero biltzen ziren, deialdirik egiteko beharrik gabe, eta urte bakoitzeko batzarraldiak ondoz ondoko hiru hil irauten zituen, martxoaren batetik zenbatzen hasita (batzarra hil bat gehiago luzatzeko aukera
|
zegoen
erregeak hala eskatuz gero edo Gorteen bi herenek beharrezkotzat jotzen bazuten).
|
|
|
Gamesa, aerosorgailuen negozioan mundu mailan liderra den industria Vestekin, Burtsan penalizatuta dago ziurgabetasun horrengatik. Indarrean
|
dagoen
Errege Dekretuak pizgarriak ematen ditu ekoizpen eolikorako, eta 2008ra arte luzatzen da. Mekanismo horrek% 15eko errentagarritasunak eta sistema elektrikoaren gainkostu handiak eragiten dizkie enpresei.
|
|
2008
|
|
|
Borboien abdikazioak buru politikorik gabe utzi zuen Inperioa. Eta penintsulan bezala, Espainia Berriko Erregeorderrian ere gobernu berria ezartzeko eskubidea zuten; preso
|
zegoen
erregeari obeditzen jarraitzeak ez zuen zentzurik. Iturrigaray Espainiarekiko loturak eteteko prest agertu zen.
|
|
|
urtean, Guadalupeko Monasteriora joan zen Kristobal Kolon; hantxe
|
zeuden
Errege Erregina Katolikoak, eta Mundu Berrian harrapatu zituen altxorrak erakutsi nahi zizkien.
|
|
|
Turpin artzapezpikua ikaratuta
|
zegoen
erregearen pasio makabro horrekin, eta susmatu zuen sorginkeriaren bat zegoela horren guztiaren atzean. Hildakoaren mingainaren azpian eraztun bat aurkitu zuen harribitxi batekin.
|
|
|
–Aitak Miguel de Unamuno deitzen den gizon batekin hitz egin du eta desterratuta
|
dago
erregeari buruz eta Primo de Riverari buruz txarto hitz egiteagatik?.
|
|
|
Erregeak berak luzaro aipatuko ziren hitzak esan zituen ekitaldien hasieran: «Cultivad vuestra lengua milenaria y venerable, joya preciadísima del tesoro de la Humanidad que recibisteis de vuestros padres y que debéis legar incólume á vuestros hijos»215 Esan beharrik ez
|
dago
erregearen hitzek oso harrera ona izan zutela. Garaian pentsatu omen zen Eduardo Datok prestatu ziola hitzaldia Alfonso XIIIari, baina antza Gasteizko apezpiku Eijo y Garay izan zen egilea, erregearen diskurtsoari kutsu euskaltzalea eman guran216.
|
|
|
Goi Barruez eta Gibel Morroi aberatsez inguraturik
|
zagon
Erregea. Hor ziren, Beltzaran hartza, Muturlatz basurdea, Harrabos zezena, Arzabal oreina, Titazu orkatza, Igole basahuntza, Horrazar zakurra, Marrakos atzarra, Meharra ahuntza, Imintzio ziminoa, Tiber gatua, Artase azkona, Usatzar pitotxa, Dauztiri erbia, Txarkot erbikumea, Katagorri urtxintxa, Buztagor kastorra, Pututx hudoa, Logale muxarra, Xurikot erbinudea, Kurruska arratoia eta gainera, Hegoar saia, Oinluze amiamokoa, Lumabeltz belea, Kantagora oilarra, Piripit pare txoria, Kirikiri ttirritta, Beltxit xinaurria, Baretsu barea, eta abar...
|
|
2010
|
|
|
Gutxienez bi urte badaramatza hemen; laster hilko dela diote. Gerritik behera ezinduta
|
dauden
errege eta errege-ordeen artean denetarik dago: aspaldiko elbarriek umoretsu egiten diote aurre beren egoerari.
|
|
2011
|
|
|
Botere pixka bat galdu, edo protestak behartutako sistema berrian desagertu. Bi aukera horien artean bigarrena aukeratu du Mohamed VI.ak konstituzioa erreformatzea erabakitzerakoan, baita berandu izan baino lehen egin ere, eta ongi atera zaio, protestak ez
|
daudelako
erregearen hegemonia krisian jartzeko egoeran, oraingoz behintzat. Erreferendumaren prozesuari eta ondorengo hauteskundeei itxura demokratikoa ematen jakin izan du, nahiz eta Otsailak 20 mugimenduarentzat hori besterik ez den:
|
|
|
Gobernuak azaldu duenez, “Espainiako araudia argitzeko”, 1990eko errege dekretu indarduna, bi aldiz aldatu dena, aurreko araudia ordezten eta indargabetzen duen testu bakar batean bateratzea erabaki da. Elikagaiak eta haien osagaiak fabrikatzeko erauzketa disolbatzaile mota hori erabiltzen duen elikagai industriari eta erauzketa disolbatzaileen fabrikatzaileei zuzendua
|
dago
errege dekretua. Araudi horri esker, “substantzia seguruagoak erabiltzeko” aukera izango dute, baina, batez ere, “interes publiko sanitarioko araua da, elikagaien segurtasuna hobetzeko”.
|
|
2012
|
|
|
Horrela
|
daude
Errege Kopako final zortzirenak
|
|
|
1709ko maiatzaren seigarren egunean, handikiro agurtu nituen Maiestatea eta lagun guztiak. Hain eskuzabala zenez Printze hura, Glanguenstald era, irlaren hego mendebaldean
|
dagoen
errege portura, eskoltaturik eramateko agindu zuen. Sei egun geroago ontzi bat aurkitu nuen ni Japoniara eramateko prest zegoena, eta hamabost egun eman nituen bidaian.
|
|
|
Arazo militarrei dagokienez, harro
|
daude
Erregearen armadak ehun eta hirurogeita hamasei mila oinezko eta hogeita hamabi mila zaldun gerlari dituelako; bidezko bada armada deitzea 57 hiri ezberdinetan merkatariz eta landa herrietan nekazariz eratua dagoen hari, zeinaren agintariak aitoren seme eta goi burgeseriakoak bakarrik baitira. Egia esateko, aski trebeak dira beren ariketetan, eta oso diziplinatuak, horretan ez banuen ere meritu handirik ikusi, zeren eta, zergatik ez horrela jokatu nekazari bakoitza bere nagusiaren eta hiritar bakoitza bere hiriko buruzagien agindupean baldin badago, hauek, Venezian bezala, botazioz aukeratuak direlarik?
|
|
|
Baina esan nion guztia berrestearren, nire idazmahaia ekar zezaten agindua emateko erregutu nion, haren giltza neuk baineukan poltsikoan (ordurako adierazia zidan marinelek zer egin zuten nire gelatxoaz); beraren aurrean zabaldu nuen, eta hain era berezian atzera utzitako herrialdean egon nintzen bitartean egindako bitxikerien bilduma txikia erakutsi nion. Han
|
zegoen
Erregearen bizar zatiekin eginiko orrazia, eta beste bat, material berdinekoa, baina zatiak Erreginaren erpuruko azazkal ebaki batean sartuak, hau izanik orraziaren bizkarraldea. Han zegoen hogeita hamar berrogeita hamar zentimetro luze izango ziren orratz eta bilduma ere.
|
|
|
Era berean, erlojua ere eman nion, ikusmin handia baitzuen Enperadoreak, eta pertikan bizkar gainean edukitzeko agindu zien bere alabardarietako bi handienei, garraiolariek Ingalaterran garagardo upela eraman ohi duten bezala. Hark ateratzen zuen etengabeko hotsaz txunditurik
|
zegoen
Erregea, baita minutu orratzaren mugimenduaz ere, erraz ikusten baitzuen, haien ikusmena gurea baino askoz zorrotzagoa izaki. Bere inguruko jakintsuen iritziak eskatu zituen, eta oso ezberdinak eta bitxiak jaso ere, irakurleak ongi imajinatuko duen bezala nik errepikatu gabe, nahiz eta, egia esan, ez nien oso garbi ulertu.
|
|
|
Musikak liluratu egiten zuen Erregea, eta sarri izaten zituen kontzertuak Gortean; ere eramaten ninduten batzuetan, eta entzuteko, neure kaxan jartzen mahai gainean; baina hotsa hain ozena zenez, nekez bereiz nitzakeen melodiak. Ziur
|
nago
errege armadako danbor eta turuta guztiak aldi berean joka eta dunbaka belarri ondoan, ez zirela haren pareko izango. Beraz, soinujoleak esertzen ziren tokietatik kaxa ahalik eta urrutien eramateko eskatzen nuen, gero ateak eta leihoak ixten nituen, baita leihoetako gortinak ere, eta hala, ez zitzaidan haien musika desatsegina iruditzen.
|
|
|
Hasi nuen hitzaldia Maiestateari esanez gure lurraldeak bi irla zirela, Ameriketako koloniez gainera, hiru erresuma ahaltsu
|
zeudelarik
errege bakar baten menpe. Lurraren emankortasuna eta klimaren neurritasuna azpimarratu nizkion.
|
|
|
Gora erregea!, gora gu eta gutarra!, egiten genion zoroetxeko guztiok, eta erregeak besoa jasotzen zuen gure txalo eta oihuei erantzuteko. Gustura
|
zegoen
erregea. Etxean bezala.
|
|
|
Betierean
|
daudela
erregeen hil hobi harrizkoak ukurturik sartuz lur barneetarainoko okrearen harrizko mailez
|
|
2013
|
|
|
La Force
|
zegoen
errege inguratzen zutenen artean. Hark erakutsi zidan nire lekua, Henrikeren saihets saihetsean ez, baizik eta gibelatuxeago, zuzenki eta berdinez berdin ez mintzatzeko maneran.
|
|
|
Homeroren itzulpenak egiten zituen orduan, poesiak idazten. Horretaz landa, partitzeko prest
|
zegoen
errege Henrikeren zerbitzura. Hartatik guztitik ez dakit zer gelditzen zen, zerbait gelditzen bazen.
|
|
|
Beaumontek ekarria zuen gaia gure solasera. Nafarroako noble eta agintari printzipal guztiak
|
zeuden
errege espainiarraren etorreraren jakinean. Bisitaren eguna hurbildu arte gordean atxikitzeko manatua zitzaien, ordea.
|
|
|
Niri katoliko eta anglikanoen arteko borrokek ez didate loa galarazten, imajinatuko duzunez. Baina ondo dakit zu eta zure lagunak aspaldi
|
zaudetela
erregearekin ernegatuta. Eta ez alferrik.
|
|
|
Irudia: Laenulfean Eguberriek dakartzaten lanaren eta ekonomiaren estresa Gabonetako argiek pozten dituzte kaleak, telebistako iragarkiek gogorarazten dute turroiak eta opariak erosi behar direla, eta haurrak ilusioz beterik
|
daude
Errege Magoak iristean. Jende askorentzat, Gabonak zoriontasun garaia dira.
|
|
|
Bolak eta xaflak ikustean, altxorra izan zitekeela susmatu zuen kapitainak eta, zalantzak argitzeko, aholkua eskatu zien inguruko misioetako hiru jesuitari. Meatzea izanez gero, bosten bat bakarrik
|
zegokion
erregeari, baina altxorra baldin bazen erregea izango zen guztiaren jabe. Jesuitek altxorra zela iritzi zioten.
|
|
2014
|
|
|
Ahapetik erran dute emazteek atarian, gizonek ostatu barnean eta arbolapean, txapelak erantzirik, baita Mizel Irigarairen amak ere, edalontzia eskuan duela. Mahai gainean geldi
|
daude
erregeak, andreak eta xangoak. Bertze mahaian ere bi gizon heldu, zahar okituak, ahapetik otoitzean, domino jokoa gelditurik.
|
|
|
Zer moduz
|
dago
errege?
|
|
2015
|
|
|
3 Utz itzazue alde batera, apaltasuna delakoan, pertsona batzuek izan ohi dituzten kikiltze antzekoak. Izan ere, apaltasuna ez
|
dago
erregeak opari bat egiten badizue hura ez hartzean, hartzean baizik eta zein handi datorkizun konturatu eta harekin gozatzean baizik. Ederra apaltasuna, nik neure etxean zeru lurretako Nagusia izan, niri mesede egitearren eta nirekin gozatzearren hara etorria, eta apaltasunagatik nik ez erantzun, ez Berarekin egon, eta ez ematen didana hartu ere nahi ez izatea, eta bakarrik uztea!
|
|
|
...uan aberastasun handi handiko jauregi bat dela, eraikin osoa urrez eta harribitxiz jantzia, hau da, halako Jaunari dagokion bezalakoa; eta zuek baduzuela zerikusia eraikin hori halakoa izatearekin; izan ere, halaxe da, arima garbi eta bertutez betea baino eraikin ederragorik ez baitago, eta zenbat eta bertute handiagoak, are eta distiratsuago agertzen dira harriak; eta egin dezagun jauregi honetan
|
dagoela
Errege handi hau, zuen Aita izatea nahi izan duena; eta guztiz preziatua den tronuan, hau da, zuen bihotzean, dagoela.
|
|
|
Utz itzazue alde batera, apaltasuna delakoan, pertsona batzuek izan ohi dituzten kikiltze antzekoak. Izan ere, apaltasuna ez
|
dago
erregeak opari bat egiten badizue hura ez hartzean, hartzean baizik eta zein handi datorkizun konturatu eta harekin gozatzean baizik. Ederra apaltasuna, nik neure etxean zeru lurretako Nagusia izan, niri mesede egitearren eta nirekin gozatzearren hara etorria, eta apaltasunagatik nik ez erantzun, ez Berarekin egon, eta ez ematen didana hartu ere nahi izatea, eta bakarrik uztea!
|
|
|
...uan aberastasun handihandiko jauregi bat dela, eraikin osoa urrez eta harribitxiz jantzia, hau da, halako Jaunari dagokion bezalakoa; eta zuek ba duzuela zerikusia eraikin hori halakoa izatearekin; izan ere, halaxe da, arima garbi eta bertutez betea baino eraikin ederragorik ez baitago, eta zenbat eta bertute handiagoak, are eta distiratsuago agertzen dira harriak; eta egin dezagun jauregi honetan
|
dagoela
Errege handi hau, zuen Aita izatea nahi izan duena; eta guztiz preziatua den tronuan, hau da, zuen bihotzean, dagoela.
|
|
|
Berdin dio. Hortxetan
|
dago
Errege Akademiako idazkari nagusia, sutondoko pertz beltzaren ondoan. Sarri joanen da parrokiara, arrastiriko mezara.
|
|
|
plaza bat hutsik, non herritarrak elkartuko diren egunero, denon arazoak soluzionatu nahian. Plaza horretan ez dago Jainkorik, ez
|
dago
erregerik, ez dago bankurik, ez dago armadarik, ez hizkuntza zuzentzailerik. Jendea batzeko espazioa besterik ez da, denok parte hartzeko modukoa, eta bakoitzak nahi duena esatekoa.
|
|
|
Erregeak ulertu behar du ostalaria dela gazteluan eta hobe duela ongi portatzea, erregeordea nazka nazka eginda
|
baitago
erregearen ostiakeriekin!
|
|
2016
|
|
|
Josulagundiaren kanporaketei hasiera eman ziena Pombaleko markisa izan zen, 1759ko irailean Portugalgo josulagun guztiak erbesteratzea agindu zuenean. Frantziako Luis XIV. ak ere, oso gogokoa ez zuen neurria izan arren, ber gauza xedatu zuen 1764an beste mota bateko arrazoiak tartean bazeudela, hain zuzen ere, erregearen maitalea zen Pompadourreko markisa zeharo haserre
|
baitzegoen
erregearen aitorlea zen Perusseau josulagunak jaunartzea ukatzen ziolako. Espainian lagundia ezabatzen zuen errege dekretua 1767ko otsailaren 27an sinatu zuen Karlos Ill.ak El Pardon.
|
|
|
Inglaterran eta beste ainitz tokitan ere handizki ohoratua dela, hori ere egia da, nahiz inglesen artean ere badiren, gero eta gehiago orobat, errepublika bat nahiago luketenak, errege eta erreginen denbora joana dela... Beste batzuk ez dute hanbat miresten Elixabet bainan iduritzen zaiote denen buru herrialdearen batasuna hobeki finkatua
|
dagoela
errege edo erregin batekin... Fazoina zernahi gostatzen bada ere, erreginak eta hunen etxekoek gastu handi handiak baitituzte populuaren bizkar!
|
|
2017
|
|
|
–egin zuen oihu Mr Brookek?. Finlandian ez
|
dago
erregerik.
|
|
|
–Madame Zilensky, oraintxe esan dizut Finlandian ez
|
dagoela
erregerik.
|
|
|
–Erraiezu hori pikolo eta nazionalei: rankingean hortxe hortxe
|
daude
errege erreginekin. Ez dago beherago erortzerik.
|
|
2018
|
|
|
Nik, adibidez, endokanabinoideen errezeptoreak ikertzen nituen, eta endokanabinoideak ziren bufoiak.
|
Bazeuden
erregea, erregina Oso erakargarria zen.
|
|
|
Zaldiak ere halaxe mugitu zuen burua istant hartan berean, eta barregura eman zidan zaldizkoaren eta zaldiaren bateratasun hark: Aba Yakueren lakioan erorita
|
zegoen
Errege, eta nik ez nuen, ahalegin guztiak eginda ere, ezer onik aterako lakioa askatzen eta gaizki ulertu hura argitzen ahalegintzetik. Aba Yakueren kontrako lehia galdutzat joko nuen, baldin egun batzuk lehenago gertatu balitzait Erret hiriaren erreketa.
|
|
|
Hizketa moduaren baldar eta zuzenak harritu ninduen, Aba Yakuek oso maitea baitzuen hitz jario bihurri eta, era berean, zirigarria. Garbi
|
zegoen
Erregeren gogoa bereganatu nahi zuela. Aba Yakue ez zen aise makurtzen tamaina hartaraino erreguka jartzera.
|
|
|
Erregeren ganbaran ez
|
geunden
Errege eta biok besterik, baina zarata gotor etengabe bat senti nezakeen. Erlauntzaren baten antzekoa iruditu zitzaidan hotsa.
|
|
|
Hari matazak neure esku! Guztiz larrubizi
|
nengoen
Erregeren aurrean, eta nire asmo guztiak ageri agerian zeuden, sasi gainean lehortzera jarritako barruko arropak bezain nabarmen. Ondo ezagutzen ez nuen egoera baten mende nengoen:
|
|
|
" Emen lur guti onetan
|
Dago
erregea sarturik, Baña ez mundu gustian Haren fama estalirik.
|
|
|
Baina, aldi berean, aditzera ematen dute biak elkartzen zituen gune zabalago baten atal gisa ere har zitezkeela, barruan aspaldiko Jureria zegoela, alegia Udaletxea, gero ordezkatu zuen eraikina baino txikiagoa. Azoka aterpetzen zuen Udal bihitegiaren etxeak ekialdeko aldea zeharkatzen zuen, eta haren atzean
|
zegoen
errege jauregiaren aurreko zabaldia, garai hartan erregeordearena zena. San Domingoko komentuak eta elizak iparreko aldea betetzen zuten eta, alboan, sakanean apur bat behera, 18 Iruñeko krokisa, buruz egina, XVIII. mendearen bukaeran edo XIX. mendearen hasieran (Bonet, Frantziako Artxibo Militarrak).
|
|
|
Hor
|
dago
erregea.
|
|
|
Zer moduz
|
zegoen
erregea?
|
|
2019
|
|
|
Jaunaren arbaso batek gidatzen zuen etsaien guda taldeetako bat, eta dei egin zien gure arbasoei batzar baterako. Nekatuta omen
|
zeuden
errege baten esanetara borrokatu eta hiltzeaz. Gure arbasoei kontatu zietenez, lur urrunetatik iritsi ziren haiek, gerra ezagutzen ez zuten lurretatik, hura baino mundu zabalagoa bazela amets eginda, baina ez zuten espero horrela bukatzea, atzerritar gisa beti, beste batzuentzat hiltzera behartuta.
|
|
|
Hauxe entzun nuen neronek, Raimundo Silva gurutzatua naizen honek, nire belarriez entzun ere, eta harrituta gelditu nintzen ikusirik hain kristaua zen errege bat Jainkoaren hitza ikasi gabea zela, zein eta, zeukan ofizioa edukita oinarri politikoaren mailaraino igo behar izan zuen huraxe, Jainkoari Jainkoarena, eta Zesarri Zesarrena, honek, ari garen gaiari aplikatuz, esan nahi du Portugaleko erregeak ez dituela zertan nahastu madariak sagarrekin, gauza bat delako Jainkoari laguntzea eta beste gauza bat lur honetan zerbitzu horren truke, eta gainerakoen truke, ongi ordainduta izatea, batez ere eginkizunean larrua uzteko arriskua denean, eta ez larrua bakarrik, baizik eta larruaren barruan dagoen gainerako guztia ere bai. Egia da begi bistako kontraesana
|
dagoela
erregearen predikuaren zati honen eta pixka bat lehenago botatakoaren artean, esaten duenean kontsideratzen duela menpe dagoela, uler bedi gurutzatuen menpe, gure lurrak duen guztia, baina ez da alde batera utzi behar garai haietan erabiliko zen gizabidezko formula zelakoa, ongi hezitako inor hitzez hitz hartzera ausartuko ez zena, gaur egun ere ezagutu berri dugun bati esaten diogunean bezala, Z...
|
|
|
Grabatuak, XVIII. mendeko armagintzaren lekukotza ematen du eta azaltzen du garai hartan Soraluzen
|
zegoen
erregearen arma fabrikaren jarduna zelakoa zen. Pedro Ortuondok, orain dela gutxira arte museoko zuzendari izan denak, grabatuaren testua transkribatu du eta liburu batean jaso du, bost hizkuntzatara itzulita. Liburu hori atzo aurkeztu zuten Elgoibarren, eta Iker Aldazabal alkateak Plaentxia.eus i jakinarazi dionez, laster Soraluzen ere aurkeztuko dute.
|
|
2020
|
|
|
Presidentea lerroaren erdian esertzen zen, eta presidenteordea eskuineko muturrean. Hamabi gonbidatuak tropelka joaten zirenean eserlekuetara ohitura zen (batek daki zergatik) hamabost zerbitzariak hormaren ondoan errenkadan
|
egotea
erregeari armak aurkezten dauden soldaduak balira bezala, eta jabe gizenak klubekoen aurrean burua makurtzen zuen ustekabe alai batekin, haiei buruz inoiz ezer entzun ez balu bezala. Baina aiztoen eta sardexken lehen txilin hotsa entzun baino lehen zerbitzarien armada hura desagertua zen, platerak azkar batean eta berebiziko isiltasunean jasotzeko eta banatzeko behar ziren bat edo bi izan ezik.
|
|
|
Orain ere betikoan
|
gaude
Errege Jauna, urrerik gabe ezin dugu ezer antolatu, eta frantsesen aldetik ezin da ezer espero. Beraz,...
|
|
|
Eraman dezaket autoa tailerrera edo IAT? Autoa tailerrera eramatea ez
|
dago
errege dekretuak baimentzen dituen joan etorrien artean. Hala ere, ez ditu aipatzen premia larriko kasuak, eta ez du zehazten tailer mekanikoak funtsezko zerbitzutzat jotzen direnen barruan dauden.
|
|
|
Konfinamenduaren eta antzeko neurrien helburua COVI kutsatzea geldiaraztea da. Hori dela eta, debekatuta
|
dago
errege dekretuaren 7 artikuluan berariaz aurreikusitakoak ez diren eta gune komunetan edo publikoetan gertatzen diren jarduera guztiak. Eta horietako edozein gauzatzeko, banaka egin behar dira, behar den segurtasun tartea utzita, salbu eta ezgaitasuna edo mendekotasuna duten pertsonei laguntzen bazaie edo ezinbesteko arrazoiak badaude.
|
|
|
Urrunetik usaintzen zituen hark kortsarioen eta itsaslapurren ontziak; ingelesek zioten bezala, guztiak Sea Dogs: itsas zakurrak izan arren, batzuek euren gainetik
|
zegoen
erregearentzat lan egiten zuten eta errekisatutakotik honenbesteko batekin konformatu behar izaten zuten bitartean, itsaslapurrek ostutakoa eurentzat izaten zen oso osorik, ez zegoen inolako erregerekin ezer partekatu beharrik.
|
|
|
" Milesker, ene Martinbeltx maitea!". Martinbeltx arras harro
|
zegoen
erregearengandik hain maitatua
|
|
|
" Milesker, ene Martinbeltx maitea!" Martinbeltx arras harro
|
zegoen
erregearengandik hain maitatua izateaz.
|
|
|
EHNEk gogora ekarri du, halaber, indarrean
|
dagoen
errege dekretuak lan eskubidea baimentzen duela; baserritarrena ere bai.
|
|
2021
|
|
|
Txikia den zerbait, asko ez den zerbait: Etzazula otoi siega/ ene pazientzia,/ zeina baitakizu dela/ eskas eta gutia (Etxeberri Ziburukoa); Ez da gutia Jainkoaren erresumaren galtzea (Pouvreau); Izan dezaten laguntza eta erraztasun guti bat (Martin Harriet); Ke guti bat baizen ez du uzten (Gazteluzar); Hazia ongi ereitea ez da gauza gutia (Duvoisin); Hemen, lur guti honetan/
|
dago
erregea sarturik (Mitxelena); Ez da gauza guti bat baizik behar (Jauretxe). Izen bezala ere erabiltzen dugu:
|
|
|
Ongi
|
dago
errege ahaltsu baten alaba bere balioaren jakitun izatea esan zuen erregeak, ezpainak estutuz. Eta bere alabari beste berrogei idi eramateko agindu zien itzainei.
|
|
2022
|
|
|
Errege Erregina Katolikoen garaian, foruak idatzi zirenean, ematen zuen ondo mugatuta
|
zeudela
errege erreginen eta besteen eskubideak. Baina konturatzen zara errege erreginen boterea ez zela ahultzen, baina herriena bai.
|
|
|
Ez zen handia. Itxuraz gizon nabarmena izan gabe, garbi
|
zegoen
erregea zela jarrera aginduzaleagatik. Larruazal eta ile argikoa zen, Antsoren handitasuna eta ile bizar beltzekin kontrastean.
|
|
|
Dena dela, Manex zintzarrien hotsarekin baino askoz ere arduratuagoa
|
zegoen
Errege magoen etortzearekin berberarekin. Kezkatuta zegoela ere esan liteke, izan ere, kontu horren inguruan, ongi ulertzen ez zituen gauza asko ikusten eta sumatzen zituen, esate baterako, ezin zuen inola ere ulertu nola hiru Errege berberak egon ahal ziren hainbat hiriburu, hiri eta herritan aldi berean, nola banatu ahal zituzten beraiek bakarrik jostailu guztiak, gau bakar batean, ez etxe guztietan bakarrik, baizik eta eta baita baserri guztietan ere.
|
|
|
Errege Erregina Katolikoen garaian, foruak idatzi zirenean, ematen zuen ondo mugatuta
|
zeudela
errege erreginen eta besteen eskubideak. Baina konturatzen zara errege erreginen boterea ez zela ahultzen, baina herriena bai.
|
|
|
Iaz bezala, bigarren urtez oraindik pairatzen ari garen osasun krisialdiak baldintzatuko ditu ospakizunok. Goiz parterako iragarria
|
zegoen
erregeen postariaren bisita bertan behera utzi dute. Horren ordez, iaz bezala, postontzia jarri dute Sutegin.
|
|
|
Ispilu apurtuak, gortina arrakalatuak, txikitutako lanparak eta errege asasinatuaren mamua. Bai, hilda
|
dago
erregea ordurako, laster lortuko dute Pariseko harakinek, arrain saltzaileek, irinik gabeko okinek eta ume jaioberriak lurperatzen jarraitzen duten emakume horiek guztiek Maria Antonietaren burua ere, azkenean. Eta durduza historiko horren erdian erasotako jauregira iristen da Wollstonecraft, oinez.
|
|
|
Baina Imlayk eta Maryk ez dakite I. urtean bizi direla, zerbait susmatzen hasi diren arren. Ez
|
dago
erregerik jada, eta erregina izandakoak nekez eusten dio buruari. Maria Antonietaren azken udaberria da, 37 urte ditu, 37 urte sapadun, belardun eta lilidun, eta ez da 38 urte betetzera helduko.
|
|
|
zinez
|
dagokio
erregearen koroia.
|
|
2023
|
|
|
Hogeita bederatzi urte zituen Karlos I.ak, Bolonian, Klemente VII.a aita san tuak jarri ziolarik koroa, bere laguntzaile bihurtu zena. Katolizismoaren de fentsa agindu zuen eta kristau munduan,
|
zeuden
errege guztiei bere auto ri tatearen nagusitasuna gogoratu zien. Unibertsaltasun mezu hori Frantzisko I.ak zal antzan jarri zuen, baina aitortu zuen lehian galdu zuela, agerian baitzegoen.
|
|
|
Ofizioz agintean zeudenekin harremanetan egotea zuen ohitura. Garai haietan, ikusi dugun bezala, lehia handia zegoen Pirinioen bi aldeetan
|
zeuden
erregeen artean. Gainera, Nafarroaren auzia ez zen bukatua, Nafarroaren askatasunaren defendatzeko nahikeria erdian ze goen, baina horretaz ez da deus irakurtzen bidaiariak utzi testuetan.
|
|
|
Nafarroako Erresuma zertan zegoen XVI. mendearen hastapen hauetan be giratu baino lehen, haren inguruan nor zebilen, zer erresuma zeuden eta haien agintean
|
zeuden
erregeak zehaztuko ditugu. XVI. mendea landuko dugu be reziki, mende eraginkorra izan baitzen libre bizi zen Nafarroako Erresuman.
|
|
|
Gauza bakarra
|
dago
errege arratoi bat kontrolatzeko.
|
|
|
Ez duzue merezi, baina gonbidatuta
|
zaudete
erregearen ezkontzara!
|