|
2003
|
|
|
Besteak, denek bezela arpegi trapu azpitik hitz egiten, beranduegi zala gaineratu zuan, etxe hartara berriz joan zanean, hilda
|
zegoan
eria. Eta arpegia estalduta eduki arren, igartzen zitzaion barrezka zegoala.
|
|
2005
|
|
|
Eta arnasa sakon hartzeari ekin diot, indarka ia ia, kresal lurrunean igeri, antsiak jota
|
dauden
eriek airea hartzen duten bezalatsu.
|
|
2006
|
|
|
oihal etxola handira. Han
|
daude
eriak.
|
|
2008
|
|
|
Kontsulta baten atarian gurpil aulki batean eserita
|
dagoen
eri batengan erreparatu dut. Bata urdinxka darama soinean, aurpegia zurbil, begi eroriak, xortasunak oso... nahiko gaixorik dagoela adierazten dute.
|
|
|
Erizainak: Zatozte! Zuen haiduru
|
dago
eria, eta arinki esku batez irekitzen du gelako atea.
|
|
2009
|
|
|
Aitaren eguna da eta denok
|
gaude
eri, lehenbizi hartuko dugu Manhattan eta gero hartuko dugu Berlin.
|
|
|
Gizarte sektore bati behin eta berriz jakinarazi behar zaie gure eskubideak bermatzea ez duela euren eskubideen gutxitzea ekartzen, ez
|
gaudela
eri, ez garela lehen baino gehiago, baizik eta ageriago gaudela, eta abar. Eztabaida hori gizartera eraman eta iraunarazi behar dugu.
|
|
|
Ez dirudi kontsumoari atsedenik eman gabe ingurukoei eragiten dizkien kalteen jabe denik. Sei haurretatik txikiena, izan ere, gaixo du; jaio zenetik opio eta heroina kea arnastu du haurrak, eta horregatik
|
dago
eri. Gaitzaren ondorioz, ezin du eskolarako bidea ere egin.
|
|
2010
|
|
|
Inaugurazio egun horretan bertan, Salda
|
badago
Eriz Zapirainek zuzendutako dokumentala izango da ikusgai Lugaritz Kultur Etxean, 19:30ean. RRVko lekuko eta protagonistei egindako elkarrizketekin osatutako lan honek mugimenduaren sorrera, garapena eta egun euskal musika panoraman utzitako arrastoa aztertzen ditu.
|
|
2011
|
|
|
...ago sartzen ari zaio gaur euskaldungoari, teilatutik(, aldian behingo eta partaide gutxiko interakzioen alorretik) baino. f) Belaunez belauneko hizkuntza transmisioaren ikuspegitik euskara bizienik dagoen leku, jardun gune, rol harreman eta harreman sareetan lehentasunezko planak aplikatzeak ez du zerikusirik" gorago" ko asmoei atea ixtearekin. oker dabil hori uste duena. hiltzeko zorian
|
dagoen
eriari bizirik eustea lehentasunezko eginbeharra da, hori da guztia. ez dago adibide bakar bat gure historia ezagunean, plano kolektiboan eta belaunez belauneko perspektiban euskara zeharo galdu delarik berriro (eta belaunez belauneko perspektiba horretan) biziberritu denik. g) Lehentasun eta esklusibotasun hitzak ez dira sinonimo. Lehentasuna hiztun gehienek beren bizi denbora gehienean beste hiztunekin hizketan (edo, gero eta maizago baina nabarmenki bakanago, elkar idazketan) pasatzen duten jardun guneei, harreman sareei eta situazioei aitortu behar zaie.
|
|
2012
|
|
|
Ordu hartan El Ciegoko kasernan ginen, eta ospitalea hain
|
zegoen
eriz betea, non gaixoetatik bat ohe gainean etzaten zuten eta beste bat azpian. Arma zerbitzuek uzten zidaten aisia apurrean laguna ikustera joaten nintzen, arrautza edo fruituren bat eramaten niola.
|
|
2013
|
|
|
–Erremedioak, ordea, eriendako ditun, eta hi ez
|
hago
eri, kendu hori burutik?!
|
|
|
–Erremedioak, ordea, eriendako ditun, eta hi ez
|
hago
eri, kendu hori burutik...!
|
|
2014
|
|
|
Baina epaile burua ere han zela, beti ulertu nahian, akusatuari hainbat galdera pausatuz. Azken uneko biziaz, koman
|
dagoen
eriaren sufrimendu psikikoaz eta horren aurrean mediku, erizain eta familien ardurez hitz egiteko aukera eman zuen epaiketaren lehen egunak. Atzera bueltarik ez dagoen egoera batean, Leonetti legeak tratamendu gehiegikeriak gelditzeko aukerak aipatzen ditu.
|
|
|
Sufrimenduaren gaia ere franko barnatua izan zen auziaren lehen egunean. Koman
|
dauden
eriek sufritzen duten ala ez jakitea biziki zaila dela nabarmendurik, Bonnemaisonek azaldu zuen badituztela bide batzuk horren neurtzeko, baina soilik sufrimendu fisikoari dagozkionak. Gorputzaren erreakzio maila zein den jakiteko, adibidez.
|
|
2015
|
|
|
Ez da soilik, gainera, zentro publikoetan indarrean sartuko; itunpekoetan eta pribatuetan ere izango du eragina. Orain arte, Osakidetzak zaintza aringarrien unitatean
|
zeuden
eriei baino ez zien ziurtatzen, legez, bakarkako gela; dena dela, orain arte ere, «ahal izan den guztietan» hartu dira aintzakotzat hiltzen ari denaren eskubideak, Jon Darpon Eusko Jaurlaritzako Osasun kontseilariak adierazi duenez. Kaleratu berri den dokumentuak 1989ko Osakidetzako Eskubide eta Betebeharren Gutuna «bateratu, argitu eta berrituko» du.
|
|
|
Mila niren baitan guztiz
|
nago
eri,
|
|
|
Kamainan
|
dago
eria,
|
|
|
/ Horra Loiola zoragarri, Euzkadiren ohoragarri. / Erlijioa hemen
|
dago
eri, entzun Euskal Herri! / Gora euskaldun altxa zutik, Euzkadi eta fedearengatik!"
|
|
2016
|
|
|
Hala dio: " Muxica areriocaz agica, Butron celangoa da oroc daquie garaia
|
nago
eria gordeazo".
|
|
2017
|
|
|
Bada, koleran
|
dagoena
eri da. Beraz, nahi badu sendatu, beha bekio bere adiskideari, goberna bedi haren kontseiluz eta abisuz, zeren halatan aurkituko da ongi, eta ez bestela.
|
|
|
Iluna. Ezinegona eragiten du Alberto Melendez medikuaren solasak ere; zaintza aringarrietako profesionala da, sendabiderik ez duten pazienteei arta ematen diharduten horietakoa, eta
|
dauden
eriak izaten dira horietako asko. Chamorroren kasua baloratu aurretik informazioa lukeela azaldu du:
|
|
|
Zorba eserita
|
zegoen
eriaren burkoaren ondoan eta ez zion begirik kentzen zapata pareari. Ezpainak tinkatzen zituen, malkoei eutsi beharrez.
|
|
|
Irigoin Behereko artaleku hori aspaldixkoan zerratzeaz mehatxatua da. Aldi huntan Miarritzeko Agilerarat eraman lezazkete hor
|
dauden
eriak. Aldiz hemengo denek atxiki nahi hor berean dauden 50 lanpostuak!
|
|
2020
|
|
|
Hala eta guztiz ere, zenbait egunen buruan, botaka hasi nintzen gauerdian iratzartzen nintzelarik. Ez
|
nengoen
eri, baina bai gaizki. Ez nekien zer pentsatu, ez eta zer edota zeini zer esan ere, gau bat bestearen atzean oka eginez esnatzeak eraman ninduen inguruan nituen lagunei ene kasuaz galdetzera, ustean, hori ergelkeria!, nirea gauza arraroa izango zela eta, aldiz, hura harridura hura... lagun gehienei espetxerakoan antzerakoa gertatu zitzaiela adierazi zidaten.
|
|
2021
|
|
|
Biharamunean jaunak joan egin nahi izan zuen eta ostalariaren berri galdetu zuen; erran zioten hain
|
zegoela
eri, non ez baitzen gauza ez argia ikusteko ez nehori hitz egiten entzuteko; printzea arras estonatu zen horrekin, eta ikustera joan nahi izan zuen; baina lotan zela jakinik, ez zuen iratzarri nahi izan eta horrela joan zen etxetik, adio erran gabe, berekin eramanez emaztea eta arreba, zeinak, ez printzea, ez harekin zirenak partitzerakoan ikusi nahi izan ez zituen zaldunaren desenkusak entzunik,... Eta nagusiak haren bila joateko maiz agindu arren, ez zen gortera itzuli harik eta zauri guziak ongi sendatu zitzaizkion arte, maitasunak eta damuak bihotzean egin ziotena salbu.
|
|
|
Giltzapeak giltzape, espetxea komisalgoa baino askoz eramangarriagoa izan zen.Hala ere, zenbait egunen buruan, botaka hasi nintzen gauerdian iratzartzen nintzelarik. Ez
|
nengoen
eri, baina bai gaizki. Ez nekien zer pentsatu, ez eta zer edota zeini zer esan ere, gau bat bestearen atzean gonbitoka esnatzeak eraman ninduen inguruan nituen lagunei ene kasuaz galdetzera, ustean, hori ergelkeria!, nirea gauza arraroa izango zela eta, aldiz, hura harridura hura... lagun gehienei espetxerakoan antzerakoa gertatu zitzaiela adierazi zidaten.
|
|
|
Astebetean %21 handitu da erietxeetan
|
dauden
erien kopurua
|
|
|
Mera medikuak dio gaixoaren osasuna eta bizi kalitatea «nabarmen apaltzen» dituela COVID iraunkorrak, baina sinetsita
|
dago
eri gehienak osatuko direla: «Itxaropena badago».
|
|
|
Osakidetzaren menpeko erietxeetan 157 lagun daude ospitaleratuta eta horietatik 60 dira ZIUetan daudenak (aurreko astean baino 24 gutxiago). Nafarroan, berriz, 32 dira ospitaleetan
|
dauden
eriak, eta horietatik 11 dira ZIUetan daudenak.
|
|
|
Ospitaleetako egoerak ere hobera egiten jarraitzen du. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan 212 dira COVID ospitaleratuta
|
dauden
eriak, eta 117 pertsona daude ZIUetan. Nafarroako erietxeetan, berriz, 64 pertsona daude —ez dute zehaztu ZIUetako erien kopurua— Positibotasun tasak ere %5etik beherakoa izaten jarraitzen du; %3, 2 da Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta %2, 7 Nafarroan.
|
|
|
Atxiloketa horren arrazoia ezagutzeko erantzunik ez nuelako lortu, hirukotearen segitzeari uko egin nion baina ongi ezagutzen dituzue izaki mota hori, bada mehatxu ninduten eta bortizki ohetik atera. Aitzinean bi tipo nirekin ari ziren bitartean hirugarrena etxeko gela guzietatik miatuz, etxeko telefonoa erabiliz ere (garai hartan ez zuten telefono mugikorrik) baita bertan ohean
|
zegoen
eria, 84 urteko nire ama 5 zenaren logelan sartu ere hitzik erran gabe; berari hitz egitea debekatu zidatelako nihaurrek ezin nion deusez aipatu eta bada atorra eta galtza ezarri ondoren eraman ninduten Baionako polizia etxera. Laster konturatu nintzen sarekada baten kariaz harrapatu nindutela.
|
|
2022
|
|
|
Bigarren urtez segidan ihauteriak ezeztatzeko, hiru irizpide hartu dituzte kontutan: osagarri egoera (herriko intzidentzia 6.300ekoa da 100.000 biztanleko), ospitaleratu kopurua, ZIUn
|
dauden
erien kopurua eta indarrean dauden neurri murriztaileak.
|
|
|
Edonola ere, bi gauza argi gelditu dira: bat, Nafarroako Gobernua osatzen duten taldeek konpromisoa agertu dutela aurrerantzean ere gobernu formula «aurrerakoi» bati eusteko —legealdian behin baino gehiagotan alarma piztu dute PSNren eta Geroa Bairen arteko ezadostasun ugariek—; eta bi, Navarra Suma, gaur gaurkoz, bakartuta
|
dagoen
eria dela, aurrekontuak eta gobernuaren jardunbide nagusiak baldintzatu ezinik.
|
|
2023
|
|
|
Bertan ez zegoen inor; gizonaren arrastorik ez. Non
|
dago
eria. Nola mugitu da?
|