2001
|
|
Oso jende gutxi
|
gaude
era honetako dokumentalak egiten. Orain arte nik egindako horrelako dokumental guztiek oso audientzia ona izan dute telebista kateetan, fikziozko filmeek baino gehiago.
|
|
Hauxe da agian normalkuntza ren adierarik arrunt ena, hemen normalkuntza soziolinguistikoa deitzen dugun hau. Eta oker ez
|
banago
era honetara ulertzen dute Komunitate Autonomoetako hizkuntz legeek normalkuntza. Hizkuntza gutxituari gizartean erabilera eta komunikazio gradua garatzeko neurriak hartzea, alegia.
|
2006
|
|
Oso ikastetxe gutxi
|
daude
era honetakoak
|
2008
|
|
Kirolariren handinahi honi etekina ateratzeko, hor
|
daude
era honetako substantzien sortzaile eta banatzaileak. Interes ekonomiko asko daude kirolarien (profesionalen zein amateurren) gaitasuna hobeagotzen duten produktuen inguruan, eta dopina izebergaren alde bat besterik ez da.
|
2009
|
|
Bide horretan, hain zuzen ere, azken erasoak salatzeko giza katea egingo dugu, asteazkenean, urriaren 7an, 19.30ean Pinudi plazatik abiatuta. Esan beharrik ez
|
dago
era honetako mobilizazioetan parte hartzeak beti duela garrantzia, baina azpimarratu nahi dugu egoera honetan, eta bereziki kontuan hartuta Grosen bizi dugun jazarpena (Marruma ixteko mehatxuak, inputazioak, etengabeko jazarpena...), inoiz baino beharrezkoagoa dela auzokide guztiok hantxe izatea.
|
2012
|
|
izenordaina erabiltzearen aldeko. Ikusi besterik ez
|
daude
era honetako adibideak nahiz aipuak:
|
2013
|
|
Eskuera. Berban eta hizkuntzan baino gehiago, berba eta hizkuntza sortzen dituen motorrean
|
dagoen
era hau. Une eta leku eta jende eta herri guztien anaia esku ahalduna.
|
2016
|
|
kolonizazioak, konkistak, lurraldearen okupazioak, lurraldearen banaketa politikoak, okupazio militarrak, paramilitarren parte hartzeak, suntsiketak, genozidioak, masakreak, holokaustoak, errepresioak, mirabeen salerosketak, deportazioak eta bortxaz egindako lekualdatzeak, muga administratiboek sortzen dituzten gatazkak, giza eskubideen bortxaketak, mehatxu politikoak, diskriminazio politikoak, barne politikaren egonkortasun falta edota barne gatazkak eta autonomia politiko falta. Aipatutako txostenaren arabera, gutxitutako hizkuntzen %5, 1 desagertzeko arriskuan
|
dago
era honetako arazoengatik.
|
|
modernizazioa eta lurraldearen urbanizazioa, hezkuntzaren modernizazioa, beste kultura batzuen eragina, erlijioaren eragina, kultur autonomia falta, asimilazioa eta identitate kulturalaren galera, mendekotasuna, prestigio falta, gizarte bazterkeria eta degradazio soziala eta bizi kalitate txarra. Munduko Hizkuntzei Buruzko Txostenerako egindako ikerketaren arabera (Martí et al, 2005), gutxitutako hizkuntzen %10, 9 arriskuan
|
dago
era honetako arazoengatik.
|
|
Talde honetan sartzen dira egitura ekonomikoen aldaketak, krisi ekonomikoak, txirotasunak, mendekotasun ekonomikoak, biztanleriaren gehiegizko zorrak, lurraren propietatearen galerak, lur urritasunak, bizi mailaren gutxitzeak, gehiegizko ustiaketa ekonomikoak edo langabezia. Aipatu ikerketaren arabera, gutxitutako hizkuntzen %6, 3 arriskuan
|
dago
era honetako arazoengatik.
|
|
hiztunen kopuruaren gutxitzeak, jaiotza tasen txikitzeak, biztanleriaren zahartzeak, ezkontza mistoek eta emigrazioari eta inmigrazioak eragin negatiboak dituzte hizkuntzengan. Gutxitutako hizkuntzen %14, 3 desagertzeko zorian
|
dago
era honetako arazoren bat dutelako.
|
|
Bigarren fase batean, espirituak izadian eragile suposatzetik aisa pasatzen bide da (nola zehazki?) horiek jainkotzat eta gizakiaren antzeko sentimendu eta dohainez jantzitzat edukitzera.73 Summa summarum, izadian gertatzen diren fenomenoen kausak ez jakitetik, eta horientzat suposatzen diren kausak gizakiaren antzeko dohainekin hornitzetik emaitzatuak lirateke lehen jainkoak. (Darwinek horiek bereizi egiten baititu aro zibilizatuetako adimen altuen Jainko altutik, horren jatorria justifikatzera bera sartu gabe). 74 Azaldua
|
dago
era honetan nondik nola ezjakintasunetik sortua den basatiaren (eta jende ilustratugabearen) pre edo kuasi jainkoa. Dena den, ‘Jainkoarentzat’ hori dena esplikazio askitzat emanik ere, oraindik esplikaziorik ez daukagu ‘erlijioarentzat’, hots, espiritu edo Jainko horiekiko edo horrekiko zenbait gizarte basatik75 nahiz modernok eta jende ilustratuk ere ageri dituen sentimendu, jarrera eta jokaerentzat.
|
2017
|
|
–Modu irekian ez, baina pribatuan bai. Jende batentzat ulertezina da iraupen luzeko langabeen artean alkohol kontsumoa gehitzea, eta
|
badaude
era honetako kritikak ere: –Ez du behar adina bilatzen?
|
2020
|
|
Urak hain nahasita dauden honetan, etikaren eremutik hainbat protokolo ardaztu behar dira, Goikoetxearen aburuz, birusak ekarri duen eremu berri honetan ez lar labaintzeko: «Izan ere, adinekoen inguruan gizartea ulertzeko
|
dagoen
era honek egoera oso bidegabeetara eraman gaitzake». Uste du ospitaleetako arta ona bermatzeko ez ezik epidemiak ekarri dituen beste hainbat ondoriotarako ere atondu behar direla irizpide etiko horiek, eta lehenbailehen, gainera.
|