|
2000
|
|
|
Bukatzeko, oroitu beharrekoa iruditzen zait, iragan otsailean Baionan aurkeztu nuen. Jagon Sailaren ardurapeko lehen lanari buruz? 2 txostenean azaldu nituela gure antolaketarako eta ekintzetarako zenbait aburu, eta kontuan hartu beharrezkotzat jotzen ditudala, orain hemen azaltzen dudanari ekintzarako lotura emateko. Euskaltzaindia ezin daiteke lo
|
egon
egungo egoeraren aurrean.
|
|
2004
|
|
|
Hauxe da behinik behin pentsamendu bakarrak eta beste zenbait kosmopolitak47 sinestarazi nahi liguketena: hots, nortasun ugaritasuna besterik ez
|
dagoela
egungo mundu anizkun honetan. Mezu nagusia eta bakarra hori da gure artean ere.
|
|
|
Bai, kultura tradizionalaren sareetan gizartekotutako gizakiak bere nortasunaren osagarri nagusiak etxe giroko labean oratutakoak izango zituen garai batean inondik ere. Labe hura, ordea, itzaltzear
|
dago
egungo bizimodu pertsonalaren eta sozialaren eragin trukean: alegia, hedabideak eta beste hainbat sozializazio gune bilakatu dira haur eta gazte gehien gehienen gaurko bizi ohituren moldatzaile.
|
|
|
Beharbada, Helduen Euskalduntze eta Alfabetatzearen sail honen zoria, zoritxarra alegia, Berria egunkariaren bilakaerarekin batera, euskalgintzaren osasun ahuleziak zertan diren jakiteko daturik adierazgarriena izango da. Euskal kultura idatziaren mundua baitute jorragai, kultura idatziaren egoeraren neurri bihurtzen baitira bata zein bestea, eta, gauza aski jakina denez, kultura idatziaren zutabeetan eraikia
|
dago
egungo gizartekera modernoa. Atera bitza, beraz, nork bere kolkotik atera nahi dituen ondorenak, erdaldun eta euskaldun gizajende helduaren arduragabekeriaz ohartuta.
|
|
2007
|
|
|
Pentsamendu europarraren ikusten ari garen sigi sagetan beharbada seinalagarria da fenomeno hau: XVIII. mendean, oraindik biologiarik ez
|
zegoenean
egungo adieran, historiaren nondik norakoarentzat eskema bat ideiatzeko, Herder-ek giza bizialdiko adinen irudia hartu zuen lagungarri: historiaren haurtzaroko herriak eta kulturak, gaztarokoak, etab. (nolabait eredu biologikoa, hortaz).
|
|
2011
|
|
|
Abantaila dute segurtasun estrategia aplikatzeko eta badirudi munduaren (batez ere Europaren) ikuspegitik euskal kausak ez duela merezimendurik. Nazioarteko pertzepzioaren arabera, ematen du euskaldun gehienak pozik
|
daudela
egungo konstituzio ordenamenduarekin eta gatazka Euskadi Ta Askatasuna ko (ETA) militante muturreko eta terroristek eragiten dutela, beren eskariak zentzugabeak eta konstituzioaren aurkakoak izanik.
|
|
|
Egungo munduaren panorama, ordea, ondo dakigunez, ulertu ezina da datu hori gabe, iraganak jarri zuelako abian egungo etnozidio globalaren dinamika historiko hau. Orduko biolentzia estrukturala erroturik eta indarrean
|
baitago
egungo egitura eta baldintza soziolinguistikoetan.
|
|
|
Jadanik esana dugun gisan, gaur egun agintean dauzkagun estatu etnozentrikoen erro historikoak ez baitira modernitatearen garaikideak. Atzeragotik dator erasoa, atzerago
|
daude
egungo aniztasun suntsiketa kulturalaren eta linguistikoaren arrazoiak. Peter Burkerrek era honetan kontatzen ditu historia beltzaren hastapenak:
|
|
2013
|
|
|
Garai hartan, badakizu... Orduan gure herria ez
|
zegoen
egungo egoeran. Orain, ordea, gauzak asko baretu dira gure artean, eta badirudi Euskal Herriaren etorkizuna beste modu batera bideratzeko ateak ireki direla.
|
|
2017
|
|
|
43. Begien bistan
|
dago
egungo minorizazio egoerak, etorri,, hizkuntza nazionala, ez zekitenei eta erabiltzen ez zutenei ezinbestekotzat ezarri eta inposatu zitzaien garaitik datozela.
|
|
2020
|
|
|
Hala, egun zahartze demografiko orokorra eta adinekoen zaintza beharra baby boom delako belaunaldiek arintzen dute maila handi batean. Epe ertainean, ordea, ez
|
dago
egungo egoera (bere onura gabezia guztiekin) erreproduzitzeko oinarri demografikorik. Eredua, epe luzera, ez da mantenduko, bi zentzutan:
|
|
2023
|
|
|
Zer zaila den umeak eta gazteak pantailetatik ateratzea! Zenbat liskar ote
|
daude
egungo etxeetan horren kontura? " Utzidazu pixka bat gehiago!".
|