|
2000
|
|
|
Natorren zelaira. Xabalina jaurtitzaileak
|
zeuden
bertan, lehian. Ez askorik, sei zortzi bat.
|
|
2001
|
|
|
Maria
|
zegoen
bertan. Maria Domingo Maria baino bost urte gazteagoa zen; eta, ondorioz, ez zen hamabost urte aurretik herritik  alde egin zuen mutil koskor hartaz gogoratu ere egiten.
|
|
2002
|
|
|
Idazkaritza aurretik pasatu eta tabako kez lausotutako bilera gela batera sartzen gara. Bi gizonezko
|
daude
bertan, zutik. Ez ditut ezagutzen.
|
|
2003
|
|
|
Eta Rosario etxean egonez gero, eta kasik beti egoten zen han, gero eta etxezuloago, nik kantinara jotzen nuen. Hiru jolas makina
|
zeuden
bertan, eta futbolin bat (talde batekoak Real Madrileko koloreekin eta besteak Bartzelonakoekin), azken atentatuaren ondotik Gobernadore Zibilak opari emandakoa. " Hainbeste kezka ez zaitezten", Gervasioren hitzetan.
|
|
2006
|
|
|
Txikia zen eta zernahi gauzaz betea: komun baterako trepeta arruntez gainera, kanabera bat eta arrantza otarre bat, aldizkariak, bizikleta baten gurpila, botilak eta orain gogoratzen ez ditudan beste lanabes asko
|
zeuden
bertan. Komuna eta trastelekua zen, beraz.
|
|
|
Goiko pisura zeramaten eskaileren erpinera begiratu nuen. Umbertoren adin bertsuko emakume bat
|
zegoen
bertan, zorrotz begira. Gure begiak elkartu zirenean, jiratu eta goiko pisuan galdu zen.
|
|
2008
|
|
|
Rosa izutu bat imajinatzen ari naiz tabernan sartzen. Astelehena izanagatik bezero asko
|
dago
bertan, feria eguna izan delako. Atea ixten du, tentu osoa baliaturik kolpe zakarrik ez emateko.
|
|
|
Erretilua harturik, emakumea mostradorearen albo batera doa. Dozena erdi mahai
|
daude
bertan, denak jendez beteta. Bezero batzuk bazkaltzen ari dira; gehienek, ordea, bukatu dute bazkari pasa, eta musean entretenituta daude.
|
|
|
Rosak, ordea, ez die txerazko keinu erdi jolasti erdi aiherga bat besterik eskaini ateraldiari eta barreei, eta jantokiaren hondoko ate bat zabaltzen du. Amalia
|
dago
bertan, bizkarra emanda, ontzi batzuk lehortzen harraskan. Emakume gizena da, konkortuta dago, apenas ikusten zaion burua.
|
|
|
Izialdura handiz, beste norabait begiratzeko ahalegina egiten du Rosak, eta errepidearen justu beste aldeko soilgunean geratzen zaio begirada. Polizia foralaren beste bi auto
|
daude
bertan. Eta anbulantzia bat.
|
|
2009
|
|
|
Eskuizkribua prest izan nuenean, Ingalaterrara joan nintzen. Behin, bazkari batean, Huntington editorea
|
zegoen
bertan eta esan nion:
|
|
2010
|
|
|
Urte hartan irakurri nituen gauzen artean garrantzitsuena Juan Martin Elexpuruk Bergarako euskararen hiztegiaz egindako lana izan zen, handitua eta gehiagotua bere doktorego tesia bihurtuko zena. Ez dut uste inon argitaratu zenik, eta pena da, gauza interesgarri asko
|
daudelako
bertan (batzuk Ibon Sarasolaren hiztegietan ikusi izan ditut gero). Hiztegi osoa hasieratik bukaeraraino irakurri eta hurrengo ikasturtean nolabaiteko bertsio laburtua egin nuen nire erabilerarako.
|
|
|
Legebiltzarra mugatu egin da, murriztu, eskasagoa da ez
|
daudelako
bertan ordezkatuta alderdi guztiak.
|
|
2011
|
|
|
Bartzelonan nago, Delibesen nobelan oinarritutako antzerkia ikusi genuen garaia da. Publizitateko etxe garrantzitsu bat nitaz interesatu delako
|
nago
bertan. Nirekin harremanetan jarri zirenean, ni bezalako baten premian zeudela esan zidaten.
|
|
|
Atea botako dute zalaparta handia atereaz. Ikusita ni ez
|
nagoela
bertan, zuregana joko dute. Nire izen deiturak ahoskatuko dituzte baldar baldar.
|
|
|
Jabeak oihu egiten dio, baina jakiterako zakurrak obeditu egin ote dion, nik taberna bateko ateari bultzatzen diot. Lokala iluna da, jende gutxi
|
dago
bertan. Hogeita hamar bat urteko gizon beltzaran batek gobernatzen du mostradorea.
|
|
|
musu ematen ikasteko
|
zeuden
bertan.
|
|
|
Iturriotz auzoa, Garmendia, Altzibarko paper fabrika, Puilliko lepoa, Aritxulegi eta handik Bera aldera jaitsi. Ibaia ezin zen pasa gainezka baitzetorren, eta Endarlatsatik aurrera zegoen zubi eskegi batera joan ziren, baina soldaduak
|
zeuden
bertan.
|
|
|
Gero Tarbesera itzuli nintzen, ordurako alemanen okupazio garaian, eta eremu okupatura pasatzeko baimena lortuta, bertan aritu nintzen lanean alemanentzat bunkerrak eraikitzen 1942ko urtarrila arte. Eta bunkerrak bukatu eta lan gehiago ez zegoela ikusita, Ziburura etorri nintzen Espainiara itzultzeko asmoarekin, neure begiekin ikusi nahi bainuen lan egiteko aukerarik ba ote
|
zegoen
bertan. Jesus Rodriguezen nortasun agiria zela eta, esan nion hilabete pare bat lehentxeago, Espainiara itzultzekoak ziren Bergarako bi neskarekin egon nintzela lanaren gainean hitz egiten, hain zuzen ere, eta esan zidaten Landetan lanean ari zen Rodriguez horri nortasun agiria atera behar ziotela eta galdetu zidaten Ziburura bidaltzen bazidaten Landetara eramango ote nion.
|
|
|
Xarma berezia zeukan lekuak: herriko turista aldratik urrun, lagun banaka batzuk baino ez
|
zeuden
bertan; hondartza erdian haitz handi samar batek markatzen zuen hala moduzko muga nudistak ziren nagusi.
|
|
|
Kataroei buruzko historia folklorizatua ikusgai/ salgai zegoen nonahi. Francisekin hantxe bazkaldu eta gero, arratsaldean Mirepoix bisitatu genuen, orain modan dauden Erdi Aroko azoka horietako bat
|
zegoelako
bertan. Bestela ere ikusgarria da eraikin zahar dotorez eta egurrezko arkupe ikusgarriz hornituriko herri hori.
|
|
2012
|
|
|
Apal bat seinalatu dit. Dozena bat liburu
|
daude
bertan, ez gehiago. Maiztuak daude oso, bizpahiruk askatzen hasia dute bizkarra.
|
|
|
Billarreko mahaiaren atzeko aldean zegoen gelatxoa seinalatu zidan begiradarekin. Hiru gizon
|
zeuden
bertan. Bi, nahiko helduak.
|
|
|
Karobi zulo baten aurrera eraman ninduten. Gorpu bat
|
zegoen
bertan. Aurpegia erreta zeukan, ez zegoen nor zen jakiterik.
|
|
2018
|
|
|
Kasamatak eta kanoi zulo guztiak lurrera erortzen ari zitzaizkiguan, bata bestearen atzean: ez
|
zegoan
bertan jarraitzerik. Arerioek kanoiak eraman ez zi  tzaten, ezgaitu egin genitian bateria guztiak, metxa zuloetan iltze luze batzuk sartuz.
|
|
|
Ez nuen ezagutu lursail eroso, harriz hesitua. Katedralaren barne parteko lorategi eta baratzea zatekeen, errefektoriorako barazki (azak nagusi) eta aldarerako lore ziruditenak
|
baitzeuden
bertan (sasi arrosak, aihen zuriak eta pipilak). Baldekada bat argizari horixka ikusi nuen, fraideek kandelak egiteko erabili ohi duten horretarikoa, bazter batean, errauts pila baten gainean.
|
|
|
Ez da hori Otto Petteren kasua. Egiantzekotasuna ez du historiako jira-biren kontaketaren bidez erdiesten; kontrara, apenas
|
dagoen
bertan xehetasun historikoei buruzko informaziorik. Erdi Aroko istorioa dela ere, liburuko azal hegal batean baino ez zitzaigun azaltzen lehen edizioan; gainontzean, denbora marka zehatzik gabe, istorioaren nolakoagatik ondorioztatzen du irakurleak garai horretan dagoela kokatua.
|
|
2019
|
|
|
Sukaldeko argia piztuta zegoen. Norbait
|
zegoen
bertan. Izerdi tantak sentitzen nituen bizkarrean behera labaintzen.
|
|
|
Joyceren mundua da. Eta Joyceren munduan erlijioaren presentzia nonahikoak eragiten zion itomena
|
dago
bertan, handik ihes egin nahia, arnasa arintzeko premia. Bere lehendabiziko narrazio liburuan, Dublindarraken (lehenago Chamber Music poema  bilduma argitaratu zuen), etxe barneko bizitza zein kalea ageri zaizkigu erlijioaren sare sarrian bilduta, Dublin Irlandako itsasoaren lanbro bisutsetan bezala.
|
|
2020
|
|
|
Jantokia izateaz gainera, igandetako mezak en  tzuteko eta ikuskizunetarako ere baliatzen zen karpa handi baten ondotik hartu zuten denek, eta handik hurbil zegoen txarrantxa hesi bateraino eraman zituzten bi gizonak. Beste hiru gizon
|
zeuden
bertan, uniforme urratuekin eta egunetako bizarrarekin, ezin zarpailago. Haien ondora jaurti zituzten bi gizon atxilotu berriak.
|
|
|
Aurelia Arkotxak (1983) poema liburua zegokion testuinguruan kokatu, eta adierazi zuen urgentziazko poesiaren zantzuak
|
daudela
bertan. Horrez gain, San Martinek erraztasuna aipatzen zuen gisa berean, Arkotxak zioen hiz  kuntza soila zela, lâallusion directe.
|
|
2021
|
|
|
Ironiazko zoramen kontrolagaitza. Ezinezko zerbait nuen berme, bertan goxo egiterik ez zegoen zerbaitetan
|
nengoen
bertan deseroso. Erratz batez bilduak nituen anfora hautsiaren zati ñimiñoak, lur azpian zerraldo baten barruan ehorzteko.
|
|
|
Ateak itxita jarraitzen du. Etxetik ekarritako azken gauzak
|
daude
bertan, ilunpean. Iluntasuna guztia irentsiko duen zulo beltz bilakatuko den esperantzaz.
|
|
|
Reinhold Messner mendizalearen ustez, turista baten eta ibiltari baten arteko aldea ondoko honetan datza: lehenengoa ez
|
dago
bertan, ez behintzat oso osorik, gorputza eta guzti. Hau da, turista baten bizipenak ez dira zuzenak, baizik eta soil soilik begien bidezkoak.
|
|
2022
|
|
|
Liburutegitik irten naiz. Aterki ontzira hurbildu naiz; nirearen oso antzekoa den aterki bat
|
dago
bertan, baina ez nirea. Nahasketa bat dela pentsatzen dut, gibelasmorik gabeko huts bat, eta utzi dutena hartu dut.
|
|
|
Galduta eta goseak zegoela erantzun zuen, eta sarrarazi zuten. Bi soldadu frantses
|
zeuden
bertan lo, banku banatan etzanda; zurrungaka ari ziren, aurpegi zargaldu krakatsuak atzeraka botata, hildakoek bezala. Emakume bat zuten beilari, puntua eginez; artile bola biraka zebilen zoruan, katua atzetik zuela.
|
|
|
Orain hiruzpalau urte, herriko tanatoriora joan nintzen lagun batzuen alabari azken agurra ematera. Jende mordoa
|
zegoen
bertan, eta denak ahapeka mintzatzen baziren ere, baraila totala zen erdi isilpeko jardunen metaketa. Eta, oroz gainetik, morboa zen nagusi hildakoa ikusteko jendearen antsian.
|
|
|
Baliagarriak iruditzen zaizkit, bake edo garaietan idatziak izan arren, edo agian horregatik. Gerra hurbil sentitzeak eragiten didan angustiaren trenpua falta zaien arren, gerrak eragiten didan kezka
|
dago
bertan, eta horregatik ez dut liburua idatzitako momentuaren egia mozorrotu nahi izan.
|
|
|
Praga, Magris berriz, munduan ez
|
dago
bertan bizi eta hain gustura atzean utziko zenukeen hiririk, ez eta utzi bezain pronto hainbesteko gogo biziz itzuli nahiko zenukeenik ere. Hiria jasateko ezintasuna dago batetik, eta bera gabe egotekoa bestetik.
|
|
|
Penelope bere gelatik jaitsi da jauregiko areto nagusira. Kantari bat
|
dago
bertan ezkon nahi taldea entretenitzen, heroi greziarrek etxera bueltako bidaian jasaten dituzten gorabeherak kantatzen. Gai hori ez duenez gustuko, oroi bere senar Ulises ez dela oraino Troiatik itzuli?, beste gai bat aukera dezaten eskatzen die, baina une horretan berean Telemako seme gazteak mozten dio:
|
|
|
Kanadako egoera irakasbide are hobea da, hainbat estrategia elkarren arteko lehian
|
baitaude
bertan. Gobernu zentralak, beraz, bere presentzia lehen planoko eragile ekonomiko gisa inposatzea bilatzen du hainbat bide erabiliz; hala ere, estatu kideek ez dituzte beti onartzen haren esku hartzeak, Quebeceko Gobernuak bereziki, bere jurisdikzio eremuetan muturra sartzeko ahaleginak ikusten baititu sarritan.
|
|
2023
|
|
|
Núria aldera zihoan ezkutuan, errotazain gazte batekin ezkontzera, baina Clavell hartu zuen haren ordeko, Sant Joan de les Abadesses eta Ribes de Freser bitartean. Etengabe esaten zuen Margaridak bere artean, egarri denak hemen du ura, Jesusen bihotzeko ura, ur garbiko putzua izaki, zenbat eta ur gehiago hartatik atera, hainbat eta ur gehiago
|
dago
bertan, ur aratzagoa eta gardenagoa. Baina Clavellek etxekoekin itzul zedin nahi izan zuelarik, Elisabetek ez zuen urrundu nahi izan, eta mihi gaiztoek zioten zin egin zuela bere buruaz beste egingo zuela, baldin eta Francescek bere ondotik ohiltzen bazuen.
|
|
|
Aro bidaiaria geldiro geldiro haizekatuko da ipar ekialderantz hori aprobetxaturik. Gipuzkoara pasatuko da Arrasateko Gesalibar auzunearekin topo eginda, ur gazien ibarra, hango iturburuak gaixotasunak osatzeko erabili ohi ziren; horrexegatik
|
zegoen
bertan bainuetxe ospetsua. Kaminotik aurrera Garagartza auzunea azaldu zaio aro bidaiariari.
|