|
2001
|
|
|
Publizitatearen lanketa: ikuspuntu soziolinguistikotik sektore jakin batzueizuzenduriko mezuen erregistro mota, oraindik bizi bizirik
|
dauden
aurreiritziak edota, euskal produktuek, nortasun sentimenduekin duten lotura... Ikuspegi linguistiko soiletik ere, trebetasun sortzaile nahiz hartzaileenalderdi guztiak dira jorratzekoak:
|
|
2008
|
|
|
Kulturen ezagutza sendotuErakusketaren helburua da islamiar kulturaren ezagutza sendotzea, eta horren gainean
|
dauden
aurreiritziak apurtzea. Batez ere, lehen hezkuntza eta bigarren hezkuntzako ikasleei zuzenduta dago erakusketa, baina gainontzeko publikoarendako ere aproposa dela uste dute antolatzaileek.Usaimena eta entzumena landuErakusketan jarritako panel edo taulekin informazioa emateaz gain, beste zentzumenak ere erabiliko dituzte kultura horretan barneratzeko:
|
|
|
Izan ere, etorkinek ez dituzte onartzen hizkuntzaren inguruan definitutako quebectar hiritartasunaren kide izateko eskakizunak. Arrazakeriaren analisia —biztanleriaren jarrera gisa, baina baita erakundeetan eta zenbait esparru publikotan (lanaren munduan, adibidez) txertatuta
|
dagoen
aurreiritzi gisa ere— kulturaniztasunaren kudeaketa politikekin duen erlazioaren harira jorratzen da. Arrazakeriaren aurkako borroka da, beraz, kulturartekotasunaren quebectar ereduaren oinarrietako bat (Ollivier 2000).
|
|
2009
|
|
|
Hermafrodita gaztea da Puenzoren filmeko protagonista. Bere bidez, nortasun sexualaren inguruan
|
dauden
aurreiritzien inguruko gogoeta eginarazten du zuzendariak, besteak beste, Ricardo Darín aktore ezagunak parte hartzen duen filmean. Marta Belaustegi aktoreak proiekzioan parte hartu eta zikloa aurkeztuko du.
|
|
|
Aldizkaria ulerterrazagoa egiteko ahalegin berezia egin duzue. Ez al
|
dago
aurreiritzi asko zientziari buruzko informazioaren inguruan. Zer egin hori apur bat aldatzeko?
|
|
|
Maiatzaren 30ean Joseba Lakarra euskaltzain oso izendatua izan da Arratzun eta, bertan irakurri duen artikuluak euskararen jatorriaren gai garrantzitsu honetan
|
dauden
aurreiritziak primeran laburbiltzen ditu. Eta Josebaren heziketa txarraren adierazlea ere bada.
|
|
|
Kataluniako Kazetarien Elkargoak eginiko salaketaren harira, Egunkaria ren itxiera adierazpen askatasunaren aurkako eraso larria izan zela diote, eta duela zazpi urteko polizia operazioa euskal kultura eta euskararen aurkakoa izan zela nabarmendu dute. Halaber, auzipetu guztien errugabetasunaz ziur dira sinatzaileak eta AVT eta Dignidad y Justiciaren akusazioak esparru judizialetik haratago
|
dauden
aurreiritzietan oinarrituta daudela salatu dute. Azkenik, Espainiako Legedi Antiterrorista bertan beharra uzteko eskatu dute, torturak eta oinarrizko eskubideen zapalketak babesten dituelako horrek.
|
|
|
Hizkuntzen Euroituneko langues minoritaires edo lenguas minoritarias" eremu urriko hizkuntzak" itzuli dugu guk. Irudipena dugu, ordea, hizkuntza pluraltasunaren gainean munduan zehar hain errotuak
|
dauden
aurreiritzietan dutela oinarria Hizkuntzen Euroituneko minoritaire/ minoritaria hitzek. Izan ere, hizkuntza bat txiki edo minoritario izendatzen baita Estatua erreferentzia nagusitzat hartuta; beste hitzetan esanda, Estatuan aitortua duten lege estatusaren arabera aitortzen dira txiki edo handi hizkuntzak; inoiz ez, ordea, Estatu barruko beren lurraldeetan duten pisuaren arabera, ez eta hiztun kopuruaren arabera ere.
|
|
2010
|
|
|
New Yorkeko Times Squareko atentatu ahaleginaren arduraduna jatorri pakistandarreko estatubatuarra den albisteak areagotu egingo ditu AEBetan musulmanen kontra
|
dauden
aurriritziak.
|
|
|
Baina ikastola guztiak sare publikora zergatik ez ziren pasatu galdetuta, bi arrazoi nagusi argudiatu ditu Isabel Zelaak. . Lehenik, ikastolen mugimenduan eta bere zuzendaritza organoetan nahiko sustraituta
|
zegoen
aurreiritzi politikoaren ondorioz, Autonomia Estatututik sortutako erakundeak zalantzan jartzenzituena eta marko juridiko politikoa bere helburu politikoak lortzeko oztopotzat hartzen zuena?. Zelaaren arabera,, pentsaera hori zutenei ezinezkoa egiten zitzaien onartzea marko horretatik eta erakunde horietatik sortutako lege batek ikastolen auzi historikoari konponbide egoki bat eman ziezaiokeenik.
|
|
|
Hizkuntza txikiek, beraz, ez dute tokirik, dirua alferrik gastatzea baita, eta euskararen kasuan, gainera, esfortzu handia egin behar baita hizkuntza ikasteko. Hori da behintzat oso zabaldua
|
dagoen
aurreiritzia. Gainera, gizartea gero eta abiadura handiagokoa da eta estresak biderkatzen ari dira; emozionalki balio erantsirik gabeko hizkuntza bat erabiltzea gero eta zailagoa egiten da.
|
|
|
‘larru apur bat olibakara, malenkoniatsua, zorrotza, gogorra, zurruna, agindupekoa’ Homo Afer: ‘larru beltza, arduragabea, ohitura lizunekoa, tximino sudurrekoa, noragabea, alferra’ Europar gizon zuria zen nagusia, jakina, eskura
|
zeuden
aurreiritzi guzi horiekin.
|
|
|
batetik gazteak Elizarengandik aldenduta daudela azpimarratzen da, baina bestalde argi frogatuta gelditzen da gazteok Elizaz duten irudia askoz ezkorragoa dela Elizarekin harremanik ez dutenen artean Eliza ezagutzen dutenen artean baino. Alegia, apaizen inguruan
|
dauden
aurreiritzi faltsuek elikatuta dagoen antiklerikalismoa egon badago, inor eta ezer bereizi gabe zabaltzen ari dena.
|
|
2011
|
|
|
Ez Euskal Herriarekiko ez ezerekiko. Ikusi al duzue Informe Semanalen noizbait Durangoko Azokari buruzko erreportajerik?; sakon sakonean, baita kulturgileen artean ere, ez al zegoen eta
|
dago
aurreiritzi eta gaitzespen asko?
|
|
|
Alabaina, adibidez, Tuterako Argia ikastolan" Aiton amonen festa" ospatzen dute eta, kontatu didatenez, euskal kulturaren oso lagunak izan ez diren aiton amona anitz ikusten dira bilobak euskaraz aritzearekin lerde jario. Bide emozionaletik, bertzelako bizipenen bidez, bertzelako zubiak eginez, gaindi daitezke Nafarroako populazioaren zati handi batean
|
dauden
aurreiritziak. Maila kolektiboan gainditzea lortzen bada, iritsiko da maila politikora.
|
|
|
Pedrok iruzkin zehatz hau egin zidan, beste zenbaiten artean: ez ote
|
zegoen
aurreiritzi handi bat idazlanaren abiapuntuan. Abiadura txarra ote zen berez, ezinbestean?
|
|
|
Paniker bezalako jakintsu bati ezin zaio hain zabaldurik
|
dagoen
aurreiritzia barkatu. Izan ere, elkarrizketatu asko kazetariaren adimen mailara jaisten diren bezala, beste asko ere igo egiten direla jakin luke.
|
|
2012
|
|
|
Sortzen diren harreman horiek gainera, aurreiritziak apurtzen laguntzen du, kultura desberdintasunetatik gain pertsonak baitaude. eta pertsonak zuzenean ezagutuaz, jendartean zabalduta
|
dauden
aurreiritziak gainditzen laguntzen du Auzokok:
|
|
|
Zentzuzkoa dirudi legegileak gizarte gaitz horren aurka borroka egin nahi izateak, ez neurri zigortzaileekin soilik, baita haren lehen arrazoietako bat izan daitekeenari aurre eginez ere: gizartean sendotuta
|
dauden
aurreiritziak emakumea gauza bihurtzen dutenak eta emakumea iraintzen dutenak. Ildo horretan, 25/ 1994 Mugarik gabeko Telebistari buruzko Legearen 16.1 e) artikuluan118 honako hau ezartzen zen:
|
|
|
Hizkuntzen balizko nolakotasunaren inguruan eztabaidatu zen saio honetan, hizkuntzak politak, musikalak, astunak, zailak? ote diren aztertzeko, norberak bere iritzia emateko, baina, batez ere, zenbait hizkuntza eta kulturaren inguruan
|
dauden
aurreiritziak ezbaian jartzeko.
|
|
2013
|
|
|
Idatzian azaldu dutenez," ikastetxeetan, harremanen eta interakzioen bitartez ikasten da, eta herritar guztiak ikastetxean egoten dira, hain zuzen ere, beren sexu eta genero identitatea eratzen hasten diren adinetan". Horregaitik," espazio pribilegiatuak dira ikasle guztiekin lan egiteko, begirada inklusibo, demokratizatzaile eta hiritar batekin, gay, lesbiana, transexual eta bisexual, transgenero eta intersexualen aurrean—hots, gizartean nagusi eta arau diren genero patroiak betetzen ez dituzten pertsonen aurrean— ez dadin
|
egon
aurreiritzirik, gaitzespenik eta aurkako jarrerarik".
|
|
2015
|
|
|
Patxi Baztarrika HPSko sailburuordeak hizkuntza gutxiagotuen balio ekonomikoaz
|
dauden
aurreiritziak aipatu zituen ikerketaren aurkezpenean eta ondoko gogoeta egin zuen: " Euskara, adibidez, Interneten nabigatzeko erabiltzen diren hizkuntzen artean 44.a da, Twitter en erabiltzen diren 33 hizkuntzen artean dago, Wikipedian 34.a da eta Europar Batasuneko 10 Estatu hizkuntzatan baino artikulu gehiago daude euskaraz hor, Wikipedian.
|
|
|
Abertzaleek Nafarroan dute desafio hori irabazteko aukera berria. Garaipen politikoak bilatu beharrean, gizartean
|
dauden
aurreiritziak desegiteko politika landu luke abertzaletasunak. Oro har, politikariek hauteskundeen biharamunean agertu ohi duten" hemen nago ni" nagusi itxura baztertu behar dute.
|
|
|
Hara garai hartan euskaltzaleen artean ere erroturik
|
zegoen
aurreiritzia, Radio Adourekoek eurek formulatua, gutxiagotu konplexu nabarmenaren adierazgarri: euskararen eremua, nahiz aberatsa den, ez da aski zabala mundu moderno hunen gaietaz solastatzeko.
|
|
2016
|
|
|
Auzoko zer den, kanpotik herrira datozenekin integraziorako egiten den lanaz jardun zuen Maddi Azpiazuk eta haien arazo garrantzitsuena baliabide ekonomikoa baino gehiago etorkinekin solasean aritzeko astean ordubete emateko prest dagoen jendearen falta dela nabarmendu zuen. Martxanterak feminismoaz aritu ziren; herrian
|
dauden
aurreiritziez. Esan zuten genero berdintasuna gizon eta emakumeen kontua dela, ez emakumezkoena bakarrik.
|
|
2017
|
|
|
Hasieran, Wire taldea Pink Floyd punki bat zela esaten zen, eta zuen lehenengo diskoari" Pink Flag" izenburua jarri zenioten. Izen horrekin, musika mundu britainiarrean
|
dauden
aurreiritziak eta handikeria pikutara bidali nahi zenituzten?
|
|
|
Ezbairik gabe, Platonen pentsamendua ez zen demokratikoa; are gehiago, demokraziaren kontrakoa zen garbi asko10 Hala ere, hori horrela izanik, haren pentsamendu politikoa albait arinen gaitzetsi eta baztertzea baino, interesgarriagoa da haren demokraziaren aurkako hautuaren arrazoien inguruan gogoeta egitea, hau da, zuzenean baztertzea baino, interesgarriago da haren ikuspegiaren arrazoiak ulertzen saiatzea. Saiakera hori egitea esanguratsua izan daiteke, ez soilik Platonen teoria politikoato hobeto ulertze aldera eskainiko digun aukeragatik, baizik eta, batez ere, gure demokraziarekiko atxikimenduaren oinarrian
|
dauden
aurreiritzien inguruan hausnartzeko aukera emango digulako, sarri inplizituki baina oharkabean aldez aurretik balekotzat hartzen dugun zerbait agerian utziz. Azaldu nahi dena honakoa da:
|
|
|
Martxoaren 8 kari, J Louis Hariñordoqui (aspaldiko feministak), artikulu sakon baten bidez, ideki zituen leiho zenbait, oroitaraziz emazteen aurka oraino berme
|
dauden
aurreiritzi, traba, eraso, bortizkeria eta abar, bai eta" aipamenetik aldatzerako" bidexka zenbait, dei bat zabalduz emazteeri" Jainkoa bizia jendea" sailean beren lekua hartzeko, parekotasunean. Segur, balitaike nun zer jorra.
|
|
2018
|
|
|
Grabatzeko botoia sakatzean, agerian dagoena nire ikuspuntua da. Jendea nolakoa den erakusten duzunean, zeu nolakoa zaren ere agerian uzten duzu.Bidaiatzean, nola gainditzen dituzu munduan horren zabalduta
|
dauden
aurreiritziak. Norbanakoa tipula bat bezalakoa da. Geruza guztiak kendu behar dira barruko bihotzera iristeko.
|
|
|
Arretaren oinarriak duintasuna eta errespetua direlarik, eta norbanakoaren premiak azaltzeko hizkuntza ezinbestekoa dela aitortuz, zerbitzuaren parte dela onartu beharra dago. Ez da aukerako edo hautazko osagaia, arreta eta hizkuntza banaezinak dira.Ikastaro honek iraungita
|
dauden
aurreiritziak berresten ditu. Jardunbide desegokiak sustatzen ditu, profesionalaren apetak gaixoaren beharren eta eskubideen gainetik jarriz.
|
|
2019
|
|
|
Gizartean
|
dauden
aurreiritzi eta uste horiek apurtzen asmatzea da, hein handi batean, eman beharreko lehen urratsa.
|
|
2020
|
|
|
Hedabideetako ohiko pertsonaia bat bilakatu zen Endika Egurrola, politikari, aktore, musikari edo futbolari bat balitz bezala, baina pertsonaia berezi bat zen hedabideetan, bere gizarte harremanetarako taldearen eragin eta gidaritzapean eraikitakoa: " Lehenengo Enpresari Gay Aitortua" zen Endika Egurrola, ordura arte existitzen ez zen zerbait edo norbait, negozioen mundua hankaz gora jarri eta bertan betidanik
|
egondako
aurreiritziekin bukatuko zuen iraultzaile moduko bat. Horren antzeko irudi bat iradokitzen zuten Egurrolari buruzko artikulu eta elkarrizketek.
|
|
|
Eta umeak ere herrialde askotan irten daitezke. Badirudi
|
badagoela
aurreiritzi bat gurasoek ez dugula jakingo nola zaindu umeak, prebentzio neurriak betetzeko, edo umeek ez dituztela gauzak ondo egingo. Eta nork bermatzen du txakur jabe guztiek gauzak behar den bezala egingo dituztela?
|
|
|
Hain zuzen ere, autoretzaren postua estrategikotzat jotzen da hainbat ikerketa zein hausnarketatan, hitz hartzea suposatzen duelako. Emakumezkoen lanen gainean
|
dauden
aurreiritziek izugarrizko pisua baitute oraindik gaur egun antzerki sorkuntzan. Hala aitortu dute ikerlan horren harira aurrera eramandako elkarrizketetako protagonistek.
|
|
2021
|
|
|
Tuteran euskaldun asko topatu genituen, adibidez.
|
Badaude
aurreiritziak Nafarroako Erriberan oso zaila izango dela jende euskalduna topatzea, baina ez da hala izan».
|
|
|
Horietako askok, kirol mailan ez ezik, pertsona moduan ere istorio oso aberasgarriak dituzte. Ahots horiek are aberasgarriago egingo lukete kirol mundua, eta horren inguruan
|
dauden
aurreiritzi asko ahazteko balio lukete. Izan ere, dena ez da futbolarien erantzun aspergarria eta haien inguruan dagoen dirua.
|
|
|
“Euskal Herriko periferiako herriekiko
|
dauden
aurreiritzi asko apurtzeko baliatu nahi dut nire ipuina”
|
|
|
Gauza asko zehazteke ditut, baina Euskal Herriko periferiako herriekiko
|
dauden
aurreiritzi asko apurtzeko baliatu nahi dut nire lana. Askotan, Gipuzkoatik esaterako, uste dugu Euskal Herriko ertz hauetan, Burgoseko mugan, ez dela euskaraz hitz egiten.
|
|
|
Gertaeretan, ez
|
dago
aurreiritzirik.
|
|
2022
|
|
|
Bai, izan dira halakoak. AEBetan muga ez da hain handia, eta ez
|
dago
aurreiritzirik aktore egiten diren modeloei edo modelo egiten diren aktoreei buruz. Baina modan ere ikusi nituen aurreiritziak, azala ilunagoa nuelako.
|
|
|
Neska ala mutila, hori da kontua. Guztiok
|
gaude
aurreiritziz beteta. Baina, aitor diezaiegun ingurukoei zalantzaren onura.
|
|
|
Euskalkien eta euskara batuaren afera ere hor dago; eta ‘euskaldun berri’ eta ‘euskaldun zahar’ tentsioa oraindik ez da baretu. Gainera, euskara duna eta euskaltzalea izatea ez da gauza bera, ezagutza eta erabilera bereiztean ere jarrerak eta jokaerak agertuko zaizkigu; eta" euskaraz bizi nahi dut" leloa oso modu desberdinetan gauzatuko da hori aldarrikatzen den aldi bakoitzean (Euskaraldiko ahalduntzearen eta estres linguistikoaren arteko oreka, kasu), besteak beste, euskararekiko
|
dauden
aurreiritzi eta estereotipoen zamaren eraginagatik eta hizkuntza hegemonikoek duten botere, baliabide, aitortza eta presentziarengatik.
|
|
2023
|
|
|
Artearen inguruan
|
dauden
aurreiritziak deseraikitzen saiatu zarete urte hauetan?
|
|
|
" Ikastetxe publiko bat da hau, eta hemengo argazkia oso koloretsua da. Urtero etortzen da norbait ikasturte erdian, laguntzen diete euskara ikasten, goraipatzen dira kultura ezberdinak...; baina, hala ere, hor
|
daude
aurreiritzi horiek".
|
|
|
Bertan, LGTBI kolektiboaren eskubideen aldeko borrokan «atzerapauso bat» dela adierazi zuen. Erabakiak Hego Korean LGTBI kolektiboaren inguruan
|
dauden
aurreiritziak azaleratu dituela gehitu zuen Jangek, eta «erasoak eragozteko eta berdintasuna ziurtatzeko» gobernuaren «ekintzarik eza» salatu zuen.
|